هنگامی که هیث لجر برای اولین بار برای بازی در نقش جوکر در فیلم شوالیه تاریکی (The Dark Knight) کریستوفر نولان انتخاب شد، واکنشهای شدیدی برای بازی او در خبرگزاریها مطرح بود، که یادآور واکنشهایی بود که به مایکل کیتون برای بازی در نقش قهرمان شنلدار فیلم «بتمن» تیم برتون میشد. همانطور که مخالفان کیتون حرفشان را پس از دیدن فیلم پس گرفتن، لجر نیز موفق شد منتقدان را شگفتزده کند. نسخه لجر از جوکر، بسیار بینظیر است و هنوز که هنوز است اگر نگوییم بهترین اما به عنوان یکی از بهترین بازیها در نقش جوکر و در واقع شخصیتی خارج از کتابهای مصور شناخته میشود.
- 12 فیلم برتر کریستوفر نولان؛ از شوالیه تاریکی تا اوپنهایمر
- 15 کلیشه تکراری و آزاردهنده فیلمهای ابرقهرمانی
- 10 فیلمی که ثابت می کنند ابرقهرمانها همیشه درستکار نیستند
هث لجر، جوکر و دیگر هیچ
با وجود اینکه اگر بخواهیم مجموعه سکانسهایی که او جلوی دوربین است را جمع بزنیم، فقط حدود 30 دقیقه از مجموع کل زمان فیلم را در بر میگیرد، اما در قسمت دوم سه گانه شوالیه تاریکی این جوکر است که بازی و محبوبیت نقش را از بتمن میدزدد. حضور او در کل فیلم به چشم میخورد و حتی میتوان نقش جوکر را در فیلم آخر این مجموعه یعنی در فاجعهای که در «شوالیه تاریکی برمی خیزد» رخ میدهد نیز احساس کرد. او “نیروی توقف ناپذیر” برای “حرکت” شخصیت بتمن است. در واقع جوکر یک آنارشیست و “عامل هرج و مرج” در گاتهام محسوب میشود که تلاش میکند جلوی بتمنی که در تکاپوست تا گاتهام را سروسامان دهد را بگیرد و او را متوقف کند. در واقع جوکر کمیکها شخصیت بتمن را «دوست دارد» و میداند که یکی بدون دیگری نمیتواند وجود داشته باشد؛ از این رو این دو شخصیت همدیگر را تکمیل میکنند و مکمل یکدیگرند.
سایر تصویرهایی که از این شخصیت ارائه میشود در واقع همگی دومینو وار مؤلفههای مهم روانشناختی جوکر را مو به مو به مخاطب ارائه میدهند و در واقع این کار را هیث لجر با بازی در نقش جوکر بسیار ممتاز و درجه یک انجام میدهد. لجر با الهام از آلکس دلارژ در فیلم «پرتقال کوکی»، فیلم «کفتارها» و شاید حتی مصاحبه با تام ویتس، جوکری ساخت که هم وحشتناک و هم به طرز عجیب و جذابی خندهدار و دارای بارقههایی از کمدی است. هر لحظه جوکر در فیلم «شوالیه تاریکی» ارزش چندین بار دیدن و لذت بردن را دارد. از این رو در این مقاله از مایکت به ده سکانس برتری که جوکر در آن میدرخشد، خواهیم پرداخت پس همراه ما باشید.
