Computer-generated imagery یا همان سیجیآی که ما آن را با نام جلوههای ویژهی کامپیوتری میشناسیم، در طول زمان به طرز فوقالعادهای تکامل یافته است، اما هنوز تعدادی از این جلوهها در فیلمهای ابرقهرمانی وجود دارد که در حد و اندازهشان نیستند.
جلوههای ویژهی کامپیوتری در فیلمهای ابرقهرمانی مدرن استودیوهای مارول و دیسی، در بیشتر موارد شگفتانگیز به نظر میرسد، اما برخی از آثار نیز هستند که جلوههای ویژهی کامپیوتری ضعیف آنها بینندگان را آزار داده یا هنگام تماشا حواسشان را پرت کرده است. زمانی که فیلم «سوپرمن» برای اولین بار در سال 1978 به نمایش درآمد، تماشاگران از دیدن پرواز یک مرد و قدرتهای فراطبیعی فوقالعادهاش شگفتزده شدند. با این حال، با پیشرفت سیجیآی ترفندهای به کار رفته در این فیلم اکنون تا حدی قدیمی به نظر میرسد، آنچنان بدوی و سادهانگارانه که اغلب به سختی میتوان متوجه جلوههای ویژه آن شد. با این وجود، زمانی که سیجیآی قابل توجه هم میتواند آزار دهنده باشد و غالباً هرگونه تعهدی به آنچه در حال رخ دادن روی صفحه نمایش است را از بین میبرد.
فیلمهای ابرقهرمانی ساخته شده در طول قرن بیست و یکم عمدتا از جلوههای ویژهی کامپیوتری فوقالعادهای برخوردار بودهاند. از تاب خوردن سرخوشانهی مرد عنکبوتی در شهر شگفتانگیز نیویورک تا فناوری بینقصِ موشن-کپچر که برای جان بخشیدن به شخصیت تانوس استفاده شد، سیجیآی به طور موثری برای به تصویر کشیدن این لحظات فانتزی/علمی-تخیلی توسط سازندگان به کار گرفته شده است. با این حال، سیجیآی همیشه بینقص نبوده است و کامپیوتر هم گاهی ناامیدمان کرده. چندین و چند جلوهی ویژهی خجالت آور یا خندهدار وجود دارند که به خاطر افتضاح بودنشان در خاطر ماندهاند و به نمادهای منفی این تکنولوژی بدل شدهاند. در ادامه 10 فیلم ابرقهرمانی مدرن با بدترین جلوههای ویژهی کامپیوتری را به شما معرفی کردهایم.
- 10 سکانس برتر سهگانه شوالیه تاریکی
- 10 لباس نمادین ولورین؛ از فیلمهای مردان ایکس تا برنامههای تلویزیونی
- 10 ابرقهرمان معروف که دوستداشتنی نیستند
10- جنگ ابدیت (Avengers: Infinity War)
- سر بروس بنر به خوبی با زره آهنی هالک باستر ترکیب نمیشود
- کارگردان: آنتونی روسو، جوزف وی. روسو
- بازیگران: مارک رافلو، اسکارلت جوهانسون، رابرت داونی جونیور، جاش برولین، کریس ایوانز
- تاریخ اکران: 2018
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 85 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.4 از 10
استفاده از جلوههای ویژهی کامپیوتری در فیلم «انتقامجویان: جنگ ابدیت» به طور کلی فوقالعاده است. این اثر حجم سنگینی از سیجیآی باکیفیت را در خود جای داده که سطح بالای اجرای آن میتواند به الگویی در این زمینه برای دیگر فیلمها تبدیل شود. با این حال، حتی این فرنچایز دنیای سینمایی مارول هم عاری از نقص نیست و لحظهای کوتاه در فیلم وجود دارد که میتوانست بهتر از اینها اجرا شود.
زمانی که ثور به واکاندا میرسد، بروس بنر به استقبال او میرود و در حالی که لباس هالکبستر را به تن دارد کلاه خود را بالا میزند تا یک جملهی بامزه بگوید. متاسفانه، در این لحظه به وضوح مشخص است که مارک رافلو داخل لباس نیست و به نظر میرسد تنها سر بازیگر به صورت دیجیتالی روی بدن کار شده است. این یک جلوهی ویژهی ناشیانه است، اما با توجه به کیفیت بالای سایر جلوههای ویژهی کامپوتری فیلم، به راحتی قابل چشمپوشی است.
