6 خدا و نیمه خدای انیمیشن موانا (Moana)

در سال ۲۰۱۶ استودیو پیکسار شاهکاری به نام موانا را منتشر کرد. در این انیمیشن، قهرمانان داستان، از جزیره‌ی خود به سمت دریا می‌رود تا با نیمه‌خدای معروف، مائووی، دیدار کند. مائووی، که خدایان بسیاری او را می‌شناسند به دلیل دزدی قلب تِ فیتی، خشم خدایان و طبیعت را برانگیخته است. در این سفر، موآنا با چالش‌ها و موانع مختلفی روبرو می‌شود که بسیاری از آنها ناشی از روحیه‌ی خدایان و نیروهای طبیعی است. در واقع، روح اقیانوس به عنوان یک نیروی معنوی مهم، در سفر موآنا او را همراهی می‌کند و نقش کلیدی در شکل‌گیری ماجراجویی او ایفا می‌کند.

پس از موفقیت قسمت اول این انیمیشن، پیکسار تصمیم گرفت قسمت دوم این انیمیشن جذاب را در دستور ساخت قرار دهد. در قسمت دوم داستان سه سال پس از ماجراجویی‌های نخست روایت می‌شود. این بار، موانا در تلاش است تا به کشف دیگر خدایان و روح‌ها بپردازد که تاثیرات زیادی بر جزایر مختلف اقیانوس آرام دارند. این خدایان و نیمه‌خدایان نه تنها نمادهای قدرت و کنترل بر عناصر طبیعی هستند، بلکه شخصیت‌هایی با ویژگی‌های خاص و داستان‌های مرتبط با خود دارند. در ادامه قصد داریم به معرفی ۶ تا از خدایان این انیمیشن بپردازیم.

۶. مائووی (Maui)

یکی از شخصیت‌های برجسته‌ی هر دو قسمت انیمیشن، مائووی است. این شخصیت یک نیمه‌ی خدای باد و دریا است. داستان مائووی در موانا به گونه‌ای روایت می‌شود که نشان می‌دهد او به خاطر آرزوی خود برای دادن قدرت خلق زندگی به انسان‌ها، قلب تِ فیتی را دزدیده و به همین دلیل به یک جزیره متروکه تبعید شده است.

مائووی در ابتدا فرزند انسان‌ها بود؛ اما خانواده‌اش او را به دریا انداختند. در اقیانوس، او مورد توجه خدایان دریا قرار گرفت و به نیمه‌خدای شگفت‌انگیزی تبدیل شد که قدرت‌های جادویی خاصی را به همراه داشت. یکی از این قدرت‌ها، تغییر شکل اوست که به واسطه‌ی ماهی‌گیر جادویی‌اش، به دست آورده است. این ویژگی‌ها مائووی را به شخصیتی قدرتمند و در عین حال جالب تبدیل کرده است.

شخصیت مائووی در انیمیشن به عنوان یک قهرمان فریبنده و شوخ‌طبع معرفی می‌شود. او نه تنها در ایجاد ویژگی‌های طبیعی زمین و دریا نقش دارد؛ بلکه به عنوان یک دلقک و ماجراجو نیز شناخته می‌شود. در آهنگ معروف You’re Welcome مائووی به شیوه‌ای سرگرم‌کننده به توصیف کارهایش و دستاوردهایش می‌پردازد. این شخصیت، همان‌طور که در داستان‌های پاسیفیک مطرح است  به خوبی با ویژگی‌های مثبت و منفی خود نمایان می‌شود.

در اساطیر پلی‌نزی مائووی به عنوان یک دلقک قهرمان روایت می‌شود. او به خاطر نقشش در ایجاد جزایر، کوه‌ها، و حتی آتش‌فشان‌ها معروف است. این داستان‌ها نشان‌دهنده‌ی خلاقیت و کارهای شگفت‌انگیز او در زندگی مردم پلی‌نزی هستند. با وجود این‌که داستان‌های موانا به گونه‌ای داستانی جدید و خلاقانه هستند شخصیت و ویژگی‌های مائووی در این انیمیشن به خوبی با تصورات قدیمی درباره‌ی او هم‌خوانی دارد.

فیلم

موانا

Moana

تماشای فیلم موانا

۵. اقیانوس (Ocean)

هرچند در موانا هرگز به‌طور رسمی از اقیانوس به عنوان یک خدا یاد نمی‌شود؛ اما مشخص است که اقیانوس در این داستان ذهنی مستقل دارد. در طول سفر موآنا، آب به نوعی با قهرمان داستان ارتباط برقرار می‌کند و به‌طور خاص او را پس از این‌که به یک لاک‌پشت دریایی کمک می‌کند تا به دریا برود انتخاب می‌کند. نه‌تنها اقیانوس قهرمانان را به‌طور خاص انتخاب می‌کند؛ بلکه حس شوخ‌طبعی خاصی نیز دارد. این عنصر بازیگوش و پرانرژی، در برخی مواقع نشان‌دهنده‌ی لحن کنایه‌آمیز نیز است.