10. ترفند جادویی
هیث لجر در فیلم «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) ساخته کمپانی Warner Bros واقعا درخشیده است. سکانس “ترفند جادویی” جوکر در شوالیه تاریکی، خلاصهای به یاد ماندنی، وحشتناک و خندهدار از سرگذشت این شخصیت را به مخاطب ارائه میدهد. هنگامی که جوکر با رؤسای اوباش که نه چندان مخفیانه گاتهام را اداره میکنند، ملاقات میکند تا در مورد تهدید جدید و روش مقابلهاش برای کنترل شهر صحبت کند. جوکری را میبینیم که بسیار نترس و شجاع است و بیباکانه در مورد نقشهاش با اوباش و اشرار شهر صحبت میکند و دست بالا را در این مذاکرات دارد. او آماده است تا بتمن را سرنگون کند، اما ابتدا باید سران اوباش را متقاعد کند که منظور او از نجات گاتهام یک تجارت پرسود است تا از این طرق به خواسته قلبیاش برسد. جوکر پیشنهاد میکند که یک مداد را ناپدید کند. یکی از اعضای باند بدون خنده بلند میشود و نزدیک او میشود، اما جوکر به سرعت سرش را به میز کوبیده و مداد را در چشم او فرو میکند و بلافاصله او را میکشد.
از بین بردن یکی از سران اوباش آن هم با این به اصطلاح شیرین کاری و شعبده بازی وحشیانه جوکر به اندازه کافی ساده به نظر میرسد، اما اگر عمیقتر نگاه کنیم تا حدودی فکر شده که دقیقا چگونه این صحنه ساخته شود تا به نوعی شخصیت جوکر یک شروع خارق العاده در فیلم «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) داشته باشد. اگر به «تاریخ شفاهی» ساخت این فیلم برگردیم، فیلمبردار والی فایستر و طراح تولید ناتان کرولی ادعا میکنند که صحنه هم یکبار با مداد و هم بدون مداد گرفته شده است تا بعداً بتوان آن را به صورت دیجیتالی ویرایش کرد. بدلکار در صحنه، چارلز ژرمن، این صحنه را کمی متفاوتتر از این دو به یاد میآورد. به گفته او، چند سکانس وجود داشت که او باید مداد را خودش حین برخورد با میز حرکت میداد، او ادعا میکند این سکانس آنقدر سخت بود که حتی میتوانست آخرین بدل کاری او باشد.
9. کشتن گامبول
شوالیه تاریکی برادران وارنر یک شاهکار هنری است. گامبول اولین رئیس جنایتکار گاتهام است که در فیلم کشته میشود. پس از دستور قتل و از سر راه برداشتن جوکر، چند مرد با جسدی که گفته میشود جوکر است به مخفیگاه گامبول میرسند. رئیس گامبول پس از اینکه به اشتباه مطمئن میشود که جوکر کشته شده است، درنگ میکند و پشتش را به چیزی که فکر میکند جسد است برمیگرداند، جوکر از روی میز میپرد و چاقویی را به دهان گامبول میزند. پس از آن است که لجر قبل از اینکه این جمله نمادین «چرا اینقدر جدی؟» را ادا کند، سخنرانی شومی درباره معروفی تاریخچهاش و همچنین کمی در مورد ریشههای سرگذشتش ( البته این بار درباره پدری بدسرپرست) به مخاطبان ارائه میکند. او قبل از کشتن گامبول، داستان را با کلمه «پدر» به پایان میرساند: سپس میگوید «بیایید لبخندی بر چهرهاش بگذاریم». اگر جوکر قبلاً تهدیدی جدی به نظر نمیرسید، بعد از این اتفاق حتی برای اوباش گاتهام هم یک تهدید جدی محسوب میشود که باید از سر راه برداشته شود.
8. تعقیب و گریز با ماشین زرهی
هاروی دنت برای طعمه کردن جوکر در تلویزیون ادعا میکند که او بتمن واقعی است. این طرح کار میکند، زیرا ماشین زرهی هاروی به زودی توسط کسی که میتوان او را شاهزاده دلقکها نامید، مورد حمله قرار میگیرد. در این تعقیب، جوکر و مردانش تقریباً موفق میشوند به خواستهشان یعنی هرج و مرج دست یابند، البته تا قبل از اینکه بتمن بتواند وارد صحنه شود. پس از آن در Tumbler و سپس تعقیب خفاش گاتهام با موتورسیکلت، بتمن و جوکر در تعقیبی پر از چالش و سوسپانس و تعلیق برای چندین دقیقه پر هیجان با هم روبرو میشوند. درست هنگامی که به نظر میرسد جوکر برنده این تعقیب و گریز شده است، گوردون خود را به عنوان راننده ماشین زرهی دنت به بتمن نشان میدهد و شرور داستان ما را دستگیر میکند. گوردون فکر میکند که بتمن نسبت به جوکر دست برتر را دارند، اما جوکر در هر حال کم نمیآورد چرا که برنامههای بیشتری در آستین دارد تا گاتهام را نابود کند.
