عملکرد رابرت داونی جونیور در نقش مرد آهنی در دنیای سینمایی مارول طی چند سال گذشته آنقدر درخشان بود که انگار از ابتدا این نقش را برای او ساخته بودند. با این حال، هم قبل و هم بعد از پوشیدن لباس فلزی، داونی جونیور در طیف گسترده‌ای از فیلم‌ها و ژانرهای غیرمارولی مختلف حضور داشته و نقش‌هایی را به تصویر کشیده که مرزهای توانایی او را بعنوان یک بازیگر جابجا کردند. در حالی که تعداد کمی از نقش‌آفرینی‌های داونی جونیور به اندازه برخی از فیلمهای انتقام‌جویان (Avengers) محبوبیت داشته‌اند، اما اهمیت یا نقش محوری آن‌ها را در کارنامه‌ی حرفه‌ای او نمی‌توان نادیده گرفت.
اگرچه پایان بازی داونی جونیور در نقش مرد آهنی طرفداران را ناراحت کرد، اما خبر اخیر بازگشت او به دنیای سینمایی مارول در نقش دکتر دوم، هیجان و شعف زیادی ایجاد کرده است. به نظر می رسید که مرگ مرد آهنی به همکاری بین این بازیگر و استودیو مارول پایان داده است، اما با پذیرش نقش دکتر دوم این فرضیه دیگر قابل قبول نخواهد بود. با این حال، نگرانی در مورد اینکه داونی جونیور ممکن است برای مدت طولانی به دلیل بازگشت به دنیای سینمایی مارول در نقش‌های غیرمارولی حضور نداشته باشد، منطقی است. در حالی که او در این نقش‌های کمیک بوکی کارهای بزرگی انجام داده است، اما تماشای بازی‌های او در فیلمهای دیگر به همان اندازه لذت‌بخش است. در ادامه بهترین فیلمهای غیرمارولی رابرت داونی جونیور را نام بردیم.
10. علوم عجیب (Weird Science)
- محصول: 1985
- کارگردان: جان هیوز
- امتیاز راتن تومیتوز: 60 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از 10
اگرچه علوم عجیب یکی از بهترین فیلمهای جان هیوز محسوب نمی‌شود، اما یک داونی جونیور جوان را در کنار برخی از نمادین‌ترین بازیگران جوان دهه 80 در خود دارد. داونی جونیور در دهه 1980 در چندین کمدی عاشقانه و نوجوانانه حضور داشت. در علوم عجیب داونی نقش ایان، یک قلدر دبیرستانی را بازی می‌کند که دو شخصیت اصلی را اذیت و آن‌ها را مجبور می‌کند تا نمادی بی‌نقص و زیبا از زنی را بسازند که دارای قدرت‌های ماورایی است.
از برخی جهات، علوم عجیب چیزی بیش از یک فانتزی مردانه قدیمی نیست که در دهه 1980 در فیلمهای نوجوانان محبوب بود. با این حال، داونی جونیور مهارت ذاتی خود را در زمان‌بندی کمدی و الگوی جذاب نشان می‌دهد که معرف بسیاری از شخصیت‌هایی است که بعدها در فیلمهای دیگرش شاهدشان بودیم. علاوه بر این، علوم عجیب در آثار هیوز برجسته است زیرا عناصر فانتزی را در خود جای داده و آن را نسبت به برخی از درام‌های بین فردی که در پروژه‌های واقع‌گرایانه‌تر او به نمایش گذاشته شده بود، مبتکرانه‌تر می‌کند.
9. فقط تو (Only You)
- محصول: 1994
- کارگردان: نورمن جویسون، رابرت ان فراید، کری وودز
- امتیاز راتن تومیتوز: 53 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.5 از 10
فقط تو یکی از معدود فیلم‌هایی است که داونی جونیور نقش اصلی را در آن بازی می‌کند، اما او همچنان موفق می‌شود در نقش خود شوخی‌ها و تکه کلام‌های زیادی را ادا کند. داونی جونیور در فقط تو، یک اثر کم‌تر شناخته شده از کارگردان نورمن جویسون، با ماریسا تومی همبازی است. با این حال، اگرچه هرگز به اندازه پروژه قبلی این کارگردان یعنی ماه‌زده (Moonstruck) محبوب نبود، اما می‌توان بین این دو فیلم شباهت‌های زیادی پیدا کرد. فقط تو با عناصر فانتزی و بحث در مورد سرنوشت، به ژانر کمدی رمانتیک ادای احترام می‌کند و در عین حال به خاطر وجود دو شخصیت اصلی که عشقی غیرقابل‌پیش‌بینی را تجربه می‌کنند، از آن فراتر می‌رود.
