10 فرنچایز اکشن برتر تمام دوران از بدترین تا بهترین
یکی از هیجانانگیزترین حسها بعد از تماشای یک فیلم مهیج و اکشن این است که بدانیم دنبالهای به همان اندازه خوب و جذاب برایش در نظر گرفته شده است. اما وقتی هر دنباله حتی بهتر یا محبوبتر میشود، ممکن است به یک فرنچایز کامل تبدیل شود که شامل سه تا بیست فیلم یا حتی بیشتر است. فرنچایزها برای سینما گزینههای عالی هستند و به طرفداران بیشتر از آنچه دوست دارند ارائه میدهند و اکشن یکی از ژانرهایی است که تعداد زیادی فرنچایز موفق در آن به چشم میخورد.
از ماتریکس (The Matrix) تا جان ویک (John Wick)، فرنچایزهای اکشن به خاطر جذابیت بسیار زیاد، لذتبخش بودن و مبارزات سرگرمکننده همچنان در حال رشد هستند. در ادامه 10 فرنچایز اکشن برتر تمام دوران را بر اساس نسبت فیلمهای خوب به بد، کیفیت کلی و تعداد فیلمهای خوب رتبهبندی کردیم. جنگ ستارگان (Star Wars) و ارباب حلقهها (The Lord of the Rings) در این رتبهبندی قرار نمیگیرند چون عمدتا علمی-تخیلی و فانتزی محسوب میشوند و تنها چند صحنه اکشن دارند.
10. فرنچایز اکشن داستان پلیس (Police Story)
جکی چان یکی از بازیگران نمادین در ژانر اکشن است که به طرفدارانش برخی از هیجانانگیزترین، پرتنشترین و خلاقانهترین مبارزات را ارائه میدهد. یکی از بزرگترین فرنچایزهای او، داستان پلیس است که پس از دو فیلم موفق اول، به چندین دنباله، اسپینآف و بازسازی تقسیم شد. هر فیلم یک داستان ساده دارد که در آن چان یا از کسی محافظت میکند یا به تحقیق درباره یک مجرم میپردازد تا عملیات او را متوقف کند.
داستان پلیس فرنچایزی نیست که اکثر طرفداران آن را در زمره بهترینها قرار دهند، اما به طرز شگفتانگیزی تعداد قابل توجهی فیلم دارد. این فرنچایز به طور کلی سابقه خوبی دارد و تنها یک فیلم ضعیف، سه فیلم متوسط و سه فیلم اکشن فوقالعاده دارد. در حالی که برخی از فیلمهای داستان پلیس فراموششدنی هستند، سه فیلم خوب آن تمام چیزی است که طرفداران نیاز دارند به یاد بیاورند و برخی از تخیلیترین مبارزات را در ژانر اکشن ارائه میدهند.
9. فرنچایز اکشن ماتریکس (The Matrix)
اواخر دهه 1990 و اوایل دهه 2000 زمان عجیبی بود و هیچ فیلمی بهتر از ماتریکس بر روی این حس سرمایهگذاری نکرد. این دیستوپیای سایبرپانک با چهار فیلم طرفداران را به هیجان آورد؛ نسخه کلاسیک اصلی در سال 1999، دو دنباله در سال 2003 و فیلم چهارم که چند دهه بعد منتشر شد. در این چهار فیلم ایجاد هوش مصنوعی به سقوط فناوری بشریت منجر شد و یک مرد را وادار کرد تا با پذیرش دنیای واقعی، این آشفتگی را ساماندهی کند.
در حالی که طرفداران میتوانند استدلال کنند که ماتریکس بیشتر علمی-تخیلی است تا اکشن، اما بیشتر مردم این فرنچایز را به خاطر اکشن و جلوههای بصری فوقالعادهاش میشناسند، هرچند که داستان آن هم تاثیرگذار بوده است. فیلم سوم عالی نیست و فیلم چهارم یک تلاش بیمعنی برای کسب درآمد بود که هرچند سرگرمکننده است، اما فوقالعاده نیست. اما دو فیلم اول ماتریکس از بهترین فیلمهای قرن هستند که اکشن نوآورانه دارند و بیوقفه سرگرمکنندهاند.
