6 فیلم‌ جنگی برتر کیلین مورفی

بازیگر ایرلندی دنیای سینما کیلین مورفی به تجسمی از کهن الگوی سرباز بر روی پرده‌ی نقره‌ای تبدیل شده است. او علاوه بر نقش‌آفرینی در نقش «جی. رابرت اوپنهایمر»، مجموعا در پنج فیلم نقش سرباز را ایفا کرده و با به تصویر کشیدن درست پیچیدگی‌های آن، مهارت و عمق هنر بازیگری خود را به نمایش گذاشته است. حتی در مدیوم تلویزیون، نوع شخصیت‌پردازی او از یک قهرمان جنگ و گانگستر بیرمنگامی به نام توماس شلبی در سریال تحسین‌ شده‌ی پیکی بلایندرز (Peaky Blimders) نیز بازتابی از روحیه‌ی یک سرباز را به همراه دارد. او بیشتر کارهای درخشانش را در فیلم‌های جنگی انجام داده و به غیر از یک یا دو مورد، برترین شخصیت‌های کارنامه‌ی کاری‌اش در فیلم‌های جنگ و نمایش چهره‌‌ای ماندگار از سربازها شکل گرفته است. 

برخی از این فیلم‌ها توسط فیلمساز بزرگ انگلیسی و نزدیک‌ترین همکار کیلین،  کریستوفر نولان ساخته شده‌اند و چند مورد دیگر نیز از بهترین فیلم‌های او به شمار می‌آید. با این که به احتمال زیاد اکثر عناوین این فهرست برای شما آشنا هستند، اما ممکن است با تعدادی از آن‌ها آشنایی نداشته باشید. دو مورد از این فیلم‌ها در ایرلند ساخته شده‌اند، اما همچنان برای بخش خاصی از علاقه‌مندان به سینما ارزش ویژه‌ای دارند و هنوز باکیفیت باقی مانده‌اند. در ادامه به رتبه‌بندی تمام فیلم‌های جنگی که کیلین مورفی در آن حضور داشته است می‌پردازیم.

• بیشتر بخوانید: 10 نقش‌آفرینی برتر کیلین مورفی – از پیکی بلایندرز تا اوپنهایمر

6. سنگر (The Trench)

• کارگردان: ویلیام بوید
• بازیگران: کیلین مورفی، دنیل کریگ، جیمز دارسی، بن ویشاو، آنتونی استراچان
• تاریخ اکران: 1999
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 41 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 5.9 از 10

 کیلین مورفی اولین نقش‌آفرینی خود در ژانر جنگی را در ابتدای قرن بیست و یکم و با بازی در فیلمی به نام «سنگر» تجربه کرد. این فیلم به کارگردانی ویلیام بوید و بر اساس فیلمنامه‌ی از خودش ساخته شده است.  اگرچه بوید عمیق‌ترین داستانی را که امروز درباره‌اش خواهید خواند خلق نکرد، اما با این حال موفق شد فضایی به‌ یاد ماندنی خلق کند. داستان فیلم در دو روز پایانی قبل از «نبرد سم» (نبرد سُم یا حمله‌ی سم نبردی در جنگ جهانی اول بین نیروهای امپراتوری بریتانیا و فرانسه و نیروهای امپراتوری آلمان) روایت می‌شود و کل دقایق فیلم در سنگری به همین نام جریان دارد. با این حال «سنگر» به هیچ وجه حوصله سربر نیست و خاطر طراحی صدای فوق‌العاده و فیلمبرداری هوشمندانه، تا سکانس آنش‌بازی پایانی‌اش جذاب و تماشایی باقی می‌ماند.

یک گروه بازیگری متعهد

با این حال، شاید برجسته‌ترین نکته‌ای که درباره‌ی «سنگر» باید به آن اشاره کرد، تلاش‌های چشمگیر گروه بازیگران حرفه‌ای فیلم باشد. البته نقش کیلین مورفی به عنوان سرباز راگ روکوود، از نقش‌های فرعی فیلم است و در سیر کلی داستان «سنگر» اهمیت محوری ندارد. با این وجود اما، او نقطه‌ی اوج روایت فیلم را رقم می‌زند (هشدار لو رفتن داستان: سربازان تحت امر او اغلب به شکلی تکان‌ دهنده و تاثیرگذار جان خود را از دست می‌دهند) و پیش از آن نیز اجرایی طنزآمیز و درخشان ارائه می‌دهد.

