10 نقش‌آفرینی برتر ایتن هاک در فیلم‌ها و سریال‌ها

ایتن هاک، بازیگر زاده‌ی آستِن در دهه‌ی نود به‌عنوان ستاره‌ی سینما شناخته شد. یکی از بزرگ‌ترین ویژگی‌های ایتن هاک به‌عنوان بازیگر این است که همه‌چیز را ساده جلوه می‌دهد. البته این به‌ معنای کم‌کاری او نیست و کسی که نامزد امی و تونی شده، چندین کتاب نوشته و فیلم‌های خودش را کارگردانی کرده، قطعا همه چیز برایش ساده پیش نرفته است. او همیشه حس و حالی آرام و بی‌تکلف داشت؛ جوی که باعث می‌شد کاریزمای ستاره‌ بودنش طبیعی و بی‌زحمت جلوه کند و بتواند در هر نقشی که می‌گرفت، به شکل باورپذیری غرق شود.

همین رویکرد، او را به نماد نسل ایکس تبدیل کرد، مخصوصا بعد از بازی در فیلم‌های عاشقانه‌ای مثل حقیقت تلخ است (Reality Bites) و پیش از طلوع (Before Sunrise). ایتن هاک با گذر زمان و بالا رفتن سن، آن حس خونسردی را از دست نداد، بلکه آن را به شخصیت‌هایی پخته‌تر و عمیق‌تر منتقل کرد. مثل پدرِ جذاب اما خامی که در فیلم پسرانگی (Boyhood) به تصویر کشید. هرگاه از این چارچوب فاصله گرفت و در نقش‌هایی ظاهر شد که به‌ ظاهر چندان مناسبش نبودند، نشان داد که توانایی رها شدن از آن تصویر همیشگی را دارد. درست مثل بازی خیره‌کننده‌اش در نخستین اصلاح‌شده (First Reformed) به کارگردانی پل شریدر.

ایتن هاک با فیلم انجمن شاعران مرده (Dead Poets Society) در سال 1989 به شهرت رسید و از همان ابتدا نشان داد که در انتخاب نقش‌ها سلیقه‌ی درخشانی دارد. او همواره سراغ پروژه‌هایی رفته است که جذاب و متفاوت بوده‌اند و همین انتخاب‌ها باعث شده است طی دهه‌ها حضورش در هالیوود همچنان پررنگ و ماندگار باشد. بیشترین همکاری او با ریچارد لینکلیتر رقم خورده است؛ کارگردانی که اولین بار با فیلم پیش از طلوع او را همراهی کرد و بعدها با همکاری جولی دلپی دنباله‌های فیلم را نیز هم‌نویسی کرد.

همکاری دیگرشان، شاهکار پسرانگی بود که بازی هاک در این درام تحسین‌های فراوانی را برانگیخت. ایتن هاک در طول دوران حرفه‌ای‌اش نه‌تنها در فیلم‌های برجسته‌ای بازی کرد، بلکه در نگارش تعدادی از آن‌ها نیز نقش داشت و حتی خودش تعدادی را کارگردانی کرد. فیلم‌هایی چون دیوارهای چلسی (Chelsea Walls)، گرم‌ترین ایالت (The Hottest State) و سریال مستند آخرین ستاره‌های فیلم (The Last Movie Stars) برای اچ‌بی‌او مکس از نمونه کارگردانی‌های ایتن هاک به شما می‌روند.

هاک در سریال‌ها هم درخشیده است و در مجموعه‌هایی چون شوالیه‌ی ماه (Moon Knight) و به‌ویژه پرنده‌ی ارباب خوب (The Good Lord Bird) بازی‌هایی درخشان و به‌یادماندنی ارائه داده است. به بهانه‌ی حضور ایتن هاک در سریال جدید پشت پرده (The Lowdown) سراغ کارنامه‌ی او رفتیم تا بهترین بازی‌هایش را رتبه‌بندی کنیم. این فهرست هم نقش‌های سینمایی‌اش را شامل می‌شود و هم معدود حضورهای تلویزیونی‌اش از جمله بازی درخشانش در پرنده‌ی ارباب خوب و حضور غافلگیرکننده‌اش در سگ‌های ولگرد (Reservation Dogs).

