فیلمهایی مانند مثلث و پالم اسپرینگز ثابت میکنند که سفر در زمان، فقط مخصوص ژانر علمی تخیلی نیست. این ایده بهطور خلاقانهای در فیلمهای ترسناک و بهویژه آثار کمدی عاشقانه بهکار برده میشود. سفر در زمان در هری پاتر و بدو لولا بدو، بهعنوان ابزاری برای آشکار کردن ابهامات روایت، استفاده میشود. فیلمهای درباره زمان و روز موشخرما، از سفر در زمان برای کاوش در سوژههای عمیقتر استفاده میکنند. این آثار ثابت میکنند که وقتی با دقت و ظرافت از مفهوم سفر در زمان استفاده میشود، میتوان عمق احساسی و محرکهای تفکربرانگیز را تجربه کرد. مفهوم سفر در زمان معمولا در قالب ژانر علمی تخیلی قرار میگیرد، اما فیلمهای زیادی وجود دارند که عناصر سفر در زمان را دارند، بدون اینکه لزوما بهعنوان یک اثر علمی تخیلی طبقهبندی شوند. سفر در زمان یکی از قدیمیترین داستانهای ژانر علمی تخیلی است، زیرا به میل انسان برای بازنویسی گذشته و پیشبینی آینده کمک میکند. بهترین فیلمهای سفر در زمان از این مفهوم برای کشف مضامین جهانی مرگ، جبرگرایی و قدرتطلبی استفاده میکنند.
بیشتر فیلمهای سفر در زمان علمی تخیلی هستند، زیرا مانند فیلمهای بازگشت به آینده به ماشین زمان نیاز دارند یا باید مانند میانستارهای، کرمچاله داشتهباشند. با اینحال، در بعضی از آثار سینمایی، توضیح زیادی درباره جنبه علمی سفر در زمان ارائه نمیشود. در این آثار از مفهوم سفر در زمان درست مانند هر ابزار داستانسرایی دیگری استفاده میکنند، روایتهای پیچیده غیرخطی را پیش میبرند، یا شخصیتها را به موقعیتهای غیرمنتظره سوق میدهند. فیلمهای ترسناک، کمدی عاشقانه و هیجانانگیز؛ همگی از سفر در زمان به روشهای خلاقانه استفاده کرده و ثابت میکنند که این ماجراجویی فقط مخصوص ژانر علمی تخیلی نیست. در اینجا 10 فیلمی خوبی را که داستانشان وابسته به سفر در زمان است، اما در ژانر علمی تخیلی دستهبندی نمیشوند، به شما معرفی میکنیم.
10. مثلث (Triangle)
- کارگردان: کریستوفر اسمیت
- تاریخ انتشار: 16 اکتبر 2009
- بازیگران: ملیسا جورج، مایکل دورمن، ریچل کارپانی، هنری نیکسون، اما لانگ و لیام همسورث
این فیلم هیجانانگیز روانشناختی گروهی از دوستان را دنبال میکند، که در یک قایق تفریحی در مثلث برمودا گیر افتادهاند. آنها سوار یک کشتی در حال عبور میشوند و پس از آن، تحریفهای زمانی وحشتناکی را تجربه میکنند. مثلث یک فیلم ترسناک است و رویکرد عجیب آن به ژانر علمی تخیلی، آن را بسیار ترسناکتر میکند. جس بهعنوان شخصیت اصلی بدون اینکه هیچگونه درکی از ناهنجاری زمانی که در درونش گیر افتادهاست داشتهباشد، سعی میکند راهش را پیدا کند. در نهایت، او خود را به این آشفتگی میسپارد، به این امید که حلقه زمان به او فرصتی دیگر دهد، تا اوضاع را با پسرش درست کند. او تبدیل به همان هیولایی میشود که در ابتدا خودش از آن میترسیدهاست. مثلث از فرضیه سفر در زمان خود برای ایجاد پیچش داستانی استفاده میکند. سفر در زمان پیچیده فیلم مثلث، بسیار بادقت ساخته شدهاست و جزئیات به ظاهر بیاهمیت اما تعیینکننده در ادامه داستان برای شما روشن میشود. بهعنوان مثال، جس کلیدهای خود را زمانی که برای اولین بار به کشتی میرسد، پیدا میکند، و بعد متوجه میشود که او خودش همان کسی است، که آن را در تکرار بعدی حلقه زمانی در آنجا انداختهاست. مثلث از فرضیه سفر در زمان به زیبایی تمام استفاده کردهاست.
