10 فیلم وایکینگی برتر تمام دوران؛ از غریبه تا مرد شمالی

داستان‌های وایکینگی با وجود اینکه در دوران مدرن آن رونق همیشگیشان را از دست داده‌اند اما قرن‌هاست که دل بسیاری از دوست‌داران اسطوره و قصه‌های کهن مردان مبارز و زنان سرسخت را ربوده‌اند. اینکه امروزه این داستان‌ها مثل قدیم بازگو نمی‌شوند بسیار ناراحت‌کننده است چون اگر این داستان‌ها به درستی روایت شوند، یکی از لذت‌بخش‌ترین ژانرها را شکل می‌دهند.

برترین حماسه‌های وایکینگی از جنگاورانی سخن می‌گویند که به سوگندهای خود پایبندند، از پادشاهانی که در کرانه‌های جهان فرمان می‌رانند و از سفرهایی که در آن دریا به اندازه‌ی هر شمشیری دشمن هولناک به شمار می‌رود. سینما بارها و بارها سراغ این داستان‌های اکشن رفته است. بعضی وقت‌ها با تکیه بر واقعیت‌های سخت و خشن تاریخ و گاهی هم با پرواز در دنیای اسطوره و خیال. از آبدره‌های یخ‌زده‌ی شمال تا تالارهایی که صدای کوبیده شدن سپرها در آن می‌پیچد، اینجا 10 فیلم وایکینگی برتر تمام دوران را معرفی کردیم.

10. غریبه (Outlander)

• محصول: 2008
• کارگردان: هاوارد مک‌کین
• بازیگران: جیمز کاویزل، سوفیا مایلز، جک هیوستون
• امتیاز راتن تومیتوز: 37 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.2 از 10

اگر واقعا باور داری که سرنوشتت را خودت می‌نویسی، پس پایانش هم دست خودت است.

فیلم وایکینگی غریبه با ذوق و شجاعت تاریخ وایکینگ‌ها را با فانتزی و حتی علمی-‌تخیلی در هم می‌آمیزد. جیم کاویزل در نقش جنگجویی بیگانه به نام کاینَن ظاهر می‌شود که سفینه‌اش در نروژ عصر آهن سقوط می‌کند و ناخواسته موجودی هولناک به نام مورون را با خود به این دنیا می‌آورد. حالا که از تکنولوژی پیشرفته‌اش جدا افتاده، تنها راه نجاتش بستن پیمانی ناخواسته با قبایل محتاط وایکینگ است تا با هم به شکار این هیولای بی‌رحم بروند.

فیلم غریبه اثری است نامتوازن اما پرشور، ترکیبی جسورانه از ژانرها که نیمی هیولامحور است و نیمی حماسه‌ای با شمشیر و سپر، در دل سرزمینی گرفته و مه‌آلود. در میان بازیگران، جان هرت و ران پرلمن وزنی انسانی و خشن به ماجرا می‌بخشند و هیولای مورون نیز همچون موجودی افسانه‌ای می‌نماید که این بار در کالبدی علمی-‌تخیلی دوباره زاده شده است. در مجموع، غریبه فیلمی آشفته، ماجراجویانه، بی‌پروا و اثری است که وایکینگ‌هایش را چنان تصویر می‌کند که گویی بدون لحظه‌ای تردید آماده‌اند با خدایان یا حتی موجودات فضایی روبه‌رو شوند.

9. کشتی‌های بلند (The Long Ships)

• محصول: 1964
• کارگردان: جک کردیف
• بازیگران: سیدنی پوآتیه، ریچارد ویدمارک، راس تامبلین
• امتیاز راتن تومیتوز: 54 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6 از 10

فردا به دریا می‌زنیم و باشد که پروردگار نسیمی خوش و دریایی آرام نصیبمان کند.

فیلم کشتی‌های بلند در دوران طلایی حماسه‌های تاریخی ساخته شد و ماجرای رویارویی یک وایکینگ ماجراجوی سرکش با بازی ریچارد ویدمارک را در برابر فرمانروای مقتدر مورها با بازی سیدنی پوآتیه روایت می‌کند که وارد رقابتی برای یافتن مادر صداها، ناقوس زرین افسانه‌ای با اندازه و ارزشی شگفت‌انگیز می‌شوند. این فیلم هرچه از تاریخ، جغرافیا و حتی منطق فاصله می‌گیرد، با جذابیت بازیگران و جسارت نمایشی‌اش به پیش می‌رود و تماشاگر را با خود همراه می‌کند.