9. چهار شگفتانگیز (Fantastic Four)
- بازوهای شخصیت رید ریچاردز اصلا شگفتانگیز نیست
- کارگردان: تیم استوری
- بازیگران: جسیکا آلبا، کریس ایوانز، مایکل چکلیس، یوان گریفید
- تاریخ اکران: 2015 & 2007 & 2005
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 28 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 5.7 از 10
طراحی دیجیتالی مردی که از قابلیت کش آمدن برخوردار باشد، به خصوص با تکنولوژی سال 2005 کار سختی است. ایوان گروفود در نقش رید ریچاردز اجرای سطح بالایی داشت، اما هر زمان که قدرتهای فراطبیعی خود را به نمایش میگذاشت همهچیز به هم میریخت. این جلوههای ناقص الاستیکی هم در فیلم «چهار شگفتانگیز» محصول سال 2005 و هم در دنبالهی آن، «ظهور موجسوار نقرهای» (Fantastic Four: Rise of the Silver Surfer) که در سال 2007 اکران شد، وجود داشتند. ده سال بعد، زمانی که مایلز تلر نقش آقای شگفتانگیز را در نسخهی سال 2015 بر عهده گرفت، اوضاع چندان بهتر نشد، زیرا سیجیآی فیلم همچنان غیرطبیعی به نظر میرسید و کلیت اثر هم به یک فاجعهی غیرقابل باور بدل شد . امیدواریم انیماتورهای استودیوی مارول راهی برای جذاب نشان دادن دستان آقای شگفتانگیز در قسمت جدید فیلم که سال 2025 اکران خواهد شد پیدا کنند.
8. پلنگ سیاه (Black Panther)
- مبارزهی پایانی پلنگ سیاه تقریبا کل سکانس فینال را خراب میکند
- کارگردان: رایان کوگلر
- بازیگران: چادویک بوزمن، مایکل بی. جوردن، لوپیتا نیونگو، لتیشیا رایت
- تاریخ اکران: 2018
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 96 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.3 از 10
اریک کیلمونگر با بازی مایکل بی. جوردن، یک ویلن عالی است و تماشاگران از همان ابتدای رویارویی او با پلنگ سیاه، مشتاقانه منتظر مبارزهی نهایی بین آنها بودند. با این حال، مبارزهی آنها به دلیل جلوههای ویژهی آشفتهاش یک فاجعهی تمامعیار است. یکی از مهمترین ایرادات سکانس استفادهی تیم سازنده از تکنیک تاری حرکتی برای پنهان کردن ضعف جلوههای ویژهی کامپیوتری آن است. در این نبرد که نوع اجرای آن تنه به تنهی انیمیشن میزند، دو مدعی قدرت رنگهای متفاوتی از لباس پلنگ سیاه را به تن دارند و با پریدن روی قطارها به یکدیگر ضربه میزنند. در فینالی که کرگدنهای جنگی هم در آن حضور داشتند، وجود مبارزهای با جلوهای ویژهای به همان بدی شگفتانگیز است، مخصوصا برای فیلمی که یکی از بهترینهای دنیای سینمایی مارول به شمار میرود.
7. زن گربهای (Catwoman)
- حرکات زن گربهای فیلم سال 2004 را از چیزی که هست بدتر میکند
- کارگردان: پیتوف
- بازیگران: هلی بری، شارون استون، بنجامین برت، فرانسیس کانروی
- تاریخ اکران: 2004
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 8 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 3.4 از 10
فیلم «زن گربهای» که در سال 2004 روانهی پردههای سینما شد، به عنوان یکی از بدترین فیلمهای ابرقهرمانی ساخته شده مورد انتقاد شدید منتقدان و مخاطبان قرار گرفت و جلوههای ویژهی کامپیوتری که به شکل گستردهای در فیلم استفاده شده بودند هم کمکی به بهبود آن نکرد. هربار که شخصیت اصلی (زن گربهای) سعی میکند از جایی بالا برود، حرکات او به طرز اغراقآمیزی کارتونی به نظر میرسد و به جرات میتوان گفت که هر صحنه را از صحنهی قبل مضحکتر میکند. لباسی که تیم سازنده برای شخصیت هالی بری در نظر گرفته بودند به اندازهی کافی توهینآمیز بود، اما این جلوههای ویژهی کامپیوتری استفاده شده برای زن گربهای است که باعث شد تا این شخصیت حتی بدتر از چیزی که بود به نظر برسد.