9. رفتن از 13 به 30 (13 Going On 30)
- کارگردان: گری وینیک
- تاریخ انتشا: 23 آوریل 2004
- بازیگران: جنیفر گارنر، مارک روفالو، جودی گرر، اندی سرکیس، کتی بیکر و بریتنی کرن
فیلم رفتن از 13 به 30 یک اثر کمدی عاشقانه محصول سال 2004 است. این فیلم درباره دختری 13 ساله به نام جنا رینک است، که در سال 1987 رویای محبوب شدن را در اجتماع در سر میپروراند و آرزو میکند که سی ساله باشد تا بتواند عشق را تجربه کند. چیزی نمیگذرد که آرزوی دختر برآورده شده و او در سال 2004 در سن 30 سالگی از خواب بیدار میشود. نقش اصلی این فیلم را جنیفر گارنر بازی میکند. مارک روفالو، جودی گرر، جیم گافیگان و اندی سرکیس هم در این فیلم ایفاینقش میکنند. رفتن از 13 به 30، شباهتهای زیادی با کمدیهای ژانر مبادله جسم دارد، اما به جای اینکه دو شخصیت جای خود را عوض کنند، یک شخصیت یک روز در بدنی متفاوت از خواب بیدار میشود. جنا میبیند که در آینده بهعنوان یک بزرگسال زندگی میکند. فیلم رفتن از 13 به 30، مفهوم سفر در زمان را با قدرت آرزو و جادو توضیح میدهد. دلیل این دگرگونی خیلی مهم نیست، زیرا رفتن از 13 به 30 بیشتر به جنبه سرگرمی و بازیهای انتقال جسم مانند فیلمهای جمعه عجیب یا بزرگ میپردازد. جنیفر گارنر در فیلم رفتن از 13 به 30 جذاب و بامزه است و نقش یک کودک را در بدن یک بزرگسال بازی میکند. شخصیت او بهتدریج متوجه میشود که چه اتفاقی برایش افتادهاست، اما مایل است زمان بیشتری را صرف لذت بردن از آزادی تازه یافتهاش کند و تلاش کند تا اشتباهاتی را که درباره دوست دوران کودکیاش مرتکب شدهاست، جبران کند. رفتن از 13 به 30 از سفر در زمان استفاده میکند، تا به جنا بینشی درباره زندگیاش بدهد و درسهای مهمی را به او بیاموزد.
8. پالم اسپرینگز (Palm Springs)
- کارگردان: مکس بارباکوف
- تاریخ انتشار: 10 جولای 2020
- بازیگران: اندی سمبرگ، دیل دیکی، ینا فریدمن، کامیلا مندس، کریستین میلیوتی، مردیت هاگنر، کانر اومالی، تایلر هوچلین، کریس پنگ و جون اسکویب
پالم اسپرینگز یک فیلم کمدی عاشقانه است، که دو غریبه به نامهای نایلز و سارا را دنبال میکند. سارا و نایلز در یک مراسم عروسی یکدیگر را برای اولین بار ملاقات میکنند. آن شب طبق معمول با خوشگذرانی و تفریح برای این دو همراه است. اما داستان از جایی جالب میشود که، در گرداب عجیبی قرار میگیرند که زمان را در تاریخ 9 نوامبر قفل کردهاست. در حالیکه نایلز و سارا سعی میکنند راهی برای فرار از حلقه زمانی عجیب پیدا کنند، با هم پیوند میخورند، و راه خروجشان به یکدیگر وابسته میشود. در ادامه جریان فیلم، حقیقت پشت این گرداب عجیب، بهآرامی آشکار میشود. یکی از دو ستاره اصلی فیلم یعنی شخصیت نایلز با بازی اندی سمبرگ، از قبل در یک حلقه زمانی گیر کردهاست. خیلی زود، اقدامات بیپروایانه او سارا کریستین میلیوتی را با خود به میان این حلقه میکشاند و این دو نفر چیزی جز زمان زیادی برای وقت گذراندن ندارند. پالم اسپرینگز بهعنوان یک فیلم کمدی عاشقانه درباره لوپ زمانی، تا حدی از فیلم روز موش خرما الهام گرفته، اما برای متمایز کردن خود از فیلم بیل مری کارهایی کردهاست. نشان دادن دو نفر گرفتار در یک حلقه زمان با هم بهطور چشمگیری به پویایی فیلم کمک کردهاست. پالم اسپرینگز در چند نقطه با ایدههای علمی تخیلی دستوپنجه نرم میکند، مانند زمانیکه سارا سعی دارد با استفاده از مفاهیم فیزیک کوانتوم راهی برای فرار از حلقه پیدا کند. با اینحال، این کمدی قبل از اینکه خیلی به قلمرو علمی تخیلی برسد، تمام میشود. درحقیت، داستان فیلم پالم اسپرینگر درباره این است که چگونه حلقه زمانی، نایلز و سارا را مجبور میکند همه چیز را با یکدیگر به اشتراک بگذارند، حتی چیزهایی را که میخواهند از همه پنهان کنند.
