18 فیلم برای دانشجویان روانشناسی به توصیه دانشگاه سنت‌لئو آمریکا

تصویر عینی و سرگرم‌کننده از اسکیزوفرنی، روان‌پریشی، اوتیسم، فراموشی، زوال عقل و ...

ساناز معظمی

یکی از پیشگامان سینمای فرانسه، فیلمساز بزرگ ژان لوک گدار، معتقد است: «هنر تنها با آنچه از پنهان‌ترین خودمان آشکار می‌سازد، ما را جذب می‌کند». سینما به عنوان یکی از محبوب‌ترین هنرها، بدون شک در تسخیر ذهن و تخیلات ما، بستر پرتوانی است. سینما رسانه‌ای قدرتمند برای کشف معنای انسان بودن فراهم است، که به ما دیگاهی روشن درباره طبیعت انسان در بهترین و بدترین حالت و در هر نقطه‌ای بین آن‌ها می‌دهد. شاید به همین دلیل است که طیف آثار سینمایی با موضوعات روان‌شناختی، تا این اندازه پر و پیمان است. و البته فیلم‌هایی در این ژانر وجود دارد، که یک کلاس درس کامل برای دانشجویان و علاقمندان روان‌شناسی محسوب می‌شود.

با این وجود، مسلم است که جذابیت این فیلم‌ها فقط برای دانشجویان و علاقمندان روان‌شناسی نیست. به طور کلی موضوعات روان‌شناسی در سینما و حتی در دیگر زمینه‌های هنری و علمی، بسیار پرطرفدار و تاثیرگذار است. پارانویایی که هامفری بوگارت در قالب کاپیتان کویگ در فیلم شورش کین نشان می‌دهد، فروپاشی روانی شوکه‌کننده جک نیکلسون در فیلم معرکه درخشش، تأثیر وسواس یک زن بر مرد داستان و خانواده‌اش در فیلم جذابیت مرگبار و در نهایت معضلات اخلاقی بازماندگان کشتی غرق‌شده‌ در فیلم قایق نجات آلفرد هیچکاک؛ از ماندگارترین مشکلات روانی سوژه فیلم‌ها است.

با وجود اینکه صدها فیلم وجود دارد، که می‌توانند در فهرست فیلم‌های روان‌شناسی گنجانده شوند، در اینجا تعداد انگشت‌شماری را معرفی می‌کنیم که دانشکده روان‌شناسی سنت لئو تاکید می‌کند، باید برای دانشجویان رشته روان‌شناسی به نمایش درآید.

1. 12 مرد خشمگین (12Angry Men)

12 مرد خشمگین

در فیلم بی‌مانند 12 مرد خشمگین، گروهی متشکل از 12 نفر که اعضای هیئت‌منصفه دادگاه هستند، باید درباره سرنوشت یک جوان 18 ساله لاتین‌تبار متهم به قتل پدرش تصمیم بگیرند. 11 نفر از این گروه معتقدند پسر گناهکار است و همه شواهد و مدارک برعلیه او است. فقط یکی از اعضای هیئت‌منصفه، مخالف گناهکار بودن متهم است و سعی می‌کند دیگران را متقاعد کند، که پرونده آنقدر که به نظر می‌رسد صفر و صد نیست. با این وجود پیش‌داوری‌ها و تعصبات فردی در مورد این محاکمه، در دیالوگ‌ها و البته روند تصمیم‌گیری بروز پیدا می‌کند. این فیلم درس‌ها و ارزیابی‌های فوق‌العاده‌ای در روانشناسی اجتماعی دارد. این اثر به بررسی تعصب، سازگاری، پرخاشگری، تعامل گروهی، رهبری، متقاعدسازی و دیگر زمینه‌های اساسی روانشناسی اجتماعی و مطالعه رفتار غریزی انسان می‌پردازد. 12 مرد خشمگین شما را بدون پلک زدن پای نمایشگر می‌نشاند و تا مدت‌ها بعد هم فکرتان را به خود مشغول خواهد کرد.

