8 سکانس اکشن برتر مجموعه‌ی ماموریت: غیرممکن

مجموعه‌ی ماموریت: غیرممکن همیشه در ارائه‌ی سکانس‌های اکشن درجه یک، پیشرو و قابل اعتماد بوده است. این موضوع حتی در دوران اولیه‌ی انتشار آن در دهه‌ی 1990، یعنی زمانی که مجموعه بیشتر بر جاسوسی متمرکز بود تا نمایش‌های عظیم و پرزرق و برق هم صدق می‌کرد. البته منظورمان از مجموعه، سری فیلم‌هاست، نه سریال تلویزیونی «ماموریت: غیرممکن» که پخشش از سال 1966 آغاز شد. آن سریال رویکردی آرام‌تر و خویشتن‌دارانه‌تر داشت، هرچند که گاهی اوقات سکانس‌هایی در آن دیده می‌شد که برای استانداردهای تلویزیونی آن زمان هیجان‌انگیز محسوب می‌شدند.

اما مجموعه‌ فیلم‌های سینمایی با بازی تام کروز، داستان متفاوتی دارند. این فیلم‌ها به مرور به نامی مترادف با شکوه بصری و صحنه‌های حیرت‌آوری بدل شدند که در آن‌ها کروز، خود شخصا دست به انجام بدلکاری‌های خطرناک می‌زد. بسیاری از این بدلکاری‌ها در قالب صحنه‌هایی فراموش ‌نشدنی جاودانه شده‌اند و موضوع فهرست پیش رو، یعنی 8 سکانس اکشن برتر این فرنچایز را شکل داده‌اند.

در این فهرست قصد داریم بهترین سکانس اکشن را از هر کدام از این فیلم‌ها انتخاب و معرفی کنیم. البته این روش یک محدودیت هم دارد. با این رویکرد، برخی لحظات ماندگار، ناگزیر کنار گذاشته می‌شوند. برای نمونه، قسمت ششم مجموعه به تنهایی چندین سکانس اکشن شگفت‌انگیز دارد که هریک می‌توانستند در جمع ده سکانس اکشن برتر کل سری جای بگیرند، اما در این فهرست تنها یک نماینده از آن انتخاب شده است… شرمنده!

• بیشتر بخوانید: 15 نقش‌آفرینی برتر تام کروز؛ از تاپ گان تا ماموریت: غیرممکن

8. ماموریت: غیرممکن (Mission: Impossible)

عملیات سرقت در مقر سازمان سیا

• کارگردان: برایان دی پالما
• بازیگران: تام کروز، جان ویت، امانوئل بئار، هنری چرنی، ژان رنو، وینگ ریمز، ونسا ردگریو
• تاریخ اکران: 1996
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 65 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.1 از 10

اولین فیلم از فرنچایز «ماموریت: غیرممکن» شاید مملو از صحنه‌های اکشن نباشد، اما همان‌طور که از اثری به کارگردانی برایان دی‌پالما انتظار می‌رود، همچنان سرشار از هیجان است. سکانس پایانی این قسمت از نظر جلوه‌های ویژه امروز دیگر چندان درخشان به‌ نظر نمی‌رسد (هرچند نویسنده‌ی این متن اعتراف می‌کند که در آن رمان آنقدر جوان بوده که نداند در سال 1996 چگونه به نظر می‌رسیده، شاید کمی بهتر؟)، اما بی‌شک بزرگ‌ترین صحنه‌ی فیلم است.

با این حال اگر بخواهیم سکانس معروف سرقت از سازمان سیا را به عنوان یک سکانس اکشن در نظر بگیریم – که البته اکشنی ظریف و کنترل‌ شده است و بیشتر بر تنش و دلهره اتکا دارد تا مبارزه – بی‌شک بهترین سکانس اکشن فیلم اول «ماموریت: غیرممکن» خواهد بود. تصویر ایتن هانت جوان، آن هم در آن شرایط – آویزان از دو رشته کابل نازک که هر لحظه امکان پاره شدن‌شان می‌رود – به اشیستگی به یکی از نمادهای دنیای سینما تبدیل شده است. اینکه چطور چنین سکانسی که روی کاغذ بسیار ساده به نظر می‌رسد می‌تواند این حجم از تعلیق و هیجان را ایجاد کند، واقعا تحسین‌برانگیز است.