10. حقیقت تلخ است

• محصول: 1994
• کارگردان: بن استیلر
• امتیاز راتن تومیتوز: 62 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.6 از 10

فیلم حقیقت تلخ است یکی از عناوین شاخص سرخوردگی نسل ایکس در میانه‌ی دهه‌ی نود به شمار می‌رود، اما حقیقت این است که اثر چندان خوبی نیست. شخصیت‌ها پر سر و صدا و غیر قابل‌ تحمل‌اند، داستان سطحی و شعاری است و فیلمنامه‌ی هلن چایلدِرس با آن لحن متظاهر و پرمدعایش بعد از سی سال به‌شدت کهنه به نظر می‌رسد. ایتن هاک هم لزوما از مشکلات فیلم در امان نمی‌ماند و شخصیت او به نام تروی که در یک کافه نوازنده و ترانه‌سرا است کلیشه‌ای دم دستی از یک مرد بی‌تکلف اما دوست‌داشتنی دهه نودی است.

یعنی شخصیتی که فیلم می‌خواهد شما عاشقش شوید، اما در واقع اصلا دوست‌داشتنی نیست. با این وجود شاید این همان پروژه‌ای باشد که بیش از هر کار دیگری ستاره بودن هاک را تثبیت کرد. اجرای او با آن ترکیب کنایه و حس‌و‌حال روحی، بی‌شک جذابیتی دارد که امروز دیدنش در یک فیلم هالیوودی حس نوستالژی بیننده را قلقلک می‌دهد. شیمی بین او و وینونا رایدر هم به‌قدری قدرتمند است که گاهی می‌تواند رابطه‌ی عاشقانه‌ی شخصیت‌هایشان را باورپذیر جلوه دهد، حتی اگر فیلمنامه مدام مانع‌تراشی کند.

• 10 نقش‌آفرینی برتر رابرت ردفورد در فیلم‌های سینمایی

9. متولد رنگ آبی (Born to Be Blue)

• محصول: 2015
• کارگردان: رابرت بدرئو
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.8 از 10

فیلم کم‌تر دیده‌ شده‌ی متولد رنگ آبی جواهری پنهان است که نگاهی نیمه‌تخیلی به زندگی چت بیکر، نوازنده‌ی افسانه‌ای ترومپت جَز می‌اندازد. فیلم بیشتر بر دهه‌ی شصت تمرکز دارد یعنی زمانی که او پس از یک حمله دندان‌هایش را از دست داد و توانایی‌اش برای نواختن ساز محبوبش به‌شدت آسیب دید. جالب این‌جاست که ایتن هاک پیش‌تر قرار بود نسخه‌ی جوان‌تر بیکر را در فیلمی به کارگردانی ریچارد لینکلیتر بازی کند اما آن فیلم هرگز ساخته نشد.

اما اجرای او در فیلم رابرت بدرئو از همان تجربه و البته از آسیب‌پذیری‌ای که سن و سال به او بخشیده، بهره می‌برد، در حالی که هنوز رگه‌ای از جذابیت پسرانه‌اش را حفظ کرده است. هاک برای این نقش نواختن ترومپت را آموخت. مبتدی بودنش در نوازندگی دقیقا با شرایط بیکر که پس از حادثه دوباره تلاش می‌کرد به موسیقی بازگردد همخوانی داشت.

او حتی اجرای لرزان و در عین حال عاطفی ترانه‌ی من قبلا هرگز عاشق نشده بودم (I’ve Never Been in Love Before) را بی‌نقص اجرا می‌کند. فیلم از نیازمندی‌های کودکانه‌ی بیکر تا خامی و بی‌مسئولیتی‌اش، هیچ‌ یک از ضعف‌های او را پنهان نمی‌کند. اما هاک آن‌قدر عریان، حساس و صادق نقش را ایفا می‌کند که تماشاگر دلش می‌خواهد همه‌ی این لغزش‌ها را ببخشد.

