بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک که پیشتازان این ژانر هستند

انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک، از همان روزهای ابتدایی پیدایش سینما، یکی از بهترین راه‌ها برای انتقال حس ترس بوده است. این تکنیک خاص که با حرکت فریم‌به‌فریم عروسک‌ها یا اشیای واقعی ساخته می‌شود، نوعی جادوی بصری خلق می‌کند که هیچ فرم دیگری از انیمیشن قادر به تکرار آن نیست. در طول تاریخ، از ری هری‌هاوزن افسانه‌ای گرفته تا آثار کلاسیک استاپ موشن راه خود را در دل مخاطبان باز کرده است.

  زمانی که کارگردانانی چون تیم برتون و استودیوهایی مانند (Laika) وارد میدان شدند، این هنر وارد مرحله‌ای تازه و تاریک‌تر شد؛ جایی که ترس و زیبایی باهم ترکیب شدند. همینجا بود که بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک پا به عرصه گذاشتند و ثابت کردند حتی در دنیای عروسک‌ها هم می‌توان از وحشت و دلهره آفرید. این آثار با فضایی گوتیک، طراحی‌های چشم‌نواز و داستان‌هایی وهم‌آلود، سبکی منحصربه‌فرد در ژانر ترس خلق کردند. اگر به دنبال لیست تمامی انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک هستید که مرز میان خیال، ترس و هنر را درنوردیده‌اند، در ادامه با مجموعه‌ای از شاهکارهای بی‌بدیل آشنا خواهید شد که هرکدام تجربه‌ای متفاوت از دنیای سایه‌ها و رویاها به شما ارایه می‌دهند.

۱۰. خانه (The House)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۷ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۶.۸ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۲۲
• مدت زمان: ۹۷ دقیقه
• کارگردان: مارک جیمز رلس و جمعی از کارگردانان مطرح

 خانه یکی از خاص‌ترین و متفاوت‌ترین آثار در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک به شمار می‌آید. این اثر بلندپروازانه که در سال ۲۰۲۲ توسط نتفلیکس منتشر شد، مخاطب را به درون دنیایی مرموز می‌برد که در آن یک خانه، در سه دوره زمانی متفاوت، شاهد زندگی و تحول ساکنان خود است. هر بخش از فیلم با کارگردانی متفاوتی ساخته شده و همین تنوع در نگاه و روایت آن را به تجربه‌ای منحصربه‌فرد تبدیل می‌کند. د سوائف و مارک جیمز رولز بخش نخست را با تمرکز بر خانواده‌ای انسانی خلق کردند، نیکی لیندروت فون باهر در بخش دوم خانواده‌ای از جوندگان انسان‌نما را به تصویر کشید و پالوما بائزا در بخش پایانی ما را به جهانی پسا آخرالزمانی می‌برد.

این اثر فقط درباره ترس‌های بیرونی نیست؛ بلکه وحشت درونی انسان‌ها، بحران هویت، سرمایه‌داری و پوچی زندگی مدرن را به شکلی استعاری روایت می‌کند. طراحی بصری خیره‌کننده، اتمسفر تاریک و موسیقی مرموز، این اثر را به یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک بدل کرده است. موفقیت آن با امتیاز ۹۷ در راتن تومیتوز و دریافت جوایز معتبر، نشان می‌دهد که حتی در دنیای عروسک‌ها هم می‌توان عمیق‌ترین لایه‌های وجود انسان را به تصویر کشید.

• زیباترین انیمیشن‌های استاپ‌موشن ده سال اخیر

۹. وندل و وایلد (Wendell & Wild)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۰ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۶.۴ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۲۲
• مدت زمان: ۱۰۵ دقیقه
• کارگردان: هنری سیلیک

اگر می‌خواهید بدانید چرا هنری سلیک همچنان یکی از درخشان‌ترین نام‌ها در دنیای بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک است وندل و وایلد را حتما تماشا کنید. این انیمیشن که در سال ۲۰۲۲ توسط نتفلیکس منتشر شد با دنیایی تاریک، طنزآمیز و در عین حال احساسی به ریشه‌های هنر استاپ‌موشن بازمی‌گردد. سلیک، خالق شاهکارهایی چون کابوس قبل از کریسمس و کورالاین بار دیگر توانست با ترکیب جلوه‌های بصری شگفت‌انگیز و داستانی پرمعنا، مخاطبان را به سفری متفاوت ببرد.