خوب یا بد، کشتی‌های بلند را می‌توان واپسین جلوه‌ی پر زرق‌وبرق وایکینگی دانست، درست پیش از آنکه این ژانر به سوی واقع‌گرایی و خشونت عریان تغییر مسیر دهد. دکورها پرشکوه‌اند، نبردهای دریایی پرهیجان و جامه‌ها آمیزه‌ای غریب از خزهای اسکاندیناوی و زرق‌وبرق هالیوودی. حاصل کار، رویایی تب‌آلود در رنگ‌های تکنیکالر و ماجرای دریایی است که عده‌ای را آزار خواهد داد و برای عده‌ای دیگر تماشایی است. نمایشی باشکوه که به زیبایی رنگ و بوی دوران خودش را بر دوش می‌کشد.

• 12 سریال شبیه وایکینگ‌ها: از آخرین پادشاهی تا تاج توخالی

8. وایکینگ‌ها (The Vikings)

• محصول: 1958
• کارگردان: ریچارد فلایشر
• بازیگران: کرک داگلاس، تونی کرتیس، جنت لی
• امتیاز راتن تومیتوز: 77 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از 10

باز هم سفری به گذشته و داستانی کلاسیک از سوگندها، آدم‌ربایی‌ها و انتقام. وایکینگ‌ها با بازی کرک داگلاس در نقش شاهزاده‌ی جنگجویی با اعتمادبه‌نفس و زخمی به نام اینار روایت می‌شود. رقیب او کسی نیست جز تونی کرتیس در نقش وارث مخفی تاج ‌و تخت انگلستان. ارنست بورگنین و جنت لی نیز جمع بازیگران را کامل می‌کنند. آنچه فیلم را متمایز می‌کند، فیلمبرداری در آبدره‌های نروژ و اجرای بدلکاری‌های واقعی از جمله صحنه‌ای افسانه‌ای است که در آن مهاجمان با تبر از پل قلعه بالا می‌روند و به درونش هجوم می‌آورند.

لحن فیلم جسورانه، رمانتیک و فراتر از زندگی روزمره و نیمی شبیه ملودرام شکسپیری و نیمی دیگر داستانی پرهیجان و پر زدوبند است. موسیقی ماریو ناشیمبنه پرانرژی است و تلفیق خشونت و زیبایی در فیلم، روح وایکینگی را به شکل واقعی منتقل می‌کند حتی اگر تاریخش صرفا ساخته‌ی هالیوود باشد. به عبارتی، این فیلم اوج حماسه‌های وایکینگی میانه‌ی قرن بیستم است.

7. اریک وایکینگ (Erik the Viking)

• محصول: 1989
• کارگردان: تری جونز
• بازیگران: تیم رابینز، تری جونز، جان کلیز
• امتیاز راتن تومیتوز: 50 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.1 از 10

عصر رگناروک را به پایان برسان و این جنگ و خونریزی را متوقف کن.

تنها کسی مثل تری جونز از گروه مونتی پایثون می‌توانست یک فیلم وایکینگی این‌قدر خنده‌دار بسازد و در عین حال آن را به یک اسطوره‌ی فانتزی تبدیل کند که جواب بدهد. تیم رابینز در نقش شخصیت اصلی یعنی وایکینگی جوان ظاهر می‌شود که از چرخه‌ی بی‌پایان غارت و تاراج خسته شده است. او با الهام از آخرین کلمات زنی در حال مرگ، گروهی از مردان با توانایی‌ها و نقص‌های فراوان را گرد هم می‌آورد تا به آسگارد سفر کنند و عصر رگناروک را پایان دهند. در مسیر، با جزایر نفرین‌شده، آب‌های خطرناک و خدایانی با نقص‌های بسیار انسانی روبه‌رو می‌شوند.