8. فرنچایز اکشن سریع و خشمگین (Fast & Furious)
چیزی که بهعنوان یک فیلم ساده، واقعی و کوچک درباره جرم و مسابقات اتومبیلرانی آغاز شد، به یکی از مهمترین فرنچایزهای اکشن تا به امروز تبدیل شد. سریع و خشمگین دومین فرنچایز بزرگ در این فهرست است که شامل یازده فیلم، از جمله یک اسپینآف میشود. این فیلمها همه داستان خانواده و گروهی از مسابقهدهندگان را دنبال میکنند که به تدریج در سرقتهای بزرگتر و زندگی تجملاتیتری گرفتار میشوند و سرنوشت جهان را به دست میگیرند.
با وجود تعداد زیاد فیلمها، تمامشان خوب نیستند. در واقع، برخی از فیلمهای اولیه نتایج ناامیدکنندهای را به همراه داشتند. تغییر قابل توجه زمانی رخ داد که به سمت اکشنهای پرهیجان و پرتنشتری حرکت کردند، که این فرنچایز را به سلطنت اکشن ارتقا داد و برخی از عجیبترین و سرگرمکنندهترین فیلمها را به ارمغان آورد. به طور کلی، مجموعه سریع و خشمگین بیشتر فیلمهای خوب دارد تا بد، اما تمام آنها حداقل سرگرمکننده هستند که این تمام چیزی است که طرفداران میتوانند در یک فیلم اکشن انتظارش را داشته باشند.
7. مجموعه فیلمهای ایندیانا جونز (Indiana Jones)
در حالی که معروفترین فرنچایز جورج لوکاس در این فهرست جایی ندارد، اما مجموعهی دیگری از او را میتوان به راحتی در فهرست 10 فرنچایز اکشن برتر جای داد. فرنچایز اکشن ایندیانا جونز از فیلم مهاجمان صندوق گمشده (Raiders of the Lost Ark) آغاز شد و خوب یا بد به رشد خود ادامه داد. این داستان حول شخصیت اصلی که یک باستانشناس و استاد است میچرخد و طرفداران شاهد ماجراجوییهای بیشماری هستند که در دهه 1930 و فراتر از آن اتفاق میافتند، در حالی که او تلاش میکند تا آثار باارزش را پیدا کرده و پیش از آنکه دستان شیطانی آنها را تصاحب کنند به جای اولیه خود بازگرداند.
ایندیانا جونز یک فرنچایز اکشن است که به زمان یا تاریخ خاصی تعلق ندارد، اما طرفداران بهطور کلی هنوز نگاه مثبتی به آن دارند. در حالی که ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین (Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull) یکی از بدترین فیلمهای تاریخ است، بقیه فرنچایز عمدتا به انتظارات پاسخ میدهد. فیلمهای اولیه برخی از چشمگیرترین و جسورانهترین بدلکاریها را داشتند که ژانرهای اکشن و ماجراجویی را متحول کردند و یک نماد سینمایی خلق کردند. فیلمهای دیگری نیز از ایندیانا جونز الهام گرفتهاند، اما هیچکدام نتوانستهاند فرمول موفق آن را بهطور کامل تقلید کنند.
6. مجموعه فیلمهای ایپ من (Ip Man)
ایپ من احتمالا تنها فرنچایز اکشن این فهرست است که کمتر شناخته شده است. این مجموعه فیلم داستانی دراماتیک درباره هنرمند رزمی افسانهای و استاد وینگ چون، ایپ کایمن را روایت میکنند. چهار فیلم این مجموعه زندگی او را دنبال میکنند که هر کدام یک تم اصلی دارند؛ بقا، کسب درآمد، زندگی و پایان. پس از فیلم چهارم، استودیوی سازنده این فرنچایز اکشن، ساخت فیلم پنجم و دنبالهای برای یکی از اسپینآفها را تایید و این فرنچایز اکشن پنجفیلمی را به یک مجموعه متشکل از هفت فیلم تبدیل کرد.