انیمیشن داستان دختری به نام کت را روایت می‌کند که پس از از دست دادن والدینش، با دو شیطان موذی روبه‌رو می‌شود که وعده زنده کردن مردگان را می‌دهند. صداپیشگی درخشان کیگان مایکل کی و جردن پیل به شخصیت‌های اصلی، روحی زنده و طنزی سیاه می‌بخشد که فیلم را از بسیاری از آثار مشابه متمایز می‌کند.

این انیمیشن نه‌تنها اثری سرگرم‌کننده بلکه نمایشی از قدرت و اصالت هنر استاپ‌موشن است و یادآوری خلاقانه‌ای از این که چرا این ژانر هنوز هم می‌تواند در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک بدرخشد و احساسات عمیق انسانی را با ترسی شاعرانه ترکیب کند.

۸. فرنکن وینی (Frankenweenie)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۶.۹ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۱۲
• مدت زمان: ۸۷ دقیقه
• کارگردان: تیم برتون

تیم برتون همیشه استاد خلق آثار گوتیک در ژانر وحشت است. این اثر نیز همانند سایر آثار تیم برتون در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک جایگاه ویژه‌ای دارد. این اثر که در سال ۲۰۱۲ اکران شد در واقع نسخه بلند و بازآفرینی‌شده‌ای از فیلم کوتاهی است که برتون در سال ۱۹۸۴ ساخته بود؛ اثری که در آن زمان دیزنی حاضر به حمایت از نسخه سینمایی‌اش نشد؛ اما پس از گذشت نزدیک به سه دهه، برتون سرانجام فرصت یافت تا رویای دیرینه‌اش را محقق کند و داستان پسرکی را روایت کند که با نیروی علم، سگ مرده‌اش را دوباره به زندگی بازمی‌گرداند.

فرانکن وینی ادای دینی باشکوه به فیلم‌های کلاسیک ترسناک فرانکنشتاین دهه ۱۹۳۰ است. برتون با ترکیب طنز، احساسات و نوستالژی، فیلمی ساخت که هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این اثر تحسین‌شده نه‌تنها نامزد دریافت اسکار بهترین انیمیشن شد، بلکه جایزه ساترن را نیز برای بهترین فیلم انیمیشن به دست آورد. بدون تردید، این انیمیشن یکی از ستون‌های ماندگار در فهرست بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک است که هنوز هم الهام‌بخش نسل جدید فیلم‌سازان و دوستداران ژانر گوتیک به شمار می‌رود.

۷. خانه گرگی (The Wolf House)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۶ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۷.۵ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۱۸
• مدت زمان: ۷۳ دقیقه
• کارگردان: کریستوبال لئون، خواکین کوسینا

اگر در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک به دنبال اثری جذاب و غیر قابل پیشبینی هستید حتما خانه گرگی را تماشا کنید. این عنوان اثری است که به‌جای روایت یک داستان ساده، تجربه‌ای وهم‌آلود و چندلایه از وحشت را ارایه می‌دهد. این انیمیشن محصول شیلی، برای مخاطبان بزرگسال ساخته شده و الهام‌گرفته از واقعیتی تلخ است مستعمره مخوفی به نام کلونیا دیگنیداد در آلمان پس از جنگ جهانی دوم، جایی که شکنجه و سرکوب در پشت نقاب تقدس پنهان می‌شد. انیمیشن این ماجرا را در قالب یک فیلم تبلیغاتی خیالی بازگو می‌کند؛ اثری که در ظاهر می‌خواهد باورها را هدایت کند؛ اما در باطن، فریاد اعتراضی است علیه شست‌وشوی مغزی و قدرت مطلق است.

آن چه خانه گرگی را از دیگر بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک متمایز می‌کند زبان بصری منحصر‌به‌فرد آن است. فیلم با ترکیبی از سبک‌های آوانگارد، سورئال و فانتزی تاریک ساخته شده و از انیمیشن استاپ‌موشن به‌عنوان ابزاری برای خلق کابوسی زنده استفاده می‌کند. تغییر مداوم فرم‌ها و رنگ‌ها، حس بی‌ثباتی و اضطراب را به اوج می‌رساند؛ گویی دیوارهای خانه خود نیز از ترس و گناه ساخته شده‌اند.