آیکون فیلم ۱۲ مرد خشمگین 12 Angry Men
فیلم

۱۲ مرد خشمگین

12 Angry Men

تماشای فیلم 12 مرد خشمگین

2. 28 روز(28Days)

28 روز

ساندرا بولاک در این فیلم نقش یک ستون‌نویس روزنامه را بازی می‌کند، که به دلیل دزدیدن یک لیموزین در مراسم عروسی خواهرش و تصادف با آن، به جای زندان، وارد یک مرکز توانبخشی اعتیاد به الکل می‌شود. در ابتدا او اینکه الکلی است را انکار کرده و نسبت به درمان مقاوم است. اما در نهایت شخصیت اصلی فیلم 28 روز، با کمک همنوعانش نگاهی به زندگی‌اش انداخته و با اعتیاد به الکل و اعتیاد به مواد و دارو مبارزه می‌کند. این فیلم هم الگویی برای روان‌شناسان درباره مهارت‌های مشاوره‌ای است، و هم نگاهی خوش‌بینانه درباره حل مشکلات شخصیتی به مخاطب می‌دهد. همچنین 28 روز، نگاه روان‌شناسانه جدی به مسئله سوء‌مصرف مواد و الکل دارد.

3. ذهن زیبا (A Beautiful Mind)

ذهن زیبا

این فیلم بر اساس زندگی نابغه ریاضی و برنده جایزه نوبل جان فوربز نش که از بیماری روانی شدید رنج می‌برد، ساخته شده‌است. فیلم جذاب ذهن زیبا، برنده چهار جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم شده‌است. این فیلم زندگی و رنج یک فرد مبتلا به اسکیزوفرنی را به‌طور شفاف روایت می‌کند. دانشجویان روانشناسی با تماشای این فیلم متوجه خواهند‌شد که جان فوربز نش بسیاری از نشانه‌ها و عوارض تشخیص اسکیزوفرنی را از خود نشان می‌دهد. همچنین مخاطبان می‌توانند شدت فزاینده این علائم و تأثیر آن بر بیمار و اطرافیانش را دنبال کنند. این فیلم همچنین وظیفه سخت مدیریت اختلال اسکیزوفرنی و اهمیت حمایت اجتماعی از این بیماران را نشان می‌دهد.

آیکون فیلم یک ذهن زیبا A Beautiful Mind
فیلم

یک ذهن زیبا

A Beautiful Mind

تماشای فیلم ذهن زیبا

4. نقطه کور (The Blind Side)

نقطه کور داستان واقعی مایکل اوهر، یک پسر آمریکایی آفریقایی‌تبار بی‌خانمان است، که توسط یک خانواده سفیدپوست ثروتمند به نام تویز به فرزندی پذیرفته می‌شود. مایکل پتانسیل خود را در فوتبال امریکایی درک می‌کند و در مدرسه موفقیت‌هایی به دست می‌آورد. او در مسابقات درفت لیگ NFL در سال 2009 جایگاه اول را به دست می‌آورد. این فیلم به خوبی بسیاری از مشکلات و سوء‌تفاهم‌هایی را که افراد با فرهنگ‌های مختلف در تلاش برای ارتباط برقرار کردن و نادیده گرفتن تفاوت‌های فرهنگی و نژادی و ایجاد صمیمیت تجربه می‌کنند، نشان می‌دهد. این فیلم همچنین نشان می‌دهد که تعامل بین فرهنگ‌های مختلف، تا چه اندازه می‌تواند برای دو طرف سودمند باشد. همانطور که خانواده تویز فرصت‌های آموزشی و مالی برای مایکل باز می‌کند و او هم به نوبه خود ذهن آنها را روشن می‌سازد.

