بدون شک یکی از جذابترین ژانرهای سینمایی تا به امروز، ژانر علمی تخیلی است. شاید یکی از رسالتهای مهم سینما به عنوان یک ابزار سرگرمی این باشد که هر آن چیزی که در زمان حال وجود ندارد را بتوانیم خلق کنیم و ببینیم. هیچ ژانری به اندازه ژانر علمی تخیلی نمیتواند به سازندگان و مخاطبان این امکان را بدهد که در زمان سفر کنند و علم را با ذهن خود دچار تغییر و تحول کنند.
فیلمهای علمی تخیلی حال، آینده و گذشته ما را به چالش میکشند تا با سوالاتی در مورد خودمان مواجه شویم. این فیلمها ثابت کردهاند برخی از اوقات به تکنولوژی اعتماد نکنیم چرا که ممکن است به اندازهای که مفید هستند مضر هم باشند.
اما به هر حال خاصیت این ژانر این است که اتفاقات غیر واقعی را برای ما به نمایش بگذارد و با استفاده از علم و تکنولوژی چیزهایی را بسازد که در دنیای واقعی ما وجود ندارد. در تعریف بهتر، این فیلمها شبیه یک پنجرهای هستند که ما را از دنیای واقعی به دنیایی که هنوز وجود ندارد و شاید هم هیچ وقت به وجود نیاید سوق میدهند. زمانی که سینما رشد کرد، بازار این داستانها هم بسیار رونق گرفت. در ادامه به سراغ فیلمهای علمی تخیلی می رویم که تماشای آنها در همه زمانها جذابیت خاص خودش را دارد.
- 15 شخصیت سینمایی بسیار واقعی که با جلوههای ویژه کامپیوتری طراحی شدند
- 10 فیلم آخرالزمانی واقعگرایانه که خواب را از چشمانتان میربایند
- ۱۰ سریال علمی تخیلی برتر تاریخ که باید تماشا کنید
10- 2011: ادیسه فضایی (2001: A Space Odyssey)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- سال ساخت: 1968
- امتیاز IMDb فیلم: 8.3 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 92%
- نویسنده: استنلی کوبریک، آرتور سی. کلارک
- بازیگران: گری لاکوود، ویلیام سیلوستر، داگلاس رین، تری داگن
استنلی کوبریک یک کارگردان فوقالعاده خلاق و ماهر بود. او اقتباسهای زیادی را خلق کرد که یکی از موفقترین آنها اودیسه فضایی است. این فیلم تخیلی ابتدا با یک چالشی شروع شد که هنوز مخاطبان نمیتوانند آن را حل کنند. در واقع خیلی از افراد هنوز هم در تلاش هستند تا یک معنای مشخص برای آن پیدا کنند.
این فیلم نسبتا ترسناک کیهانی، داستان تمدن را از لحظه اکتشاف تا تسلیم شدن ما در برابر تکنولوژی و هوش بیگانه را به خوبی نمایش میدهد. از آنجایی که به یک دوره خاصی از زمان پایبند نیست، ما نمیتوانیم این گمان را داشته باشیم که این فیلم آینده ما را در چه سالی نمایش میدهد.
9- میان ستارهای (Interstellar)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- سال ساخت: 2014
- امتیاز IMDb فیلم: 8.7
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 73%
- نویسنده: جاناتان نولان، کریستوفر نولان
- بازیگران: متیو مک کانهی، ان هتوی، جسیکا چستین، الن برستین، مایکل کین
کریستوفر نولان یکی از خلاقترین کارگردانهای امروز سینمای جهان است. او قدرت این را دارد تا با نوع روایت داستانهایش مخاطب را به چالشهای زیادی بکشد. در این فیلم داستان بشریت اینگونه روایت میشود که سعی دارد با آزمایش بقا در فضا خود را نجات دهد. سفر به یک کرمچاله برای فضانوردان یک تصمیمی است تا آنها بتوانند همه چیز را پشت سر گذاشته و راه حلی برای بقای خود پیدا کنند.
با اینکه این فیلم خوش بینانه است اما نحوه حرکت در زمان واقع ما را مبهوت خواهد کرد. جالبتر از همه اتفاقی است که برای یکی از این شخصیتها رخ میدهد و زمان برای او به گونه دیگری میگذرد.
8- تلماسه (Dune)
-
- کارگردان: دنی ویلنوو
- سال ساخت: 196811
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 83%
- نویسنده: جان اسپیتز، دنی ویلنوو، اریک راث
- بازیگران: تیموتی شالامی، ربکا فرگوسن، اسکار آیزاک، جاش برولین، استلان اسکاشگورد
دنیس ویلنوو کارگردان این کار بود که داستان فیلمش اقتباسی از رمان فرانک هربرت است. ساختن و پرداختن به این داستان کمی غیر ممکن به نظر میرسید اما ویلنوو توانست آن را به خوبی خلق کرده و تصویرگری کند. Dune از فانتزی بسیار خوبی برخوردار است که به موضوعات بسیار عمیقی میپردازد که شاید در این ژانر زیاد آن را تماشا نکرده باشیم.