7. ماموریت: غیرممکن 2 (Mission: Impossible II)

تعقیب و گریز موتور سیکلت و «دوئل» نهایی

• کارگردان: جان وو
• بازیگران: تام کروز، دوگری اسکات، تندی نیوتون، وینگ ریمز، ریچارد راکسبرا، ویلیام ماپوتر
• تاریخ اکران: 2000
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 56 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.1 از 10

حتی طرفداران پروپاقرص «ماموریت: غیرممکن 2» هم احتمالا قبول دارند که این فیلم در مجموع کمی آشفته و سردرگم است؛ اما اگر با ذهنیت درست به تماشای آن بنشینید، می‌تواند یک آشفتگی سرگرم ‌کننده باشد. این فیلم، ملودرام را با ایجاد یک مثلث عشقی پررنگ‌تر می‌کند، در حالی که بر اکشن تاکید بیشتری دارد و داستانش حول محور یک مامور آی‌ام‌اف می‌چرخد که اکنون به شخصیتی شرور تبدیل شده و به یک بیماری مرگبار مهندسی ژنتیک شده دست یافته است.

این فیلم، چه خوب و چه بد، به شدت تحت تاثیر سبک فیلم‌سازی «جان وو» قرار دارد و این یعنی با انبوهی از تصاویر اسلوموشن، فیلم‌برداری بسیار دراماتیک و حسی از اغراق و بزرگ‌نمایی در همه چیز روبرو هستیم. اوج این سبک را می‌توان در سکانس پایانی فیلم مشاهده کرد: یک تعقیب و گریز طولانی با موتورسیکلت که به دوئلی مدرن و باور نکردنی ختم می‌شود. در این سکانس فضایی، «ایتن» و ضدقهرمان اصلی با سرعت به سمت یکدیگر می‌رانند، در میانه‌ی راه از روی موتورها به هوا می‌پرند، در همان حال باهم برخورد می‌کنند و پس از فرود، وارد یک مبارزه‌ی تن به تن جانانه می‌شوند. صبر کنید، این سکانس از قسمت دوم، آن‌قدرها هم که در این توصیف به نظر می‌رسد، مضحک نیست و حتما باید آن را تماشا کنید تا به جادویش پی ببرید.

6. ماموریت: غیرممکن 3 (Mission: Impossible III)

دویدن در خیابان‌های شانگهای برای نجات جولیا

• کارگردان: جی. جی. آبرامز
• بازیگران: تام کروز، فیلیپ سیمور هافمن، وینگ ریمز، میشل موناهن، بیلی کروداپ، سایمون پگ
• تاریخ اکران: 2006
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 71 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.9 از 10

«ماموریت: غیرممکن 3» با سپردن سکان کارگردانی به جی. جی. آبرامز، مسیر تازه‌ای را برای این مجموعه تعریف کرد. این فیلم ضمن حفظ تاکید بر سکانس‌های اکشن پرخرج و عظیم، رویکرد واقع‌گرایانه‌تری نسبت به قسمت دوم داشت و می‌توان گفت که این ویژگی یک قدم رو به جلو برای کل فرنچایز محسوب می‌شد؛ حتی اگر فیلم خیلی درجه یکی نبود و با اوج فاصله‌ی زیادی داشت. اهمیت دیگر «ماموریت: غیرممکن 3» در این بود که برای اولین بار، «دویدن» ایتن هانت را به یکی از امضاهای اصلی مجموعه تبدیل کرد و سکانس اکشن برتر قسمت سوم نیز دقیقا حول همین محور شکل گرفته است.