• 10 انیمیشن خمیری برتر تمام دوران از بدترین تا بهترین

۶. عروس مرده (Corpse Bride)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۵ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۷.۴ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۰۵
• مدت زمان: ۷۷ دقیقه
• کارگردان: مایک جانسون، تیم برتون

بدون شک همه‌ ما با این انیمیشن نوستالژیک خاطره داریم. کمتر کسی پیدا می‌شود که بگویید عروس مرده را ندیده‌ام. این اثر توسط تیم برتون و مایک جانسون ساخته شده است که یکی از برجسته‌ترین آثار در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک است؛ اثری که با ترکیب ترس، طنز و رمانتیسم گوتیک، دنیایی شاعرانه و غم‌انگیز می‌آفریند. این فیلم در سال ۲۰۰۵ اکران شد و داستان مردی به نام ویکتور را روایت می‌کند که در آستانه ازدواج با دختری نجیب‌زاده به نام ویکتوریا قرار دارد. اما سرنوشت او را به‌گونه‌ای عجیب به دنیای مردگان می‌کشاند، جایی که با جسدی زیبا و غم‌زده به نام امیلی ازدواج می‌کند.

برتون با بهره‌گیری از طراحی‌های تاریک و درخشان، جلوه‌ای شاعرانه به مرگ بخشیده است. صداپیشگی جانی دپ و هلنا بونهام کارتر، روحی زنده و احساسی عمیق به شخصیت‌ها می‌بخشد و موسیقی دنی الفمن با ملودی‌های (haunting) خود، حال‌وهوایی رویایی و اندوهگین ایجاد می‌کند. این اثر نه تنها نامزد دریافت اسکار بهترین انیمیشن شد بلکه به‌عنوان یکی از ماندگارترین آثار تیم برتون شناخته می‌شود. عروس مرده نشان می‌دهد که عشق، حتی در مرگ نیز می‌تواند زیبا و تاثیرگذار باشد؛ و به همین دلیل، جایگاهی ویژه در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک دارد.

۵. خدای دیوانه (Mad God)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۲ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۶.۸ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۲۱
• مدت زمان: ۸۳ دقیقه
• کارگردان: فیل تیپت

خدای دیوانه یکی از آن جواهرات پنهان است که در سکوت مطلق ساخته شد؛ اما هر فریم آن فریادی از نبوغ و وسواس هنری است. این اثر خیره‌کننده به کارگردانی فیل تیپت، استاد افسانه‌ای جلوه‌های ویژه‌ی جنگ ستارگان و پارک ژوراسیک، بیش از سی سال در حال ساخت بود؛ پروژه‌ای که به‌درستی می‌توان آن را ثمره‌ی عمر یک هنرمند دانست. برخلاف بسیاری از آثار متعارف، خدای دیوانه روایت خطی یا داستان کلاسیکی ندارد؛ بلکه بیشتر شبیه کابوسی بصری است که تماشاگر را در دنیایی جهنمی از زشتی، زوال و بی‌رحمی غوطه‌ور می‌کند.

در این انیمیشن شخصیتی مرموز با نام آدمکش در سفری تاریک و نمادین وارد اعماق جهانی می‌شود که در آن موجودات کوچک توسط هیولاهای بزرگ‌تر بلعیده می‌شوند استعاره‌ای از نظام سرمایه‌داری و چرخه‌ی بی‌پایان استثمار و نابودی. اما قدرت واقعی این فیلم نه در روایت، بلکه در تجربه‌ی بصری‌اش نهفته است؛ دنیایی پر از جزییات بیمارگونه، حرکات خیره‌کننده و فضایی که هم زیباست و هم به طرز نگران‌کننده‌ای منزجرکننده. اگر به دنبال اثری متفاوت در میان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک هستید، خدای دیوانه تجربه‌ای منحصربه‌فرد است که مرز بین هنر و کابوس را از میان برمی‌دارد.