7. فرار از زندان
این سکانس با حضور هیث لجر در نقش جوکر فیلم شوالیه تاریکی ساخته برادران وارنر بسیار ظریف و خوش ساخت است. در طول فیلم، بتمن و اداره پلیس شهر گاتهام پس از گریز و حواشی بسیار زیاد بالاخره میتوانند جوکر را دستگیر کنند، اما تشخیص اینکه آیا این نیز بخشی از نقشه دلقک نبوده، دشوار است. پس از یک بازجویی پرتنش، بتمن، گوردون و دیگران باید برای نجات دنت و ریچل آنجا را ترک کنند و ماجرا تازه شروع میشود. جوکر با استفاده از تاکتیکهای جذاب و ظریف خود، میتواند نوچههایش را به اندازه کافی به زندان یا بهتر است بگوییم پاسگاه نزدیک کند تا بتواند گروگانگیری کند. او در این سکانس میگوید تنها چیزی که میخواهد یک تماس تلفنی است.
با این حال، آن تماس به جایی غیرمنتظره ختم میشود. به نظر میرسد که در شکم یکی از هم سلولیهای زندانی جوکر بمبی قرار داده شده است. در نتیجه میفهمیم پای تلفن دیگری مجهز به مواد منفجره درمیان است که یک موقعیت عالی برای ایجاد حواس پرتی و در نتیجه فرار و آدم ربایی فراهم میکند.
6. سوزاندن حجم عظیمی پول نقد
انفجار در اداره پلیس پوشش عالی برای جوکر جهت ربودن یک زندانی دیگر در آنجا، یعنی حسابدار مافیایی لاو است. البته بعداً به سرنوشت او در طول داستان پی میبریم. در این سکانس اما میبینیم جوکر که هیچ یک از پولهای دریافتی سرقت افتتاحیه را خرج نکرده است، آن را در انباری جمع میکند که لاو به طور مرتب به آن سر میزند و حواسش به آن جمع است. در همین حین، دژخیمان جوکر در حال ریختن بنزین در انبار هستند تا پولها را آتش بزنند.
هنگامی که رئیس دیگری در گروه اوباش گاتهام، به اسم چچنی، اقدامات جوکر را به سخره میگیرد، دلقک توضیح میدهد که نقشه او هرگز در مورد پول نبوده بلکه هدف اصلی جوکر “ارسال پیام” بوده است. در حالی که هرج و مرج چیزی است که جوکر میخواهد اما به هر ترتیب سوزاندن آن حجم از پول نقد به خودی خود آزاردهنده است، اما این سکانس زمانی بدتر میشود که متوجه میشوید لاو در بالای توده پولهای در حال آتش رها شده است و دیگر هرگز در طول فیلم دیده نمیشود.
5. حمله به مهمانی هاروی
مایکل کین و مگی جیلنهال اجرای کامل گریم جوکر لجر را قبل از فیلمبرداری صحنه مهمانی ندیده بودند، در نتیجه منجر به سوپرایز و شوک واقعی آنها در بدو ورود جوکر شد. حتی گفته میشود کین به دلیل غافلگیری دیالوگهای خود را در این سکانس فراموش کرده است.