در این سکانس، ایتن باید برای نجات نامزدش، جولیا، تمام شهر شانگهای را با سرعتی برق‌آسا بدود. تام کروز در این سکانس اکشن برتر از جان مایه می‌گذارد و تعهد عجیب و غریب او نسبت به نقش، در یک برداشت بلند از راه دور بیش از پیش به چشم می‌آید. در این نما، به نظر می‌رسد او هر لحظه ممکن است با هر مانع یا فردی که در مسیرش قرار دارد برخورد کند و همین احساس خطر مداوم، صحنه را بسیار واقعی جلوه می‌دهد. این سکانس اکشن برتر، سرشار از انرژی است و به جرات می‌توان  آن را بهترین سکانس «دویدن» تام کروز در کل فرنچایز به حساب آورد که این خود گویای اهمیت و خاص بودن آن است.

5. ماموریت: غیرممکن – پروتکل شبح (Mission: Impossible – Ghost Protocol)

صعود (و سپس فرود) از برج خلیفه

• کارگردان: برد برد
• بازیگران: تام کروز، جرمی رنر، سایمون پگ و پائولا پاتون، لئا سیدو، جاش هالووی
• تاریخ اکران: 2011
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 93 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10

و اینجاست که مجموعه بالاخره به اوج می‌رسد. «پروتکل شبح» اولین فیلمی بود که اعداد را از عنوان «ماموریت: غیرممکن» حذف کرد و شاید اولین اثری بود که بدلکاری‌های تام کروز در آن، به نقطه‌ی اصلی تبلیغات و هیجان عمومی تبدیل شد. این فیلم بیش از هرچیز با سکانس مشهور بالا رفتن تام کروز از برج خلیفه در یادها مانده است، سکانسی که کروز خودش شخصا – بدون هیچ بدلکاری – آن را انجام داد و به حق، سکانس اکشن برتر قسمت چهارم به شمار می‌رود.

البته این سکانس جایگاه والایی در کل فرنچایز «ماموریت: غیرممکن» دارد، اما «پروتکل شبح» سکانس‌های اکشن قدرتمند دیگری نیز در خود جای داده است. از یک مبارزه‌ی تن‌ به تن عالی در پرده‌ی پایانی گرفته تا سکانس‌های نفس‌گیر ابتدای فیلم (مانند فرار از زندان و نفوذ به کرملین). اما تام کروزی که بدون استفاده از بدلکار از برج خلیفه بالا می‌رود و سپس با دویدن از آن پایین می‌آید؟ صادقانه بگویم، پیشی گرفتن از چنین صحنه‌ای تقریبا غیرممکن است. واقعا چه چیزی می‌تواند از این بالاتر باشد؟

4. ماموریت: غیرممکن – ملت یاغی (Mission: Impossible – Rogue Nation)

تعقیب‌ و گریز موتور سیکلت در مراکش

• کارگردان: کریستوفر مک‌کوری
• بازیگران: تام کروز، جرمی رنر، سایمون پگ، ربکا فرگوسن، وینگ ریمز، شان هریس
• تاریخ اکران: 2015
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 94 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10

«ملت سرکش» یک اکشن سطح بالای تماشایی است که روند رو به جلوی مجموعه را با قدرت ادامه می‌دهد. این فیلم که قسمت پنجم فرنچایز «ماموریت: غیرممکن» به شمار می‌رود، شروعی طوفانی دارد و یکی از بزرگترین سکانس‌هایش درست در همان دقایق ابتدایی به نمایش درمی‌آید: ایتن به دنبال هواپیمایی که در حال برخاستن است می‌دود و از بیرون به آن آویزان می‌شود و … و خب با آن به پرواز درمی‌آید. صحنه‌ای یوانه کننده که توانایی‌های حیرت‌انگیز تام کروز در بدلکاری را به رخ می‌کشد. با این حال، این صحنه آنقدر کوتاه است که نمی‌توان آن را یک سکانس اکشن برتر کامل به حساب آورد. البته این چیزی از تاثیرگذاری فوق‌العاده‌ی آن کم نمی‌کند و به همین خاط شایسته‌ی یک اشاره‌ی افتخاری در این لیست بود.

