قوانین گیج کننده اپل و گوگل برای اپلیکیشن‌های موبایل
اقتصاد دنیای اپلیکیشن‌ها به شدت بزرگ شده و درک قوانین حاکم بر این ساختار گسترده تقریبا غیر ممکن شده است، اپل و گوگل بالاخره قوانین ده ساله خود را برای اپ استورها (فروشگاه های اپلیکیشن مخصوص موبایل) تغییر داده‌اند، البته این تغییرات آنقدرها گسترده نیست ولی خب تا همین جا هم درک این موضوع اصلا کار آسانی نیست. با مجله مایکت همراه باشید.
قوانین اپل و گوگل بازهم تغییر می‌کند، اما به نفع چه کسی؟
هر فروشگاه مجازی از خریدهای درون برنامه‌ای کاربرانش درآمدی کسب می‌کند و این در سراسر دنیا هم قابل پذیرش است و هیچ ایرادی به آن وارد نیست، اما موضوع وقتی پیچیده میشود که شما با اکانت آمازون خود از طریق فروشگاه اپل بتوانید یک کتاب بخرید اما برای نسخه اندرویدی این امکان وجود نداشته باشد، این موضوع در حالی اتفاق افتاده که همین چندوقت پیش گوگل هیچ مشکلی با این مساله نداشت و اپل مخالف بود! اما الان شرایط تغییر کرده و همه چیز برعکس شده؛ تمام این اتفاقات هم فقط به ضرر کاربر تمام خواهد شد چون گیج کننده، پیچیده و آزاردهنده است.
بازی پرندگان خشمگین در سال 2009 عرضه شد و توانست در سال اول انتشار بیش از 10 میلیون دلار درآمد داشته باشد، اما در حالت کلی این اعداد و ارقام وسوسه کننده همین‌قدر راحت بدست نمی آید و طبق اطلاعات آماری در سال 2021، تنها نیم درصد از برنامه ها از نظر تجاری موفق هستند و هر اپلیکیشن باید از بین سه میلیون برنامه دیگر بتواند خودش را بالا بکشد، این آمار برای توسعه دهندگان خیلی وحشتناک است و رقابت شدید بازار را نشان میدهد، حال تصور کنید شما روی گوشی آیفون خود تصمیم می‌گیرید که برنامه پاترئون را نصب کنید، آنقدر این اپلیکیشن برایتان جذابیت دارد که می‌خواهید اشتراکش را بخرید، این وسط مستقیم به سراغ درگاه پرداخت می‌روید و به راحتی این کار را انجام می‌دهید، خبری هم از واسطه بودن اپل نیست! اما در برنامه‌های دیگر این موضوع می تواند کاملا متفاوت باشد، این بار به درگاه پرداخت نمی‌روید بلکه با اپل طرف حساب هستید! اگر هم شکایت یا مشکلی دارید باید یقه اپل را بگیرید و به او بگویید که این کار اشتباه است، به همین دلیل هم قوانین دنیای اپلیکیشن‌ها نیاز به تغییر دارد و باید یک چارچوب منطقی و ساختارمند برای اقتصاد درون برنامه‌ای اپلیکیشن‌ها تدوین شود که استورهای بزرگی مثل گوگل پلی و اپ استور اپل از آن پیروی کنند.
گوگل از این ماه محدودیت‌های بیشتر اعمال کرده که خریدهای دیجیتالی را در اکوسیستم اپلیکیشن‌های اندرویدی خود (google play) کنترل و در نتیجه مقداری از سهم آنها را دریافت کند؛ این منطق که شبیه به یک جوک بامزه است یک هدف دارد، آن هم کنترل کردن توسعه دهندگان بازی‌های ویدیویی است و طبیعی هم بوده که شما به عنوان یک غول بزرگ فناوری به یکی از بزرگترین صنعت‌های دنیا یعنی بازی و سرگرمی نیم نگاهی داشته باشید و بخواهید که تاثیر خود بر کسب و کار آن ها را بیشتر و بیشتر کنید؛ هر دو شرکت در نتیجه اعتراض‌ها ادعا کرده اند که به شکایت‌هایی که به آنها وارد شده پاسخ خواهند داد، اما هرچه به جلوتر می‌رویم و اوضاع را میبینیم، همه چیز پیچیده شده و بازهم همان حال و هوای انحصار طلبی و زورگویی به چشم می آید.