داونی جونیور و تومی بعدها در فیلمهای مرد عنکبوتی (Spider-Man) مارول، دوباره مقابل هم قرار گرفتند. شیمی این زوج در طول سال‌ها به هیچ وجه محو نشد و جرقه‌ای که به طور واضح در فقط تو روشن شده بود، واضح‌تر از همیشه دیده شد. هنگام تماشای فقط تو مخاطب باید باور خود را هنگام رویارویی با رئالیسم جادویی که طرح داستان به آن متکی است کنار بگذارد. با این حال، تماشای داونی جونیور و تومی که عاشق یکدیگر می‌شوند و با هم مشاجره می‌کنند، نیازی به آمادگی تخیل ندارد.
8. دولیتل (Dolittle)
- محصول: 2020
- کارگردان: استیون گیگان
- امتیاز راتن تومیتوز: 15 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 5.6 از 10
اگرچه دولیتل به جذابیت و سحر و جادوی فیلم دکتر دولیتل (Doctor Dolittle) محصول سال 1967 با بازی رکس هریسون نمی‌رسد، اما برخی از بروزرسانی‌های مهم را انجام می‌دهد و برای جذب مخاطبان جوان تلاش می‌کند. داونی جونیور انتخاب شگفت‌انگیزی برای نقش اصلی دکتر دولیتل بود، اما او موفق شد نقطه درخشانی در فیلمی باشد که چندان موفق نبود. این فیلم از قبل در موقعیت سختی قرار داشت، زیرا در سال 2020 اکران شد، اما با گذشت زمان، احتمالا دوباره مورد توجه قرار خواهد گرفت.
بازیگران صداپیشه‌ای که داونی جونیور را در طول فیلم همراهی می‌کنند، یک گروه درخشان هستند، اما این ضعف جلوه‌های بصری را نمی‌پوشاند که نسبت به جلوه‌های عملی فیلم 1967 کم‌تر واقعی به نظر می‌رسند. در حیوانات ساخته‌شده با کامپیوتر، عنصری عجیب وجود دارد که تمام تلاش‌های داونی جونیور به عنوان یک ماجراجوی جسور نمی‌تواند آن را برطرف کند. علاوه بر این، شخصیت دکتر دولیتل در فیلم 2020 به شدت تغییر کرده است و فاقد فانتزی و شادی لازم برای رهبری یک فیلم ماجراجویانه‌ی کودکانه است.
7. شرلوک هلمز (Sherlock Holmes)
- محصول: 2009
- کارگردان: گای ریچی
- امتیاز راتن تومیتوز: 70 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.6 از 10
درست مثل اتفاقی که با فیلم دولیتل افتاد، اعلام یک اقتباس جدید از شرلوک هلمز با بازی داونی جونیور در نقش کارآگاه نمادین، برای بسیاری از مخاطبان شوکه‌کننده بود. نسخه گای ریچی از شرلوک هلمز در آن زمان بحث‌برانگیز بود و همچنان یکی از منحصربه‌فردترین دیدگاه‌ها نسبت به داستان‌های کلاسیک آرتور کانن دویل محسوب می‌شد. این یک فیلم اکشن ماجراجویی با تدوین خوب و صحنه‌های مبارزه سریع است که شرلوک را بیشتر به یک قهرمان جذاب تبدیل می‌کند تا یک روشنفکر گوشه‌نشین.
فیلم‌ها و سریال‌های بسیاری از شرلوک وجود دارد، زیرا روایت و شخصیت‌ها آنقدر نمادین هستند که برای فیلمسازان غیرممکن است که دست از آن بکشند. با این حال، داونی جونیور نسبت به آنچه بینندگان ممکن است هنگام اکران اولین فیلم در سال 2009 حدس زده باشند، بیشتر به این نقش گره خورده است. این فیلم فقط یک سال پس از اولین فیلم مرد آهنی اکران شد، بنابراین داونی جونیور هنوز به طور کامل در دنیای سینمایی مارول غرق نشده بود و به مخاطبان اجازه می‌داد او را بعنوان کارآگاه نابغه باور کنند و بپذیرند.