7. دیشب در سوهو (Last Night In Soho)
- کارگردان: ادگار رایت
- تاریخ انتشار: 29 اکتبر 2021
- بازیگران: توماسین مکنزی، آنیا تیلور جوی، لیزا مک گریلیس، مت اسمیت، مارگارت نولان، دایانا ریگ، الیور فلپس، ، جسی می لی، ترنس استامپ، ریتا توشینگهم و بث سینگ
در فیلم هیجانانگیز روانشناختی دیشب در سوهو اثر تحسینشده ادگار رایت بهعنوان کارگردان، داستان الویز به تصویر کشیده میشود. الویز یک طراح مد و دانشجوی علاقمند است، که بهطور مرموزی میتواند وارد دهه 1960 شود، جایی که با خوانندهای جذاب بهنام سندی روبرو میشود. با اینحال، زرق و برق پدیدهها همان چیزی نیست که در واقعیت وجود دارد. با ورود الویز به این دنیای تازه، رویاهای گذشته او شروع به ترک خوردن میکنند و به چیزی بسیار تاریکتر تبدیل میشود. بهتدریج، مرز بین رویاها و واقعیت شروع به محو شدن میکند، گویی بخشی از او در حال بازگشت به دهه شصت است. بهعلاوه او و زنی از رویاهایش، سندی، پیوند عجیبی با هم دارند، اگرچه چندین دهه از هم جدا بودهاند. دیشب در سوهو، اثری است که تمام جزییات را توضیح نمیدهد و همین ویژگی به آن جذابیت بخشیدهاست. این اثر یک فیلم ترسناک روانشناختی است، که وارد ژانر علمی تخیلی نمیشود. کارگردان در این فیلم از سوالات بیپاسخ خود برای افزایش حس پارانویا و سردرگمی استفاده میکند. برای مثال، الویز هرگز نمیفهمد که چرا رویاهای عجیبی میبیند، و بارها بین عنصری در خیال و صرفا یک ناظر تغییر میکند. دیشب در سوهو در سفری غیرمعمول در زمان، از ترکیب صحنه و نشانهها استفاده میکند، تا همهچیز را از محیط فیلم گرفته تا جزییات کلیدی شخصیتها مشخص کند. سبک معمول اما پرهیجان دیشب در سوهو کمک میکند تا با یک ریتم بالا، تماشاگر را درگیر نگه دارشته و بهلطف تولید باکیفیت و طراحی صحنه و لباس قدرتمند، در یاد مخاطب میماند.