8. گاتاکا (Gattaca)

• محصول: 1997
• کارگردان: اندرو نیکول
• امتیاز راتن تومیتوز: 83 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10

یکی از به‌یادماندنی‌ترین فیلم‌های ایتن هاک در دهه‌ی نود، بی‌شک گاتاکا است که تا حدی به خاطر تبدیل ‌شدنش به پای ثابت کلاس‌های علوم دبیرستانی هم شهرت پیدا کرد! اما فراتر از آن، اثری هوشمندانه و هشداردهنده درباره‌ی پیامدهای بالقوه‌ی اصلاح نژادی ژنتیکی است. فیلم آینده‌ای را به تصویر می‌کشد که در آن والدین با انتخاب ژن‌ها فرزندانشان را به دنیا می‌آورند. برای وینسنت فریمن با بازی هاک که بدون هیچ‌گونه دستکاری ژنتیکی متولد شده، این یعنی یک عمر تبعیض، محروم ‌بودن از شغل‌های پردرآمد و نادیده گرفته شدن رویای دیرینه‌اش برای سفر به فضا.

اما او وقتی شروع می‌کند به جایگزین‌ شدن با جروم مورو (جود لا)، قهرمان شناگری که پس از حادثه‌ای فلج شده است شانس تازه‌ای پیدا می‌کند. در این فیلم علمی-‌تخیلی سرد و کنترل‌شده، حضور خاکی و انسانی هاک بهترین انتخاب است. او جذابیت خاص خودش را دارد، اما در مقایسه با زیبایی غیرطبیعی جود لا، به‌نظر می‌رسد از دنیای دیگری آمده باشد. همان چشمان پر از حیرت و شگفتی است که به رویاهای خالص و صادقانه‌ی وینسنت رنگ حقیقت می‌زند. جالب است بدانید این فیلم همان‌ جایی بود که هاک با همسر سابقش اوما تورمن آشنا شد و شیمی میان آن دو به قدری قوی است که رابطه‌ی عاشقانه‌ی فیلم را واقعی و پرشور جلوه می‌دهد.

7. انجمن شاعران مرده

• محصول: 1989
• کارگردان: پیتر ویر
• امتیاز راتن تومیتوز: 85 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.1 از 10

ایتن هاک تنها 18 سال داشت که با بازی در نقش تاد در فیلم انجمن شاعران مرده به شهرت رسید. این درام محبوب ساخته‌ی پیتر ویر درباره‌ی معلمی الهام‌بخش (رابین ویلیامز) است که گروهی از پسران غمگین و بی‌انگیزه‌ی یک مدرسه شبانه‌روزی را تشویق می‌کند تا «دم را غنیمت شمارند» و به دنبال رویاهایشان بروند. در همان سن کم، هاک بخش بزرگی از همان حساسیتی را نشان داد که بعدها او را به یک بازیگر بزرگ بدل کرد.

او در نقش نوجوانی خجالتی، منزوی و بی‌اعتمادبه‌نفس که به‌تدریج از لاک خود بیرون می‌آید کاملا باورپذیر ظاهر شد. نکته‌ی مهم‌تر، شیمی عالی او با رابرت شان لئونارد در نقش نیل، بهترین دوست تاد است. رابطه‌ی شیرین و صمیمانه‌ی این دو، تراژدی نهایی فیلم را بسیار دردناک‌تر و تکان‌دهنده‌تر می‌کند. در یک اثر صادقانه و غم‌انگیز که هدفش الهام‌بخشی است، این اجرای هاک است که بخش بزرگی از هسته‌ی احساسی داستان را شکل می‌دهد.

