بهترین سریالهای علمی تخیلی تاریخ که باید تماشا کنید
از چیزهای عجیب تا ریک و مورتی
از سفرهای فضایی پرماجرا تا کاوش در اعماق ذهن انسان و بررسی پیامدهای پیشرفت فناوری، ژانر علمی تخیلی همواره بستری برای تخیل بیکران، اندیشهورزی و نقد مسائل گوناگون بوده است. سریالهای علمی تخیلی، به عنوان یکی از جذابترین اشکال داستانگویی تصویری، دریچهای به سوی ناشناختهها هستند و با تلفیق علم، داستانهای جذاب و جلوههای ویژهی بصری، مخاطبان را به دنیاهایی که شاید در واقعیت هرگز به آنها دسترسی نداشته باشند برده و آنها را با ایدهها و مفاهیم نوین روبرو میکنند.
در طول دهههای گذشته، سریالهای علمی تخیلی متعددی پا به عرصهی تلویزیون گذاشتهاند که هر کدام به نوعی در شکلگیری، پیشرفت این ژانر نقش داشتهاند. از مجموعههای کلاسیکی مانند «منطقه گرگ و میش» (The Twilight Zone) که با داستانهای کوتاه و تاملبرانگیز خود به بررسی مسائل اجتماعی و فلسفی میپرداخت، تا سریالهای مدرن و پیچیدهای مانند «وستورلد» (Westworld) که با نگاهی عمیق به هوش مصنوعی و ماهیت آگاهی، مخاطبان را به چالش میکشند، این ژانر همواره در حال نوآوری و تکامل بوده است.
در این مطلب، به برترین سریالهای علمی تخیلی تاریخ از نگاه منتقدان و تماشاگران میپردازیم که با داستانهای فوقالعاده و شخصیتهای به یاد ماندنی خود، نه تنها مرزهای تخیل را درنوردیدهاند، بلکه بر فرهنگ و نگرش جامعه نیز تاثیر گذاشتهاند. هدف ما ارائه فهرستی جامع و متنوع از بهترین سریالهای علمی تخیلی است که نه تنها برای علاقهمندان این ژانر جذاب باشد، بلکه بتواند به عنوان منبعی مفید برای شناخت و درک بهتر این گونهی داستانی مورد استفاده قرار گیرد. در این سفر هیجانانگیز، با ما همراه باشید تا با هم به کشف جواهرات نهفته در این ژانر بپردازیم و با ایدههایی نو و چالشبرانگیز روبرو شویم.
بیشتر بخوانید: بهترین فیلمهای قرن بیست و یکم از سال 2000 تا 2024
20. دیدن (see)
- کارگردانها: استیون نایت، فرانسیس لارنس
- بازیگران: جیسون موموآ، الفری وودارد، سیلفیا هوکس، کریستین کامارگو
- تاریخ انتشار: 2022-2021-2019 (3 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 44 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 7.6 از 10
گاهی در دنیای سریالها به اثری برمیخوریم که با ایدههای نو و جسورانهشان حسابی غافلگیرمان میکنند. «دیدن» استون نایت یکی از همین آثار است. یکی از بهترین سریالهای علمی تخیلی از سال 2019 تا 2022 و در سه فصل از سرویس اپل تیوی پلاس پخش شد و با داستان متفاوت، دنیای پسا-آخرالزمانی منحصر به فرد و بازی بینظیر جیسون موموآ، مخاطبان بسیاری را شیفتهی خود کرد.
داستان «دیدن» در آیندهای دور و تاریک رقم میخورد. جایی که ویروسی مرگبار، نسل بشر را به ورطهی نابودی کشانده و اندک بازماندگان هم بینایی خود را از دست دادهاند. حالا جامعهی انسانی با این نقص عضو سازگار شده و روشهای جدیدی برای زندگی، تعامل و بقا یافته است. در این میان، تولد دوقلوهایی بینا، موجی از آشفتگی و تحیر را در جامعه برمیانگیزد و پدرخواندهی این دوقلوها که در سریال بابا واس نام دارد، برای محافظت از آنها در برابر کسانی که بینایی را گناه میدانند، به مبارزهای سخت و نفسگیر کشیده میشود که سرنوشت قبیلهای که رهبریاش را بر عهده دارد تغییر میدهد.