مورفی همراه با هم‌بازی‌هایش پل نیکولز، دنیل کریگ، جیمز دارسی و بن ویشاو، یک شب را در سنگری شبیه‌سازی‌ شده سپری کرد تا تصویری دقیق از وحشت‌های جنگ را به تصویر بکشد. باید بگوییم که تلاش‌های آن‌ها در این زمینه به وضوح نتیجه‌بخش بود. «سنگر» شاید نادیده‌ گرفته‌ شده‌ترین فیلم جنگی در کارنامه‌ی تحسین‌ شده‌ی کیلین مورفی باشد، که این اتفاق با توجه به عدم شهرت نام فیلم و واکنش‌های متوسط منتقدان چندان دور از ذهن نیست. با این حال، و با نگاهی به گذشته، «سنگر» همچنان کیفیتی شگفت‌انگیز دارد و تماشای آن برای علاقمندان مورفی خالی از لطف نخواهد بود.

5. آنتروپوید (Anthropoid)

• کارگردان: شان الیس
• بازیگران: کیلین مورفی، جیمی درنان، شارلوت لوبون، آنا گیسلرووا، توبی جونز
• تاریخ اکران: 2016
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 66 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10

فیلم جنگی محصول سال 2016 شان الیس به نام «آنتروپوید» که فیلمنامه‌ی آن را به طور مشترک با آنتونی فریوین نوشته است، کیلین مورفی را در نقش جوزف گابچیک، یک سرباز اهل چکسلواکی، به تصویر می‌کشد. گابچیک که یکی از قهرمانان گمنام جنگ‌جهانی دوم به شمار می‌رود، به همراه همرزمش، یان کوبیش، عملیات ترور راینهارد هایدریش، یکی از طراحان اصلی هولوکاست، را سازماندهی و رهبری می‌کنند.

یک اجرای دستکم گرفته شده از کیلین مورفی

بعد از اینکه فیلم پیشگامانه‌ی سال 2013 الیس، «مترو مانیلا» (Metro Manila)، که در فیلیپین و تماما به زبان تاگالوگ فیلمبرداری شده بود مورد تحسین گسترده‌ی منتقدان و دوستداران سینما قرار گرفت، توجهات بخشی از مخاطبان به سبک خاص سینمای او جلب شد. با حضور بهترین بازیگر ژانر جنگ در نقش اصلی فیلم بعدی او، تصور می‌شد که این فیلم هیجان‌انگیز انتظارات پیش آمده را برآورده کند. اما با وجود نقش‌آفرینی فوق‌العاده‌ی کیلین مورفی در «آنتروپوید»، این فیلم جنگی و بیوگرافی‌ الیس کمی پایین‌تر از حد انتظار ظاهر شد.

با وجود شایستگی‌های بسیار، «آنتروپوید» احترامی که سزاوارش بود را نه از طرف منتقدان و نه از طرف مردم دریافت نکرد. این فیلم پس از اکران تبدیل به یک بمب گیشه شد و منتقدان حسابی به آن تاختند. البته با گذشت زمان اوضاع کمی بهتر شد اما امتیاز 67 در وبسایت «راتن تومیتوز» هم نمی‌تواند حق مطلب را در مورد فیلمنامه‌ی خوش‌ریتم فریوین و کارگردانی هوشمندانه‌ی الیس ادا کند. آن‌ها نوری درخشان بر دو شخصیت کلیدی، اما فراموش شده‌ی تاریخ جنگ‌جهانی دوم انداختند که تک‌تک عوامل دخیل در نتیجه‌ی کار قدرتمندشان، از بازیگران گرفته تا دست‌اندرکاران پشت صحنه، شایسته‌ی تقدیر هستند و این شامل کیلین مورفی هم می‌شود.

4. کوهستان سرد (Cold Mountain)

• کارگردان: آنتونی مینگلا
• بازیگران: کیلین مورفی، جود لا، نیکول کیدمن، ناتالی پورتمن، فیلیپ سیمور هافمن
• تاریخ اکران: 2003
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 70 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10

«کوهستان سرد» یکی دیگر از فیلم‌های کیلین مورفی در ژانر جنگ است که آنتونی مینگلا فیلمنامه‌ی آن را با الهام از رمانی اثر چارلز فریزر نوشته و کارگردانی‌اش نیز بر عهده‌ی خودش بوده است. مورفی در این فیلم محصول سال 2003 نقش یک سرباز کنفدراسیون به نام باردولف را بر عهده دارد و با اینکه حضورش در این فیلم طولانی تنها به یک صحنه محدود می‌شود، اما با احساسی عمیق و اشتیاقی مثال‌ زدنی به ایفای نقش می‌پردازد.

