همه انسانها از طفولیت نیاز به الگو را در خود احساس میکنند، الگوهای جدید به تناسب شرایط، سن و نیازها، جایگزین الگوهای قبلی میشوند و این تغییر و تحول ها، روند تکامل انسان را درپی دارد.
انسانهایی که درمراحلی از زندگی خویش فاقد نمونه و الگو میشوند. آن مراحل، دوران سرگشتگی و حیرانی آنهاست. نمیدانند به کدام سو و با کدام سرعت حرکت کنند، چگونه با موانع برخورد نمایند و چه روشی را درحرکت و رویارویی با مسائل و مشکلات پیش گیرند.
الگوهای پیرامونی ما به دو دسته و جریان اصلی تقسیم میشوند، الگوهای الهی و برگرفته از اولیاء خدا و الگوهای شیطانی و برگرفته از دشمنان خدا.
مسئله انتخاب الگو تا آنجا اهمیت دارد که خداوند پس از ذکر نام چند پیامبر، به پیامبرش دستور میدهد به هدایت انبیاء اقتدا کند:
«فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ؛1پس به هدایت آنان اقتدا کن».
و از همین آیه معلوم میشود که سبک زندگی اولیاء الهی، باید الگو صالحان باشد. خداوند در قرآن کریم، پیامبر اکرم(ص) را به عنوان یک الگو معرفی میکند و میفرماید:
«لَقَدْ کانَ لَکمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کانَ یرْجُو اللَّهَ وَالْیوْمَ الْآخِرَ وَذَکرَ اللَّهَ کثِیرًا؛2 البته برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی است برای آنها که امید به رحمت خداوند و روز رستاخیز دارند و خدا را بسیار یاد میکنند».