10 سریال انیمیشنی تاریک دیزنی: از آبشار جاذبه تا خانهی جغد
شرکت والت دیزنی همیشه به تولید شادترین و سرگرمکنندهترین انیمیشنهای خانوادگی شهرت دارد، اما علاوه بر آن آثار شیرین و دوستداشتنی چند سریال انیمیشنی تاریک دیزنی هم وجود دارد که هم غافلگیرکننده و هم شگفتانگیزند. دیزنی در تمام دوران فعالیت گسترده و متنوع خود، گاهبهگاه تلاش کرده است تا سراغ مضامین پختهتر و مفاهیمی فراتر از مرزهای معمول برود و آنها را در چندین سریال انیمیشنی استادانه به تصویر بکشد. از جهانهای ویرانشده و دیستوپیایی تا تقلیدهای هوشمندانه از ژانرهای فراموششده، دیزنی مجموعههایی منحصربهفرد و تاریک هم در کارنامه خود دارد.
بسیاری از بهترین سریالهای انیمیشنی دیزنی به موضوعات جدی میپردازند، جایی که مخاطبان نوجوان با مفاهیم مهمی مانند رشد و بلوغ، سختیهای دوران نوجوانی و حتی تاثیرات ویرانگر قوانین بیمنطق و دوستیهای ناسالم آشنا میشوند. علاوه بر ای همهی آثار دیزنی صرفا برای کودکان ساخته نشدهاند و برخی از سریالهای انیمیشنی ماهیتی بزرگسالانهتر دارند. در ادامه 10 سریال انیمیشنی تاریک دیزنی را نام بردیم که از تماشایشان غافلگیر خواهید شد.
10. شورش ترون (Tron: Uprising)
- محصول: 2012- 2013
- سازنده: ادوارد کیتسیس، آدام هوروویتز
- صداپیشهها: الایژا وود، بروس باکسلیتنر، مندی مور
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.2 از 10
دنیای بهتصویر کشیدهشده در فرنچایز ترون از همان ابتدا هم حال و هوایی تاریک داشت، چرا که به وحشتِ گرفتار شدن در دنیای مجازی میپرداخت. اما سریال انیمیشنی شورش ترون پا را فراتر گذاشت و بیشتر شبیه به یک درام سایبرپانکی در دنیایی دیستوپیایی بود تا یک کارتون کودکانه. این سریال که بین وقایع دو فیلم ترون و میراث ترون (Tron: Legacy) جریان دارد، با مضامین پخته، فضای سنگین و لایههای زیرین سرکوبگرانهاش، یادآور فرنچایزهای بزرگ و مخصوص بزرگسالان مانند ماتریکس (The Matrix) است.
شورش ترون بهعنوان مجموعهای که جهان داستانی فرنچایز ترون را گسترش میدهد، به مضامینی چون تمامیتخواهی میپردازد؛ چرا که دیکتاتور بیرحمی به نام کلو کنترل شبکه را در دست میگیرد. با محوریت شورش علیه نیروهای یک سیستم استبدادی، برنامهنویس جوانی به نام بک در برابر اشغال نظامی خشن شهر آرگون ایستادگی میکند. اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)، احساس گناه بازماندگان و تردید نسبت به خود، موضوعات پرتکرار داستان این سریال هستند و همینها باعث میشود که شورش ترون بسیار تاریکتر از آن چیزی باشد که انتظار میرود.
9. ماجراهای داک (DuckTales)
- محصول: 2017- 2021
- سازنده: مت یانگبرگ، فرانسیسکو آنگونز
- صداپیشهها: دیوید تنت، دنی پودی، بن شوارتز
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10
اولین نسخه از سریال ماجراهای داک در دهه 1980 عمدتا ماجراجوییهای شاد و سرزندهای را دنبال میکرد، اما بازسازی آن در سال 2017 بهطرز قابلتوجهی تیرهتر و جدیتر شد. هرچند تمرکز سریال همچنان بر اسکوروج مکداک و مراقبت او از سه نوهاش با نامهای هیوئی، دیویی و لویی باقی ماند، اما لایههای معنایی و تماتیک این نسخه جدید بسیار سنگینتر از گذشته است. حتی آغاز داستان هم با تجدید دیدار اسکوروج و دونالد پس از ده سال قطع ارتباط، از همان ابتدا بینندگان خردسال را با مفاهیمی چون آسیبهای خانوادگی و احساسات سرکوبشده و کهنه روبهرو میکند.