6. سگ‌های ولگرد (Reservation Dogs)

• محصول: 2021- 2023
• سازنده: استرلین هرجو، تایکا وایتیتی
• امتیاز راتن تومیتوز: 99 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10

سریال سگ‌های ولگرد به دلایل زیادی یکی از بهترین آثار تلویزیونی دهه‌ی اخیر است. از نویسندگی درخشان تا کارگردانی و بازی‌های فوق‌العاده‌ی بازیگران این سریال چیزهای قابل توجه زیادی دارد. اما شاید بزرگ‌ترین ویژگی‌اش توانایی گسترش داستان فراتر از چهار نوجوان بومی اوکلاهاما باشد که در یک منطقه‌ی محافظت‌شده زندگی می‌کنند. سریال با پرداختن به آدم‌های اطراف آن‌ها، جامعه‌ای زنده و چندلایه می‌سازد که هر شخصیتش عمق و انسانیت دارد.

در قسمت ماقبل پایانی، سریال جسارت به خرج می‌دهد و تقریبا تمام شخصیت‌های اصلی را کنار می‌گذارد تا قصه‌ای مستقل را روایت کند که بر الورا (با بازی خیره‌کننده‌ی دِوِری جیکوبز) تمرکز دارد، وقتی که به دنبال پدری می‌گردد که هرگز او را ندیده، تا از او اطلاعاتی مالی به دست بیاورد. انتخاب یک ستاره‌ی سینما مثل ایتن هاک برای نقش پدر می‌توانست یک تصمیم نمایشی به نظر برسد، اما در اپیزود پدر الورا (Elora’s Dad) چنین حسی به تماشاگر دست نمی‌دهد.

هاک بی‌درنگ در لحن آرام، تلخ و شیرین سریال حل می‌شود و هرگز در به تصویر کشیدن احساسات این دیدار ناخواسته اغراق نمی‌کند. بازی او در کنار جیکوبز به‌ویژه درخشان است. پشیمانی شیرین و آرام او به زیبایی با شخصیت تند و تیز الورا تضاد پیدا می‌کند و نتیجه، یکی از بهترین اپیزودهای این سریال بزرگ می‌شود. این قسمت در واقع پیش‌درآمدی عالی بر همکاری بعدی هاک و خالق سریال، استرلین هارجو، در پروژه‌ی مشترکشان یعنی سریال پشت پرده است.

• 20 نقش‌آفرینی برتر آدام سندلر در فیلم‌های سینمایی

5. هملت (Hamlet)

• محصول: 2000
• کارگردان: مایکل آلمریدا
• امتیاز راتن تومیتوز: 59 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 5.9 از 10

فیلم هملت به کارگردانی مایکل آلمریدا در سال 2000، هم در زمان اکران و هم امروز، اثری بحث‌برانگیز است، اما بدون شک یکی از جالب‌ترین اقتباس‌های شکسپیر به شمار می‌رود. این فیلم تراژدی کلاسیک را به یک تریلر تکنو مملو از پارانویا تبدیل می‌کند که به فناوری‌های در حال تحول آن دوران و احساس همیشگی تحت نظارت بودن می‌پردازد. اجرای هاک در نقش شاهزاده دانمارک نیز کمی بحث‌برانگیز بود.

او هملت را به شکلی بازی می‌کند که شبیه دانشجویی افسرده و وارث یک شرکت بزرگ است. بسیاری از منتقدان بازی سایر بازیگران را بیشتر می‌پسندیدند، به‌ویژه جولیا استایلز در نقش اوفلیا و کایل مک‌لاکلن در نقش کلادیوس. با این حال اجرای هاک که بر بخش‌های ناتوان و مضحک شخصیت هملت تاکید دارد، در فضای تب‌آلود فیلم به خوبی جواب می‌دهد.

او جلال و شکوه شخصیت را کنار می‌گذارد و به جای آن، هملتی کودکانه و لوس ارائه می‌دهد. شاید این همان چیزی نباشد که وقتی به بازیگری برای یکی از نمایشنامه‌های شکسپیر فکر می‌کنید در ذهن می‌آید، اما به نوعی صادقانه‌تر و عمیق‌تر از بسیاری از اجراهای دیگر شخصیتش را به تصویر می‌کشد. هاک با حساسیتی که به نقش می‌بخشد، هملت را به‌طرزی انسانی و قابل‌ لمس ارائه می‌دهد.

