فیلم‌های علمی تخیلی نقش غیر قابل انکار در سینمای جهانی دارند، در واقع فیلم های علمی تخیلی نمادین از طریق داستان‌های خلاقانه و تصاویر بصری استثنایی مخاطبان را به سفرهای فراتر از مرزهای زمان و فضا می‌برند. این ژانر سینمایی نه تنها به عنوان مفهومی برای سرگرمی و تفریح شناخته می‌شوند، بلکه یک فرصت جذاب هنری برای بیان دیدگاه‌های علمی، ایده‌های نوآورانه، و دیدگاه‌های آینده‌نگرانه است تا چشم‌اندازی جذاب برای مخاطبان ایجاد کند.
اما در این بین نظریه‌هایی هم وجود داشته که باعث شده فیلم‌های علمی تخیلی نمادین به‌صورت کامل تغییر کند و کاراکترها در این فیلم‌ها به نحوی متفاوت از گذشته نمایش داده شوند. اگر به تماشای فیلم‌های علمی تخیلی علاقه دارید، برای آشنایی با سیر تحویل و تاثیر برخی نظریه‌های روی این ژانر فیلم‌های سینمایی حتما با مایکت در ادامه این مقاله همراه شوید تا شما را با این نظریه‌ها آشنا کنیم.
10 نظریه معروف درباره فیلم های علمی تخیلی نمادین
با توجه به داستان‌ها و سناریوهایی که در دنیای فیلم‌های علمی تخیلی جریان دارد، تعداد زیادی نظریه هم در مورد این فیلم‌ها بیان شده که تاثیر آن را می‌توانید بر روند فیلم های علمی تخیلی نمادین مشاهده کنید. امکانات بی‌نهایت در ژانر علمی تخیلی به معنای این است که هر چیزی را می‌توان در این دنیای پر رنگ و لعاب داستان‌های علمی تخیلی با یک داستان ساده توجیه کرد.
برخی از نظریه‌های علمی تخیلی به نظر می‌رسد که در ابتدا جزئیات کوچکی هستند که در صورت بررسی دقیق، تاثیرات عمده‌ای بر فهم کلی یک فیلم دارند و بسیاری از نظریه‌ها وجود دارند که در نهایت بهتر از داستان واقعی فیلم هستند. در واقع یک تفسیر متفاوت از یک کاراکتر یا مفاهیم موجود در این فیلم‌ها می‌تواند روند کلی داستان را برای مخاطب تغییر دهد. به همین دلیل در ادامه قصد داریم برخی جزئیات عجیب در فیلم‌های علمی تخیلی معروف را با شما در میان بگذاریم که باعث تغییر روند داستان در فیلم‌های معروف این ژانر می‌شود.
- ۱۰ فیلم علمی تخیلی که درباره قدرت ربات‌ها بزرگ‌نمایی می‌کنند
- 10 فیلم علمی تخیلی که تماشای آنها در هر زمانی لذت‌بخش است
- 10 فیلم آخرالزمانی واقع‌گرایانه که خواب را از چشمانتان می‌ربایند
10. «نئو» در «فیلم ماتریکس» ناجی جهان نیست!
- تاریخ انتشار: 1999
- کارگردان: واچوفسکی‌ها
- بازیگران: کیانو ریوز، لارنس فیشبرن، کری-ان ماس
- مدت زمان فیلم: 136 دقیقه
در فیلم معروف «ماتریکس» کاراکتر «نئو» به عنوان یک شخصیت اصلی معرفی می‌شود که مخاطب آن را به‌عنوان ناجی دنیا می‌شناسد، اما این تفسیر برای این کاراکتر خیلی هم صحیح نیست. تفسیری که برخی از طرفداران فیلم های علمی تخیلی نمادین در مورد ماتریکس دارند این است که نئو واقعا تنها ناجی نیست و این تصور که او قهرمان بوده و توانایی‌های فوق‌العاده‌ای دارد، فقط یک قسمت از سناریو فیلم ماتریکس است که توسط نویسندگان و کارگردان آن طراحی شده است تا باعث تحریک و تشویق افراد به مبارزه و ایجاد تغییر در دنیای مجازی شود.
در این تفسیر نئو فقط یک کاراکتر از دنیای ماتریکس است و نه لزوما ناجی یا قهرمان افسانه‌ای که توانایی انجام هر کاری را داشته باشد. این تفسیر باعث ایجاد دیدگاه‌های متفاوت و تعابیر گوناگون در مورد داستان فیلم ماتریکس شده است.
9. ریک دکارد انسان است یا ربات!