اگرچه در سریال ماجراهای داک همچنان اتفاقات سرگرمکنندهی زیادی وجود دارد، اما این سریال از پرداختن به موضوعاتی چون تروما، فقدان، هراس وجودی و حتی وحشت روانشناختی ابایی ندارد. یکی از برجستهترین نمونهها، قسمت چه بلایی سر دلا داک آمد؟ (?Whatever Happened to Della Duck) است که داستان گمشدن دلا، خواهر دونالد در فضا را روایت میکند؛ جایی که او در سرمایی استخوانسوز، تنهایی، ترس و گرسنگی رها شده است. ناپدید شدن دلا همچنین باعث شد دونالد بهتنهایی مسئولیت بزرگ کردن فرزندان او را بر عهده بگیرد، در حالی که بار تروما، استرس و نگرانی از سرنوشت خواهرش را نیز با خود حمل میکند.
8. سریال انیمیشنی اردکهای قدرتمند (Mighty Ducks: The Animated Series)
- محصول: 1996- 1997
- سازنده: مارتی آیزنبرگ، رابرت ان اسکیر، دیوید وایز
- صداپیشهها: ایان زیرینگ، جیمز بلوشی، جف بنت
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.4 از 10
اردکهای قدرتمند نام یک فیلم لایو اکشن از کمپانی والت دیزنی بود که تیم هاکی بههمریختهای را دنبال میکرد که در جریان تمرین و بازی، ارزشهای کار تیمی را یاد میگرفتند، در حالیکه مربی آنها وکیل خودمحور اهل مینهسوتا هم در مسیر داستان، درسهای مهمی درباره زندگی میآموخت. با این پیشفرض سریال انیمیشنی اردکهای قدرتمند ساخته شد که بهطور کامل داستان را تغییر داد و به ماجرای اردکهای جنگجوی فضایی پرداخت که با یک امپراتوری سرکوبگر خزندگان در یک دنیای علمی-تخیلی دیستوپیایی مبارزه میکنند؛ داستانی کاملا عجیب و غیرمنتظره.
در دل داستان ابرقهرمانی سریال انیمیشنی اردکهای قدرتمند لایههایی شگفتانگیز و تاریک نهفته است. سیارهی زادگاه اردکها به نام پاکلند به طرز وحشیانهای توسط خزندگان شروری به نام ساریانها به رهبری فرمانروای شیطانی به نام دراگانوس فتح شده است. اینها همه در حالی است که بیشتر اعضای گونهی آنها یا نابود یا به بردگی گرفته شدهاند. این سریال به موضوعاتی مانند جنگ، آوارگی و از دست دادن سرزمین میپردازد آن هم در قالبی کودکپسند و سرگرمکننده.
7. زنگ تفریح (Recess)
- محصول: 1997- 2003
- سازنده: جو انسولبهیر، پل جرماین
- صداپیشهها: راس مالینگر، آندراش لارنس، اشلی جانسون
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.8 از 10
زنگ تفریح یک سریال انیمیشنی محبوب از کمپانی انیمیشن تلویزیونی والت دیزنی است که به ماجراها و اتفاقات حیاط مدرسه و زنگهای تفریح میپردازد. اگرچه بسیاری از قسمتهای آن به شکل طنزآمیز به سختیها و ماجراهای روزمرهی دوران دبستان میپردازد، اما واقعیت این است که زنگ تفریح هیچگاه از پرداختن به موضوعات جدیتر و عمیقتر واهمه ندارد.
بعضی از بهترین قسمتهای این سریال با لحظاتی بهطرز شگفتانگیزی تاریک و جدی، به بررسی مضامینی مانند کنترل، دستکاری روانی و تنهایی چه در میان دانشآموزان و چه کارکنان مدرسه میپردازند و همین باعث میشود که سریال انیمیشنی زنگ تفریح فراتر از یک انیمیشن کودکانهی ساده باشد.