6. خاستگاه مردان ایکس: ولورین (X-Men Origins: Wolverine)
- چنگالهای ولورین شبیه به نمونهی پلاستیکی موجود در فروشگاههاست
- کارگردان: گوین هود
- بازیگران: هیو جکمن، رایان رینولدز، لیو شرایبر، لین کالینز
- تاریخ اکران: 2009
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 38 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.5 از 10
فیلم «خاستگاه مردان ایکس: ولورین»، ولورین (با بازی هیو جکمن) و نحوهی به دست آوردن پنجههای آدامانتیوم (یک آلیاژ فلزی خیالی که بیشتر به عنوان ماده ای شناخته می شود که به اسکلت و چنگال شخصیت ولورین متصل است) او را نشان میدهد، اما جلوههای ویژهی کامپیوتری فیلم به هیچ عنوان خوب از کار درنیامدهاند و کاملا نچسب هستند. باورش سخت است که پنجههای او در این فیلم چقدر بد به نظر میرسند، به خصوص با توجه به این که او سالها این نقش را بازی کرده بود و پنجههایش در قسمتهای قبلی مجموعهی مردان ایکس کاملا با صحنهها همخوانی داشت و به شکل روانتری با فریمهای تصویر ادغام شده بود. خوشبختانه، این جنبهی نمادین از ولورین در فیلمهای قبل و بعد از این اثر بهتر به تصویر کشیده شده و قابل تحملتر است.
5. فانوس سبز (Green Lantern)
- لباس گرین لنترن با گذشت یک دهه از نمایش فیلم هنوز هم مورد تمسخر قرار میگیرد
- کارگردان: مارتین کمبل
- بازیگران: رایان رینولدز، بلیک لایولی، پیتر سارسگارد، مارک استرانگ، تایکا وایتیتی
- تاریخ اکران: 2001
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 25 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 5.5 از 10
فیلم «گرینلنترن» به شدت بر جلوههای ویژهی کامپیوتری متکی است، اما طراحی صد درصد لباس رایان رینولدز با سیجیآی یک اشتباه بزرگ بود. او در طول فیلم زمان زیادی را در این لباس میگذراند و با توجه به ظاهر بسیار مصنوعی و درخشان لباس نمیتوان شخصیتی که او بازی میکند را جدی گرفت. این تصمیم گروه سازنده آنقدر بد بود که خود رینولدز هم بارها به آن طعنه زده است و حتی در فیلم «ددپول 2» نیز به آن بیاحترامی میکند. خوشبختانه، اوضاع با دومین شخصیت ابرقهرمانی این بازیگر کانادایی بهتر پیش رفت و امیدواریم که دنیای سینمایی دی سی بتواند از اشتباهات خود در فیلم «گرینلنترن» درس بگیرد.
4. مرد مورچهای و زنبورک: شیدایی کوانتومی (Ant-Man and the Wasp: Quantumania)
- موداک یک جوک خنده دار است که بینندگان را آزار می دهد
- کارگردان: پیتون رید
- بازیگران: پل راد، کاترین نیوتون، جاناتان میجرز، میشل فایفر، کتی ام. اوبرایت، مایکل داگلاس
- تاریخ اکران: 2023
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 46 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.1 از 10
موداک شخصیتی است که اقتباس از او و داستانهایش در کمیکها تقریبا غیرممکن به نظر میرسد. البته مارول تلاشهای قابل تقدیری در این زمینه انجام داد، اما حتی تکنولوژی پیشرفتهی جلوههای ویژهی کامپیوتری آنها هم موفق نشد این شخصیت نفرتانگیز را به خوبی در فیلم جا بیاندازند. نگاه کردن به موداک بسیار ناخوشایند است، فقط کافیست لحظهای به چهرهی عجیب کوری استول در آن لباس تخممرغی شکل فکر کنید تا حق را به ما بدهید. هرچند که فیلم «مرد مورچهای و زنبورک: قلمرو شیدایی» سعی دارد با به شوخی گرفتن این موضوع ضعفهایش را از مرکز توجه دور کند، اما همچنان دیدن این شخصیت مزخرف در فیلم آزاردهنده است.