آیکون فیلم نقطه کور The Blind Side
فیلم

نقطه کور

The Blind Side

تماشای فیلم نقطه کور

5. رانندگی برای خانم دیزی (Driving Miss Daisy)

رانندگی برای خانم دیزی

داستان فیلم رانندگی برای خانم دیزی از سال 1948 شروع می‌شود. در این زمان خانم دیزی ورتان که زمانی یک زن یهودی ثروتمند جنوبی بوده‌است، به اصرار پسرش که تصمیم می‌گیرد مادرش رانندگی را کنار بگذارد، یک راننده آفریقایی آمریکایی به نام هوک کولبرن را استخدام می‌کند. داستان دوستی این دو طی 25 سال بعد آشکار می‌شود، زیرا آنها بر اختلافات و ناراحتی‌های خود غلبه کرده و یک دوستی عاشقانه ایجاد می‌کنند. این فیلم علاوه‌بر پرداختن به ماهیت بیماری آلزایمر، بخشی از بزرگترین سوالات پرتکرار را در زمینه روانشناسی اجتماعی بررسی می‌کند. مهم‌ترین این سوالان این است که تعصبات چگونه ایجاد می‌شوند و چطور می‌توان بر آنها غلبه کرد. فیلم رانندگی برای خانم دیزی برنده 4 جایزه اسکار از جمله اسکار بهترین فیلم در سال 1989 شده‌است.

6. کافی (Enough)

کافی

این فیلم بر اساس رمان آنا کوییندلن به نام سیاه و کبود، درباره یک پیشخدمت طبقه کارگر به نام اسلیم ساخته شده‌است. اسلیم که فکر می‌کند با مرد رویاهایش ازدواج کرده‌است، پس از تولد اولین فرزندشان متوجه می‌شود که همسرش کنترل‌گر و بدرفتار است. اسلیم چندین بار از دست شوهرش فرار می‌کند و با دخترش به نقاط مختلف کشور می‌رود، اما شوهرش او را تعقیب می‌کند. او تصمیم می‌گیرد با یادگیری تکنیک‌های دفاع شخصی «کراو ماگا»، خود را برای رویارویی با شوهرش آماده کند. این فیلم با به تصویر کشیدن نبرد فیزیکی و روانی بین دو شخصیت اصلی، به روان‌شناسی چالش‌ها، درگیری و فرار از یک رابطه می‌پردازد.

7. ویل هانتینگ نابغه (Good Will Hunting)

ویل هانتینگ نابغه

ویل هانتینگ یک سرایدار جوان و سرسخت در دانشگاه ام‌آی‌تی با توانایی‌ها و هوش منحصربه‌فرد در علم ریاضی است. او که در کودکی مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌است، مشکلات قانونی متعددی داشته و استعداد و پتانسیل خود را درک نمی‌کند. ویل هانتینگ با کمک یک استاد روانشناسی، توصیه‌های روان‌شناختی دریافت می‌کند. این توصیه‌ها او را قادر می‌سازد هویت خود را پیدا کند. ویل هانتینگ نابغه به عنوان یک فرصت آموزشی برای دانشجویان رشته روان‌شناسی عمل می‌کند. این فیلم رابطه درمانی چالش‌برانگیز را بین یک فرد ناپایدار و یک مشاور تا حدی نامتعارف به تصویر می‌کشد.

آیکون فیلم ویل هانتینگ نابغه Good Will Hunting
فیلم

ویل هانتینگ نابغه

Good Will Hunting

تماشای فیلم ویل هانتینگ نابغه

8. طوفان (The Hurricane)

طوفان

این فیلم بر اساس زندگی رابین کارتر معروف به هاریکین، بوکسور آمریکایی آفریقایی‌تبار پرافتخار ساخته شده‌است. رابین کارتر در سال 1966 زمانی که به اشتباه به دلیل یک قتل مرتکب‌نشده به زندان افتاده‌بود، قهرمان جهان شد. بعد از وارد شدن اتهام، درخواست‌های او رد می‌شود و پرونده‌اش ناامیدکننده به نظر می‌رسد، تا اینکه یک پسر نوجوان و خانواده‌اش شواهد جدیدی پیدا می‌کنند، که در نهایت منجر به آزادی او می‌شود. البته 20 سال طول می‌کشد تا بیگناهی رابین کارتر ثابت شود و او مجبور می‌شود دو دهه از عمر خود را در زندان بگذراند. طوفان توانایی انسان را برای فراتر از شرایط عمل کردن از طریق تغییرات درونی برجسته می‌کند.