در برخی مواقع، مشکلاتی که بچهها در سریال انیمیشنی زنگ تفریح با آنها روبهرو میشوند، بیشتر شبیه صحنههایی از یک فیلم جنگی است. مدیریت تمامیتخواهانهی مدیر پرِیکلی نوعی سرکوب نظامی را به نمایش میگذارد و فضای مدرسه را به شکلی تقریبا دیستوپیایی ترسیم میکند، جایی که دانشآموزان انگار برخلاف میل خود در آن گیر افتادهاند.
از زندان انفرادی ترسناکِ اتاق تنبیه تا شستوشوی مغزیای که با معرفی یک سیستم رتبهبندی جدید اتفاق میافتد، این سریال انیمیشنی تاریک دیزنی با هوشمندی، تلخترین جنبههای تجربهی مدرسه را بهطرزی طنزآمیز به تصویر میکشد. هرچند این سریال به موضوعاتی بزرگسالانه میپردازد، اما همین رویکرد است که بخشی از جذابیت و میراث ماندگار آن بهعنوان یکی از هوشمندانهترین و خلاقانهترین انیمیشنهای کودکانهی تاریخ را رقم میزند.
6. داگ (Doug)
- محصول: 1991- 1999
- سازنده: جیم جینکینز
- صداپیشهها: بیلی وست، فرد نیومن، کریس فیلیپس
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10
شاید سریال داگ در ظاهر یک انیمیشن ساده و معمولی به نظر برسد که به ماجراهای بامزهی شخصیت اصلیاش میپردازد، اما در لایههای زیرین آن، لحظاتی بهطور شگفتانگیزی تاریک و جدی نهفته است. شخصیت داگ فردی دستوپا چلفتی و ناآرام است که در گذر از دوران کودکی به نوجوانی با چالشهای زیادی روبهرو میشود؛ چالشهایی که بسیاری از نوجوانان در دنیای واقعی هم با آنها دستوپنجه نرم میکنند.
قسمتهایی از این سریال به موضوعاتی چون اضطراب اجتماعی، احساس طردشدگی و حتی اختلافات طبقاتی میپردازد و برخلاف بسیاری از انیمیشنهای کودکانه، واقعیتهای تلخ دوران نوجوانی را بزک نمیکند. همین صداقت و جسارت در پرداختن به مسائل واقعی، این سریال را به یکی از آثار تاثیرگذار و ماندگار در ذهن مخاطبان جوانش تبدیل میکند.
یکی از واقعیترین و در عین حال تاریکترین جنبههای سریال داگ این است که شخصیت اصلی آن صرفا یک نوجوان خجالتی نیست، بلکه واقعا با اضطراب و مشکلات جدی عزتنفس دستوپنجه نرم میکند. داگ با میل شدید به پذیرفته شدن در جامعه و در حالی که توسط شخصیتهایی با مشکلات مشابه احاطه شده است، به شکلی تقریبا ناراحتکننده، درونگرا و تاملبرانگیز به مسائل مهم و جدی میپردازد.
با اینکه داگ در ابتدا از شبکه نیکلودیون پخش میشد، بعدها به شبکه ایبیسی منتقل و سرانجام توسط کمپانی دیزنی خریداری شد. در نسخههای بازپخششده، فصلهای پنجم تا هفتم این مجموعه با نام داگِ دیزنی (Disney’s Doug) معرفی شدند. علیرغم تغییر شبکه و سبک بصری، محتوای سریال همچنان بخشی از واقعیتهای تلخ و شیرین دوران نوجوانی را منعکس میکند.
5. انیمیشن سریالی کلرکها (Clerks: The Animated Series)
- محصول: 2000- 2002
- سازنده: کوین اسمیث
- صداپیشهها: جف اندرسون، جیسون میوز، برایان او هالوران
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10
اگرچه کمدی زمخت و بیپردهی کوین اسمیت و شخصیتهای نمادینش، جی و سایلنت باب، معمولا اولین چیزهایی نیستند که وقتی صحبت از انیمیشنهای دیزنی به میان میآید به ذهن خطور کنند، اما واقعیت این است که سریال انیمیشنی کلرکها با مشارکت کمپانی انیمیشن تلویزیونی والت دیزنی تولید شده است.