6. هری پاتر و زندانی آزکابان (Harry Potter And The Prisoner Of Azkaban)
- کارگردان: آلفونسو کوارون
- تاریخ انتشار: 31 می 2004
- بازیگران: دنیل ردکلیف، گری اولدمن، دیوید تیولیس، اما واتسون، روپرت گرینت، رابی کلتران، تیموتی اسپال، مگی اسمیت، مایکل گمبون، ریچارد گریفیتس، فیونا شو و آلن ریکمن
هری پاتر و زندانی آزکابان محصول سال 2004، سومین فیلم از مجموعه فیلمهای هری پاتر است. این فیلم براساس رمانی به همین نام در سال 1999 اثر جی.کی. رولینگ ساخته شدهاست. هری پاتر و زندانی آزکابان به کارگردانی آلفونسو کوارون و فیلمنامه استیو کلوویز، یک اثر پرطرفدار از مجموعه فیلمهای هری پاتر است. در این فیلم دنیل ردکلیف در نقش اصلی، در کنار روپرت گرینت و اما واتسون که بهترین دوستانش، رون و هرمیون هستند، بازی میکنند. این فیلم سال سوم هری در مدرسه جادوگری هاگوارتز و تلاش او برای حل معمای ارتباطش با سیریوس بلک با بازی گری اولدمن را نشان میدهد، که به تازگی از زندان آزکابان فرار کردهاست. فیلمهای هری پاتر اگر دربارهاش نمیدانید، هری را دنبال میکند که قرار است آموزش جادوگری ببیند و اطلاعات بیشتری از این دنیای جادویی بداند. با اینحال، با وجود اینکه او به سرعت یاد میگیرد که چگونه با مارها حرف بزند، سوار بر چوب جارو پرواز کند و طلسمها را به کار بگیرد، اما هنوز جادو محدودیتهایی دارد. بهعنوان مثال، هری نه میتواند والدینش را به زندگی بازگرداند و نه میتواند به گذشته سفر کند تا آنها را ملاقات کند. سومین فیلم هری پاتر نوعی سفر در زمان را با چندین نکته خاص به تصویر میکشد. پروفسور مک. گونگال به هرمیون یک گردنبند زمان برگردان میدهد تا بتواند همزمان در چندین کلاس شرکت کند. او بعدا از جادوی زمانبرگردان استفاده میکند، تا زمان را برای خود و هری به عقب برگرداند و آنها اتفاقات فیلم را از زاویهای متفاوت تماشا کنند. اضافه کردن سفر در زمان به دنیای هری پاتر، میتوانست حفرههای داستانی زیادی ایجاد کند، اما هری و هرمیون فقط یک بار از زمانبرگردان استفاده میکنند.
- راهنمای ورود به سینمای آلمان با 14 فیلم درخشان
- 20 فیلم برتر سینمای استرالیا
- 10 فیلم ترسناک شبیه یک مکان ساکت (A Quiet Place)
5. بدو لولا بدو (Run Lola Run)
- کارگردان: تام تیکور
- تاریخ انتشار: 3 مارس 1998
- بازیگران: فرانکا پوتنته، موریتس بلایبتروی، هربرت کنوپ و لودگر پیستور
بدو لولا بدو یک فیلم هیجانانگیز آلمانی است، که داستان لولا زن جوانی را تعریف میکند، که باید در خیابانهای برلین پیش برود تا 100 هزار مارک آلمانی بهدست آورد، زیرا 20 دقیقه وقت دارد تا جان دوستش را نجات دهد. با تیک تاک ساعت، ناامیدی لولا بیشتر میشود زیرا او با یک سری موانع و شخصیتها روبرو میشود، که اراده او را آزمایش میکند. بدو لولا بدو یک فیلم آلمانی تجربی است، که روایتی چندشاخه دارد. لولا یک تماس تلفنی از دوستش دریافت میکند که به او میگوید اگر در 20 دقیقه آینده مقدار زیادی پول را پیدا نکند، رییس یک گروه جنایتکار او را خواهد کشت. سپس، فیلم سه مسیر مختلف را در زمان واقعی دنبال میکند و سه تصمیم متفاوت را نشان میدهد، که لولا میتواند برای به دست آوردن پول بگیرد. راه های مختلفی برای تفسیر بدو لولا بدو وجود دارد. ممکن است هیچ سفر در زمانی در روایت وجود نداشتهباشد، و فیلم فقط سه اتفاق را نشان میدهد که ممکن است روی دهد، یا سه ایده که در سر لولا میچرخد در حالیکه او تصمیم میگیرد چه کاری انجام دهد. با اینحال، چند نکته وجود دارد که شخصیتها با شروع مجدد حلقه زمانی، خاطرات خود را از خطوط زمانی دیگر میبینند. در هر صورت، بدو لولا بدو یک کاوش جذاب درباره اراده آزاد و جبر است.