9. هویت (Identity)

هویت

در فیلم هویت گروهی غریبه از طبقات مختلف جامعه مجبور می‌شوند، در طول یک طوفان سیل‌آسا در متل بیابانی نوادا سرپناهی پیدا کنند. این گروه یازده نفره یکی یکی کشته می‌شوند. در همین حال، در یک داستان مرتبط، یک روان‌پزشک سعی می‌کند بی‌گناهی مردی را که متهم به قتل است، ثابت کند. هویت به یک اختلال منحصربه‌فرد و بحث‌برانگیز می‌پردازد که اگر نامش را بگوییم، فیلم اسپویل می‌شود. همچنین حقیقت بسیاری از تصورات نادرست درباره این اختلال، در فیلم هویت روشن می‌شود. هویت یک پیشنهاد درمانی رادیکال دارد، که جالب است و همزمان هیجان راز کشف قتل‌ها را برای مخاطب به ارمغان می‌آورد.

10. یادگاری (Memento)

ممنتو

در فیلم یادگاری که بیشتر به ممنتو معروف است، لئونارد شلبی یک بازرس سابق بیمه است، که در حین تلاش برای جلوگیری از قتل همسرش از ناحیه سر آسیب می‌بیند. این آسیب باعث می‌شود که این بازرس دچار فراموشی شود. او یاد می‌گیرد که چگونه با استفاده از یادداشت‌ها و خالکوبی‌ها با وضعیت خود کنار بیاید و سعی می‌کند قاتل را پیدا کند و انتقام مرگ همسرش را از او بگیرد. این فیلم نمایی نزدیک از فردی که حافظه کوتاه‌مدت خود را از دست داده و دائم در تلاش برای حل معما است، نشان می‌دهد. یادگاری همچنین به طور موشکافانه جنبه‌های مختلف زندگی کسانی را که نمی‌توانند بیش از چند دقیقه یا چند ثانیه در یک زمان را به یاد آورند، بررسی می‌کند. این فیلم از نظر مباحث روان‌شناختی جذاب و همچنین از نظر احساسی بسیار تاثیرگذار و هیجان‌انگیز است.

⚠️ در حال حاضر این فیلم از حالت انتشار خارج شده است.

11. دفترچه خاطرات (The Notebook)

دفتر خاطرات

در این فیلم یک مرد جوان فقیر به نام نوا در تابستان 1940 عاشق دختر جوانی از یک خانواده ثروتمند به نام آلی همیلتون می‌شود. وقتی مادر آلی متوجه می‌شود او را از دیدن نوآ منع می‌کند و خانواده خانه تابستانی خود را در جزیره سیبروک ترک می‌کنند و به چارلستون برمی‌گردند. جنگ جهانی دوم شروع می‌شود و آلی و نوآ به زندگی خود ادامه می‌دهند. اما سال‌ها بعد این دو نفر طی اتفاقی جالب دوباره به هم می‌رسند. در این فیلم شما می‌توانید روند تغییر عشق و روابط را در طول زمان بررسی کنید. همچنین روان‌شناسی رشد و بیماری ذهنی آلزایمر؛ سوژه‌های فرعی این فیلم هستند.