این سریال که دومین انیمیشن بزرگسالانهی تلویزیونی دیزنی پس از پیجیها (The PJs) محسوب میشود، از شبکه ایبیسی پخش میشد، اما متاسفانه تنها دو قسمت ابتدایی آن بهصورت رسمی روی آنتن رفت. چهار قسمت باقیمانده بعدها بهطور محدود از شبکه کمدی سنترال پخش شد. سریال انیمیشنی کلرکها ترکیبی از طنز تند و انتقادی با سبک خاص کوین اسمیت است که با وجود عمر کوتاهش، همچنان در میان طرفدارانش جایگاه خاصی دارد.
این عمر کوتاه برای سریال انیمیشنی کلرکها واقعا جای تاسف دارد، چرا که سریال از متنی تیزبینانه، طنز خاص کوین اسمیت و طراحی شخصیتهای چشمنوازی بهره میبرد که توسط استیون سیلور، طراح شناختهشدهی سریالهایی چون کیم پاسیبل (Kim Possible) انجام شده است.
با وجود مضامین تاریک، طنز فراواقعی و هجویههای تند و تیز از رسانههای مدرن، این سریال برای مخاطبان کودک کاملا نامناسب است، اما در عین حال هرگز بهطور شایسته توسط بزرگسالان مورد توجه قرار نمیگیرد. در حالیکه سالها بعد سریالهایی مانند آرچر (Archer) یا ریک و مورتی (Rick and Morty) به خاطر طنز بیپرده و ساختارشکنشان تحسین شدند، سریال انیمیشنی کلارکها با همین ویژگیها، واقعا از زمان خود جلوتر بود و میتوان آن را یکی از آثار پیشگام در ژانر انیمیشن بزرگسالانه دانست.
4. فیلمور! (!Fillmore)
- محصول: 2002- 2004
- سازنده: کریستین رومن
- صداپیشهها: اورلاندو براون، تارا استرانگ، هوراتیو سانز
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.6 از 10
سریال فیلمور! بهعنوان یک طنز هوشمندانه از درامهای پلیسی دهه 70 میلادی، به طرز غافلگیرکنندهای به مضامین جدی همچون عدالت، تعقیب و گریز و معضلات اخلاقی میپردازد. شخصیت اصلی داستان یعنی کرنلیوس فیلمور نوجوانی سابقهدار است که بین دو راه گیر کرده است؛ یا بهعنوان مامور گشت مدرسه خدمت کند، یا باقیماندهی دوران دبستانش را در بازداشت بگذراند.
سریال انیمیشنی تاریک فیلمور! با استفاده از سبک روایت نوآر و فضایی شبیه به داستانهای جنایی، پا را فراتر از انتظارات مخاطبان کودک میگذارد و بیشتر به فیلمهایی مثل خواب ابدی (The Big Sleep) شباهت دارد تا باشگاه میکی ماوس (The Mickey Mouse Club). این سریال با لحن جدی، کاراکترهای پیچیده و ارجاعات سینمایی، یکی از جسورترین و متفاوتترین آثار کارتونی دیزنی است که همچنان در حافظهی بینندگانش باقی مانده است.
اگرچه فیلمور! در ظاهر یک پارودی از سریالهای پلیسی است، اما فیلمنامه آن چنان پخته و پرتنش است که میتوان آن را بهراستی یک سریال جنایی جذاب و جدی دانست. شخصیت اصلی، کرنلیوس فیلمور، بهعنوان یک دردسرساز سابق که تبدیل به قهرمان شده است، گذشتهای دارد که لایههای عمیقی به شخصیت او میافزاید و نقشش را در برقراری نظم و عدالت در مدرسه، باورپذیر و معنادار میکند.
