آشنایی با رایجترین باگ ها در اپلیکیشن های بانکی
در دنیای امروز که خدمات مالی به لطف اپلیکیشنهای بانکی، سریعتر و در دسترستر از همیشه شدهاند، امنیت و کارایی این برنامهها نیز باید در اولویت قرار بگیرند. با این حال، گاهی اوقات بروز باگها و مشکلات نرمافزاری در این اپلیکیشنها، اعتماد کاربران را سلب میکنند و حتی ممکن است تبعات مالی و امنیتی به دنبال داشته باشد. از خطاهای ساده در رابط کاربری گرفته تا مشکلات پیچیده امنیتی، هر کدام از این باگ ها در اپلیکیشن های بانکی میتواند تجربه کاربری را تحت تأثیر قرار دهد و چالشهای بزرگی را برای بانکها و کاربران ایجاد کنند.
در این مطلب از مایکت قصد داریم تا به معرفی متداولترین باگ ها در اپلیکیشن های بانکی و مشکلات رایج بپردازیم. با ماه همراه باشید.
دلایل کند شدن اپلیکیشنهای بانکی
1. سرعت پایین سرور: مشکل کندی سرورها، به ویژه در روزهای پر ترافیک، میتواند باعث اختلال در انجام تراکنشهای مالی و ایجاد نگرانی برای کاربران شود. این موضوع، اعتماد مشتریان به خدمات بانکی آنلاین را کاهش میدهد. علاوهبراین، بعضی از اپلیکیشنهای بانکی برای مدتی از دسترس خارج میشوند که دسترسی کاربران به خدمات موبایل بانک را میبندد.
2. مشکلات در ارتباط شبکه: اینترنت ضعیف یا ناپایدار در سمت کاربر یا مشکلات زیرساخت شبکه در سمت بانک میتواند باعث تأخیر در دریافت و ارسال اطلاعات شود.
3. بهینه نبودن کدهای اپلیکیشن: کدهای ناکارآمد و بهینهسازی نشده، بار سنگینی بر روی منابع سیستمی مانند CPU و RAM وارد میکنند. استفاده از حلقههای تکراری غیرضروری و مدیریت نادرست دادهها، باعث افزایش تعداد عملیات پردازشی و مصرف حافظه شده و در نتیجه، عملکرد کلی سیستم را تحت تأثیر قرار میدهد.
4. عدم بهروزرسانی اپلیکیشن: توسعه دهندگان با استفاده از بهروزرسانیها، کاربران را از شر باگ ها در اپلیکیشن های بانکی خلاص میکنند. به همین دلیل، پیشنهاد میکنیم تا همواره، اپلیکیشن خود را به آخرین نسخه بهروزرسانی کنید تا در کنار رفع مشکلات، از قابلیتهای بیشتر نیز بهرهمند شوید.
حفرههای امنیتی
در این بخش قصد داریم تا به معرفی حفرهها باگهای امنیتی بپردازیم که نه تنها کسب و کار حوزه بانکداری آنلاین را به شدت تحت تاثیر قرار میدهند، بلکه عنصر اصلی و مهم حوزه بانکداری، یعنی اطلاعات و اعتماد مردم را نیز بر باد میدهند.
نشت اطلاعات در اپلیکیشنهای بانکی
«نشت اطلاعات» به وضعیتی گفته میشود که دادههای حساس و محرمانه کاربران مانند اطلاعات شخصی، حسابهای بانکی، رمزهای عبور یا تراکنشهای مالی بهصورت ناخواسته یا غیرمجاز در دسترس افراد متفرقه قرار میگیرد. نشت اطلاعات میتواند به دلیل ضعفهای امنیتی در طراحی نرمافزار، خطاهای برنامهنویسی، حملات سایبری یا رعایت نکردن استانداردهای امنیتی رخ دهد.
