۱۰ فیلم علمی تخیلی درباره فرود روی ماه
سفرهای فضایی آپولو یکی از بزرگترین دستاوردهای بشریت است. برنامهای که در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی ایالات متحده را به ماه رساند و برای همیشه جایگاه آن را در تاریخ ثبت کرد. این ماموریتها نه تنها مهندسی و فناوری را به چالش کشیدند؛ بلکه داستانهای انسانی از شجاعت، فداکاری و رویاپردازی را نیز به تصویر کشیدند. بسیاری از این داستانها الهامبخش فیلمسازان شدهاند و نتیجه آن فیلمهایی است که تلاش کردهاند واقعیتهای علمی و پیچیدگیهای این برنامه فضایی را به شکلی دقیق و تاثیرگذار به تصویر بکشند. در ادامه به ۱۰ فیلم علمی تخیلی برتر و دقیق درباره برنامه فضایی آپولو میپردازیم.
۱۰. ماه نورد یک (۱۹۷۲)
- به انگلیسی: Moonwalk One
- مدت زمان: ۹۶ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۲ از ۱۰
- کارگردان: تئو کامکه
مستند ماه نورد یک که تنها سه سال پس از اولین قدم انسان بر سطح ماه منتشر شد. یکی از آثار عمیق و جامع در مورد ماموریت تاریخی آپولو ۱۱ است. این فیلم به کارگردانی تئو کامک و با روایت لاورنس لاکینبیل، به شکل هنرمندانهای تمامی مراحل این ماموریت از لحظه پرتاب تا فرود موفقیتآمیز بر ماه را به تصویر میکشد. این فیلم با استفاده از تصاویر آرشیوی غنی که از ناسا به دست آمده، واکنشهای جهانی به این دستاورد بزرگ را نیز نمایش میدهد و به بینندگان اجازه میدهد تا لحظات مهم این مأموریت را چنان تجربه کنند که گویی خودشان در آن لحظات حضور داشتهاند.
کمتر مستندی میتواند به اندازه تا این حد جامع و فرهنگی صادقانه به ماموریت آپولو بپردازد. در مدت زمانی حدود یک ساعت و نیم، این فیلم نگاهی دقیق به سفر فضانوردان، مراحل آمادهسازی پیش از پرتاب، پیادهروی تاریخی روی ماه و بازگشت به زمین دارد. آنچه این مستند را متمایز میکند، رویکرد شاعرانه آن به این ماموریت فضایی است که از دیدگاهی منحصر به فرد به این دستاورد تاریخی نگاه میکند.
استفاده از آرشیوهای واقعی ناسا، به جای بازسازی صحنهها، به فیلم عمق و اصالت میبخشد و آن را به تماشایی فراموشنشدنی تبدیل میکند. در این مستند فضانوردان مشهور نیل آرمسترانگ، باز آلدرین و مایکل کالینز حضور دارند که این فیلم را به یکی از آثار مهم و قابل تأمل در حوزه سفرهای فضایی تبدیل میکند.
۹. مردان واقعی (۱۹۸۳)
- به انگلیسی: The Right Stuff
- مدت زمان: ۱۹۳ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۸ از ۱۰
- کارگردان: فیلیپ کافمن
یکی از واقعیترین و در عین حال طنزآمیزترین فیلمهایی که بر اساس برنامه فضایی آپولو ساخته شده، مردان واقعی است. این فیلم بر اساس کتاب تام وولف ساخته شده و روزهای ابتدایی برنامه فضایی ایالات متحده را از دید خلبانان آزمایشی نیروی دریایی، تفنگداران دریایی و نیروی هوایی در پایگاه هوایی ادواردز روایت میکند. در نهایت، هفت نفر از این خلبانان به عنوان فضانورد انتخاب میشوند و به نام مرکوری سون شناخته میشوند. این فیلم همچنین چالشهای جسمی، شخصی و حرفهای که این فضانوردان با آنها روبهرو هستند را به تصویر میکشد.
این فیلم علمی تخیلی به دلیل دامنه گسترده و داستانسرایی جذابش، به کارگردانی فیلیپ کافمن، بسیار مورد تحسین قرار گرفته است. این فیلم با استفاده از بازیگران برجستهای مانند اد هریس، اسکات گلن و سم شپارد، شجاعت، رفاقت و تعقیب بیوقفهی کمال در آن دوران را به زیبایی نمایش میدهد. علاوه بر اینکه فیلم الهامبخش و واقعی است، اقتباس دراماتیک کافمن نیز به دلیل توجه دقیق به جزئیات کتاب وولف همچنان در خاطرهها مانده است.