فیلمور! بهعنوان یکی از بالغترین و جدیترین انیمیشنهایی که دیزنی تاکنون ساخته، هرگز از پرداختن به موضوعات تاریک و مفاهیم چالشبرانگیز ترسی ندارد. سریال با بهرهگیری از طنز هوشمندانه، شخصیتپردازی قوی و فضای پلیسی نوآر، خود را فراتر از یک انیمیشن کودکانه تعریف میکند و جایگاهی منحصربهفرد در میان آثار انیمیشن تلویزیونی برای خود دستوپا میکند.
3. آبشار جاذبه (Gravity Falls)
- محصول: 2012- 2016
- سازنده: الکس هرش
- صداپیشهها: جیسون ریتر، کریستین شال، لیندا کاردلیانی
- امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.9 از 10
سورئالیسم لینچی و وحشت لاوکرافتی معمولا با انیمیشنهای دیزنی ارتباط چندانی ندارند، اما آبشار جاذبه بهطور شگفتانگیزی موفق میشود این مفاهیم را به شیوهای به تصویر بکشد که برای مخاطبان جوان قابل درک باشد. داستان دیپر و میبل پاینز، دوقلوهایی که برای بازدید از گرانکل استن به تله گردشگری او به نام کلبه رمز و راز در شهر خیالی آبشار جاذبه میروند، به بررسی مفاهیمی چون پارانویا، ترسهای وجودی، کنترل ذهن و مبارزه با یک موجود کیهانی میپردازد که بر دنیا تسلط دارد.
این سریال نهتنها از نظر داستانپردازی و فضای روانی، بلکه از نظر استفاده از ژانر ترسناک و فانتزی و همچنین ترکیب آن با طنز، یکی از غافلگیریهای بزرگ دیزنی به شمار میرود. این سریال انیمیشنی تاریک دیزنی با پرداختن به مسائلی چون مقابله با قدرتهای غیرقابل توقف و ابعاد فراطبیعی به طرز ماهرانهای توانست دنیای تاریکتر و پیچیدهتری را برای جوانترها به نمایش بگذارد، در حالی که همچنان جذابیتهای کودکانهی خود را حفظ میکند.
در حالی که قسمتهای ابتدایی آبشار جاذبه به تدریج دنیای پر از تهدیدات پارانرمال و ماورایی خود را به مخاطبان معرفی میکند، با پیشرفت سریال در طول دو فصل، داستانها به تدریج تاریکتر میشوند. تمام اینها بعد از رویارویی نهایی با بیل سایفر یک آنتاگونیست واقعا ترسناک به اوج خود میرسد که قصد دارد واقعیت را تسخیر کند و دنیای پریشان و آخرالزمانی ایجاد کند؛ جایی که دیگر نه زمان وجود دارد، نه فیزیک و نه عقلانیت.
آبشار جاذبه با اکشن و هیجانی که به ندرت در سریالهای کودکانه دیده میشود، به یکی از سریالهای پیشگام و ساختارشکن در دنیای انیمیشنهای کودکانه تبدیل شده است. این سریال نه تنها از نظر قصهگویی و شخصیتپردازی، بلکه از نظر فضای روانی و مفاهیم فلسفی که مطرح میکند، فراتر از معمول است.
2. خانهی جغد (The Owl House)
- محصول: 2020- 2023
- سازنده: دینا تراس
- صداپیشهها: سارا نیکول روبلز، وندی مالیک، الکس هرش
- امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.6 از 10
اگرچه خانه جغد در ابتدا ممکن است یک داستان فانتزی سرگرمکننده به نظر برسد، اما در زیر لایههای جذاب ماجراجویی آن، موضوعاتی چون ترس، دلهره و آسیبهای روانی نهفته است. داستان با یک دختر 14 ساله به نام لوز نوکدا که بهطور تصادفی از طریق یک پرتال به دنیای دیگر میرود آغاز میشود، اما خیلی زود به یک سریال پیچیدهتر تبدیل میشود که به بررسی شورشیها، سرکوبها و پیامدهای تاریک قدرتهای بیپایان در دنیای شیاطین میپردازد.