طنز فیلم آگاهانه و حساب‌شده است؛ شخصیت‌ها بر سر روش درست غارت یک دهکده یا اینکه آیا جهان واقعا گرد است، به بحث می‌نشینند. با این حال، فیلم در عین طنز، عشق واقعی خود به افسانه‌های وایکینگی را نیز حفظ کرده است. عجیب نیست که اریک وایکینگ به مرور به یک فیلم وایکینگی کالت تبدیل شد. در نهایت، تصمیم اینکه این فیلم سرگرم‌کننده است یا صرفا خنده‌دار و بی‌مزه، با تماشاگران است.

6. ثور (Thor)

• محصول: 2011
• کارگردان: کنت برانا
• بازیگران: کریس همسورث، ناتالی پورتمن، تام هیدلستون
• امتیاز راتن تومیتوز: 77 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از 10

تو پسری هستی خودخواه، آزمند و سنگدل.

شاید ثور دنیای مارول با پوسته‌ی چشمگیر ابرقهرمانی پوشیده شده باشد، اما ستون فقراتش چیزی جز اسطوره‌شناسی ناب نورس نیست. کریس همسورث در نقش خدای رعد و برق ظاهر می‌شود؛ ترکیبی تقریبا شکسپیری از غرور و جذبه، که پس از سرپیچی از فرمان پادشاه، به‌دست آنتونی هاپکینز در نقش اودین مقتدر، از آسگارد تبعید می‌شود. ثور بی‌قدرت و بی‌سلاح، در شهری کوچک در نیومکزیکو درس فروتنی می‌آموزد، در حالی که برادر حسودش لوکی با بازی تام هیدلستون، نقشه‌ای برای ربودن تاج و تخت می‌چیند.

کنت برانا با دیدی استادانه به درام سلطنتی، سکانس‌های آسگارد را با شکوه تالارهایش بازسازی می‌کند و پل‌های رنگین‌کمانی، غول‌های یخی و پیشگویی‌ها همگی در این تصویر عظمت می‌یابند. درست است که بسیاری از این ارجاعات عمیقا بررسی نمی‌شوند، اما نشان‌دهنده‌ی آشنایی معقولی با اسطوره‌های اصلی نورس هستند. در حالی که طرفداران سفت و سخت کمیک بوک آن را صرفا یک داستان منشا می‌دانند و اسطوره‌شناسان از آزادی‌هایش چشم‌پوشی نمی‌کنند، اما فیلم ثور کیهان‌شناسی نورس را وارد نسل جدید فرهنگ عامه کرد و همین باعث شده است جایگاهش در این فهرست مهم باشد.

5. بئوولف (Beowulf)

• محصول: 2007
• کارگردان: رابرت زمیکس
• صداپیشه‌ها: ری وینستون، آنتونی هاپکینز، آنجلینا جولی
• امتیاز راتن تومیتوز: 71 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.3 از 10

من بئوولفم و آمده‌ام تا هیولای تو را بکشم.

نسخه‌ی موشن‌کپچر بئوولف به کارگردانی رابرت زمکیس یکی از عجیب‌ترین و جاه‌طلبانه‌ترین برداشت‌ها از حماسه‌ی آنگلوساکسون است (هرچند قادر نیست تمام پتانسیل خود را به نمایش بگذارد). ری وینستون صداپیشگی قهرمان داستان و جنگجویی قدرتمندتر از زندگی را برعهده دارد که پیروزی‌اش بر گرندل هیولا (کریسپین گلور) او را به افسانه‌ای بدل می‌کند. اما هر پیروزی قیمتی دارد چرا که مادر گرندل (آنجلینا جولی با جلوه‌ای دیجیتالی وهم‌آلود) بئوولف را به پیمانی وسوسه‌انگیز می‌کشاند، پیمانی که سلطنتش را برای همیشه تحت تاثیر قرار خواهد داد.

سبک انیمیشن فیلم، جایی بین واقع‌گرایی و خیال قرار دارد و به آن حس افسانه‌ای می‌بخشد، طوری که پایان‌بندی با کشتن اژدها شبیه نقاشی‌ است. البته بعضی‌ها این سبک را دوست نداشتند و آن را کمی بیش از حد واقعی دانستند. اگرچه بئوولف از نظر تاریخی دقیقا یک فیلم وایکینگی نیست، اما تالارهای باشکوه، سفرهای دریایی و لحن محتومش، آن را به نوعی خواهر معنوی افسانه‌های نورس تبدیل می‌کند که با عظمت و جلال حماسه‌های شفاهی روایت می‌شود.