1. زیرساخت ضعیف: پیکربندی نادرست یا عدم بهروزرسانی زیرساختها میتواند به طور ناخواسته باعث افشای دادهها شود. تنظیمات یا مجوزهای نادرست یا نسخههای قدیمی نرمافزار ممکن است بیضرر به نظر برسند، اما میتوانند به طور بالقوه، دادهها و امنیت کاربران را در معرض خطر قرار دهند. از اینرو، سازمانها باید اطمینان حاصل کنند که تمام زیرساختها به دقت پیکربندی شدهاند تا از دادهها محافظت کنند و درگیر این نوع باگ ها در اپلیکیشن های بانکی نشوند
2. کلاهبرداریهای مرتبط به مهندسی اجتماعی: هدف اصلی هکرها برای حملات سایبری، دزدی و نشت اطلاعات کاربران است. مجرمان اغلب از روشهای مشابهی برای دزدی اطلاعات کاربران استفاده میکنند و سپس مجرم از نشت داده برای راهاندازی حملات سایبری بعدی، بهرهبرداری میکند. به عنوان مثال، ایمیلهای فیشینگ روشی موثر برای دزدی اطلاعات بیشتر کاربران است و هکرها از این باگ ها در اپلیکیشن های بانکی برای رسیدن به اهداف خود استفاده میکنند.
3. سیاستهای ضعیف برای انتخاب رمز عبور: اکثر کاربران تمایل دارند تا به منظور تسهیل پروسهی یادآوری، از یک رمز عبور برای تمامی حسابهای خود استفاده کنند. از اینرو، این بستر برای هکر فراهم میشود تا به شکل همزمان، به تمامی حسابهای کاربر دسترسی داشته باشد. در نتیجه، پیشنهاد میکنیم تا از سرویسهای مدیریت رمز برای انتخاب و مدیریت رمز اپلیکیشنهای بانکی خود استفاده کنید، تا سطح امنیت حسابهای بانکی خود را افزایش دهید.
4. دستگاههای گمشده: گم شدن دستگاههای حاوی اطلاعات حساس شرکت، به ویژه در صورت دسترسی افراد متفرقه به آنها، میتواند منجر به نشت داده شود. این امر، امکان سوءاستفاده از اطلاعات حساس، از جمله سرقت هویت و افشای اطلاعات تجاری محرمانه را به همراه دارد.
5. مشکلات اپلیکیشن: آسیبپذیریهای نرمافزاری میتوانند به راحتی به یک مسئله بزرگ امنیت سایبری برای سازمانها تبدیل شوند. هکرها میتوانند از نرمافزارهای قدیمی یا کدهای مخرب سوءاستفاده کنند و آن را به انواع تهدیدات امنیتی تبدیل کنند.
تزریق SQL یا SQL Injection
یکی از رایجترین و خطرناکترین حملات سایبری در اپلیکیشنهای تحت وب، از جمله اپلیکیشنهای بانکی، تزریق SQL است. این حمله زمانی رخ میدهد که یک هکر بتواند کدهای مخرب SQL خود را به یک درخواست ورودی (مثل فرمهای ورود، جستجو یا URL) تزریق کند و از طریق آن، به پایگاه دادهی اپلیکیشن دسترسی پیدا کند.
در حالت عادی، این اطلاعات تنها از طریق درخواستهای معتبر و دسترسیهای مجاز قابل بازیابی هستند، اما در صورتی که اپلیکیشن، ورودیهای کاربر را به درستی بررسی و اعتبارسنجی نکند، هکر میتواند با وارد کردن کدهای SQL به جای دادههای عادی، درخواستهای غیرمجاز را به پایگاه داده ارسال کند و شکاف امنیتی مورد نظر خود را در اپلیکیشن ایجاد کند.
برای تزریق SQL، هکر ابتدا باید نقاط آسیبپذیر را در نسخه تحت وب اپلیکیشن بانکی یا برنامه شناسایی کند. این نقاط، معمولاً فیلدهایی هستند که اطلاعات کاربری را دریافت میکنند. سپس، هکر با تزریق دستورات مخرب SQL به جای دادههای ورودی، میتواند به طور مستقیم به پایگاه داده دسترسی پیدا کرده و آن را دستکاری کند. این دستورات مخرب که به آنها (malicious payload) گفته میشود، قلب تپنده این نوع حملات هستند و باعث ظهور باگ ها در اپلیکیشن های بانکی میشوند.