داستان این فیلم در خصوص یک نبرد بین کهکشانی است تا رفاه و تعادل را فراهم کند. یک مرد شرور قصد دارد یک سیاره را به دست بیاورد که ماده ارزشمندی را دارد و یک جنگجوی جوان با او مقابله میکند.
7- گزارش اقلیت (Minority Report)
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- سال ساخت: 2002
- امتیاز IMDb فیلم: 7.6 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 89%
- نویسنده: اسکات فانک، جان کوهن
- بازیگران: تام کروز، کالین فارل، سامانتا مورتون، استیو هریس، نیال مکدوناف، ماکس فون سیدو، اشلی کرو، کرولین لاگرفلت، دیوید هورنزبی
ایده فیلم تخیلی استیون اسپیلبرگ، یک سفر بسیار جذاب در زمان است و به جامعهای اشاره میکند که کارآگاهان میتوانند در آن بسیاری از قوانین را تغییر داده و تمام جنایات و وقایع را قبل از اینکه رخ بدهد تماشا کرده و خلافکاران را قبل از انجام کاری که میخواهند بکنند دستگیر میکنند. البته موضوع این فیلم به مهمترین سوالی که ممکن است هنگام دیدن آن برای شما رخ بدهد هم پاسخ خواهد داد.
ویژگی بارز دیگر این فیلم هم مربوط به بازی قوی بازیگران و فیلمبرداری چشمگیری است که این اثر را به یک کار بسیار فوقالعاده تبدیل میکند.
6- آواتار (Avatar)
- کارگردان: جیمز کامرون
- سال ساخت: 2009
- امتیاز IMDb فیلم: 7.9 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 81%
- نویسنده: جیمز کامرون
- بازیگران: سم ورثینگتون، زوئی سالدانیا، استیون لانگ، میشل رودریگز، سیگورنی ویور
فیلمی که جیمز کامرون آن را کارگردانی کرده یک ماجراجویی علمی تخیلی است که احتمالا بتوانیم داستانش را برای سالهای آینده هم تعمیم بدهیم. داستان مربوط به شرکتهایی است که به دلایل مالی و برای بهره برداری به سیاره دیگری سفر میکنند. در سیاره مقصد، یک قوم بیگانه وجود دارد که به راحتی به آنها اجازه دسترسی به هر چیزی که میخواهند را نمیدهد.
موضوع این فیلم به خوبی به موضوعاتی مثل استعمار اشاره میکند تا ما به راحتی متوجه انگیزه افراد برای تجاوز و غارت شده و با آنها مبارزه کنیم. برای موضوعی که آواتار تصمیم به ساخت آن گرفته میتوانیم ساعتها گفت و گو کرده و به نتایج جالبی برسیم.
5- تلقین (Inception)
- کارگردان: کریستوفر نولان
- سال ساخت: 2010
- امتیاز IMDb فیلم: 8.8 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 87%
- نویسنده: کریستوفر نولان
- بازیگران: لئوناردو دیکاپریو، کن واتانابه، جوزف گوردون لویت، مازیون کوتیار، الیوت پیج، تام هاردی، کیلین مورفی، تام برنگر، مایکل کین
باز هم نولان و باز هم دنیایی که او از ذهنش به پرده سینما میآورد. روایت داستان و مفهومی که از آن برداشت میشود به یک اندازه قوی و قابل قبول است. در این فیلم گروهی از متخصصان فناوری ورود به دریاها را دارند و موضوعاتی را درون ذهن خود دستکاری میکنند.
اثری که نولان ساخته باشد شایسته ساعتها فکر و گفت و گو است و نمیتوانیم با چند کلمه و چند سطر ساده از آن بگذریم. به همین خاطر پیشنهاد میکنم ابتدا این فیلم را تماشا کنید و بعد درخصوص اتفاقاتی که در آن رخ میدهد مفصل گپ بزنید.
4- ماتریکس (Matrix)
- کارگردان: خواهران واچوفسکی
- سال ساخت: 1999
- امتیاز IMDb فیلم: 8.7 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 83%
- نویسنده: خواهران واچوفسکی
- بازیگران: کیانو ریوز، لارنس فیشبرن، کری-ان ماس، هوگو ویوینگ، جو پانتولیانو
خواهران واچوفسکی با ایدهی که در ذهن داشتند کاری کردند که انسان نه فقط در حین تماشای فیلم بلکه بعد از آن هم دچار تشویش و اضطراب باشد. آنها توانستند با داستان خود داستان واقعیت زندگی ما را با ابهام روبرو کنند. انسانها در این فیلم آزاد شده و به عنوان یک پناهنده در یک سفینه بزرگ فضایی در دنیایی که حتی خورشید هم ندارد زنده میمانند.