19. منطقهی گرگ و میش (The Twilight Zone)
- کارگردان: راد سرلینگ
- بازیگران: بورس ویلیس، تیلور مدسن، مل فرر
- تاریخ انتشار: 1964-1959 (5 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: –
- امتیاز IMDb به سریال: 8.8 از 10
«منطقهی گرگ و میش» یکی از بهترین سریالهای علمی تخیلی آنتولوژی در تاریخ تلویزیون است که با داستانهای کوتاه و سورئال خود، مخاطبان را به دنیایی وهمآلود و مرموز میبرد. هر قسمت از این سریال، یک داستان مستقل با پیامی عمیق و تاملبرانگیز را روایت میکند که اغلب به نقد جامعه و انسانیت میپردازد.
در هر قسمت از «منطقهی گرگ و میش»، شاهد اتفاقات عجیبی هستیم که مرز واقعیت و خیال را محو میکند. راد سرلینگ، خالق و راوی سریال، در ابتدای هر قسمت با مقدمهای نمادین بیننده را به «بعد دیگری» از واقعیت دعوت میکند، بعدی که در آن مرزهای منطق و علم در هم میشکنند و هر چیزی ممکن است. «منطقهی گرگ و میش» به موضوعاتی مانند جنگ، تعصب، جامعه، روانشناسی انسان و ناشناختهها میپردازد و اغلب از داستانهای علمی تخیلی و فانتزی برای نقد مسائل اجتماعی و اخلاقی استفاده میکند.
یکی از ویژگیهای بارز «منطقهی گرگ و میش»، روایتهای غیرمنتظره و پیچیدهی آن است که پایانهای غیرقابل پیشبینی دارند. این سریال با استفاده از نمادها و استعارهها، به مخاطب این امکان را میدهد تا داستانها را به شیوهی خود تفسیر کند. «منطقهی گرگ و میش» نه تنها یک سریال سرگرم کننده، بلکه یک اثر هنری است که مخاطب را به چالش میکشد و به او اجازه میدهد تا به عمق وجود خود سفر کند. به عنوان نکتهی آخر جالب است بدانید که این سریال الهامبخش بسیاری از نویسندگان، فیلمسازان و سریالهای بعدی، از جمله «آینهی سیاه» بوده است.
18. 100 نفر (The 100)
- کارگردان: جیسون روتنبرگ
- بازیگران: الیزا تیلور، باب مورلی، ماری اوجروپولوس، هنری ایان کوسیک
- تاریخ انتشار: 2020-2014 (7 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 92 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 7.6 از 10
«صد نفر» همچون ستارهای درخشان در آسمان بهترین سریالهای علمی تخیلی میدرخشد. این سریال آمریکایی که برگرفته از رمانی به همین نام اثر کاس مورگان است، از سال 2014 تا 2020 در هفت فصل نفسگیر از شبکهی سیدبلبو پخش شد و با داستان گیرا، شخصیتهای چندلایه و پرداخت هنرمندانه به مضامین اخلاقی و بقا، طوفانی از هیجان و تحسین را در میان مخاطبان برانگیخت.
«100 نفر» ما را به دنیایی پس از فاجعه میبرد؛ 97 سال پس از یک جنگ هستهای ویرانگر که تمدن بشری را در زمین نابود کرد. بازماندگان این فاجعه در ایستگاه فضایی عظیمی به نام «آرک» پناه گرفتهاند، اما منابع رو به پایان است و سایهی شوم انقراض بر سرشان سنگینی میکند. در اقدامی ناامیدانه، مقامات «آرک» تصمیم میگیرند 100 نوجوان بزهکار را به زمین بفرستند تا امکان حیات دوباره در سیارهی مادر را بررسی کنند.
این گروه نوجوان که بدون هیچ راهنمایی و سرپرستی به زمین فرستاده شدهاند، در دنیایی وحشی و ناشناخته رها میشوند و باید با چالشهای بیشماری مثل بقا در محیط پرتنش مقابله با موجودات جهشیافته، رویارویی با ساکنان بومی زمین و کشف رازهای تاریک گذشته دست و پنجه نرم کنند. «100 نفر» نبردی نفسگیر برای بقا، کشمکشی عمیق میان عشق و نفرت، و تلاشی بیوقفه برای یافتن رستگاری را به تصویر میکشد.