اما از منظر اکشن، نقطه‌ی اوج فیلم، بدون شک سکانس تعقیب‌ و گریز نفس‌گیر موتور سیکلت‌ها در جاده‌های مراکش است. این سکانس بسیار طولانی‌تر از صحنه‌ی هواپیماست و فراتر از یک تک برداشت خیره‌ کننده عمل می‌کند. حس سرعتی که در این صحنه وجود دارد، حقیقتا دیوانه‌وار است و تداوم بی‌وقفه‌ی آن، نفس مخاطب را در سینه حبس می‌کند. اگر تا پیش از این فیلم، هنوز هم تردیدی وجود داشت که مجموعه‌ی «ماموریت: غیرممکن» یکی از بهترین بلاک‌باسترهای سینمای قرن بیست و یکم هست یا نه، صحنه‌هایی مانند این به طور قطع به چنین تردید‌هایی پایان دادند.

• بیشتر بخوانید: 10 شخصیت شرور فرنچایز ماموریت غیرممکن از بدترین تا بهترین

3. ماموریت: غیرممکن – فال‌اوت (Mission: Impossible – Fallout)

نبرد ایتن هانت و آگوست واکر با بدل جان لارک

• کارگردان: کریستوفر مک‌کوری
• بازیگران: تام کروز، هنری کویل، وینگ ریمز، سایمون پگ، ربکا فرگوسن، ونسا کربی، شان هریس
• تاریخ اکران: 2018
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10

بیشتر طرفداران مجموعه‌ی «ماموریت: غیرممکن»، قسمت ششم که با عنوان فرعی «فال‌اوت» شناخته می‌شود را نقطه‌ی اوج این فرنچایز می‌دانند؛ دلیل این موضوع نیز روشن است، چرا که فیلم هم در کمیت و هم در کیفیت سکانس‌های اکشن به سطحی دست نیافتنی می‌رسد. از پرش «هیلو» (HALO jump- مخفف عبارت High Altitude – Low Opening، یکی از خطرناک‌ترین و تخصصی‌ترین شیوه‌های پرش با چتر در دنیا که در آن چترباز از ارتفاعی بسیار بالا، معمولا بالای 25 هزار پا (بیش از ۷ کیلومتر) از هواپیما بیرون می‌پرد، اما چتر خود را درست چند ثانیه مانده به برخورد با زمین و در ارتفاعی بسیار پایین باز می‌کند. در «ماموریت: غیرممکن – فال‌اوت» هم تام کروز شخصا این پرش را انجام داد) تماشایی ایتن هانت گرفته، تا دویدن‌های بی‌وقفه در خیابان‌های لندن و سپس تعقیب‌ و گریزی نفس‌گیر با هلیکوپتر که به نبردی مرگبار بر لبه‌ی یک پرتگاه ختم می‌شود.

اما سکانس اکشن برتر «فال‌اوت»، ساده‌ترین آن‌هاست؛ یک سکانس مبارزه‌ی تن‌ به‌ تن در اوایل فیلم که در آن ایتن و آگوست واکر (با بازی هنری کویل و سبیل معروفش) با یک مبارز فوق‌العاده  ماهر درگیر می‌شوند که در واقع بدلِ هدف اصلی آن‌ها جان لارک است. شدت و سنگینی ضربات در این صحنه، به گونه‌ای است که حتی با بهترین فیلم‌های رزمی و مبارزه‌ای نیز رقابت می‌کند. و البته نمی‌توان از این سکانس صحبت کرد و به آن لحظه‌ی معروفی که هنری کویل با حرکاتی نمایشی، انگار مشت‌هایش را دوباره مسلح می‌کند، اشاره نکرد. یک لحظه‌ی کلاسیک و فراموش‌ نشدنی در تاریخ فرنچایز.

