10 فیلم اقتباسی از کتاب‌های هاروکی موراکامی

هاروکی موراکامی نویسنده‌ی مشهور ژاپنی است که با مقاله‌ها، داستان‌های کوتاه و رمان‌‌هایش خوانندگان سرتاسر جهان را مسحور کرده و آثارش نه تنها بر کتاب‌دوستان تاثیر گذاشته، بلکه فیلمسازان را نیز تحت تاثیر قرار داده است. از دهه 1980، فیلم‌های کوتاه و بلند زیادی بر اساس کتاب‌های هاروکی موراکامی ساخته شده‌ است. عناوینی چون جنگل نروژی (Norwegian Wood)، فیل ناپدید می‌شود (The Elephant Vanishes) و سه رمانی که مجموعه‌ی سه‌گانه‌ی موش (Rat) را تشکیل می‌دهند، تاثیر بسیار زیادی بر ادبیات ژاپن گذاشته‌اند و برای اقتباس هم از آن‌ها استفاده شده است.

تا کنون ۱۰ اقتباس از آثار هاروکی موراکامی انجام شده است و بهترین فیلم‌های اقتباسی از آثار این نویسنده‌ی قَدَر توانسته‌اند حتی جدی‌ترین طرفداران او را مجذوب خود کنند. البته، با توجه به طبیعت دشوار ساخت آن‌ها، برخی از این اقتباسات بهتر از دیگران هستند. آثار موراکامی به خاطر تم‌های انتزاعی و نثر اغلب شاعرانه به‌ویژه می‌تواند چالشی باشد. برخی از کارگردانان درک لازم برای اقتباس از این نوع متون را دارند در حالی که این مساله درباره بسیاری دیگر صادق نیست. در ادامه این مقاله مایکت 10 فیلم اقتباسی از آثار هاروکی موراکامی را نام بردیم.

10. تمام کودکان خدا می‌توانند برقصند (All God’s Children Can Dance)

• محصول: 2008
• کارگردان: رابرت لاجوال
• بازیگران: جیسون لیو، جوان چن، تارا بروک
• امتیاز راتن تومیتوز: 27 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 5.1 از 10

فیلم سینمایی تمام بچه‌های خدا می‌توانند برقصند بر اساس یکی از داستان‌های کوتا هاروکی موراکامی ساخته شده است و حول نوجوانی به نام کنگو می‌چرخد که با مادرش اِوِلین در محله کره‌ای‌های لس‌آنجلس زندگی می‌کند. کنگو دوست‌دختری به نام ساندرا دارد که از بی‌هدفی او در زندگی و وابستگی نابه‌جا با مادرش ناراضی است. به هر دلیلی، اِوِلین معتقد است که کنگو به‌طور حقیقی پسر خداست، که این امر کنگو را دچار اضطراب کرده و او را به سمتی سوق داده است که به دنبال ریشه‌ها و جایگاه خود در جهان هستی بگردد. 

تمام فرزندان خدا می‌توانند برقصند ساخته‌ی رابرت لاجوال نخستین اثر هاروکی موراکامی بود که به زبان انگلیسی ساخته شد. اگرچه داستان اصلی به وضوح بیانگر فرهنگ و پیش‌زمینه‌ی ژاپنی است، این فیلم به طور غیرقابل انکاری آمریکایی است، که شاید نقطه ضعفش همین باشد. «تمام فرزندان خدا می‌توانند برقصند» عاری از لحن غم‌انگیزی است که در داستان کوتاه موراکامی وجود دارد و به داستانی درباره یک جوان آمریکایی بیست‌ساله تبدیل می‌شود که نسبت به شرایط زندگی‌اش احساس ناامیدی می‌کند. منتقدان همچنین بر این نکته تاکید کردند که فیلم بیشتر بر جنبه‌های جنسی تمرکز دارد تا پیام عمیق‌تر داستان موراکامی که جستجو برای رسیدن به معنا و معنویت است.