4. نیمهشب در پاریس (Midnight In Paris)
- کارگردان: وودی آلن
- تاریخ انتشار: 11 می 2011
- بازیگران: اوون ویلسون، تام هیدلستون، ریچل مک. آدامز، ماریون کوتیار و کتی بیتس
نیمهشب در پاریس به نویسندگی و کارگردانی وودی آلن، اوون ویلسون را در نقش گیل پندر دنبال میکند. گیل نویسندهای است، که در سفری به پاریس با نامزدش، اتفاقات جدیدی را تجربه میکند. او هر شب در نیمهشب شروع به سفر به گذشته به دهه ۱۹۲۰ میکند، جایی که گیل با بزرگترین نویسندگان آن زمان معاشرت میکند. گیل در نیمهشب در پاریس با تعدادی از بزرگترین هنرمندان وقت میگذراند و دیدش به زندگی عوض میشود. علاوهبر ویلسون، ریچل مک. آدامز، تام هیدلستون، کتی بیتس، ماریون کوتیار و آدرین برودی از بازیگران فیلم نیمهشب در پاریس هستند. نیمهشب در پاریس با بازی اوون ویلسون در نقش یک نویسنده آمریکایی در تعطیلات در پاریس که هر شب راهی برای سفر به دهه 1920 پیدا میکند، اثری خاص و دوستداشتنی است که میتوان بارها و بارها آن را تماشا کرد. گیل در شبهای جادویی، با اف. اسکات فیتزجرالد، ارنست همینگوی و نویسندههای بزرگتر آن دوران همراه میشود. نامزد گیل هرگز داستانهای او را باور نمیکند و این موضوع شکاف ایجادشده بین این زوج را بیشتر میکند. گیل درنهایت باید بیاموزد که توهمات او درباره عظمت گذشته چیزی بیشازیک داستان برای فرار از زمان حال او نیست. نقش نامزد گیل را ریچل مک. آدامز بازی میکند، و این تنها باری نیست که او نقش معشوق زیبا را در یک فیلم سفر در زمان بازی میکند. نیمهشب در پاریس با بازی مک آدامز روند حرفهای این بازیگر را درخشان میکند، زیرا نقشهای زیادی بهعنوان زن در رابطه با مسافران زمان وجود ندارد. او در نیمهشب در پاریس بهعنوان یک گردشگر آمریکایی ناراضی و خودشیفته عملکرد خوبی دارد.
3. چه زندگی شگفتانگیزی (It’s A Wonderful Life)
- کارگردان: فرانک کاپرا
- تاریخ انتشار:7 ژانویه 1947
- بازیگران: جیمز استوارت، توماس میچل، لیونل بریمور، دانا رید و فرانک فنتون
فیلم کلاسیک کریسمسی چه زندگی شگفتانگیزی اثر فرانک کاپرا داستان جورج بیلی، یک مرد اهل خانواده در شهری کوچک است، که پس از یک سری شکستهای شخصی و تجاری، تلاش میکند در شب کریسمس از روی پل بپرد. بیلی قبل از اینکه بپرد توسط کلارنس متوقف میشود، فرشتهای که میخواهد به او نشان دهد که چقدر روی اطرافیانش تاثیر گذاشتهاست، تا او را از کشتن خود باز دارد. جیمز استوارت در نقش جورج بیلی با بازیگران دیگری که شامل دانا رید، ویلیام ادموندز، لیونل بریمور و فرانک فنتون میشوند، در این فیلم بازی میکند. چه زندگی شگفتانگیزی هر سال در ماه دسامبر در سینماهای سراسر جهان نمایش داده میشود و پیام شیرین آن امروز به همان اندازه قدرتمند است، که در دهه 1940 بودهاست. این فیلم درحقیقت یک زندگی شگفتانگیز پر از نقلقولهای الهامبخش است، که همگی به پایانی دلگرمکننده منتهی میشوند. اگرچه این اثر سینمایی معروف درست پس از جنگ جهانی دوم ساخته شده، اما این یک زندگی شگفتانگیز اقتباسی از یک داستان بسیار قدیمی است. در طول سالها، اقتباسهای زیادی از سرود کریسمس چارلز دیکنز ساخته شدهاست، که چه زندگی شگفتانگیزی یکی از آنها است. هر یک از این آثار شخصیتی را نشان میدهد که گذشته، حال و آینده او توسط تعدادی از موجودات ماوراءطبیعی نشان داده میشود. این یک رویکرد جادویی برای سفر در زمان است، که نیازی به توضیح علمی ندارد.