۸. برای تمام بشریت (۱۹۸۹)
- به انگلیسی: For All Mankind
- مدت زمان: ۸۰ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۸.۱ از ۱۰
- کارگردان: آل راینرت
برای علاقهمندان واقعی فضا، اینترنت پر از محتوای متنوع درباره مأموریت آپولو است که آماده برای تماشا و لذت بردن است. اما این مستند درخشان به کارگردانی ال راینرت، همه تصاویر اصلی ناسا از سالهای ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۲ را که در طی آن ۲۴ انسان به سوی ماه سفر کردند، جمعآوری میکند و روایتی منسجم و منحصر به فرد خلق میکند. این فیلم از آپولو ۷ تا آپولو ۱۷ را پوشش میدهد و زیبایی سفرهای فضایی را به نمایش میگذارد. همچنین با استفاده از سخنان خود فضانوردان، تجربه را برای بیننده غوطهورتر و واقعیتر میکند.
مینیمالیسم و صمیمیتی که در برای تمام بشریت وجود دارد این مستند را به مستند فضایی بیبدیل تبدیل کرده است. راینرت که بیش از شش میلیون فوت فیلم را بررسی کرد تا بهترین و حیرتانگیزترین لحظات را برای مستندش استخراج کند، نگاهی بینظیر به مراحل پرتاب، فرودهای ماه و بازتاب تجربیات فضانوردان ارایه میدهد. استقبال از این فیلم، همانطور که انتظار میرود، بسیار مثبت بود و منتقدان از موسیقی زیبا و تصاویر خیرهکننده آن تحسین کردند.
۷. آپولو ۱۳ (۱۹۹۵)
- به انگلیسی: Apollo 13
- مدت زمان: ۱۴۰ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۷ از ۱۰
- کارگردان: ران هاوارد
درامی مهیج از ماموریتی نافرجام که در سال ۱۹۷۰ تقریبا به فاجعه ختم شد. این فیلم علمی تخیلی با بازی تام هنکس در نقش جیم لاول، کوین بیکن در نقش جک سویگرت، و بیل پاکستون در نقش فرد هایس، سه فضانوردی را دنبال میکند که به ماموریتی میروند که قرار بود سومین فرود ناسا بر ماه باشد. اما وقتی یکی از مخازن اکسیژن منفجر میشود، آنها در فضا گیر میافتند و ماموریت به یک مبارزهی ناامیدانه برای بقا تبدیل میشود. در همین حال، ناسا بر روی زمین با تمام توان تلاش میکند تا این تیم را به سلامت به زمین بازگرداند.
داستان طی چهار روز پرتنش و با واقعگرایی نفسگیر روایت میشود و آپولو ۱۳ چیزی جز یک شاهکار سینمایی نیست. ران هاوارد فیلم را با دقت کارگردانی میکند؛ توجه دقیق او به جزئیات فنی، وزن بیشتری به داستان احساسی میبخشد. هنکس، بیکن، و پاکستون همراه با اد هریس در نقش مدیر پرواز، بازیهایی بینظیر ارایه میدهند و بهخوبی سختیها و مقاومت شخصیتهای خود را به تصویر میکشند. آپولو ۱۳ موفق به کسب ۹ نامزدی اسکار شد و دو جایزه از جمله بهترین تدوین فیلم و بهترین صدا را از آن خود کرد.
۶. بشقاب (۲۰۰۰)
- به انگلیسی: The Dish
- مدت زمان: ۱۰۱ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۲ از ۱۰
- کارگردان: راب سیچ
فیلم علمی تخیلی بشقاب به کارگردانی راب سیچ یکی از آثار کمتر شناختهشده اما فوقالعاده جذاب در میان فیلمهای فضایی است. این فیلم به شیوهای شیرین و طنزآمیز به نقش کمتر شناختهشدهی رصدخانه پارکس استرالیا در مأموریت آپولو ۱۱ میپردازد. داستان فیلم در شهر کوچک پارکس در نیو ساوت ولز میگذرد و تیمی از دانشمندان و مهندسان عجیب و دوستداشتنی را دنبال میکند که روی تلسکوپ رادیویی عظیمی کار میکنند. این تلسکوپ وظیفه دارد لحظهی تاریخی قدم گذاشتن نیل آرمسترانگ روی ماه را به سراسر دنیا پخش کند. آنها در این مسیر با چالشهای فنی و شرایط جوی غیرقابل پیشبینی مواجه میشوند.