- تاریخ انتشار: 25 ژوئن 1982
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: ادوارد جیمز اولموس، روتگر هاوئر، هریسون فورد، جو تورکل، شان یانگ
- مدت زمان فیلم: 117 دقیقه
بسیاری از افراد فعال در دنیای سینما وقتی فیلم های علمی تخیلی نمادین را تحلیل می‌کنند در مورد شخصیت «ریک دکارد» در فیلم «بلید رانر» (Blade Runner) نظرات متنوعی دارند. شخصیت ریک دکارد در فیلم با کاراکتر داخل کتاب کاملا متفاوت است، هریسون فورد و ریدلی اسکات به‌عنوان کارگردان‌های این فیلم اظهار کرده‌اند که شخصیت ریک دیکارد یک انسان نیست و در واقع نقش یک ربات را ایفا می‌کند. اما در رمان «بلید رانر» دکارد به عنوان یک انسان توصیف شده و این امر باعث پیچیدگی و سوالاتی در مورد هویت واقعی او می‌شود. یکی از موضوعات مهم درباره فیلم بلید رانر هم به این موضوع معطوف شده که آیا شخصیت ریک دکارد امکان واقعی شدن را دارد یا خیر!
8. در فیلم «تلقین» همه چیز یک رویا در رویا است!
- تاریخ انتشار: 16 جولای 2010
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: تام هاردی، الیوت پیج، جوزف گوردون لویت، کیلیان مورفی، کن واتانابه، ماریون کوتیار، لئوناردو دی کاپریو
- مدت زمان فیلم: 148 دقیقه
یکی از محبوب‌ترین نظریه‌ها در مورد فیلم های علمی تخیلی نمادین مربوط به فیلم معروف «تلقین» یا «سرآغاز» (Inception) است، فیلم تلقین داستان یک دزد حرفه‌ای به نام دومینیک کاب با بازی لئوناردو دی‌کاپریو است که به او پیشنهاد می‌شود تا وارد رویاهای افراد دیگر شده و اطلاعات یا رمزهای مهم را از ذهن آنها بدزدد. داستان اصلی این فیلم درگیر تلاش‌های کاب (Cobb) و تیمش برای اجرای یک وظیفه بسیار پیچیده است که به نام “تلقین” شناخته می‌شود.
اما در انتهای این فیلم علمی تخیلی مخاطب با یک چالش عجیب روبرو می‌شود که در آن آیا همه اتفاقات در دنیای واقعی بوده یا یک رویا در رویا رقم خورده است. البته رضایت بازیگر اصلی در انتهای فیلم، دقیقا زمانی که در حال بازی با فرزندان خود است، نشان می‌دهد که دیگر برای کاراکتر اصلی واقعی یا رویا بودن اتفاقات دنیا اهمیت ندارد و او در هر شرایط می‌تواند خوشحال باشد.
7. کاراکتر «جان کانر» در ترمیناتور واقعیت یا خیال!
- تاریخ انتشار: 26 اکتبر 1984
- کارگردان: جیمز کامرون
- بازیگران: مایکل بین، لیندا همیلتون، لنس هنریکسن، پل وینفیلد، آرنولد شوارتزنگر
- مدت زمان فیلم: 107 دقیقه
«جان کانر» یکی از کاراکترهای معروفی است که در فیلم های علمی تخیلی نمادین بحث زیادی در مورد واقعی یا تخیلی بودن این شخصیت وجود دارد، کاراکتر معروف جان کانر در فیلم ترمیناتور (The Terminator) است. کاراکتر «جان کانر» در فرانچایز فیلم‌های ترمیناتور واقعیتی خیالی است. جان کانر نقش یک جوان قهرمان را بازی می‌کند که در زمان سفر کرده و قصد کشتن کاراکتر «سارا» را در زمان گذشته دارد.
در طول داستان تصور مخاطب این است که جان کانر شخصیت خیالی دارد، اما پس از نشان برخی اتفاقات و رابطه بین وی و سارا مشخص می‌شود که ریشه این کاراکتر در داستان ترمیناتور واقعی بوده و کارگردان با هنر خود توانسته در این فیلم همه چیز را به تصویر بکشد.
6. ای.تی. موجود فرازمینی از دنیای جنگ ستارگان!
- تاریخ انتشار: 11 ژوئن 1982
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: درو بریمور، هنری توماس، رابرت مک ناتون
- مدت زمان فیلم: یک ساعت و 55 دقیقه
برخی طرفداران فیلم «جنگ ستارگان» (Star Wars) این تئوری را مطرح می‌کنند که کاراکتر «ای تی» در فیلم «ای تی فرازمینی» (E.T. the Extra-Terrestrial) در واقع یک کاراکتر از دنیای فیلم معروف «جنگ ستارگان» محسوب می‌شود که دارای توانایی‌ها و قابلیت‌های مشابه با موجودات جدید این دو دنیای فضایی است.