۴. پارانورمن (ParaNorman)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۸.۹ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۱۲
• مدت زمان: ۱۰۵ دقیقه
• کارگردان: سم فل، کریس باتلر

استودیو لایکا با آثار خلاقانه و چشم‌نواز خود به یکی از تاثیرگذارترین نام‌ها در دنیای انیمیشن استاپ موشن تبدیل شده است. اگرچه موفقیت این استودیو با کورالاین آغاز شد؛ اما با فیلم پارانورمن بود که توانست جایگاهش را به‌عنوان یکی از سازندگان بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک تثبیت کند. داستان درباره پسری به نام نورمن است که توانایی دیدن و صحبت با ارواح را دارد؛ قدرتی که او را درگیر ماجرایی تاریک، احساسی و پرهیجان می‌کند.

در پارانورمن لایکا بار دیگر نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از تکنیک استاپ موشن برای خلق جهانی زنده و باورپذیر استفاده کرد، بی ‌آن‌ که جذابیت کارتونی شخصیت‌ها از بین برود. از طراحی دقیق زامبی‌ها تا حضور روح دختری غم‌انگیز که قلب داستان را شکل می‌دهد، همه‌چیز در خدمت یک تجربه سینمایی فراموش‌نشدنی است. موفقیت پارانورمن در گیشه و نامزدی آن برای جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند، نشان داد که این اثر شایسته حضور در فهرست بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک است؛ فیلمی که مرز میان ترس و زیبایی را به‌خوبی از نو تعریف می‌کند.

۳. کابوس قبل از کریسمس (The Nightmare Before Christmas)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۷.۹ از ۱۰
• سال انتشار: ۱۹۹۳
• مدت زمان: ۷۶ دقیقه
• کارگردان: هنری سیلیک

در بین بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک، تیم برتون و آثار او بارها بارها از درخشش خاصی برخوردار است. کابوس قبل از کریسمس خلاقیت بی‌پایان تیم برتون را با کارگردانی هنری سلیک باهم ترکیب کرده و به اثری جاودانه تبدیل کرده است. داستان در شهر خیالی هالووین‌تاون می‌گذرد، جایی که جک اسکلینگتون، پادشاه استخوانی و خسته از تکرار سالانه جشن‌ها، رویای تجربه دنیای دیگری را در سر دارد. او با کشف کریسمس‌تاون تصمیم می‌گیرد این جشن شاد را به سبک خودش بازآفرینی کند؛ اما نتیجه چیزی میان وحشت و شگفتی است.

این فیلم با بودجه‌ای تنها ۱۸ میلیون دلاری ساخته شد؛ اما به فروشی بیش از ۱۰۸ میلیون دلار دست یافت و جایگاه خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین آثار استاپ موشن تثبیت کرد. اثری که تماشای آن در هالووین و کریسمس به یک سنت فرهنگی تبدیل شده است. از موسیقی ماندگار دنی الفمن تا جلوه‌های بصری خیال‌انگیز و طراحی منحصربه‌فرد شخصیت‌ها، همه عناصر در خدمت خلق جهانی تاریک اما دل‌انگیز هستند. کابوس قبل از کریسمس نه‌تنها موفق به دریافت جوایز متعدد شد؛ بلکه در فهرست ملی فیلم آمریکا نیز ثبت شد. بی‌تردید این اثر، یکی از بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک است که توانسته مرز میان ترس و زیبایی را به شکلی هنرمندانه در هم بیامیزد.

• 15 فیلم جذاب درباره عروسک‌ها؛ از باربی تا مگان

۲. کورالاین (Coraline)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۷.۸ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۰۹
• مدت زمان: ۱۰۰ دقیقه
• کارگردان: هنری سیلیک

استودیوی لایکا با ساخت کورالاین پا به عرصه‌ای گذاشت که برای همیشه نگاه مخاطبان به انیمیشن استاپ موشن را تغییر داد. این اثر خیره‌کننده، اقتباسی از رمان تحسین‌شده‌ی نیل گیمن است و به‌خوبی مرز بین خیال و وحشت را از میان برمی‌دارد. کورالاین داستان دختری کنجکاو را روایت می‌کند که در خانه‌ای جدید راهی مخفی به جهانی دیگر پیدا می‌کند؛ جهانی که در ظاهر پر از رنگ، شادی و محبت است؛ اما به‌زودی چهره‌ی واقعی و ترسناک خود را نشان می‌دهد. جایی که مادر دیگر با دکمه‌هایی به جای چشم‌ها، به یکی از نمادین‌ترین تصاویر ژانر وحشت در دنیای انیمیشن تبدیل می‌شود.