اپیک گیمز
بعد از دعوای بزرگ اپیک گیمز و اپل در سال 2020، این شرکت سهم درآمدی خود را از 30 به 15 درصد به نفع توسعه دهندگان کاهش داد و گوگل هم به دنبال همین تصمیم، چنین روندی را در پیش گرفت؛ اما این کار وقتی زیر سوال می‌رود که بدانیم، در پلتفرم‌های آیفون و آی پد اپل، تنها یک اپ استور برای توزیع برنامه‌ها وجود دارد و این شرکت با استورهای ثانویه به شدت مخالف است و هرطوری که بتواند جلوی آن ها را می‌گیرد. با اینکه دعوای حقوقی اپیک شکست خورد و راه به جایی نبرد اما افزایش درآمد توسعه دهندگان خبر خوبی بود که از دل همین دعوا بیرون آمد و جالب است بدانید که غول بازیسازی دنیا این بار شکایت جدیدی بر علیه گوگل تنظیم کرده و قرار است که دادگاه آن ها در سال 2023 برگزار شود.
چرا فروشگاه‌های شخص ثالث اندروید و آی او اس محبوب هستند؟ این استورها به دلیل تغییراتی که در قوانین ایجاد می‌کنند، موجب می‌شوند که کاربر و توسعه دهنده راحتی بیشتری داشته باشند و سهم درآمدی توسعه دهندگان هم به نسبت بالاتر برود.
یک داستان واقعی
چندسال پیش یکی از توسعه دهندگان اپلیکیشنی با نام Flicktype برای آیفون منتشر کرده بود، بعد از مدتی اپل این برنامه را از استور خود حذف کرد و وقتی که توسعه دهنده دلیل آن را جویا شد، با جواب بامزه‌ای روبرو شد! اپل گفته بود که آنها این فیچر را درون اکوسیستم خود جا داده‌اند و این برنامه دیگر نیاز نیست، فکرکنید برای افزایش سهم اپل شما نمی‌توانید دیگر برنامه‌های خود را روی سیستم عامل این شرکت داشته باشید و از آن جایی که قدرت دست غول های بزرگ است، در نتیجه شما زیر پای آن ها له خواهید شد، داستانی کوتاه و غم انگیز از قوانینی که سر و ته آن مشخص نیست.
در سال 2022 وجود قوانین سختگیرانه که منجر به انحصار میشود اصلا کار درستی نیست و شرکت‌ها هم بارها سعی کرده اند که با ذکر موارد خاص یا دلایل پوچ از کارهای خود دفاع کنند، اما اگر زاویه دید خود را تغییر دهیم و کمی منطقی‌تر فضا را ببینیم متوجه می‌شویم که این کار نه به نفع توسعه دهنده است و نه به نفع کاربران، چون هر دو گروه را از منافعی که دارند دورتر می‌کند. و این شگرد شرکت‌های بزرگ دنیا است که نسبت به قوانین، کاربران و ایجاد انحصار همیشه دیدگاهی نامشخص داشته باشند و تلاش کنند که به دولت‌ها بگویند که وضع آنها آنقدر ها هم خوب نیست و این خنده‌هایی که بر لبشان است عصبی بوده.
به واسطه دیجیتالی شدن و فراگیری استفاده از فناوری، خریدهای مجازی فراگیر شده و به بخشی از زندگی افراد تبدیل شده است، هر کسی در طول ماه حداقل با گوشی موبایل خود یکی از نیازهایش را رفع می‌کند، کتاب الکترونیکی می‌خرد، اپلیکیشن جدیدی نصب می‌کند یا موارد این چنینی که همگی بخشی از پول ما را به خود اختصاص می‌دهند.
اما این معادله اقتصادی زمانی جالب میشود که بدانید شرکتی مثل متا (فیسبوک سابق)، تیک تاک و… که بخش زیادی از درآمد خود را از تبلیغات بدست می‌آورند، هیچ قسمتی از کیک بزرگ خود را به شرکت‌های بزرگ تکنولوژی که بستر نرم افزاری (عرضه اپلیکیشن) را به آنها ارائه کرده اند نمی‌دهند اما کاربرانی که یک تراکنش کوچک هم دارند باید بخشی از سهم خود را به گوگل یا اپل بدهند! آن هم به شکل کاملا یک طرفه، اجباری و خارج از منطق در بعضی از موارد.