4. پسرانگی

• محصول: 2014
• کارگردان: ریچارد لینکلیتر
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.9 از 10

فیلم پسرانگی به کارگردانی ریچارد لینکلیتر به‌خاطر شیوه‌ی ساخت منحصربه‌فردش شهرت دارد. این پروژه طی یازده سال و با وقفه‌های متعدد فیلم‌برداری شد تا رشد و بلوغ شخصیت اصلی‌اش را در گذر زمان به‌طور واقعی دنبال کند. بخش بزرگی از لذت تماشای فیلم، تماشای تغییر و تحول بازیگران در طول این سال‌هاست و هیچ‌کجا این تغییرات به اندازه‌ی اجرای ایتن هاک آشکار نیست. او نقش پدر میسن (الر کولترین) را بازی می‌کند که بی‌مسئولیت و بی‌پروا است و پس از طلاق از همسرش، در آغاز فیلم رابطه‌ای نیمه‌گسسته با فرزندانش دارد.

هاک زمانی که فیلم‌برداری شروع شد تنها 32 سال و دو فرزند خردسال داشت و و وقتی پروژه در سال 2013 به پایان رسید، در دهه‌ی چهل زندگی‌اش بود. تجربه‌ی پدر شدن واقعی و حتی گذر از طلاق خودش، به‌وضوح در بازی او رسوخ کرده و لایه‌ای از لطافت و مهربانی به نقش بخشیده است. در فیلمی سرشار از اندوه و زیباییِ گذر زمان، تماشای تحول شخصیت او از پدری بی‌مسئولیت به مردی که میسن می‌تواند با افتخار او را پدر خطاب کند به یکی از رضایت‌بخش‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین قوس‌های داستانی بدل می‌شود.

3. پرنده‌ی ارباب خوب

• محصول: 2020
• سازنده: ایتن هاک، مارک ریچارد
• امتیاز راتن تومیتوز: 98 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.6 از 10

سریال پرنده‌ی ارباب خوب اثری است که به‌طرز ناعادلانه‌ای کم‌تر دیده و کم‌تر ستایش شده در حالی‌ که یکی از پرشورترین نقش‌آفرینی‌های ایتن هاک را در خود جای داده است. او در اینجا در نقش قهرمان کم‌تر شناخته‌شده‌ی آمریکایی و مخالف سرسخت برده‌داری به نام جان براون ظاهر می‌شود که با یورش به زرادخانه‌های فدرال قصد داشت جرقه‌ی شورش بردگان را بزند. داستان از نگاه برده‌ای جوان به نام انیون (جاشوا کالیب جانسون) روایت می‌شود که به گروه براون می‌پیوندد.

سریال زندگی براون را با احترام بسیار دنبال می‌کند، خط باریکی که می‌توانست به ستایش‌ افراطی بدل شود. اما هاک به شکل حیرت‌انگیزی نقش را از آنِ خود می‌کند. جان براون با بازی او پرهیاهو، خطیب‌گونه و همواره آماده‌ی ایراد خطابه و موعظه است، اما پشت هر کلمه‌اش ایمان و هدفی راستین نهفته است. او هرگز چشمکی به تماشاگر نمی‌زند یا باورهای شخصیتش را دست‌کم نمی‌گیرد، بلکه صمیمیت انسانی براون را تمام‌قد به نمایش می‌گذارد. نتیجه، پرتره‌ای خشمگین و پرآدرنالین از آتش یک انقلابی و تصویری چنان درنده‌خو و پرشور است که به سختی از ذهن پاک می‌شود.