12. کنار برکه طلایی (On Golden Pond)

فیلم کنار برکه طلایی برنده جایزه بهترین بازیگر مرد و بهترین بازیگر زن از جشنوراه اسکار شده‌است. داستان این فیلم درباره زوج مسنی با نام‌های نورمن و اتل تایر است، که به کلبه تابستانی خود بازمی‌گردند، در حالیکه با مشکل حافظه نورمن، شروع پیری و روابط تیره‌شده با دخترشان سروکار دارند. این فیلم مملو از کاوش‌های جذاب در بسیاری از جنبه‌های اساسی طبیعت انسان از جمله روابط خانوادگی، پیری، مردن، رشد شخصی و بخشش است. در فیلم کنار برکه طلایی از عناصر طبیعت مانند تماشای دریاچه میان جنگل، نزدیکی به خلیج خطرناک، شیرجه رفتن در آب شفاف و حیات خانواده پرنده‌های لون می‌توانند پویایی روانی و قدرتمند انسان بودن را روشن کنند.

13. پرواز بر فراز آشیانه فاخته (One Flew Over the Cuckoo’s Nest)

بر فراز آشیانه فاخته

پرواز بر فراز آشیانه فاخته یا دیوانه از قفس پرید، یک فیلم بسیار موفق است که برنده هر 5 شاخه اصلی اسکار یعنی بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین فیلمنامه اقتباسی شده‌است. نقش اصلی این فیلم را جک نیکلسون در قالب شخصیتی به نام رندل مک مورفی برعهده دارد. رندل مک مورفی یک گذشته جنایی دارد. او برای فرار از آخرین مجازات زندان خود، اعتراف به جنون می‌کند تا بتواند به یک آسایشگاه روانی فرستاده شود، جایی که فکر می‌کند می‌تواند مجازات خود را راحت‌تر از زندان بگذراند. پس از پذیرش، او دیگر بیماران را به شورش علیه پرستار بدرفتاری به نام پرستار رچد دعوت می‌کند. تماشای این فیلم کلاسیک برنده جایزه اسکار، برای دانشجویان روانشناسی حیاتی است. پرواز بر فراز آشیانه فاخته نگاهی نقادانه به بیمارستان‌های روانی در دهه 1960 دارد. الکتروشوک درمانی به ‌عنوان شکلی از درمان و شکلی ناکارآمد از روان‌درمانی گروهی، یکی از موضوعاتی است که در این فیلم به نقد کشیده می‌شود.

آیکون فیلم دیوانه از قفس پرید One Flew Over the Cuckoo's Nest
فیلم

دیوانه از قفس پرید

One Flew Over the Cuckoo’s Nest

تماشای فیلم دیوانه از قفس پرید

14. مردم معمولی (Ordinary People)

مردم معمولی

این فیلم شروع تلخی دارد. کنراد جارت وقتی برادر بزرگتر خود را به طور غیرمنتظره‌ از دست می‌دهد، احساس گناه و اندوه او را مجبور به خودکشی می‌کند. کنراد جارت پس از گذراندن شش ماه در بیمارستان روانی، به خانه برمی گردد، به روان‌پزشک مراجعه و سعی می‌کند به حالت عادی بازگردد. والدین او هر کدام واکنش متفاوتی نسبت به این آسیب نشان می‌دهند. پدرش تلاش می‌کند تا با اندوه او کنار بیاید، در حالی که مادرش در فضای انکار، عصبانی و افسرده باقی مانده‌است. این فیلم به نحوه برخورد یک خانواده با تروما و در نتیجه فروپاشی واحد خانواده به طرز موشکافانه‌ای نگاه می‌کند. فیلم مردم معمولی یک تصویر مثبت و تاییدکننده از درمانگری و ارزش درمان مشکلات روحی در کمک به کنراد و پدرش برای بهبودی ارائه می‌دهد.

15. مرد بارانی (Rain Man)