یک داستان انگیزشی و پر از حس خوب با وجود اینکه بشقاب پرفروشترین فیلم استرالیایی سال شد؛ اما همچنان به شکل ناعادلانهای مورد غفلت قرار گرفته است. این فیلم به دلیل ایجاد فضایی سبک و شاد در کنار یک رویداد تاریخی بزرگ و ارایهی نگاهی غیرمرسوم به پشتصحنهی زندگی قهرمانانی که در سایه ماندند، بسیار برجسته است. سم نیل، کوین هارینگتون و تام لانگ در نقشهای خود فوقالعاده هستند. کارگردانی سیچ نیز بینظیر است. به طور کلی، ترکیبی لطیف از کمدی، درام و تاریخ است و تماشای آن به شدت توصیه میشود.
- 16 شخصیت سینمایی بسیار واقعی که با جلوههای ویژه کامپیوتری طراحی شدند
- 10 شخصیت انسانی برتر فرنچایز سیاره میمونها
- 10 نقشآفرینی برتر فیلمهای علمی تخیلی
۵. در سایه ماه (۲۰۰۷)
- به انگلیسی: In the Shadow of the Moon
- مدت زمان: ۱۰۹ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۸ از ۱۰
- کارگردان: دیوید سینگتون
مستند در سایه ماه یک روایت شگفتانگیز از ماموریتهای باشکوه ایالات متحده به ماه در طول برنامه آپولو است. این برنامه که با رویای جان اف کندی، رئیسجمهور وقت، در سال ۱۹۶۱ آغاز شد، در اوایل دهه ۱۹۷۰ به اوج خود رسید. این فیلم به کارگردانی دیوید سینگتون و تهیهکنندگی دانکن کاپ، مصاحبههایی با ده نفر از فضانوردان بازمانده انجام داده است؛ از جمله باز آلدرین، مایکل کالینز و جیم لاول، که هر یک نماینده یکی از ماموریتهای سرنشیندار آپولو (به جز آپولو ۷) هستند.
برخی مستندها تجربهای چنان نزدیک و شخصی از این ماجرا اراه میدهند که به آسانی واقعیتها را فراموش میکنیم. در سایه ماه سفری عمیق و تأملبرانگیز است که بر پیروزیها و همچنین چالشهای ایالات متحده تمرکز دارد. این فیلم در جشنواره فیلم ساندنس به نمایش درآمد و موفق به کسب جایزه مخاطبان سینمای جهان شد، و به خاطر لحن محترمانه و صادقانهاش تحسینهای فراوانی دریافت کرد.
۴. ارقام پنهان (۲۰۱۶)
- به انگلیسی: Hidden Figures
- مدت زمان: ۱۲۷ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۸ از ۱۰
- کارگردان: تئودور ملفی
فیلم ارقام پنهان داستان سه زن آفریقایی آمریکایی بسیار بااستعداد در ریاضیات است که در سالهای اولیه رقابت فضایی نقشی کلیدی در ناسا ایفا کردند. این درام زندگینامهای که قطعا ارزش تماشا دارد. این فیلم بر دهه ۱۹۶۰ تمرکز دارد، زمانی که تنشهای نژادی در جنوب ایالات متحده موانعی بزرگ بر سر راه کاترین جانسون، دوروتی واگان و مری جکسون ایجاد کرده بود. این زنان باید این چالشها را پشت سر میگذاشتند تا نقش خود در موفقیت پرتاب جان گلن به مدار زمین به رسمیت شناخته شود.
تنها یک داستان از عزم و هوش نیست، بلکه فیلمی الهامبخش است که به نسلهای آینده نشان میدهد چگونه میتوانند مسیر خود را بدون توجه به هنجارهای اجتماعی ترسیم کنند. این فیلم به کارگردانی تئودور ملفی، نگاهی سرگرمکننده به فصلی کمتر شناختهشده از برنامه فضایی ایالات متحده دارد. به تصویر کشیدن تعصبات نژادی و جنسیتی که این زنان با آنها مواجه بودند و در نهایت پایانی دلگرمکننده و انگیزهبخش، نمادی از پیشرفتی است که در به رسمیت شناختن موفقیتها و دستاوردها طی کردهایم.
۳. نخستین انسان (۲۰۱۸)
- به انگلیسی: First Man
- مدت زمان: ۱۴۱ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۳ از ۱۰
- کارگردان: دیمین شزل
این فیلم علمی تخیلی با عنوانی کاملا گویا یک درام زندگینامهای درباره نیل آرمسترانگ، اولین انسانی که بر روی ماه قدم گذاشت، است. این فیلم که از کتاب جیمز آر هانسن اقتباس شده و به کارگردانی دیمین شزل ساخته شده. از روزهای اولیه آرمسترانگ به عنوان یک خلبان آزمایشی تا ماموریت تاریخی آپولو ۱۱ را پوشش میدهد. با بازی پرشور و درونی رایان گاسلینگ، تماشاگران به ذهن آرمسترانگ وارد میشوند؛ جایی که او با غم از دست دادن دختر جوانش دست و پنجه نرم میکند و با فشارهای شدید کاری روبرو میشود.