• بهترین فیلم‌های مشابه گلادیاتور : آثار خونینی از روم باستان

4. آخرین پادشاهی: هفت پادشاه باید بمیرند (The Last Kingdom: Seven Kings Must Die)

• محصول: 2023
• کارگردان: ادوارد بازلگت
• بازیگران: الکساندر دریمون، الین کسیدی، هری گیبلی
• امتیاز راتن تومیتوز: 82 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.9 از 10

برای صد سال، سرزمین ما در آشوب بود.

هفت پادشاه باید بمیرند به‌عنوان نقطه‌ی اوج فرنچایز آخرین پادشاهی مسئولیت دشوار پایان دادن به سال‌ها داستان و ارائه‌ی یک نبرد نهایی شایسته را بر دوش دارد. الکساندر دریمن در نقش اوتردِ ببن‌بورگ با اتحادهای متزلزل، خیانت‌های سلطنتی و فروپاشی تدریجی عصر وایکینگ‌ها در انگلستان روبه‌رو می‌شود. با وجود صحنه‌های عظیم و پرشکوه، فیلم همچنان روی روابطی تمرکز دارد که در طول سال‌ها جنگ شکل گرفته‌اند و رفاقت‌هایی که با انتخاب‌های سخت و فقدان‌های شخصی آزموده شده‌اند.

در نتیجه این فیلم تصویری خشن اما واقع‌گرایانه از جنگ‌های وایکینگی با نبردهای بزرگ ارائه می‌دهد که برای حداکثر شدت و قرابت طراحی شده‌اند. هرچند مدت زمان آن تنها 111 دقیقه است، اما سرشار از داستان و اکشن است. با این حال، هفت پادشاه باید بمیرند حس سوگواری عمیقی نیز دارد و به پایان عصر سپرها و پادشاهان دریایی اشاره می‌کند. به‌عنوان درام تاریخی و وداعی شخصیت‌محور، این فیلم وایکینگی موفق می‌شود پایانی شایسته و منطقی به حماسه بدهد.

3. خیزش والهالا (Valhalla Rising)

• محصول: 2009
• کارگردان: نیکلاس ویندینگ رفن
• بازیگران: مدس میکلسن، گری لوییس، یوان استوارت
• امتیاز راتن تومیتوز: 70 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6 از 10

ما بیش از گوشت و خون هستیم. بیش از انتقام.

خیزش والهالا به کارگردانی نیکلاس ویندینگ رفن، تا مغز استخوان سینمای وایکینگی پیش می‌رود. مدس میکلسن در نقش جنگجویی لالی به نام تک‌چشم که به بردگی گرفته شده است بازی قوی‌ای ارائه می‌دهد. او را به همراه گروهی از مسیحیان نورس به سمت غرب و آنچه می‌پندارند سرزمین مقدس است، سفر می‌کند. آنچه پیش می‌آید کم‌تر یک ماجراجویی است و بیشتر فرو رفتن نمادین در وحشی‌گری بیگانه و خصمانه. دیالوگ‌ها اندک و خشونت ناگهانی و شوکه‌کننده است.

داستان با ریتمی تقریبا خلسه‌آور روایت می‌شود و قاب‌ها همچون نقاشی‌هایی دقیق طراحی شده‌اند. چشم‌اندازها که بیشتر کوه‌های مه‌آلود و دریاهای بی‌پایان خاکستری هستند با خلا خود سنگینی می‌کنند و سردرگمی روزافزون مردان را بازتاب می‌دهند. رفن این داستان خشن و تصاویر سخت‌گیرانه را به تاملی درباره‌ی ایمان، سرنوشت و بیهودگی فتوحات بدل می‌کند. خیزش والهالا به جای جلال و افتخار، به سکوت پس از نبرد، خدایان ناشناخته و بی‌تفاوتی سرد جهان می‌اندیشد.