یک حماسه‌ی جنگی فراموش شده

اگرچه «کوهستان سرد» ممکن است در دنیای امروز سینمای جهان کمی فراموش شده به نظر برسد و ارتباط با آن سخت باشد، اما بدون شک کارگردان آن، آنتونی مینگلا هم برای اقتباس درخشان فیلمنامه و هم کارگردانی درجه یک بازیگران شایسته‌ی تقدیر است. همانطور که گفتیم، «کوهستان سرد» بر اساس رمانی به همین نام اثر چارلز فریزر که در سال 1997 منتشر شد ساخته شده است و داستان آن حول محور شخصیتی به نام اینمن (با بازی جودلا) می‌چرخد که با فرار از هنگ کنفدراسیون در جریان جنگ داخلی آمریکا، سفری ناممکن را برای بازگشت به سوی معشوقه‌ی خود آدا آغاز می‌کند.

نقش آدا را نیکول کیدمن بازی می‌کند و بازیگران دیگری مانند ناتالی پورتمن و برندن گلیسون نیز ایفای نقش شخصیت‌های دیگر فیلم را بر عهده دارند. این فیلم از بازیگران برجسته‌ای بهره‌مند است، اما شاید درخشان‌ترین ستاره‌ی «کوهستان سرد» خود آنتونی مینگلا باشد. او پیش‌تر و در سال 1996 با فیلم «بیمار انگلیسی» (The English Patient) موفقیت چشمگیری در زانر جنگ به دست آورده بود و هرچند «کوهستان سرد» با بازی کیلین مورفی در مقایسه با اولین تجربه‌ی جنگی مینگلا اندکی ضعیف‌تر به نظر می‌رسد، اما همچنان پس از گذشت بیش از 20 سال، اثری باکیفیت و دیدنی باقی مانده است که باید بیشتر به آن توجه شود.

3. اوپنهایمر (Oppenheimer)

• کارگردان: کریستوفر نولان
• بازیگران: کیلین مورفی، فلورنس پیو، رابرت داونی جونیور، امیلی بلانت، مت دیمون، جاش هارتنت
• تاریخ اکران: 2023
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 93 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10

کیلین مورفی در ششمین همکاری خود با کریستوفر نولان و با بازی در نقش جی. رابرت اوپنهایمر به درخشش خود ادامه داد و موفق شد به عنوان اولین بازیگر ایرلندی‌تبار تاریخ جایزه‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را از آن خود کند. موفقیتی که به‌ حق به او تعلق داشت. مورفی تمام توان خود را برای ایفای هرچه بهتر نقش خالق بمب اتم به کار گرفت و در این اثر حماسی زندگی‌نامه‌ای، عملکرد درخشانی در کنار ستارگان ماندگار هالیوود ارائه داد.

رهبری یک تیم بازیگری نخبه

علاوه بر جایزه‌ی بهترین بازیگر مرد که کیلین مورفی برای بازی در نقش اول فیلم «اوپنهایمر» از آن خود کرد، این فیلم یک برنده‌‌ی دیگر هم در مراسم اسکار داشت: رابرت داونی جونیور، که با درخشش در نقش لوئیس استراوس، موفق به کسب جایزه‌ی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد. امیلی بلانت، بازیگر سرشناس بریتانیایی نیز در این فیلم خوش درخشید و در نقش کیتی، همسر شخصیت اصلی، عملکردی به‌ یاد ماندنی‌ داشت. او هم مانند کیلین و رابرت، نامزد دریافت جایزه‌ی اسکار (در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن) شده بود، اما در نهایت موفقیتی در این زمینه کسب نکرد.

علاوه بر کیلین مورفی و هنرمندان نام برده شده، ستارگان دیگری نیز در فیلم «اوپنهایمر» به ایفای نقش می‌پردازند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به مت دیمون، فلورنس پیو و جاش هارتنت اشاره کرد. هریک از این بازیگران مطرح تا سکانس نهایی انفجاری فیلم، با نهایت احترام به تاریخ و با ظرافت کامل به ایفای نقش می‌پردازند. بدیهی است که تمام عوامل فیلم، از جمله کارگردان صاحب‌نام آن کریستوفر نولان، در این زمینه تحقیقات جامعی انجام داده‌اند. نولان فیلمنامه‌ای هوشمندانه برای «اوپنهایمر» نوشته و با همان تکنیک‌های فیلمسازی که او را به شهرت رساندند این اثر را کارگردانی کرده است. همانطور که موفقیت‌های فیلم نشان می‌دهد، «اوپنهایمر» یک فیلم جنگی ضروری تماشاست که با بازی درخشان کیلین مورفی همراه شده است.