شزل با انتخاب گاسلینگ برای نقش آرمسترانگ و نگه داشتن دوربین روی چهره بهشدت بیانگر او، تصمیم درستی گرفته است. نخستین انسان به خاطر لحن صمیمی و احساسیاش و همچنین بازسازی دقیق لحظات کلیدی مانند ماموریت جمینی ۸ و سکانس فرود فراموشنشدنی بر ماه برجسته میشود. جلوههای بصری شگفتانگیز (که تماما بهصورت عملی اجرا شدهاند) و طراحی صدای همهجانبه این فیلم را به یک تجربه تماشایی و مسحورکننده تبدیل کردهاند.
۲. اولین سفر به ماه (۲۰۱۸)
- به انگلیسی: First to the Moon
- مدت زمان: ۱۲۱ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۷.۹ از ۱۰
- کارگردان: پل جی. هیلدبرانت
اولین سفر به ماه مستندی است که به ماموریت آپولو ۸، یعنی همان مأموریتی که قبل از پرتاب آپولو ۱۱ باید به ماه میرفت، آن را دور میزد و به زمین بازمیگشت، میپردازد. این مأموریت، دومین پرواز فضایی سرنشیندار ایالات متحده بود و این مستند مصاحبههایی با فضانوردان فرانک بورمن، بیل اندرز و جیم لاول ارائه میدهد که تجربیات خود را بازگو میکنند. همچنین از آرشیو شخصی ناسا، فیلمهای تاریخی نادری از آمادهسازی و اجرای این مأموریت به نمایش گذاشته شده است.
آپولو ۸ به اندازه آپولو ۱۱ اهمیت داشت؛ زیرا تصویری مشهور به نام طلوع زمین را به ما هدیه داد؛ عکسی که بهطور تصادفی توسط بیل اندرز گرفته شد. در این مستند، علاوه بر مرور جزئیات ماموریت، بیشتر با افراد درگیر، سوابق و دیدگاههای شخصی آنها آشنا میشویم. این مستند نه تنها از نظر بصری جذاب است؛ بلکه با روایتی مهیج و سرشار از خلاقیت، مخاطب را درگیر میکند. رویکرد داستانگویی واقعی و وفادار به حقایق آن، تحسینهای فراوانی را به خود جلب کرده است.
۱ . آپولو ۱۱ (۲۰۱۹)
- به انگلیسی: Apollo 11
- مدت زمان: ۹۷ دقیقه
- امتیاز IMDB: ۸.۱ از ۱۰
- کارگردان: تاد داگلاس میلر
آخرین فیلم این فهرست آپولو ۱۱ به کارگردانی تاد داگلاس میلر است. همانند بسیاری از مستندهای پیشین، این فیلم نیز به جزئیات ماموریت تاریخی آپولو ۱۱ میپردازد. اما آنچه آپولو ۱۱ را متمایز میکند، استفاده از فیلمهای بایگانی شده از جمله فیلم ۷۰ میلیمتری منتشر نشده و بیش از ۱۱,۰۰۰ ساعت فایل صوتی دستنخورده است. میلر با تمرکز بر ارایه تجربهای در لحظه برای تماشاگران، هیجان و تنش این سفر را به زیبایی به تصویر میکشد.
با کنار گذاشتن هرگونه محدودیت در روایتگویی، آپولو ۱۱ به یک مستند زنده و واقعی از لحظه فرود بر ماه و بازگشت فضانوردان به زمین تبدیل میشود. کارگردانی میلر و استفاده از فیلمهای با کیفیت بالا در نوع خود بینظیر است، به ویژه در ژانر مستند. منتقدان این فیلم را به دلیل ارج نهادن به میراث برنامه فضایی آپولو تحسین کرده و آن را باشکوه و منحصربهفرد توصیف کردهاند و تجربه تماشای آن را تزریقی از شگفتی و مهارت دانستهاند.
این ده فیلم برتر و دقیق، نه تنها به دستاوردهای علمی و فنی ناسا میپردازند، بلکه تجربه انسانی فضانوردان و تیمهای پشت صحنه را نیز به نمایش میگذارند. هر یک از این آثار، به نوعی لحظهای از تاریخ را به تصویر کشیده و بینندگان را به سفری الهامبخش از زمین تا ماه و بازگشت به خانه میبرند.
منبع: movieweb