این تئوری بر پایه برخی تشابه‌ها و شباهت‌هایی در دو فیلم برای مخاطبان فیلم های علمی تخیلی نمادین بیان شده است. اگرچه به نظر می‌رسند این تئوری‌ها و ادعاها فقط یک ایده جذاب و خلاقانه است، اما باید توجه داشت که هیچ تایید رسمی یا قطعی از سوی سازندگان فیلم‌ها درباره وجود ارتباط بین کاراکترهای این دو فیلم وجود ندارد.
5. گربه اندرویدی فیلم «بیگانه»!
- تاریخ انتشار: 22 ژوئن 1979
- کارگردان: ریدلی اسکات
- بازیگران: سیگورنی ویور ، ایان هولم، جان هرت، ورونیکا کارترایت، هری دین استنتون، تام اسکریت
- مدت زمان فیلم: 117 دقیقه
در فیلم «بیگانه» (Alien) به کارگردانی «ریدلی اسکات» گربه‌ای به نام جونز (Jones) نقش مهمی ایفا می‌کند، بسیاری از طرفداران فیلم‌های علمی و تخیلی باور دارند که جونز هم ممکن است یک اندروید مخفی باشد. این تئوری ابعاد جدیدی به داستان فیلم “Alien” می‌افزاید و اشاره می‌کند که شاید بسیاری از رازها و جزئیاتی که هنوز برای مخاطبان فیلم‌ها آشکار نشده باشند به خاطر وجود این کاراکتر است. در سری فیلم‌های بیگانه موجودات فضایی به شدت می‌توانند همه موجودات زنده را به قتل برسانند، اما معمولا اندرویدها را نادیده می‌گیرند یا به آنها آسیب نمی‌زنند.
با توجه به این نکته احتمال اینکه براساس نظریه فیلم های علمی تخیلی نمادین در این فیلم هم گربه جونز آسیب نمی‌بیند شاید همین موضوع باشد. اگر این تئوری صحت داشته باشد، دلایل محافظت از جونز می‌تواند به عنوان یک تدابیر امنیتی مخفی یا یک طرح مرموز و ناشناخته تفسیر شود. این تئوری می‌تواند به داستان فیلم ابعاد جدیدی بدهد و برخی از جنبه‌های نهفته و پنهان داستان را برای مخاطبان روشن کند.
4. بیگانگان در واقع شیاطین هستند!
- تاریخ انتشار: 2 آگوست 2002
- کارگردان: ام نایت شیامالان
- بازیگران: واکین فینیکس، مل گیبسون، چری جونز، روری کالکین، ابیگیل برسلین
- مدت زمان فیلم: 106 دقیقه
یک نظریه معروف در مورد فیلم «نشانه‌ها» (Signs) وجود دارد، بسیاری از معتقدند که «آنتاگونیست‌ها» در این فیلم نمادی از شیاطین هستند و فقط به شکل موجودات فضایی نشان داده شده‌اند. در واقع این تئوری را براساس نکات اعتقادی و مذهبی بیان می‌کنند که در فیلم به آن پرداخت شده و منتقدان فیلم های علمی تخیلی نمادین هم با در نظر گرفتن این موارد آنتاگونیست‌ها را نمادی از شیاطین می‌دانند.
در واقع این تئوری ادعا می‌کند که دیوانگی و ترس‌های درونی کاراکترها به صورت شخصیت‌های شیطانی و نشانه‌های دیوانگی خودشان را نمایان می‌کنند. وقتی که کاراکترها با این دیوانگی‌ها مقابله نمایند، آنها نهایتا از طریق استفاده از آب مقدس به عنوان نمادی از اعتقاد و ایمان بر این دیوانگی‌ها و ترس‌ها غلبه کرده و به طور نمادین پیروز می‌شوند.
3. همه چیز زیر سر «کوپر» است!