• 10 فیلم تماشایی که بر اساس افسانه‌های اساطیری ساخته شدند

2. چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم؟ (How To Train Your Dragon)

• محصول: 2010
• کارگردان: کریس سندرز، دین دبلوا
• صداپیشه‌ها: جی باروشل، جرارد باتلر، کریگ فرگوسن
• امتیاز راتن تومیتوز: 99 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.1 از 10

یا ما آن‌ها را از پا در می‌آوریم، یا آن‌ها ما را!

کم‌تر انیمیشنی مثل چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم روح وایکینگی را به این خوبی منتقل کرده است. جی باروشل صداپیشه‌ی نوجوانی سرکش در دهکده‌ای پر از شکارچیان اژدها به نام هیکاپ را برعهده دارد که با یک نایت فیری زخمی دوست می‌شود و نسلی از ترس و خونریزی را به چالش می‌کشد. پیوند روزافزون او با بی‌دندان نه تنها سرنوشت خودش، بلکه فرهنگ کل مردمش را تغییر می‌دهد. ماجرای هیکاپ پایه و اساس یکی از محبوب‌ترین داستان‌های الهام‌گرفته از وایکینگ‌ها در تمام دوران است.

این فیلم (که اخیرا نسخه‌ی لایو اکشن آن هم ساخته شد) تعادل زیبایی میان صحنه‌های هوایی هیجان‌انگیز مثل پرواز بر فراز موج‌های خروشان و صخره‌های تیز و لحظات گرم شخصیتی برقرار می‌کند. جرارد باتلر در نقش استویک بزرگ با غرور و مهربانی خود عمق عاطفی به فیلم می‌بخشد، در حالی که موسیقی فراگیر جان پاول صحنه‌های پرواز را به لذت ناب سینمایی تبدیل می‌کند. این فیلم وایکینگی به نوعی نه تنها درباره‌ی شجاعت وایکینگ‌ها در میدان نبرد، بلکه درباره‌ی شجاعت روبه‌رو شدن با ناشناخته‌ها و بازآفرینی جهان است.

1. مرد شمالی (The Northman)

• محصول: 2022
• کارگردان: رابرت اگرز
• بازیگران: الکساندر اسکاشگورد، نیکل کیدمن، کلیس بنگ
• امتیاز راتن تومیتوز: 90 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از 10

بی‌باک، خون دشمنان‌مان را از زخم‌هایشان خواهیم نوشید.

رابرت اگرز استاد بازگرداندن داستان‌های کلاسیک به دنیای معاصر است و مرد شمالی نزدیک‌ترین چیزی است که سینمای مدرن به یک رویای تب‌آلود وایکینگی رسیده است. فیلم بر اساس همان افسانه‌ای ساخته شده که الهام‌بخش هملت شد و محور آن شاهزاده‌ای به نام آملت با بازی الکساندر اسکارشگورد است که پس از قتل پدرش به یک جنگاور تبدیل می‌شود. جستجوی او برای انتقام، رنگ و بوی آیینی و تقریبا مذهبی دارد که شامل حملاتی در خلسه‌ی حیوانی، رویاهای والکری‌ها، دوئل‌هایی در شب‌های روشن از آتش آتشفشان می‌شود. در کنار اسکارشگورد، بازیگرانی چون نیکل کیدمن، آنیا تیلور جوی و اتان هاوک حضور دارند و حتی بیورک هم در فیلم ظاهر می‌شود.

توجه وسواس‌گونه‌ی اگرز به جزئیات تاریخی و اسطوره‌ای از لباس‌های اصیل تا آیین‌های تدفین و مناظر طبیعی لحظات وهم‌آلود فیلم را در زمین واقعیت مستحکم می‌کند. فیلمبرداری از سواحل شنی سیاه، جنگل‌های پوشیده از خزه، دریاهایی که در خشم فولادی خاکستری می‌پیچند جهانی را به تصویر می‌کشد که هم نفس‌گیر و هم بی‌رحم است. به‌واقع این روایت وایکینگی در خالص‌ترین شکل خود خونین، اسرارآمیز و اسیر نیروی اجتناب‌ناپذیر سرنوشت است.

منبع: collider