در طول یک مجلس شام جمع آوری کمک مالی برای کمپین هاروی، جوکر به همراه چند نفر از یارانش ظاهر میشود. در عوض، ریچل داوز، معشوقه دنت (و دوست سابق بتمن) حواس او را پرت میکند و نقشه جدیدی به سرش میزند. در این لحظه است که داستان برای بار دوم سرگذشت بد دیگری از جوکر را به مخاطب عرضه میکند، این بار در مورد همسری که فقط میخواست او را از صمیم قلب خوشحال کند. تماشای شرورانه جوکر در حالی که او مانند سگی گرسنه دور ریچل میچرخد، قبل از اینکه او را از پنجره به بیرون پرت کند و آن سکانس را به عنوان یکی دیگر از وحشتناکترین لحظات حضور جوکر تثبیت کند، بسیار بسیار ناراحتکننده است.
4. سرقت از بانک
به عنوان افتتاحیه شوالیه تاریکی، سرقت از بانک توسط جوکر بسیار بسیار هیجانانگیز است و اولین سکانس و رویارویی مخاطب نسبت به بسیاری دیگر از لحظات شگفتانگیز این شخصیت است که همه چیز را در خود غرق میکند. فیلم با گروهی از سارقان بانک شروع میشود که ماسکهای دلقکانهای را به صورت زدند تا یک سرقت انجام دهند. در طول این سکانس همه دزدان و سارقان بین خود درباره رئیس مرموزشان بحث میکنند و در مورد جنایتکاری که ممکن است پشت این قضیه پنهان باشد حدس و گمانهایی میزنند. به دستور مخفیانه رئیس، دزدها شروع به بیرون کردن یکدیگر از بازی سرقت میکنند تا زمانی که تنها یکی از آنها زنده باقی بماند. وقتی مدیر بانک با عصبانیت از دزد میخواهد که دلیلش برای سرقت از بانک را به او بگوید، جوکر خودش را به عنوان مجرم نهایی به وی نشان میدهد.
این صحنه به طرز ماهرانهای برخی از اجزای کلیدی بازی و به طور کلی نقش ذاتی جوکر لجر را به مخاطب نشان میدهد. اول، معمایی که او را به عنوان یک شخصیت مرموز احاطه کرده است را واکاوی میکند ( حتی مزدوران خودش هم نمیدانند او کیست) و دوم، تمایل او به انجام کاری که سایر روسای شهر «اوباش گاتهام» تباهی و هرج و مرج محض میدانند. سوم هم مربوط میشود به هوش او در مورد برنامهریزی برای سرقت از بانک! این سرقت آشکارا کار جدی برای به تصویر کشیدن شخصیت چند لایه جوکر انجام داد؛ اما این تنها بخش کوچکی از نقشه بزرگ جوکر برای فرو بردن گاتهام در هرج و مرج است.
3. انفجار در بیمارستان
مبالغه کردن درجذابیت صحنههایی که شخصیت جوکر در شوالیه تاریکی در آنها حضور دارد کار زائدی است، اما زمانی که بدانیم تعداد زیادی از آنها جایگاه خود را در میان تاریخ سینما به عنوان سکانسهای برتر به دست آوردهاند، دشوار است که به این موضوع اشارهای نکنیم. از جمله این صحنهها صحنهای است که جوکر بیمارستانی را منفجر میکند. پس از اینکه جوکر به ملاقات هاروی دنت برای گرفتن انتقام میرود، جوکر که در این سکانس به شکل یک پرستار مبدل شده است، بیمارستان را به هوای انفجار ترک میکند. او سعی میکند در حالی که در حال دور شدن از بیمارستان است، چاشنی بمب را بزند، اما بمب فورا کار نمیکند. جوکر در این صحنه که در حقیقت واقعا هم گفته میشود با تاخیر تیم فنی بمبها ترکیده شدن، صحنه را عجیب بدست میگیرد و تا زمانی که بمبها پشت سر او منفجر شوند، با دستگاه دست و پنجه نرم میکند. این صحنهای است که در ظاهر باید بسیار هولناک باشد اما در عوض به دلیل واکنش بسیار واقعی جوکر بسیار خندهدار و کمدی به نظر میرسد.