2. ماموریت: غیرممکن – روزشمار مرگ (Mission: Impossible – Dead Reckoning)

بالا رفتن از میان واگن‌های قطار در حال سقوط

• کارگردان: کریستوفر مک‌کوری
• بازیگران: تام کروز، هیلی اتول، وینگ ریمز، سایمون پگ، ربکا فرگوسن، ونسا کربی، اسای مورالس
• تاریخ اکران: 2023
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 96 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10

فیلم «ماموریت: غیرممکن – روزشمار مرگ» با تلاشی درخشان برای پیشی گرفتن از صحنه‌های اکشن عظیم و تاثیرگذار فال‌اوت و با موفقیت نسبی در این راه، احتمالا بزرگ‌ترین و پرهزینه‌ترین فیلم مجموعه به شمار می‌آید. البته گاهی اکشن‌های جمع‌وجورتر و خودمانی نیز به همان اندازه تاثیرگذارند، اما عظمت «روزشمار مرگ» به خودی خود بسیار جذاب است، به‌ ویژه اگر با مدت زمان طولانی آن مشکلی نداشته باشید.

با این حال، فیلم قطعا ارزش وقت گذاشتن دارد، مخصوصا اگر از نیم‌ ساعت کسالت‌بار ابتدایی سربلند عبور کنید، کلی سکانس اکشن برتر و هیجان‌انگیز نصیبتان می‌شود. نقطه‌ی اوج ماجرا اما، سکانس عظیم پایانی با محوریت یک قطار است. بهترین بخش این سکانس جایی‌ست که اتان (تام کروز) و گریس (هیلی اتول) تلاش می‌کنند از میان واگن‌های قطاری که پس از تخریب پل، یکی پس از دیگری به اعماق دره سقوط می‌کنند، خود را بالا بکشند. این یک سکانس نفسگیر پرهیاهو و اغراق‌آمیز است، اما برای فیلمی با این میزان از جاه‌طلبی ( به خصوص از نظر وسعت)، این حد از جنون کاملا به‌جا و متناسب به نظر می‌رسد.

• بیشتر بخوانید: نقد فیلم مأموریت غیرممکن: روزشمار مرگ قسمت اول – تام کروز و دیگر هیچ

1. ماموریت: غیرممکن – روزشمار نهایی (Mission: Impossible – The Final Reckoning)

تعقیب و گریز و درگیری با هواپیمای دوباله در آسمان

• کارگردان: کریستوفر مک‌کوری
• بازیگران: تام کروز، سایمون پگ، وینگ ریمز، هیلی اتول، ونسا کربی، اسای مورالس، ماریلا گاریگا، نیک آفرمن
• تاریخ اکران: 2025
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 61 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.5 از 10

و اما می‌رسیم به «روزشمار نهایی»، که در زمان اکران با نظرات متفاوتی روبرو شد. یکی از بزرگترین انتقادها به این فیلم، وجود بازه‌های زمانی طولانی، بدون هیچ‌گونه سکانس اکشن قابل‌توجه بود. حتی با کمی اغماض و در نظر گرفتن صحنه‌های اکشن کوچک‌تر هم در نهایت به هفت سکانس اکشن می‌رسیم. برخی از این سکانس‌ها در یک چشم به هم زدن تمام می‌شوند و عدد هفت، برای فیلمی که با زمانی نزدیک به سه ساعت، طولانی‌ترین قسمت مجموعه است، چندان چشمگیر به نظر نمی‌رسد.

با این همه «روزشمار نهایی» یک سکانس تعقیب و گریز و مبارزه با هواپیمای دوباله را به عنوان نقطه‌ی اوج خود دارد که از ناامیدی بیشتر جلوگیری می‌کند. سکانسی که یادآور کاری بود که «ماموریت: غیرممکن – فال‌اوت» پیش از این با استفاده از هلیکوپترها انجام داده بود. اگر قرار باشد فرنچایز «ماموریت: غیرممکن» در اینجا به پایان برسد، سکانس هواپیمای دوباله، یک نقطه‌ی پایانی تاثیرگذار برای خاتمه دادن به همه چیز بود. این موضوع به خصوص برای مجموعه‌ای که در نهایت، اینقدر بر بدلکاری و اکشن متمرکز بود، اهمیت ویژه‌ای دارد. جای بسی تاسف است که باقی بخش‌های فیلم، کمی قوی‌تر و منسجم‌تر نبودند تا این وداع، باشکوه‌تر از این برگزار شود.

منبع: collider