• بهترین اقتباس‌های سینمایی از فرانکنشتاین

9. آواز باد را بشنو (Hear the Song of the Wind)

• محصول: 1981
• کارگردان: کازوکی اوموری
• بازیگران: کائورو کوبایاشی، کیمی شینگیوجی، کای آتو
• امتیاز راتن تومیتوز: –
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.7 از 10

فیلم داستانی آواز باد را بشنو ساخته‌ی کازوکی اوموری بر پایه نخستین رمان هاروکی موراکامی ساخته شده است. داستان حول یک راوی ناشناس (با نام مستعار من) می‌چرخد که تعطیلات خود را در یک بار با دوستش رت، که یک فیلمساز خوش‌بین است، به صرف نوشیدنی می‌گذراند و درباره گذشته و عشق‌های از دست رفته‌اش خاطره‌بازی می‌کند. در ادامه، راوی با زنی مرموز که گذشته تاریکی دارد و به طرز شگفت‌انگیزی به شخصی که قبلا می‌شناخته شباهت دارد، ملاقات و ارتباط برقرار می‌کند.

در حالی که فیلم آواز باد را بشنو خیلی خوب به رمان وفادار است، اما تماشای آن کمی خسته‌کننده است. بزرگ‌ترین مشکل فیلم به خود اجرا مربوط نمی‌شود، بلکه فقدان یک خط داستانی پیش‌رونده است. خواندن رمانی که بر روی شخصیت‌ها تمرکز دارد می‌تواند تجربه‌ای عمیق و در عین حال هیجان‌انگیز باشد، اما تماشای فیلمی که از همان فرمول پیروی کند واقعا تاثیرگذار نیست.

8. خلیج هانالیایی (Hanalei Bay)

• محصول: 2018
• کارگردان: دیشی ماتسوناگا
• بازیگران: نیجیرو موراکامی، گای ساتو، یو یوشیدا
• امتیاز راتن تومیتوز: –
• امتیاز IMDb به فیلم: 6 از 10

این فیلم اقتباسی از یکی دیگر از داستان‌های کوتاه هاروکی موراکامی، یک مادر تنها به نام ساکی را دنبال می‌کند که با مرگ ناگهانی پسرش مواجه می‌شود. زمانی که ساکی متوجه می‌شود پسرش تاکاشی در هنگام موج‌سواری با حمله کوسه کشته شده است، برای شناسایی جسد پسرش به خلیج هانالی در کائوآئی سفر می‌کند. پس از تایید اینکه جسد پیدا شده متعلق به تاکاشی است، ساکی به عمیق‌ترین حالت غم و اندوه فرو می‌رود. ساکی هر سال در سالگرد مرگ پسرش به خلیج هانالی بازمی‌گردد و در یکی از این سفرهایش با دو جوان دیگر که آن‌ها هم موج‌سوار هستند دوست می‌شود.

نویسنده و کارگردان، دیشی ماتسوناگا، فیلم خلیج هانالیایی را در قالب یک درام احساسی ساخته است که بار عاطفی و عمق منبع اولیه‌اش را به خوبی به تصویر می‌کشد. یو یوشیدا در نقش ساکی، مادر سوگواری که بعد از یک عمر مصیبت به دنبال معنا است، عملکردی فوق‌العاده ارائه می‌دهد، هرچند فیلم با مشکل ریتم و زمان‌بندی مواجه است. کارگردان سعی می‌کند با استفاده از فلاش‌بک‌های متنی به گذشته ساکی این مشکل را اصلاح کند، اما این صحنه‌ها معمولا احساس اضافی بودن دارند و تا حدی تحمیلی به نظر می‌رسند.