17. بابیلون 5 (Babylon 5)
- کارگردان: جی. مایکل استرازینسکی
- بازیگران: بروس باکسلیتنر، مایکل اوهر، کلودیا کریستیان، جری دویل
- تاریخ انتشار: 1998-1993 (5 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: –
- امتیاز IMDb به سریال: 8.5 از 10
«بابیلون 5»، ایستگاهی فضایی در دل کهکشان، محلی برای تلاقی تمدنها، آغاز صلح و یا شاید آتش جنگی ویرانگر. این سریال علمی تخیلی با داستانی پیچیده و شخصیتهای گوناگون، شما را به سفری مهیج در قرن بیستوسوم میبرد، جایی که سرنوشت کهکشان در دستان دیپلماسی و گاهی شمشیر است.
داستان سریال در قرن 23 رخ میدهد و بر روی ایستگاه فضایی بابیلون 5 متمرکز است، ایستگاهی که به عنوان مرکز دیپلماسی و تجارت بین نژادهای مختلف فضایی عمل میکند. این ایستگاه در منطقهای بیطرف واقع شده و محلی برای برقراری صلح و گفتوگو میان تمدنهای گوناگون پس از جنگهای ویرانگر میان آنهاست. سریال به موضوعاتی مانند جنگ، صلح، سیاست، مذهب، فلسفه و رشد شخصی میپردازد و شخصیتهای متعددی را با پیشزمینهها و انگیزههای مختلف به تصویر میکشد. هر فصل از سریال دارای یک قوس داستانی مشخص است که به تدریج به اوج خود میرسد و در نهایت به یک نقطه عطف بزرگ در داستان کلی سریال ختم میشود.
فرمانده جفری سینکلر و بعدها کاپیتان جان شریدان، به عنوان فرماندهان ایستگاه بابیلون 5، از شخصیتهای اصلی سریال هستند. در کنار آنها، شخصیتهای بهیادماندنی دیگری مانند سفیران نژادهای مختلف، از جمله دلن از نژاد مینباری، گِکار از نژاد نارن و لوندو مولاری از نژاد سنتاری، نقشهای کلیدی در داستان ایفا میکنند. روابط پیچیده و در حال تحول میان این شخصیتها و تمدنهایشان، یکی از جذابیتهای اصلی سریال است.
«بابیلون 5» در زمان پخش خود به خاطر جلوههای ویژه نوآورانه، داستانگویی بلندپروازانه و شخصیتهای چندبعدی، مورد تحسین منتقدان و طرفداران قرار گرفت و جوایز متعددی از جمله دو جایزه هوگو برای بهترین نمایش دراماتیک را دریافت کرد. این سریال پیشگام استفاده از جلوههای ویژهی کامپیوتری در سریالهای تلویزیونی بود و راه را برای سریالهای علمی تخیلی بعدی هموار کرد. با وجود گذشت بیش از دو دهه از پایان سریال، «بابیلون 5» همچنان به عنوان یکی از بهترین سریالهای علمی تخیلی تاریخ شناخته میشود و طرفداران وفادار خود را حفظ کرده است.
16. دروازهی ستارگان اسجی-1 (Stargate SG-1)
- کارگردانها: جاناتان گلسنر، برد رایت، اندی میکیتا
- بازیگران: ریچارد دین اندرسون، مایکل شنکس، آماندا تپینگ، کریستوفر جاج
- تاریخ انتشار: 2007-1997 (10 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 80 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 8.4 از 10
«دروازهی ستارگان اسجی-1» که بر اساس فیلم سینمایی محصول 1994 یعنی «دروازهی ستارگان» (Stargate) ساخته شده، نام یک مجموعهی علمی تخیلی کانادایی-آمریکایی است که با انتشار ده فصل نفسگیر و بیش از 200 قسمت، یکی از طولانیترین و محبوبترین سریالهای تاریخ تلویزیون به حساب میآید.
این سریال علمی تخیلی فوقالعاده، داستان گروهی نظامیِ زبده به نام اسجی-1 را روایت میکند که از طریق دستگاهی باستانی به نام «دروازهی ستارگان» به سیارات ناشناخته سفر میکنند. دروازهی ستارگان با تشکیل شبکهای از کرمچالهها امکان سفر آنی به نقاط دوردست کهکشان راه شیری و حتی کهکشانهای دیگر را برای این گروه فراهم میکند.
سرهنگ جک اونیل (با بازی کاریزماتیک ریچارد دین اندرسون)، باستانشناس برجسته دکتر دنیل جکسون (مایکل شنکس)، دانشمند نابغه سامانتا کارتر (آماندا تپینگ) و جنگجوی شجاع تیالک (کریستوفر جاج)، اعضای این گروه ماجراجو را تشکیل میدهند و دشمن اصلی آنها در فصلهای ابتدایی، نژادی بیگانه از انگلهای فضایی به نام «گوآولدها» هستند که خود را به عنوان خدایان مصر باستان معرفی میکنند. «دروازهی ستارگان اسجی-1» یکی از بهترین سریالهای علمی تخیلی تاریخ است که دنیایی از شگفتی و هیجان را به تصویر میکشد.