• 10 نقش‌آفرینی برتر مارک رافلو در فیلم‌ها و سریال‌ها

2. سه‌گانه‌ی پیش از (Before)

• محصول: 1995، 2004، 2013
• کارگردان: ریچارد لینکلیتر
• امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100، 94 از 100، 98 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.1 از 10، 8.1 از 10، 7.9 از 10

هیچ‌ چیز در سه‌گانه‌ی پیش از شاهکار ریچارد لینکلیتر درباره‌ی یک مرد آمریکایی و زنی فرانسوی که به‌طور اتفاقی در قطار با هم آشنا می‌شوند و داستان عشقشان طی حدود دو دهه روایت می‌شود کار نمی‌کرد اگر بازیگرانش آن شیمی جادویی و تکرارنشدنی را نداشتند. همان چیزی که مدیران انتخاب بازیگر فقط می‌توانند در رویا ببینند. لینکلیتر برای انتخاب جسی و سلین در پیش از طلوع نه ماه وقت گذاشت، تا سرانجام ایتن هاک و جولی دلپی را کنار هم آورد و خوانش نهایی‌شان همه‌چیز را روشن کرد. نتیجه؟ در فیلم، آن‌ها چنان جرقه‌ای فوری و سرگیجه‌آور از جذابیت را خلق کردند که تماشاگر کاملا درک می‌کند چرا این دو نفر باید بی‌درنگ دل به هم ببازند.

هر دویشان هم به‌طرز بی‌نقصی ریتم گفت‌وگوهای پر پیچ‌ و خم، پرمغز و دایره‌ای فیلم را در دست دارند. با دو دنباله، رابطه‌ی شخصیت‌ها پیچیده‌تر شد و لذت تماشای آن است که می‌بینی بازیگران هم‌پای شخصیت‌ها رشد می‌کنند. هاک که در فیلم اول در اوج دوران قلب‌ تپنده‌ی نسل ایکس بودنش قرار داشت، توانست ویژگی‌های منحصربه‌فرد جسی، از جسارت و هوش تا بازیگوشی‌اش را حفظ کند، در عین حال که بلوغ او را از یک جوان خام به همسری میانسال و پر عیب‌ و نقص نشان داد.

زمانی که در پیش از نیمه‌شب نوبت به دعوای بزرگ و نفس‌گیر جسی و سلین می‌رسد، هاک با اجرایی کوبنده همه‌ چیز را به اوج می‌برد و درست در همان لحظه است که می‌فهمیم نسخه‌ی جوان‌تر او در فیلم نخست هرگز قادر به چنین بازی‌ای نبود.

1. نخستین اصلاح‌شده

• محصول: 2017
• کارگردان: پل شریدر
• امتیاز راتن تومیتوز: 94 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.1 از 10

باورکردنی نیست که ایتن هاک برای بازی در فیلم نخستین اصلاح‌شده حتی نامزد اسکار هم نشد. این نقشی بود که بسیاری آن را اوج کارنامه‌ی او به‌عنوان بازیگر می‌دانند. اگر تریلر روان‌شناختی و از لحاظ اخلاقی تیره ‌و تار پل شریدر توجه بیشتری از منتقدان دریافت می‌کرد، هاک نه‌تنها باید نامزد می‌شد، بلکه شاید سزاوار بردن جایزه هم بود. او در این فیلم در نقش کشیش کلیسایی تاریخی و کوچک در شمال ایالت نیویورک به نام ارنست تولر ظاهر می‌شود که جهان‌بینی‌اش زمانی فرو می‌ریزد که به یک فعال محیط ‌زیست رادیکال و همسر باردارش مشاوره‌ی روحانی می‌دهد.

هاک با خطوط عمیق نگرانی بر چهره و اندامی خشک و سنگین، تصویری از مردی را به نمایش می‌گذارد که گذشته‌اش او را می‌آزارد و ایمان دارد باید راهی برای توبه بیابد. شخصیت تولر عمیقا درونی است، پس بیشتر تغییرات او را نه از طریق کلام یا کنش، بلکه از خلال تغییر حالت‌های صورت هاک دنبال می‌کنیم. از برق‌های تردید و خشم در چشمانش تا سایه‌های حیرت و انزجار بازی او شگفت‌انگیز است. وقتی در پایان فیلم تولر انتخاب نهایی‌اش را می‌کند، اجرای هاک کاری می‌کند که این تصمیم اصلا غیرمنتظره به نظر نرسد، بلکه همچون سرنوشتی محتوم حس شود. به‌ندرت بازیگری توانسته چنین تصویر ویرانگر و پریشانی از یک انسان ارائه دهد.

منبع: indiewire