ایپ من استاد و معلم سابق نماد هالیوود، بروس لی بود و این فیلمها نگاهی عمیق به زندگی یک مبارز برجسته ارائه میدهند. در مجموعهی ایپ من هیچ فیلم بدی وجود ندارد و حتی ضعیفترین اثر نیز یک فستیوال هیجانانگیز و پر از اکشن است. بهترین فیلمهای ایپ من به وضوح خود را نشان میدهند و برخی از چشمگیرترین و تکنیکیترین مبارزات را دارند که این مجموعه را به بهترین فرنچایز اکشن سینمایی تبدیل کرده است.
5. سری فیلمهای جیسون بورن (Jason Bourne)
فرنچایز اکشن جیسون بورن که توسط نویسنده رابرت لودلوم خلق شده است، حول یک شخصیت اصلی به همین نام میچرخد و شامل پنج فیلم (یک سهگانه اصلی و دو فیلم بعد از آن) میشود. این فرنچایز اکشن که هر رمان از این مجموعه را اقتباس کرده، درباره یک قاتل سیا است که از فراموشی رنج میبرد و در یک ماموریت خطرناک برای کشف هویت و حقیقت خود تلاش میکند در حالی که با کسانی که سعی در پنهان کردن آن دارند، مبارزه میکند.
این فرنچایز اکشن میتوانست رتبه بالاتری داشته باشد اما فیلم چهارم حتی شامل شخصیت بورن نیست و فیلم پنجم بسیار متوسط است. با این حال، سهگانه اصلی جیسون بورن شامل برخی از بهترین صحنههای اکشن و هیجانانگیزی است که طرفداران در طول دهه 2000 مشاهده کردند. این فرنچایز اکشن همچنین لحن خشن فیلمهای این ژانر را در دهه خود تعیین کرد و به یکی از تماشاییترین فرنچایزهای اکشن تبدیل شد.
4. سری فیلمهای مکس دیوانه (Mad Max)
از اواخر دهه 1970 با هر فیلم جدید در فرنچایز مکس دیوانه، ژانر اکشن متحول میشد. این مجموعه نمادین استرالیایی در دنیایی پساآخرالزمانی اتفاق میافتد که در آن بنزین، آب و گلوله ارزشمندترین منابع هستند. شخصیت اصلی، یک پلیس بدنام است که روزهایش را در بیابانها سر میکند و امیدوار است در این دنیای بیقانون، کمی نظم برقرار کند. این فرنچایز اکشن شامل سهگانه اصلی و دو فیلم جدیدتر است.
متاسفانه مکس دیوانه بهعنوان یکی از مهمترین مجموعههای اکشن به اندازهای که باید محبوب نیست. در حالی که فیلم سوم بهترین نیست، فیلم دوم در دهه 1980 ژانر اکشن را متحول کرد و حرکات جسورانه و مبارزات پر زرق و برق را در بر گرفت. مکس دیوانه: جاده خشم (Mad Max: Fury Road) یک فیلم اکشن مهم و یک دستاورد سینمایی عظیم و تعیینکننده در دهه 2010 است. در نهایت، فیوریوسا (Furiosa) بهترین فیلم اکشن سال 2024 است و مجموعه مکس دیوانه را به یکی از بهترینها تبدیل میکند.
3. مجموعه فیلمهای جیمز باند (James Bond)
فرنچایز اکشن جیمز باند با 25 فیلم که از دهه 1960 تا به امروز ادامه دارد بزرگترین مجموعه در این فهرست است. این مجموعه جاسوسی فوقالعاده محبوب هر از گاهی طرفداران را با یک باند جدید آشنا میکند و میراث او را ادامه میدهد بدون اینکه پایانی برایش در نظر گرفته باشد. این رویکرد منحصربهفرد و این واقعیت که هرگز پایانی وجود نخواهد داشت و این فرنچایز اکشن تا زمانی که سودآور باشد، ادامه خواهد یافت، مجموعه فیلمهای جیمز باند را به این اندازه بزرگ کرده است.