3. هالک (Hulk)
- هالک انگ لی، کارتونی است که به اسم فیلم در سینماها اکران شد
- کارگردان: انگ لی
- بازیگران: اریک بانا، جنیفر کانلی، استن لی، نیک نولتی، سم الیوت
- تاریخ اکران: 2003
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 63 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 5.6 از 10
شاید زمانی که فیلم پرهزینهی «هالک» در سال 2003 به نمایش درآمد و سیجیآی به کار رفته در آن حسابی مورد انتقاد قرار گرفت، چند سال زودتر از آن بود که بتوان یک هالک قابل قبول را تماما با استفاده از جلوههای ویژهی کامپیوتری طراحی کرد. انگ لی تلاش زیادی برای ساخت یک اثر ماندگار انجام داد، اما زمانی که هیولای خشمگین سبز فیلم آنقدر کارتونی به نظر میرسد، به سختی میتوان با او ارتباط برقرار کرد. این فیلم که پیش از ظهور دنیای سینمایی مارول ساخته شد، پر از پنلهای کمیکبوکی است و هربار که هالک را میبینیم، این حس به مخاطب القا میشود که گویی همچنان در حال خواندن یک کمیکبوک است.
2. لیگ عدالت (Justice League)
- سبیل حذف شدهی هنری کویل با استفاده از سیجیآی پاعث حواسپرتی است
- کارگردان: زک اسنایدر
- بازیگران: بن افلک، هنری کویل، گل گدوت، ری فیشر، جیسون موموآ، ازرا میلر
- تاریخ اکران: 2017
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 39 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.9 از 10
برای فیلمبرداری دوبارهی صحنههای گستردهی «لیگ عدالت» نیاز بود تا همهچیز متناسب با قبل باشد اما مشکلی وجود داشت. بازیگر نقش سوپرمن یعنی هنری کویل اجازه نداشت سبیلهایش را که برای بازی در فیلم «ماموریت: غیرممکن – فالاوت» (Mission: Impossible – Fallout) رشد کرده بود بتراشد. بنابراین دی سی برای رهایی از شر این مشکل تصمیم گرفت از جلوههای ویژهی کامپیوتری استفاده کند. نتیجه اما فاجعهبارتر از چیزی بود که تصور میکنید. در نماهای دور، سوپرمن خیلی بد به نظر نمیرسد، اما از نزدیک، سیجیآی کاملا توی ذوق میزند و باعث می شود بار احساسی هر صحنهی دراماتیکی که کویل در آن حضور دارد از بین برود. فیلم را دیدهاید؟ درست از همان اولین سکانس سوپرمن، مشخص است که چیزی از صورت او کم شده و این شخصیت بیشتر به یک دلقک شباهت دارد تا یک ابرقهرمان.
1. فلش (The Flash)
- کمئوهای فیلم فلش تقریبا فاجعه هستند
- کارگردان: اندی موسکیتی
- بازیگران: ازرا میلر، مایکل کیتون، بن افلک، ساشا کایه، کرسی کلمونس
- تاریخ اکران: 2023
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 63 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.7 از 10
«فلش» کانسپت جالبی برای مکانیسم سفر در زمان خود دارد که کرونوبول نامیده میشود، جایی که بری آلن میتواند به صورت انیمیشنی با استایل خاص، گذر زمان را تماشا کند. با این حال، اوضاع با ورود مفهوم «چند جهانی» بدتر میشود و انبوه قهرمانان و شرورهای ساخته شده با جلوههای ویژهی کامپیوتری به هم ریختگی بصری وحشتناکی ایجاد میکنند. اما این تنها نقطهی تاریک ماجرا نیست، حضور افتخاری نیکلاس کیج و کریستوفر ریو هم به دلیل جلوههای ویژهی ضعیف تبدیل به فاجعه شده و به عنوان تلاشی ارزان و توهینآمیز در کارنامهی این بازیگران به نظر میرسد. کارگردان فیلم، اندی موسچیتی، ادعا میکند که این جلوههای ویژه انتخاب خلاقانهای بودند تا همه چیز را از دید بری تحریف شده جلوه دهد، اما این توجیه چیزی از فضاحت جلوههای ویژهی کامپیوتری «فلش» کم نمیکند.
منبع: Screenrant