مرد بارانی

مرد بارانی داستان چارلی ببیت و برادرش ریموند ببیت را بازگو می‌کند. پارلی یک تاجر و ریموند یک فرد اوتیستیک است. ریموند برای چارلی ناشناخته است و در یک موسسه زندگی می‌کند. هنگامی که پدر این دو برادر می‌میرد و ثروت خود را به ریموند واگذار می‌کند، چارلی نقشه‌ای را برای به دست آوردن حضانت ریموند و کنترل ثروت به جا‌مانده از پدر در طول یک سفر جاده‌ای کلاسیک عملی می‌کند. این فیلم در زمانی که آگاهی عمومی از این سندرم وجود نداشت، اوتیسم را به مخاطبان شناساند. ریموند بسیاری از رفتارهای کلاسیک یک اوتیستیک از نوع ساوات اوتیسمی را نشان می‌دهد. همانطور که چارلی شروع به درک بیشتر ریموند می‌کند، می‌آموزد که چگونه استرس مربوط به مراقبت از او را مدیریت کند و فرد بهتری می‌شود. مرد بارانی برنده چهار جایزه اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین نقش اول مرد و بهترین فیلمنامه غیراقتباسی شده‌است.

16. در مورد هنری (Regarding Henry)

در مورد هنری

داستان این فیلم درباره شخصیتی به نام هنری با بازی هریسون فورد است. هنری یک وکیل سرسخت است، که در حین سرقت، سرش هدف گلوله قرار می‌گیرد و دچار آسیب مغزی می‌شود. او با بیماری فراموشی رتروگراد از کما خارج می‌شود. در حالی که هنری تلاش می‌کند تا گفتار و تحرک و همچنین حافظه خود را بازیابد، تغییرات بزرگی را تجربه می‌کند و زندگی جدیدی برای خود و خانواده‌اش می‌سازد. با وجود اینکه موارد واقعی فراموشی رتروگراد در واقع بسیار نادر است، فیلم ها تمایل دارند آن را به عنوان یک اتفاق نسبتاً رایج به تصویر بکشند و بنابراین اغلب اطلاعاتی نادرست ترویج می‌کنند. علیرغم این واقعیت، این فیلم به خوبی نشان می‌دهد که فراموشی رتروگراد چگونه می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر افراد و خانواده‌هایشان داشته‌باشد. البته این تاثیرات گاهی اوقات خوب است و گاهی بد.

17. بر من حکمرانی کن (Reign Over Me)

بر من حکمرانی کن

غم و اندوهی که چارلی فاینمن پس از دست دادن خانواده اش در حمله 11 سپتامبر در شهر نیویورک تجربه می‌کند، باعث می‌شود که کارش را رها کند و خود را منزوی کند. پس از یک برخورد تصادفی، او دوباره دوستی‌اش را با هم‌اتاقی قدیمی خود، آلن جانسون، که به او کمک می‌کند تا با گذشته خود روبرو شود و زندگی خود را بازسازی کند، احیا می‌کند. بر من حکمرانی کن یک فیلم سرگرم‌کننده و پر از شوخی و خنده است. این فیلم به لطف صحنه‌های هوشمندانه و تامل‌برانگیز، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. در این فیلم همه تاثیرات اختلال اضطراب پس از سانحه بر زندگی فرد آسیب‌دیده و اطرافیانش بررسی می‌شود.

⚠️ در حال حاضر این فیلم از حالت انتشار خارج شده است.

18. آخرین رقص را نگه دار (Save The Last Dance)

آخرین رقص را نگه دار

سارا، دختری سفیدپوست است که در حومه شهر زندگی می‌کند. او مجبور می‌شود به داخل شهر شیکاگو نقل‌مکان کند. در این شرایط سارا مجبور است به مدرسه جدیدی برود که بیشتر دانش‌آموزان، آمریکایی آفریقایی تبار هستند. دوست جدید سارا در این مدرسه یک نوجوان سیاه‌پوست به نام درک است، که با او عشق مشترکی به رقص دارد. آخرین رقص را نگه دار، بر معظلات نوجوانی و روابط عاشقانه نژادهای مختلف و رابطه زوج‌ها با دیگران متمرکز است. شخصیت‌ها در این فیلم به‌طور مداوم با تضاد اجتماعی و فرهنگی بر سر رابطه خود مواجه می‌شوند و باید سخت تلاش کنند، تا بر تعصبات غلبه کنند و از فشارهای فرهنگی و اجتماعی سربلند بیرون بروند.

منبع: saintleo

خروج از نسخه موبایل