2. درباره زمان (About Time)
- کارگردان: ریچارد کرتیس
- تاریخ انتشار:4 سپتامبر 2013
- بازیگران: دامنل گلیسون، ریچل مک. آدامز، بیل نای، تام هالندر، مارگو رابی، لیدیا ویلسون، لینزی دانکن و کاترین استدمن
وقتی تیم لیک میفهمد که او هم مانند همه مردان خانوادهاش توانایی سفر به گذشته را دارد، تصمیم میگیرد از این توانایی برای یافتن عشق و بهبود زندگی خود و عزیزانش کمک کند. ریچارد کورتیس با فیلمهایی مانند چهار عروسی و یک تشییع جنازه و ناتینگ هیل بهعنوان استاد ژانر کمدی عاشقانه نامی برای خود دستوپا کردهاست. درباره زمان ثابت میکند که میتوان سفر در زمان را بدون از دست دادن ذرهای از مفاهیم کمدی و عاشقانه به فیلمها اضافه کرد. اگرچه سوژه سفر در زمان در روایت این فیلم درگیر است، اما تا حد زیادی با فیلمهایی مانند بازگشت به آینده فاصله دارد. تیم از ماشین زمان با تکنولوژی بالا برای احیای گذشته خود استفاده نمیکند. در عوض، او فقط باید خود را در کمد زندانی کند و چشمانش را ببندد. این نوع روایت شاید سینمایی نیست، اما در نوع خود بسیار جالب است. تیم با قدرتهای تازه کشفشده خود سعی میکند عشق زندگیاش را جذب کند و هر اشتباهی را که در طول مسیر انجام میدهد، پاک کند. او خیلی زود متوجه میشود که پیامدهای مهمی برای قدرتهای او وجود دارد، و هیچ جایگزینی برای تجربه چیزی واقعی وجود ندارد. درباره زمان فیلمی زیبا است، که میتواند مخاطبانش را به گریه و خنده وادار کند.
1. روز موش خرما (Groundhog Day)
- کارگردان: هارولد رامیس
- تاریخ انتشار:11 فوریه 1993
- بازیگران: بیل مری، اندی مک. داول، کریس الیوت، استیون توبولوسکی، برایان دویل. موری و ریک دوکومن
در روز موشخرما، هواشناسی متکبر به نام فیل کانرز با بازی بیل مری متوجه میشود که هر روز در روز موشخرما زندگی کرده و همانجا گیر افتادهاست. او برای کنار آمدن با نفرینی که دچارش شدهاست، کارهای زیادی را آزمایش میکند. فیل در این تلاشها سعی میکند قلب همکارش ریتا هنسون با بازی اندی مکداول را در حالیکه با حلقه زمان کنار میآید، بهدست آورد. هرچند روز موشخرما سفر در زمان غیر علمی تحیل را اختراع نکرد، اما این زیرژانر را به کمال رساند و بسیاری از کارگردانان از آن برای ساخت فیلم خودشان الهام گرفتند. بیل مری در نقش یک هواشناس مغرور بازی میکند که مجبور میشود روز موشخرما را در شهر کوچکی در پنسیلوانیا تکرار کند. این فیلم بدون اینکه فاجعه درست کند، فیل را در دورههای افسردگی شدید و شیدایی وارد یک سفر خودشناسی میکند. روز موشخرما به جزئیات مربوط به هر ناهنجاری زمانی که فیل را به دردسر میاندازد، توجه نمیکند. این اثر بیشتر درباره نحوه واکنش فیل به موقعیتها است. روز موشخرما یکی از بهترین فیلمهای بیل مری است. بازی جذاب او فیل را به شخصیتی بهتر برای گذراندن وقت تبدیل میکند. او هرگز متوجه نمیشود که دقیقا چه چیزی باعث ایجاد حلقه زمانی شدهاست و هیچ سرنخی ندارد. تنها کاری که او میتواند انجام دهد این است که زمان را بگذراند، زیرا راهی برای دانستن اینکه چگونه رهایی یابد ندارد.
منبع: ScreenRant