در حالی که جیمز باند عمدتا یک فرنچایز جاسوسی است، فیلمها به اندازهای کنش و اکشن دارند که ژانر اصلی را به اشتراک میگذارند. باند یکی از تاثیرگذارترین شخصیتها و فرنچایزهای سینمایی است که سالها ژانر جاسوسی و اکشن را تعریف و بارها آنها را بازتعریف کرده است. هیچ فرنچایز اکشن دیگری به اندازه باند تاثیرگذار نیست و اگر فیلمهای ضعیف گاهبهگاه در این مجموعه وجود نداشتند، جیمز باند بزرگترین فرنچایز اکشن تمام دوران میشد.
2. فرنچایز اکشن جان ویک (John Wick)
بیشتر فرنچایزهای موجود در این فهرست نسبتا قدیمی هستند. این ویژگی به آنها این امکان را میدهد تا طرفداران زیادی پیدا کنند و فیلمهای متعددی بسازند. اما فرنچایز اکشن جان ویک از سال 2014 آغاز و به سرعت به یکی از محبوبترینها تبدیل شد. اولین فیلم با قتل سگ جان ویک آغاز میشود و این آدمکش معروف برای انتقام دوباره به دنیای زیرزمینی جنایت بازمیگردد. فرنچایز اکشن جان ویک را که شامل چهار فیلم و چند اسپینآف در آینده است را میتوان بیوقفه تماشا کرد.
در حالی که ممکن است تعداد فیلمها یا تاثیرگذاری جان ویک به اندازه جیمز باند نباشد، اما کاری را انجام میدهد که آن فرنچایز اکشن نتوانست؛ حفظ سطح بالا و کیفیت فیلمها. با اینکه این فرنچایز اکشن تا کنون فقط چهار فیلم دارد، هر یک از آنها فوقالعادهاند و با هر نسخه بهتر میشوند و به طرز عجیبی راههایی برای بهبود مبارزات، اکشن و سرگرمی پیدا میکنند. این داستان هنوز جوان است، اما با انتشار فیلم بالرین (Ballerina) در سال 2025، فرنچایز اکشن جان ویک قطعا رشد خواهد کرد و به دنبال کسب جایگاه اول در این فهرست خواهد بود.
1. فرنچایز اکشن ماوریت: غیرممکن (Mission: Impossible)
فرنچایز اکشن ماموریت: غیرممکن به طور فنی از دهه 1960 با یک برنامه تلویزیونی آغاز شد، اما بعد برایان دی پالما آن را احیا کرد و بهعنوان یک فرنچایز اکشن سینمایی ادامه داد. این سریال به دنبال ایتن هانت (تام کروز) و آیاماف است که برخی از چالشبرانگیزترین ماموریتهایی را قبول میکنند که هیچ انسان دیگری نمیتواند آنها را به انجام برساند. از اواسط دهه 1990، هفت فیلم در این فرنچایز اشکن ساخته شده است و هشتمین و آخرین ماموریت: غیرممکن در سال 2025 منتشر خواهد شد.
برخی ممکن است استدلال کنند که مجموعه فیلمهای ماموریت: غیرممکن به خاطر فیلمهای ضعیفی که دارد نمیتواند بهترین فرنچایز اکشن باشد. با این حال، در حالی که فیلمهای دوم و سوم نظرات متفاوتی را به خود جلب کردهاند، فیلم اول یک اثر نمادین در سینما است و هر فیلم دیگر یک شاهکار اکشن به شمار میرود. تام کروز ثابت کرده که یکی از بهترین ستارههای اکشن است و برخی از چشمگیرترین بدلکاریهای تاریخ را انجام داده و با هر فیلم، اکشن و تنش را افزایش میدهد. مبارزات، بدلکاریها و هیجان ارائه شده توسط فیلمهای ماموریت: غیرممکن آن را به بزرگترین فرنچایز اکشن تاریخ تبدیل میکند.
منبع: collider