سریال انیمیشنی تاریک خانهی جغد با پرداختن به موضوعات بزرگسالانه و داشتن شخصیتهای جذاب و چندبعدی به سریالی تبدیل شده است که هم برای تماشاگران نوجوان و هم بزرگسالان لذتبخش است. این سریال با توازن بین فانتزی و موضوعات سنگین، یکی از آثار برجسته و تاثیرگذار در دنیای انیمیشنهای تلویزیونی شده است.
یکی از نمونههای بارز طبیعت تاریک سریال خانهی جغد جزایر جوشان است؛ یک دنیای فانتزی که از پیکر یک تایتان غولپیکر مرده ساخته شده است. این جامعهای که بر اساس پوسیدگی گوشت و استخوانهای یک موجود فراطبیعی ساخته شده است، بهطور واضح به مخاطبان نشان میدهد که سریال خانهی جغد هیچ ترسی از ورود به مرزهای تاریک و مرموز ندارد.
موضوعات عاطفی و شدید مانند سرکوب و نسلکشی را هم به تمام موارد بالا اضافه کنید که در سراسر سریال جریان دارد و نتیجه چیزی جز یک سریال تاریک و غیرمنتظره از دیزنی نیست. خانهی جغد با درک عمیق و بیپرده از مسائل انسانی و اجتماعی، به یکی از پیشگامان در بازتعریف انیمیشنهای کودکانه و نوجوانانه تبدیل شده است.
1. گارگویلها (Gargoyles)
- محصول: 1994- 1997
- سازنده: دنیس وودیارد، فرانک پور، کازو ترادا
- صداپیشهها: کیث دیوید، سالی ریچاردسون، جف بنت
- امتیاز راتن تومیتوز: –
- امتیاز IMDb به فیلم: 8 از 10
دیزنی در دهه 90 با سریال کلاسیک و کودکانهی گارگویلها مخاطبان را با یک داستان غیرمنتظرهی تاریک غافلگیر کرد. این سریال روایتگر داستان گارگویلهای طلسمشدهای است که پس از هزار سال تبدیل شدن به سنگ، در نیویورک مدرن بیدار میشوند تا به محافظان شبانهی مخفی شهر تبدیل شوند.
گارگویلها پا را فراتر از یک انیمیشن ماجراجویانه کودکانه میگذارد و با روایتهای پیچیده، احساسی و پر از ملودرام و همچنین قوسهای داستانی چندلایه، به بررسی موضوعاتی میپردازد که معمولا در انیمیشنهای دیزنی دیده نمیشوند. این سریال با الهام از مضامین شکسپیری، جسورانه به سراغ افسانهها، مذهب، اسطورهشناسی و اخلاقیات خاکستری میرود و نتیجه آن یکی از بالغترین، تاریکترین و عمیقترین آثار کارتونی دیزنی است که همچنان در میان مخاطبان وفادارش جایگاه خاصی دارد.
سریال گارگویلها با چنین عمق تماتیک چشمگیری پس از پایان پخشش، بهدرستی جایگاه خود را بهعنوان یک اثر کلاسیک کالت تثبیت کرد و بهعنوان افسانهای گوتیک و مدرن با سبک بصری منحصربهفرد خود شناخته شد. در بطن روایت این سریال، جدیتی محسوس جریان دارد که آن را از بسیاری از انیمیشنهای کودکانهی همدورهاش که لحن سادهتری داشتند کاملا متمایز میکند.
در حالیکه دیزنی در طول سالها آثار متعددی با لحنی تاریک و غیرمنتظره تولید کرده است، گارگویلها جایگاه خاص خود را دارد و همچنان، پس از 30 سال از نخستین پخشش، موفق به جذب و درگیر نگهداشتن بینندگان قدیمی و جدید میشود. ترکیب بینظیری از روایت جدی، مضامین بالغانه، اسطورهشناسی و طراحی بصری گوتیک این سریال را به اثری ماندگار در تاریخ انیمیشنهای تلویزیونی تبدیل کرده است.
منبع: screenrant
پس طلسم شدگان چی؟!
سلام دوست عزیز. سریال طلسمشدگان محصول دیزنی نیست. سریالهای این فهرست همگی از محصولات دیزنی هستند.
آمفیبیا چییی؟
سلام دوست عزیز. درسته جای کارتون زیبای آمفیبیا خالیه 😉