SQL زبانی است که برای مدیریت و دستکاری دادهها در پایگاههای داده به کار میرود. بسیاری از وبسایتها و برنامههای کاربردی وب، از پایگاههای داده SQL برای ذخیره اطلاعات کاربران و سایر دادههای مهم استفاده میکنند و هکرها میتوانند از حفرههای موجود در این سیستمها سوءاستفاده کرده و با استفاده از تکنیک تزریق SQL، به طور غیرمجاز به این دادهها دسترسی پیدا کنند.
با تزریق کدهای مخرب SQL، هکرها میتوانند اطلاعات حساس کاربران را سرقت کنند، سیستم را مختل کنند و حتی به عنوان کاربر دیگری در سیستم فعالیت کنند. به عنوان مثال، یک هکر میتواند با تقلید از هویت مدیر پایگاه داده، به تمامی اطلاعات موجود در پایگاه داده دسترسی پیدا کرده و تغییرات مورد نظر خود را اعمال کند.
با اینحال، SQL تنها به پرسوجو محدود نمیشود، بلکه به شما اجازه میدهد تا ساختار پایگاه داده را تغییر داده و دادهها را به طور کامل حذف کنید. تزریق SQL میتواند منجر به حذف کل جداول یا حتی کل پایگاه داده شود؛ حتی اگر به شکل منظم از جداول، نسخه پشتیبان تهیه کنید یا عملیات پشتیبانگیری را روی حالت خودکار تنظیم کنید.
در این بین، بازیابی اطلاعات کاربران نیز یک فرایند زمانبر است . علاوه بر این، در برخی از پیکربندیهای سرورهای پایگاه داده، هکرها میتوانند از طریق دستورات SQL به سیستمعامل اصلی دسترسی پیدا کنند و این امر به هکر اجازه میدهد تا پس از نفوذ اولیه، به سایر بخشهای شبکه داخلی نیز نفوذ کرده و به شکل گستردهای به زیرساختها و اپلیکیشن خسارت وارد کنند.
کراس سایت اسکریپتینگ یا حملات XSS
تزریق اسکریپت به سایت یا (XSS) یک باگ امنیتی رایج در وباپلیکیشنها است که به هکر اجازه میدهد تا کدهای مخرب را در مرورگر کاربران تزریق کند. این حمله اغلب به دلیل ضعف در اعتبارسنجی و پاکسازی ورودیهای کاربر رخ میدهد که به خودی خود، یکی دیگر از باگ ها در اپلیکیشن های بانکی است. هکر میتواند با تزریق اسکریپتهای کلاینتساید مانند جاوا اسکریپت، VBScript یا HTML، کنترل مرورگر کاربر را به دست گرفته و اقدامات مخربی مانند سرقت کوکیها، تغییر محتوای صفحه و هدایت کاربر به صفحات مخرب انجام دهد. چنین حملاتی، اغلب بر روی نسخه تحت وب اپلیکیشنهای بانکی انجام میشود.
انواع رایج حملات XSS
- Stored XSS: در این نوع حمله، کد مخرب در پایگاه داده ذخیره میشود و هر بار که صفحه توسط کاربران باز میشود، کد اجرا میشود. مثلاً هکر میتواند کد جاوااسکریپت مخرب را در یکی از بخشهای اپلیکیشن بانکی وارد کند. سپس، این کد روی مرورگر کاربر اجرا خواهد شد.
- Reflected XSS: آسیبپذیری تزریق اسکریپت (XSS) زمانی رخ میدهد که برنامههای وب، دادههای ورودی کاربران را بدون پاکسازی و اعتبارسنجی کافی، مستقیماً در خروجیهای HTML، جاوا اسکریپت یا سایر بخشهای قابل اجرا در مرورگر قرار میدهند. این دادهها معمولاً از طریق پارامترهای درخواست HTTP (مانند فرمها، کوئری استرینگها، کوکیها و هدرها) وارد سیستم میشوند. در واقع، هکر میتواند کدهای مخرب را در قالب دادههای ورودی تزریق کند و با اجرای آنها روی مرورگر کاربر، به اطلاعات حساس دسترسی پیدا کرده یا عملکرد نرمافزار را مختل کند
- DOM-based XSS: این نوع حمله زمانی رخ میدهد که دادههای کاربر بهطور مستقیم در DOM (ساختار درختی صفحه وب) وارد و پردازش شوند. این نوع XSS از سمت مرورگر اجرا میشود و اغلب بدون درخواست به سرور انجام میشود.