6. قاضی (The Judge)
- محصول: 2014
- کارگردان: دیوید دابکین
- امتیاز راتن تومیتوز: 49 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10
لحن و سبک فیلم قاضی چندان ساده نیست، زیرا این درام خانوادگی پیچ و تاب تاریکی می‌خورد و داونی جونیور را وارد نقش چالش‌برانگیزی می‌کند. او نقش هنک، یک وکیل مدافع را بازی می‌کند که هیچ مشکلی در دفاع از افراد بد ندارد، اما روزگار او را در مقابل پدرش جوزف (رابرت دووال) قرار می‌دهد. جوزف قاضی است و همیشه از انتخاب‌های زندگی هنک انتقاد کرده و موضع اخلاقی بالایی گرفته. با این حال، تمام اینها با دفاع هنک از جوزف پس از درگیر شدن در یک حادثه تغییر می‌کند.
این یک وضعیت پیچیده است، زیرا جوزف هیچ خاطره‌ای از تصادف ندارد و به سرطان مبتلا شده است. با این حال، مهم‌ترین محور دراماتیک داستان این واقعیت است که جوزف و هنک پس از سال‌ها خشم، یاد می‌گیرند که یکدیگر را ببخشند و دوباره ارتباط برقرار کنند. داونی جونیور و دووال هستند که فیلم قاضی را ارزشمند می‌کنند، زیرا در نقش پدر و پسر شیمی قابل باوری دارند و در اجراهای خود حقیقت مشکلات خانوادگی را نشان می‌دهند.
5. ظرف صابون (Soapdish)
- محصول: 1991
- کارگردان: مایکل هافمن
- امتیاز راتن تومیتوز: 74 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از 10
داونی جونیور در یک کمدی نوستالژیک به نام ظرف صابون که با طنز فراوان ژانر سریال‌های آبکی را به چالش می‌کشد، شخصیت خنده‌داری دارد. او در نقش دیوید، یکی از تهیه‌کنندگانی بازی می‌کند که شخصیت‌های فیلمش باید دیالوگ‌های مضحک و ملودراماتیک او را تکرار کنند. اگرچه او یکی از آنتاگونیست‌ها است، اما روش‌های او بیشتر گیج‌کننده و احمقانه است تا شرورانه. جونیور در کنار بازیگران شگفت‌انگیزی از جمله سالی فیلدز، کوین کلاین و ووپی گلدبرگ بازی می‌کند. متاسفانه، با وجود فیلمنامه‌ی شگفت‌انگیز و عناصر خنده‌دار آن، در گذر رمان به دست فراموشی سپرده شد. چیزهای زیادی برای لذت بردن از این فیلم وجود دارد، اما مهم است که به فیلمهای قدیمی از این قبیل با لنز انتقادی و معاصر نگاه کنید.
- 11 فیلم برتر رابرت داونی جونیور – از مرد آهنی تا اوپنهایمر
- 10 بازیگر معروف که در فیلمهای ابرقهرمانی مورد انتظار حضور دارند
- 15 بازیگری که نمی‌توان هیچ جایگزینی برایشان تصور کرد
4. قاتلین بالفطره (Natural Born Killers)
- محصول: 1994
- کارگردان: الیور استون
- امتیاز راتن تومیتوز: 51 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10
الیور استون فیلم قاتلین بالفطره را کارگردانی کرد، اما اعتبار داستان به کوئنتین تارانتینو رسید با وجود اینکه نقشی در نوشتن فیلمنامه نداشت. وودی هارلسون و جولیت لوییس زوج اصلی را در یک رشته جنایت خشونت‌بار پس از فرار از گذشته پر از خشونت بازی می کنند. با این حال، داونی جونیور به طور برجسته‌ای در نقش وین گیل، روزنامه‌نگاری ظاهر می‌شود که قصد دارد از گذشته تاریک آن‌ها و علاقه فعلیشان به خشونت بعنوان راهی برای نوشتن خبرهای داغ استفاده کند.
قاتلین بالفطره در واقع فیلمی علیه نحوه بزرگنمایی خشونت توسط رسانه‌ها و تاثیر شدید آن بر رشد جوانان در ایالات متحده است. با پیشرفت فیلم کم کم از شخصیت داونی جونیور متنفر می‌شویم چون با وجود اینکه خود شخصا اعمال وحشتناکی را انجام نمی‌دهد اما از آن‌ها به نفع خود استفاده می‌کند. تماشای قاتلین بالفطره آسان نیست و ماهیت پیچیده داستان، مخاطب را تا پایان تشنه‌ی حدس زدن نگه می‌دارد. با این حال، این فیلم نشان‌دهنده جنبه‌ای از داونی جونیور است که به ندرت در نقش‌های ابرقهرمانی او دیده می‌شود.