منطق شاید در این فیلم زیاد چیز مهمی نباشد زیرا در ماتریکس همه چیز زیر سوال میرود. نئو و بقیه کسانی که با او همکاری میکند تواناییهایی دارند که شبیه به نیمه خدایان است. به همین خاطر قوانین را میتوانند بسیار راحت به نفع خود تغییر دهند. به همین خاطر شاید منطق آخرین معیاری باشد که در داستان این فیلم وجود دارد.
3- وال- ای (WALL-E)
- کارگردان: اندرو استنتون
- سال ساخت: 2008
- امتیاز IMDb فیلم: 8.4 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 95%
- نویسنده: اندرو استانتون، جیم ریردون
- بازیگران: بن برت، الیزا نایت، سیگورنی ویور، جف نگارخانهن، فرد ویلارد، جان رتزنبرگر، کتی ناجیمی، جس هارنل
Wall-e یکی از محبوبترین انیمیشنهای قرن است که با تعداد شخصیتهای محدود و دیالوگها مبهم میتواند شما را پای فیلم میخکوب کند. وال-ای میگوید که زمین در آینده تنها یک زبالهدان بسیار بزرگ خواهد بود که هیچ کسی بر روی آن زندگی نمیکند. فقط یک ربات هر روز مشغول فشردهسازی زبالههاست و عاشق چیزهایی است که به انسانها مربوط میشود. زندگی این ربات بعد از فرود دروید پیشرفته دچار تغییر میشود و با آن به جایی سفر میکند که ما در آینده به نظر کارگردان در آنجا خواهیم بود.
در این فیلم همه ما انگلهای چاقی هستیم که غذا میخوریم و تلویزیون میبینیم. این انیمیشن یکی از کارهای بسیار جسورانه پیکسار در ژانر علمی و تخیلی است که خوشبختانه با استقبال بسیار خوبی برخوردار بود. مخاطبان این فیلم قبل از اینکه کودکان باشند بزرگسالان هستند که بیشتر تحت تاثیر آن قرار میگیرند.
2- بلید رانر 2024 (Blade Runner 2049)
- کارگردان: دنی ویلنوو
- سال ساخت: 2017
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 88%
- نویسنده: همپتن فنچر، مایکل گرین
- بازیگران: رایان گاسلینگ، هریسون فورد، آنا د آرماس، سیلفیا هوکس، رابین رایت، مککنزی دیویس، کارلا یوری، لنی جیمز، دیو باتیستا، جرد لتو
بسیاری از افراد این فیلم را بهترین فیلم ریدلی اسکات میدانند که البته از نظر ما این چنین نیست. این فیلم فقط احساس متفاوتتری را نسبت به سایر فیلمهای او دارد. این فیلم زمانی را نشان میدهد که انسانها و رباتها در یک سرزمین بیابانی در حال زندگی با یکدیگر هستند تا اینکه یک نفر از آنها تصمیم میگیرد علیه رهبرانش شورشی به پا کند. برخی از افراد در خصوص این فیلم اعتقاد دارند که احساس تحریک کننده اما کشندهای دارد که آن را به یکی از کم ارزشترین فیلمهای این ژانر تبدیل کرده است.
1- 12 میمون (12Monkeys)
- کارگردان: تری گیلیام
- سال ساخت: 1995
- امتیاز IMDb فیلم: 8 از 10
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: 88%
- نویسنده: دیوید پیپلز، جیمیز پیپلز
- بازیگران: بروس ویلیس، برد پیت، مادلین استو، فرانک گورشین
این فیلم آیندهای را نشان میدهد که بشر به خاطر اثرات ویروسی زندگی سختی دارد. جیمز کول که نقش اصلی این کار محسوب میشود قصد دارد به گذشته بازگردد و از این فاجعه جلوگیری کند. اما یک اشتباه کوچک او را به چند سال قبل از شروع گسترش ویروس میبرد و ماجرا کمی پیچیده میشود.
12 میمون توانسته علاوه بر بازیگران از ویژگیهای بصری نیز به خوبی استفاده کند تا قالب فیلمنامه به طور کامل اجرا شود. این فیلم در سال 1995 مورد توجه بسیاری از منتقدان قرار گرفت و یک کلاسیک علمی و تخیلی بسیار بی نظیری را برای مخاطبانش تصویرسازی کرد.
منبع: movieweb