باگهای مربوط به عملکرد برنامه
خطای تراکنش: یکی از باگ های اپلیکیشن های بانکی که کاربران در هنگام انجام تراکنشهای آنلاین با آن مواجه میشوند، نمایش پیغام «تراکنش ناموفق» علیرغم کسر شدن وجه از حساب است. این مشکل معمولاً به دلایل فنی مانند اختلال در ارتباط با سرور بانک، کندی در پاسخگویی سیستم یا نقص در مدیریت تراکنشها رخ میدهد. در برخی موارد، تاخیر در همگامسازی اطلاعات بین بانک مبدا و مقصد نیز میتواند باعث این مشکل شود.
عدم نمایش صحیح اطلاعات: اطلاعات تراکنش، متون موجود در برنامه و حتی اطلاعات حسابکاربری باید بینقص باشند تا کاربران را گمراه نکنند. با این وجود، در اکثر موارد مشاهده میشود که اطلاعات به شکل درست و دقیق نوشته نمیشوند و کاربران را مهبوت میکنند. به عنوان نمونه، بعضی از اپلیکیشنهای بانکی ، این امکان را برای کاربران فراهم نمیکنند تا یک مبلغ مشخص از قسط را به شکل ماهانه پرداخت کنند و کاربر موظف است که خودش مبلغ وام را قبل از وارد شدن به درگاه پرداخت وارد کند. از اینرو، ثابت نبودن مبلغ ممکن است به نمایش اطلاعات غلط منجر شود.
حذف حساب کاربری و مشکلات در بازیابی حساب: یکی از باگ ها در اپلیکیشن های بانکی که همواره کاربران را آزار میدهد، حذف حساب کاربری و مشقت در بازیابی آن است. به عنوان نمونه، در بعضی مواقع کاربران وارد اپلیکیشن بانکی مورد نظر میشوند، اما دادههای از پیش نوشته شده در بخش ورودی برنامه حذف شدهاند. در ادامه و زمانیکه کاربر قصد دارد تا دادههای حساب خود را وارد کند و وارد برنامه شود، برنامه آنها را تایید نمیکند و کاربر محبور به تغییر رمز عبور و بازیابی حساب کاربری میشود.
متاسفانه، پروسه بازیابی حسابکاربری نیز همیشه آسان نیست و بعضی مواقع، اپلیکیشن به شما اطلاع میدهد که چنین حساب کاربری وجود ندارد. برای حل این مشکل، پیشنهاد میکنیم تا اپلیکیشن بانکی خود را به آخرین نسخه بهروزرسانی کنید یا با بخش پشتیبانی تماس بگیرید تا به شکل مستقیم، به حل مشکل شما بپردازند.
عدم شناسایی حسگر اثر انگشت: حسگر اثر انگشت سالها است که در گوشیهای هوشمند تعبیه شده و به لطف این قابلیت کاربردی، حالا امنیت و سهولت استفاده از اپلیکیشنهای بانکی نیز افزایش یافته است. با این وجود، باگ عدم تشخیص اثرانگشت کاربران را آزار میدهد که به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان نمونه، از تمیز و خشک بودن انگشتان خود اطمینان حاصل کنید و حتما زمانی از حسگر اثر انگشت استفاده کنید که گزینهی آن را روی اپلیکیشن موبایل بانک فعال کرده باشید.
در نهایت، اگر این مشکلات رفع نشدند، اپلیکیشن را بهروزرسانی کنید یا از طریق نام کاربری و رمز عبور وارد شوید تا از طریق بهروزرسانیهای آتی، این مشکل رفع شود.
منبع: Forbytes