فیلم از نظر بصری یک شاهکار تمام‌عیار است. رنگ‌ها، نورپردازی و طراحی صحنه‌ها، فضایی می‌آفرینند که هم زیبا و خیال‌انگیز است و هم در عمق خود ترس و اضطراب پنهان دارد. اکران سه‌بعدی فیلم در زمان خود تجربه‌ای نوآورانه بود و هنوز هم از نظر بصری، یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های این قالب محسوب می‌شود.

۱ . والاس و گرومیت: نفرین موجود خرگوش نما (Wallace & Gromit: The Curse Of The Were-Rabbit)

• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
• امتیاز IMDB انیمیشن: ۷.۵ از ۱۰
• سال انتشار: ۲۰۰۵
• مدت زمان: ۸۵ دقیقه
• کارگردان: نیک پارک، استیو باکس

بدون شک یکی از بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک که تاکنون ساخته شده، والاس و گرومیت است محصول استودیوی برجسته آردمن. استودیویی که بیش از پنج دهه در عرصه استاپ موشن فعالیت دارد و توانسته استانداردهای این هنر را بارها ارتقا دهد.

 پیش از ساخت این انیمیشن بلند، آردمن با تولید چندین فیلم کوتاه درباره والاس و گرومیت، استعداد و خلاقیت خود را در روایت داستان‌های جذاب و منحصر به فرد به نمایش گذاشته بود. داستان این انیمیشن درباره‌ی شخصیتی به نام والاس دانشمندی خوش‌قلب و کمی دست‌وپاچلفتی است که با اشتباهات علمی خود به یک خرگوش‌نمای عظیم‌الجثه تبدیل می‌شود که اشتیاقی غیرقابل کنترل به سبزیجات دارد. حالا این گرومیت، سگ وفادار و زیرک اوست که باید پیش از آن که شکارچیان محلی به والاس آسیب برسانند، راهی برای نجاتش پیدا کند.

این انیمیشن گرچه به معنای واقعی کلمه ترسناک نیست؛ اما با داستانی درخشان، صداپیشگی بی‌نظیر و طراحی صحنه‌های استادانه، آن را به یکی از ماندگارترین آثار استاپ موشن ترسناک تبدیل کرده است. هر صحنه، هر حرکت و هر جزییات، نشان‌دهنده تسلط آردمن بر هنر استاپ موشن است و همین باعث شده تا والاس و گرومیت: نفرین موجود خرگوش‌نما در فهرست بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. تجربه دیدن این اثر همزمان سرگرم‌کننده، هیجان‌انگیز و تحسین‌برانگیز است و به راحتی می‌تواند علاقه‌مندان به استاپ موشن و داستان‌های ترسناک را مسحور خود کند.

بررسی کلی بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک

بر اساس معرفی لیست بهترین انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک، می‌توان نتیجه گرفت که این آثار نه تنها هنر پیشرفته انیمیشن را به نمایش می‌گذارند؛ بلکه با خلق فضایی منحصر به فرد و دلهره‌آور، تجربه‌ای متفاوت از سینمای ترسناک سنتی ارایه می‌دهند. آثاری مانند کورالاین، کابوس قبل از کریسمس، پارانورمن و… با طراحی بصری دقیق، حرکت طبیعی شخصیت‌ها و داستان‌سرایی نوآورانه، موفق شده‌اند مرزهای ژانر ترسناک و انیمیشن را در هم بشکنند. این انیمیشن‌ها اغلب با ترکیب زیبایی‌شناسی تاریک و عناصر روانشناختی، نه تنها کودکان بلکه بزرگسالان را نیز به چالش می‌کشند و تجربه‌ای هیجان‌انگیز و حتی گاه آزاردهنده ارایه می‌دهند.

مهم‌ترین نکته این است که انیمیشن‌های استاپ موشن ترسناک توانسته است با رویکردی هنری و داستانی قوی، فراتر از صرفا ترساندن، پیام‌ها و موضوعات عمیق‌تری مانند تنهایی، هویت و ترس‌های درونی انسان را منتقل کند. بنابراین اگر علاقه‌مند به تجربه‌ای متفاوت از ترس و زیبایی در سینما هستید، این آثار بدون شک ارزش مشاهده دارند و به عنوان نویسنده پیشنهاد می‌کنم که تحت هیچ شرایطی از دست ندهید.

منبع: screenrant