 هرگز کلمه‌ای صحبت نمی‌کند؛ اما این موجود مرموز همچنان به‌عنوان یک شخصیت مستقل در داستان عمل می‌کند. در اساطیر پلی‌نزی، چندین خدای اقیانوس وجود دارند که توسط فرهنگ‌های مختلف شناسایی می‌شوند. تنگاروا، خدای اقیانوس مسئول حفاظت از زندگی دریایی است. این نقش به نوعی مشابه کانالوآ در هاوایی و تاگالوآ در ساموآ است. در اسطوره‌های تاهیتی، آروا به‌عنوان خدای اقیانوس و خالق همه چیز شناخته می‌شود. به نظر می‌رسد که خالقان موانا این خدایان را برای خلق خدای اقیانوسی موآنا ترکیب کرده‌اند.

۴. ت فیتی (Te Fiti)

این شخصیت به عنوان مادر جزیره در انیمیشن موانا پدیدار می‌شود. ت فیتی به عنوان اولین جزیره‌ای است که در دریا پدیدار شده است و منبع حیات در سراسر اقیانوس است. در داستان موآنا، قلب ت فیتی به‌عنوان منبع قدرت خلاقیت او شناخته می‌شود و بیان می‌کند که اگر کسی بتواند این سنگ سبز را به‌دست آورد قادر خواهد بود خود زندگی خلق کند. این همان چیزی است که مائووی در موانا سعی دارد به‌دست آورد و امیدوار است با این کار نظر انسان‌ها را جلب کند.

زمانی که مائووی قلب ت فیتی را می‌دزدد مشخص می‌شود که این عمل نه تنها زندگی را از بین می‌برد؛ بلکه موجب شیوع یک آفت در اقیانوس می‌شود که به تدریج از جزیره‌ای به جزیره دیگر سرایت می‌کند و جهان را از حیات خالی می‌سازد. ت فیتی نه تنها حیات را خلق می‌کند؛ بلکه آن را نیز حفظ می‌کند. این ویژگی او به‌عنوان یک نماد مادر طبیعت به‌خوبی نمایان است.

شخصیت ت فیتی در موانا نمایانگر نسخه‌ی دیزنی از چندین خدای پلی‌نزی است. او به نوعی به‌عنوان یک نماد از مادر طبیعت عمل می‌کند که همه‌چیز را خلق کرده و بر زندگی و رشد جدید حاکم است. این تصویر از تِ فیتی به‌وضوح مشابه با خدای مائوری پاپاتواناکو است که مادر زمین به حساب می‌آید و در کنار خدای آسمان، رانگینی قرار دارد.

جزیره‌ی تِ فیتی به‌نظر می‌رسد که بر اساس جزایر تاهیتی طراحی شده است. این جزایر شامل مجموعه‌ای از جزایر مرجانی است که دور یک توده‌ی بزرگ زمین که به شکل یک زن خوابیده به نظر می‌رسد، قرار دارند. این تصویر زیبا و خیال‌انگیز از ت فیتی، جاذبه و زیبایی اقیانوس آرام را به تصویر می‌کشد.

• چرا شخصیت مگارا در انیمیشن هرکول جزو پرنسس‌های دیزنی نیست؟
• 10 انیمیشن پرفروش دهه 2010 در باکس آفیس
• بهترین کارتون‌های دهه 80 میلادی که باید ببینید

۳. ت کا (Te Ka)

در موآنا ت کا نسخه‌ای از خدای ت فیتی است با این تفاوت که او قلب ت فیتی را ندارد. در آغاز داستان، ت کا به‌عنوان یک موجود آتشین و وحشتناک معرفی می‌شود که به‌دنبال انتقام از مائووی است. این نبرد بین ت کا و مائووی نشان‌دهنده‌ی قدرت و خشم این موجود است و مائووی با وجود این‌که نیمه‌خدای بزرگی است، در برابر او ناتوان می‌شود. در این نبرد، آتش و گدازه‌های سوزان تِ کَ برتری دارند و مائووی باید به‌دنبال راهی برای غلبه بر او باشد.

در پایان فیلم، موانا سعی می‌کند با استفاده از آب، ت کا را شکست دهد و این رویکرد تا حدی موثر واقع می‌شود. اما جواب اصلی برای غلبه بر این هیولای آتشین، در واقع به نوعی مهارت و دلسوزی خود موآنا بازمی‌گردد. موآنا نشان می‌دهد که از طریق محبت و درک عمیق می‌توان بر نیروهای تاریک و مخرب غلبه کرد.

مانند دیگر خدایان موجود در موانا، ت کا نیز به‌نظر می‌رسد که بر اساس مجموعه‌ای از خدایان واقعی در جهان واقعی ساخته شده است. یکی از مهم‌ترین الهام‌ها در خلق شخصیت ت کا الهه پله است که خدای آتش‌فشان‌ها و آتش و خالق زمین و جزایر به حساب می‌آید. موآنا به‌طور خلاقانه‌ای این افسانه را تغییر می‌دهد و دو هویت برای این الهه ایجاد می‌کند یکی برای آفرینش و دیگری برای ویرانی.