3. چاپلین (Chaplin)
- محصول: 1992
- کارگردان: ریچارد اتنبرا
- امتیاز راتن تومیتوز: 61 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.5 از 10
چاپلین در سال 1992 اکران شد و یک ادای احترام قابل توجه به مهارت‌های داونی جونیور به عنوان یک بازیگر جوان است که بعنوان یک مرد پیشرو در هالیوود شناخته می‌شود. نقش‌های کمی وجود دارند که به اندازه ظاهر شدن به جای چارلی چپلین چالش‌برانگیز باشند. چاپلین نه تنها پدر سینمای کمدی بود، بلکه نقش مهمی در محبوبیت بخشیدن به سینما برای مخاطبان گسترده و ایجاد زبان بصری داشت که فیلمسازان سال‌ها از آن استفاده می‌کردند.
آنچه که عملکرد داونی جونیور را در نقش چارلی چاپلین به‌یادماندنی می‌کند، صرفا کمدی فیزیکی یا تبدیل او به این شخصیت نیست. این همدلی و آسیب‌پذیری است که او به طرز درخشانی در بررسی زندگی شخصی چاپلین به نمایش می‌گذارد و فیلم را به یک اثر هنری تبدیل می‌کند. اگرچه فیلم چاپلین در گیشه موفقیت چندانی نداشت، اما با استقبال گرم منتقدان روبرو شد و داونی جونیور را برای بهترین بازیگر در جوایز اسکار نامزد کرد.
2. اوپنهایمر (Oppenheimer)
- محصول: 2023
- کارگردان: کریستوفر نولان
- امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10
هیچ شکی نیست که اوپنهایمر فیلم کیلین مورفی است، زیرا این بازیگر قبلا چندین بار با کریستوفر نولان همکاری کرده است و برای بازی در نقش جی رابرت اوپنهایمر جایزه اسکار بهترین بازیگر را دریافت کرد. تا آنجا که به فیلمهای بیوگرافی مربوط می‌شود، تعداد کمی از آن‌ها به عنوان بهترین فیلمهای تمام دوران در نظر گرفته می‌شوند، اما اوپنهایمر بلافاصله پس از انتشار در این فهرست قرار گرفت. شخصیت داونی جونیور، لوییس استراوس، نوعی آنتاگونیست است. با این حال، او در واقع بعنوان جایگزینی برای نیروهای خارجی و ایدئولوژی‌های سیاسی عمل می‌کند که منجر به تصمیمات تغییردهنده جهان می‌شود.
اوپنهایمر یکی از پربازیگرترین فیلمهای پنج سال گذشته است و جالب خواهد بود که ببینیم آیا داونی جونیور و نولان در آینده دوباره با هم همکاری خواهند کرد یا خیر. بسیاری از کارگردانانی که داونی جونیور با آن‌ها کار کرده است و برای کار خود تحسین منتقدان را دریافت کرده‌اند، طرفدار دنیای سینمایی مارول نیستند. با این حال، این بدان معنا نیست که آن‌ها از بازیگر رویگردان خواهند شد، زیرا او علاوه بر اینکه بازیگری است که می‌تواند یک نقش پیچیده را ایفا کند، بلکه بعنوان یک بازیگر محبوب و پولساز امتحانش را پس داده است.
1. زودیاک (Zodiac)
- محصول: 2007
- کارگردان: دیوید فینچر
- امتیاز راتن تومیتوز: 90 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10
برای بهترین فیلم غیرمارولی داونی جونیور، رقابت سختی بین اوپنهایمر و زودیاک وجود دارد. با این حال، شخصیت او در زودیاک چالش‌برانگیزتر است. هر دو شخصیت بر اساس افراد واقعی هستند و بنابراین به طور یکسان نشان می‌دهند که چگونه جونیور می‌تواند خود را به یک فرد جدید تبدیل و در عین حال نقش را به عنوان چیزی منحصربه‌فرد تثبیت کند. از بین تمام بهترین فیلمهای دیوید فینچر، زودیاک بیش از همه برجسته است زیرا با موفقیت از دام‌ها و کلیشه‌های ژانر تریلر مدرن دوری می‌کند. علاوه بر این، هر بازیگری که در فیلم حضور دارد در بهترین حالت خود است و به فینچر اجازه می‌دهد به خوبی انتظارات مخاطب را برآورده کند. اگر رابرت داونی جونیور قرار باشد در آینده نقش‌هایی خارج از دنیای سینمایی مارول بازی کند، باید بازگشت به ریشه‌های خود را در نظر بگیرد و شخصیت‌هایی را در تریلرها و درام‌های جدی با جنبه‌ای از طنز بپذیرد.
منبع: screenrant