15. زندگی در مریخ (Life On Mars)
سریال «زندگی در مریخ» در واقع دو سریال مجزا با همین نام است، یک نسخهی بریتانیایی و یک نسخهی آمریکایی. هر دو سریال داستان مشابهی دارند اما در جزئیات و برخی جنبههای داستانی تفاوتهایی دیده میشود. در ادامه هر دو نسخه را به اختصار معرفی کردهایم.
نسخهی بریتانیایی:
- کارگردان: دیوید دروری، بهارات نالوری، اس.جی. کلارکسون
- بازیگران: جان سیم، فیلیپ گلنیستر، لیز وایت، دین اندروز
- تاریخ انتشار: 2007-2006 (2 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 95 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 8.3 از 10
داستان سریال دربارهی بازرسی به نام سم تایلر است که در سال 2006 و در جریان تحقیقات روی یک پروندهی قتل، دچار سانحهی تصادف میشود و وقتی به هوش میآید، خود را در سال 1973 مییابد. او تلاش میکند تا بفهمد چه اتفاقی افتاده و چگونه به این زمان منتقل شده است. آیا او در کماست؟ آیا به گذشته سفر کرده؟ یا دیوانه شده؟ در نهایت او در ادارهی پلیس منچستر سال 1973 مشغول به کار میشود و سعی میکند خودش را با روشهای پلیسی متفاوت آن دوران و همچنین فرهنگ و جامعهی نزدیک به نیم قرن قبل هماهنگ کند.
نسخهی آمریکایی
- کارگردان: الکس زاکرزفسکی، توماس شالامه، مایکل دینر
- بازیگران: جیسون اومارا، هاروی کیتل، مایکل امپریولی
- تاریخ انتشار: 2009-2008 (1 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 81 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 7.5 از 10
داستان این نسخه نیز دقیقا مشابه نسخهی بریتانیایی است. در اینجا نیز بازرسی به نام سم تایلر وجود دارد که حادثهای ناگهانی و غیرمنتظره، زندگیاش را برای همیشه تغییر میدهد. او که در اثر یک حادثه به کما میرود، پس از به هوش آمدن خود را در سال 1973 و در میان خیابانهای شلوغ و پر جنب و جوش نیویورک مییابد. سم که در شوک و ناباوری عمیقی فرو رفته است، باید با این واقعیت جدید کنار بیاید و در دپارتمان پلیس نیویورک مشغول به کار شود.
تفاوتهای اصلی بین دو نسخه:
- لوکیشن: داستان نسخهی بریتانیایی در منچستر و نسخهی آمریکایی در نیویورک اتفاق میافتد.
- پایان: پایان دو سریال نیز با یکدیگر متفاوت است.
کدام نسخه را ببینیم؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که همهچیز به سلیقهی شما بستگی دارد. هر دو نسخهی «زندگی در مریخ» سریالهای بسیار خوبی هستند و از ارزش تماشای بالایی برخوردارند. هرچند بسیاری از منتقدان و مخاطبان نسخهی بریتانیایی را به دلیل اصالت و فضاسازی قویتر دههی 70 ترجیح میدهند، اما نسخهی آمریکایی نیز با یک تیم بازیگری قدرتمند و فضاسازی جذاب از نیویورک دههی 70 تجربهی جذابی را ارائه میدهد.
14. پروندههای ایکس (The X-Files)
- کارگردان: کریس کارتر
- بازیگران: دیوید دوکاونی، جیلین اندرسون
- تاریخ انتشار: 2018-1993 (11 فصل)
- امتیاز راتن تومیتوز به سریال: 74 از 100
- امتیاز IMDb به سریال: 8.6 از 10
«پروندههای ایکس» دریچهای است به سوی جهانی مملو از رمز و راز، جایی که مرزهای واقعیت در هم میشکند و حقیقت در سایههای ابهام پنهان میشود. این سریال با داستانی پرکشش و شخصیتهایی اثرگذار، به یکی از نمادهای فرهنگ عامه در دههی 90 میلادی تبدیل شد و تا به امروز نیز مخاطبان را در سراسر جهان مجذوب خود کرده است.