- تاریخ انتشار: 7 نوامبر 2014
- کارگردان: کریستوفر نولان
- بازیگران: آن هاتاوی، متیو مک کانهی، جسیکا چستین، الن برستین، مایکل کین، بیل ایروین
- مدت زمان فیلم: 2 ساعت و 49 دقیقه
در فیلم معروف «میان ستاره‌ای» (Interstellar) یک گروه از افراد به رهبری کوپر کاراکتری با بازی متوی مک‌کانهی که به فضا می‌رود تا یک مسیر جدید و مناسب برای ادامه حیات انسان‌ها پیدا کنند. در این فیلم علمی تخیلی در واقع «تسراکت» (Tesseract) یک محیط فضایی زمانی است که به کوپر اجازه می‌دهد ارتباطی با زمان گذشته خود داشته باشد. بیننده در طول این فیلم متوجه می‌شود که شخصیت کوپر در واقع مسئول تمام این ناهنجاری‌ها بوده است و دلیل این موضوع هم ظاهر شدن روح مورف در وجود کوپر در طول فیلم بوده است.
ساختار پنج بعدی تسراکت به این معنی است که او می تواند بر گذشته، حال و آینده تأثیر بگذارد و این تئوری نشان می دهد که وقتی کوپر از دیوارها رد شد، باعث شد چندین اتفاق در طول فیلم همچون شکستن قفسه، ناهنجاری گرانشی که پهپاد را جذب کرد و GPS و قطب نماهای مختل شده رقم بخورد. در فیلم‌های علمی تخیلی نمادین این نشانه‌ها می‌تواند توجهی خوبی برای اتفاقات داخل فیلم باشد تا وقایع برای مخاطب باورپذیر شود.
2. آیا «دانی دارکو» نماینده عیسی مسیح است!
- تاریخ انتشار: 26 اکتبر 2001
- کارگردان: ریچارد کلی
- بازیگران: جیک جیلنهال، درو بریمور ، نوآ وایل، پاتریک سویزی ، جنا مالون، مگی جیلنهال
- مدت زمان فیلم: 113 دقیقه
«دانی دارکو» (Donnie Darko) یک فیلم درام و علمی تخیلی محصول سال 2001 میلادی به کارگردانی «ریچارد کلینگلر» است. داستان این فیلم در مورد جوانی به نام دانی دارکو با بازی «جیک جیلنهال» است که با اختلالات روانی مبهمی دست و پنجه نرم می‌کند. دانی دارکو در این فیلم که یکی از فیلم های علمی تخیلی نمادین محسوب می‌شود توسط یک خرگوش غول‌پیکر و جادویی به نام «فرانک» تلاش می‌کند تا دنیا را همچون عیسی مسیح نجات دهد. خرگوش‌ها در این فیلم نمادی از عید پاک و منجی بود عیسی مسیح هستند. براساس نظریه بسیاری از کارشناسان دانی دارکو فقط یک تمثیل از کتاب مقدس مسیحیان است، اما بسیاری هم خلاف این نظریه را ادعا می‌کنند و باور دارند که دانی دارکو شخصیتی شبیه مسیح دارد.
1. دایناسورهایی که واقعی نبودند!
- تاریخ انتشار: 11 ژوئن 1993
- کارگردان: استیون اسپیلبرگ
- بازیگران: ریچارد آتنبرو، سم نیل، لورا درن، ساموئل ال جکسون ، جف گلدبلوم
- مدت زمان فیلم: 127 دقیقه
بسیاری از افراد و کارشناسان که به‌صورت حرفه‌ای در زمینه فیلم‌های علمی تخیلی فعالیت دارند، در مورد دایناسورهای فیلم معروف «پارک ژوراسیک» کارگردان معروف «استیون اسپیلبرگ» انتقاداتی دارند. آن‌های براساس نظریه فیلم های علمی تخیلی نمادین معتقدند که کاراکترهای دایناسور در این فیلم در واقعیت شباهتی به دایناسورها ندارد و براساس حیوانات دیگر در دنیای واقعی طراحی شده‌اند. شواهد علمی نشان می‌دهد که دایناسورهای به تصویر کشیده شده در فیلم معروف پارک ژوراسیک ترکیبی از حیوانات دیگر در طبیعت است و در واقعیت دایناسورها شبیه به این کاراکترهای این فیلم معروف نیستند.
سخن پایانی
فیلم های علمی تخیلی یک صنعت پیشرو در دنیای سینما است که طرفداران زیادی دارد. به‌دلیل پیچیدگی‌هایی که در این فیلم‌ها موجود است، افراد بسیاری نظریه‌های مختلف در مورد این سبک فیلم‌ها می‌دهند که برخی از این نظریه‌ها را در این مقاله برای فیلم های علمی تخیلی نمادین بیان کردیم. اگر شما هم به فیلم‌های تخیلی، داستان‌های ماجراجویانه و یا جدیدترین اخبار دنیای سینما علاقه دارید، مقاله‌های بعدی مجله مایکت را به هیچ وجه از دست ندهید.
منبع: screenrant