این یک داستان مشهور اینترنتی است که لجر در اینجا آشفتگی جوکر را به صورت بداهه بازی کرده است، اما این موضوع چیزی بیش از یک شایعه نیست. در یکی از مصاحبه پشت صحنه با عنوان Gotham Uncovered: Creation of a Scene، نولان فاش میکند که همه چیز برای ایمن نگه داشتن بازیگر جهت انفجارهای واقعی که قرار بود پشت سرش رخ دهد، برنامهریزی شده بود. همانطور که او میگوید، کریس کوربولد ناظر جلوههای ویژه، توانست یک سناریوی عملی ارائه دهد که در آن ما میتوانستیم بازیگر اصلی خود بدون نگرانی از وضعیت جسمیاش، او را از ساختمانی که در شرف تخریب است بیرون ببریم و به معنای واقعی کلمه ساختمان با خاک یکسان کنیم کنیم.”
2. کف زدن در اتاق بازجویی
یکی از عناصری که جوکر هیث لجر را بسیار نمادین می کند، بداهه پردازی اوست. تعدادی از بهترین لحظات این شخصیت در فیلم «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) ساخته کمپانی Warner Bros از کنترل خلاقانه لجر نشات میگیرد. یک مثال واقعی در این زمینه: دست زدن جوکر برای کمیسر فعلی شهر گاتهام یعنی گوردون است. پس از مرگ کمیسر قبلی اداره پلیس، شهردار وارد می شود تا به گوردون اطلاع دهد که او نفر بعدی برای این سمت است. پلیسهای اتاق شروع به کف زدن میکنند، اما وقتی متوجه میشوند شخص دیگری هم همینطور در حال دست زدن است، جوکر آرام آرام دست زدنش را متوقف میکند. جوکر که به طرز تهدیدآمیزی در سلول قفل شده نشسته است، دست می زند و این کار را بداهه انجام می دهد. این اکت و بازی کاملاً بداهه و بدون درج قبلی در فیلمنامه رخ داده بود، اما آنقدر با شخصیت و صحنه مطابقت داشت که کریستوفر نولان آن را در فیلم «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) ساخته کمپانی Warner Bros حفظ کرد.
1. بازجویی
صحنه بازجویی در «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) ساخته کمپانی Warner Bros به کارگردانی کریستوفر نولان بهترین لحظه جوکر است زیرا نمونهای دقیق و شایسته از نحوه رابطه او با بتمن را ارائه میدهد. صحنه با اتاق بازجویی نیمه تاریک شروع میشود. گوردون در کنار نور مینشیند، در حالی که همه چیز پشت جوکر در یک خلاء خالی است. که در واقع این سکانس یک هویت بصری و المان نمادیست که از ظرفیت شخصیتها برای نشان دادن بعد تاریکی وجودشان الهام گرفته است. پس میتوان اینطور هم نتیجه گرفت که سکانس گویای این است که بتمن در سایه منتظر میماند تا در زمان مناسب ضربه کاریاش را بزند.
بازجویی که در ادامه بین بتمن و جوکر رخ میدهد بسیار بسیار پرتنش است و بتمن سعی میکند ترس را در قلب جوکر ایجاد کند، اما این کار عملا بیفایده است. جوکر متوجه میشود که چیزی برای از دست دادن ندارد، اما بتمن مدام این کار را با او میکند تا بلکم تکانی به او بدهد. جوکر با وجود اینکه ظاهراً هیچ قدرتی ندارد، مدام سعی وی میکند کارتهای برنده خودش را برای بتمن بازی کند و به او نشان دهد که تنها فرد برنده اتاق است و به هدفش خواهد رسید.
منبع: movieweb