• بیشتر بخوانید: نقد فیلم اوپنهایمر – داستان مردی که دنیا را تغییر داد

2. دانکرک (Dunkirk)

• کارگردان: کریستوفر نولان
• بازیگران: کیلین مورفی، کنت برانا، فیون وایتهد، تام هاردی، هری استایلز
• تاریخ اکران: 2017
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 92 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.8 از 10

کیلین مورفی پیش از حضور در فیلم موفق «اوپنهایمر»، در دیگر ساخته‌ی کریستوفر نولان یعنی «دانکرک»، نقش یک سرباز ناشناس را بازی کرده بود.  این حضور، یکی از به یاد ماندنی‌ترین نقش‌آفرینی‌های کیلین مورفی است. درست مانند شخصیت تامی شلبی، کاراکتر مشهور او در سریال تلویزیونی «پیکی بلایندرز» (Peaky Blindres)، شخصیت او در «دانکرک» نیز به شدت تحت تاثیر وحشی‌گری‌های میدان نبرد قرار دارد. درخشش کیلین مورفی در ژانر جنگ تنها به سینما محدود نمی‌شود. او با بازی در نقش تامی شلبی، یکی از بهترین و تاثیرگذارترین شخصیت‌های مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه را فارغ از مدیوم هنری به تصویر کشیده است.

او در «دانکرک» از آن مهارت‌ها بهره می‌برد و در کنار بازیگران مشهوری چون بری کیوگن به ایفای نقش می‌پردازد. کیوگن در این فیلم نقش «جرج» را بر عهده دارد و فیون وایتهد نیز در قامت سرباز اصلی فیلم که «تامی» نام دارد ظاهر می‌شود. این فیلم روایتگر عملیات مشهور تخلیه‌ی ساحل دانکرک در خلال جنگ‌جهانی دوم است. با این حال، کریستوفر نولان، نویسنده و کارگردان اثر، چرخشی درخشان به داستان می‌دهد و «دانکرک» را از سه زاویه روایت می‌کند: خشکی، هوا و دریا.

در کنار صحنه‌های اکشن باکیفیت و اجراهای درخشان بازیگران، فیلمنامه‌ی کریستوفر نولان به خودی خود اثری قابل توجه است و تمامی این ویژگی‌ها در کنار یکدیگر این اثر جنگی او را به یکی از بهترین فیلم‌های این دهه تبدیل می‌کند. با اینکه کیلین مورفی با نقش «سرباز لرزان» یکی از شخصیت‌های مکمل فیلم را بازی می‌کند، اما «دانکرک» همچنان یک فیلم جنگی باکیفیت است که اعتبار او را به عنوان بهترین بازیگر این ژانر افزایش می‌دهد.

1. بادی که در مرغزار می‌وزد (The Wind That Shakes the Barley)

• کارگردان: کن لوچ
• بازیگران: کیلین مورفی، پادریک دلینی، لیام کانینگهام، اورلا فیتزجرالد
• تاریخ اکران: 2006
• امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: 90 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.5 از 10

«بادی که در مرغزار می‌وزد» یک درام جنگی به کارگردانی کن لوچ است که وقایع آن در جریان جنگ استقلال ایرلند (1919-1921) و جنگ داخلی ایرلند (1922-1923) روایت می‌شود. این اثر ایرلندی که نویسندگی فیلمنامه‌ی آن را پل لاورتی بر عهده داشت، یکی از آثار برجسته‌ی سینمای این کشور و سکوی پرتاب کیلین مورفی به شمار می‌رود که به نوعی او را به ستاره‌ای درخشان در سینما تبدیل کرد. او در این فیلم نقش شخصیت اصلی داستان با نام دیمین اودانووان را بازی می‌کند که در کنار برادرش تدی (با بازی پادریک دلینی) برای مبارزه با نیروهای بریتانیایی به ارتش جمهوری‌خواه ایرلند می‌پیوندد و بدین ترتیب، جرقه‌ی داستان زده می‌شود.

یک فیلم جنگی بزرگ برای تمام دوران

با اکران «بادی که در مرغزار می‌وزد» همه شاهد یکی از بهترین نقش‌آفرینی کیلین مورفی بودند و حتی با در نظر گرفتن فیلم «28 روز بعد» (28 Days Later) دنی بویل، شاید با اطمینان بتوان گفت که شخصیت دیمین اودانووان همچنان بهترین بازی (حداقل در مورد فیلم‌ها) او باشد. هرچند «28 روز بعد» در زمان اکران هم مورد استقبال قرار گرفت، اما به طور کلی می‌توان گفت در سال‌های اخیر محبوبیت بیشتری به دست آورده است. متاسفانه چنین چیزی در مورد «بادی که در مرغزار می‌وزد» صدق نمی‌کند و با اینکه این فیلم در سینما اکران موفقی داشت و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت اما به نظر می‌رسد ارزش نام آن در سال‌های اخیر کمرنگ شده و شهرت آن کاهش یافته است؛ حتی با وجود اینکه همچنان فیلمی درخشان است.