۲. ماتانگی (Matangi)

در قسمت دوم موانا این شخصیت به عنوان یک شخصیت شرور جدید معرفی می‌شود. در تریلر انیمیشن این شخصیت در میان یک هجوم خفاش‌ها ظاهر شده و موآنا و مائووی را تهدید می‌کند؛ اما اطلاعات زیادی درباره‌ی شخصیت او در دسترس نیست. به‌نظر می‌رسد که ماتانگی تأثیرات جادویی دارد و در تریلر، او توانایی ایجاد طوفان‌های گردبادی را نشان می‌دهد. این موضوع به این معناست که او احتمالا یک خدا یا شاید نیمه‌خدای مانند مائووی است.

با اینکه ماتانگی در قالب انسانی دیده می‌شود، به‌نظر می‌رسد که او توانایی ناپدید شدن یا تغییر شکل نیز دارد. اگرچه در اساطیر پلی‌نزی خدایی به نام ماتانگی وجود ندارد؛ اما این نام به واژه‌ی مائوری برای نسیم یا باد  مرتبط می‌شود. این موضوع با توانایی ماتانگی برای ایجاد طوفان‌های گردبادی و تبدیل آن‌ها به خفاش‌ها کاملا منطقی است. این نکته همچنین جالب است، زیرا مائووی خود به‌عنوان نیمه‌خدای باد و دریا در موآنا شناخته می‌شود شاید موانا ۲ افشا کند که این دو خدا دارای ارتباط منحصر به فردی هستند.

ماتانگی به‌تنهایی در موانا عمل نخواهد کرد؛ زیرا او به‌عنوان یک ضدقهرمان ثانویه شناخته می‌شود. شرور اصلی در دنباله‌ی دیزنی، خدایی دیگر به نام نال خواهد بود که احتمالا ارتباطی نیز با ماتانگی دارد. این دو شخصیت ممکن است با یکدیگر همکاری کنند تا چالش‌های جدیدی برای موانا و ماوی ایجاد کنند.

۱ . نالو (Nalo)

همان طور که اشاره شد شرور اصلی داستان در قسمت دوم انیمیشن موآنا شخصیتی به نام نالو است و به‌نظر می‌رسد که بزرگ‌ترین تهدیدی باشد که قهرمانان داستان ممکن است با آن مواجه شود. نالو به‌عنوان یک خدای طوفان، سرشار از حسادت و خشم است. او جزیره‌ای مرموز به نام موتوفِتو را تحت پوشش ابرهای طوفانی درخشان و تهدیدآمیز نگه می‌دارد، با چشمه‌های آبی و طوفان‌های گردبادی که به دریا و زمین کشیده می‌شود.

خشم نال به‌نظر می‌رسد که مسئول جدایی مردم مختلف اقیانوس آرام است. او با قدرت‌های خود نه‌تنها بر طوفان‌ها و آب‌گرفتگی‌ها حکومت می‌کند؛ بلکه زندگی مردم جزایر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به‌منظور شکستن نفرین نالو، موآنا باید به جزیره‌ی موتوفِتو سفر کند و پای خود را بر سواحل آن بگذاردکاری که مطمئنا کار آسانی نخواهد بود، حتی با کمک مائووی و گروه جدیدی از دوستانش.

به‌نظر می‌رسد نالو بر اساس خدای مائوری تاوهیریماتئا طراحی شده است، الهه‌ای خشمگین که کنترل آب و هوا را به عهده دارد. جالب است که تاوهیریماتئا، پسر مادر زمین و پدر آسمان است، که می‌تواند به معنای ارتباطی بین نالو و ت فیتی در دنیای موانا باشد. هرچند تاوهیریماتئا به‌طور ذاتی بد نیست؛ اما خشم شدید او منجر به طوفان‌های وحشتناک، بادهای شدید، رعد و برق و باران‌های بی‌پایان می‌شود. برخی از افسانه‌های مائوری نشان می‌دهند که تاوهیریماتئا در حال نبردی دایمی با خدای مردم، توماتاانگا است. این جنگ دائمی می‌تواند توضیحی برای نفرینی باشد که در تریلر موآنا ۲ ذکر شده است.

سخن آخر

انیمیشن‌های موانا و موانا ۲ با معرفی این خدایان و نیمه‌خدایان، دنیای جادویی و جذابی را برای مخاطبان خلق کرده‌اند. این شخصیت‌ها نه‌تنها به پیشبرد داستان کمک می‌کنند، بلکه مفاهیم عمیق‌تری از زندگی، طبیعت و ارتباطات انسانی را به تصویر می‌کشند. با توجه به غنای فرهنگی و تنوع شخصیت‌ها، این داستان‌ها فرصتی برای کشف و یادگیری درباره‌ی فرهنگ‌های مختلف اقیانوس آرام به مخاطبان می‌دهند. این دنیای اساطیری به‌قدری جذاب است که تماشاگران را به سفرهای ماجراجویانه با موآنا و دوستانش دعوت می‌کند، سفری که در آن قدرت دوستی، شجاعت و حفاظت از طبیعت در مرکز توجه قرار دارد.

منبع: screenrant