7. دومین حمله‌ی نانوایی (The Second Bakery Attack)

• محصول: 2010
• کارگردان: کارلوس کوارون
• بازیگران: کریستن دانست، برایان گراتی، شری گوردون
• امتیاز راتن تومیتوز: –
• امتیاز IMDb به فیلم: 5.5 از 10

دومین حمله‌ی نانوایی با بازی کیرستن دانست و برایان گراتی اقتباسی از داستان کوتاهی به همین نام نوشته‌ی هاروکی موراکامی و یک کمدی ابزورد با پیش‌زمینه‌ای واقعا منحصربه‌فرد است. وقتی زن و شوهر تازه ازدواج‌کرده‌ای به نام‌های نات و دن با گرسنگی از خواب بیدار می‌شوند و چیزی برای خوردن در خانه پیدا نمی‌کنند، دن به یاد می‌آورد که زمانی او و دوستش از یک نانوایی دزدی کردند. نات بر این باور است که اعمال گذشته دن بر زندگی زناشویی آن‌ها نفرینی را به‌دنبال داشته است و بر این اساس اصرار می‌کند که آن‌ها باید از یک نانوایی دیگر دزدی کنند تا این نفرین شکسته شود.

دومین حمله‌ی نانوایی ساخته‌ی کارگردان مطرح مکزیکی، کارلوس کوارون، یک اقتباس دلنشین از داستان کوتاه هاروکی موراکامی است. اگرچه این فیلم به یک زوج آمریکایی که در ایالات متحده زندگی می‌کنند می‌پردازد و نه یک زوج ژاپنی، اما موفق به بازگویی یک داستان خنده‌دار و عجیب می‌شود که از اجرای عالی دانست و گرگتی سود می‌برد.

6. دختر صد درصد دل‌خواه من (A Girl, She Is 100%)

• محصول: 1983
• کارگردان: نائوتو یاماکاوا
• بازیگران: کاسئی کوماموتو، شیگرو موروی، کازونائوساگاگوچی
• امتیاز راتن تومیتوز: –
• امتیاز IMDb به فیلم: 7 از 10

این فیلم 10 دقیقه‌ای ساخته‌ی نائوتو یاماکاوا اختصارا از داستان کوتاهی به نام دیدن دختر صد درصد دل‌خواه در صبح زیبای ماه آوریل (On Seeing the 100% Perfect Girl One Beautiful April Morning) اقتباس شده است. داستان مردی را دنبال می‌کند که به درون یک خیابان شلوغ شهر می‌رود و متوجه زنی می‌شود و مطمئن است که او 100% دختر دل‌خواهش است. مشکل این است که او هیچ ایده‌ای ندارد که چگونه با او صحبت کند یا اینکه آیا او را دوباره خواهد دید یا نه. پس به جای این، او در یک سری خیال‌پردازی‌های انتزاعی تصور می‌کند که ممکن بود چه شود.

یاماکاوا داستان مختصر هاروکی موراکامی را به یک فیلم هنری هوشمندانه و قابل تامل تبدیل می‌کند. با استفاده از رنگ‌های انتزاعی، انیمیشن استاپ موشن و عکس‌های ثابت، فیلم دختر صد درصد دل‌خواه من به‌طور کامل مضامین تلخ و شیرین منبع را در خود جای داده و در عین حال یک جشن بصری خیره‌کننده است.

• ۱۰ اقتباس سینمایی از رمان‌های کلاسیک که باید در زمستان پیش‌رو تماشا کنید

5. جنگل نروژی

• محصول: 2010
• کارگردان: تران آن هونگ
• بازیگران: کنیچی ماتسویاما، رینکو کیکوچی، کیکو میزوهارا
• امتیاز راتن تومیتوز: 74 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 6.3 از 10

در فیلم جنگل نوروژی ساخته‌ی تران آن هونگ، کنیچی ماتسویاما در نقش مرد جوانی به نام تورو بازی می‌کند که عزادار مرگ بهترین دوستش کیزوکی است که خودکشی کرده. در یک پارک در توکیو، تورو با زنی به نام نائوکو آشنا می‌شود و به زودی متوجه می‌شود که او دوست‌دختر کیزوکی بوده است. این دو به واسطه غم مشترکشان با یکدیگر رابطه برقرار می‌کنند و احساساتی نسبت به هم پیدا می‌کنند، اما سلامت روانی نائوکو مختل شده و باعث فاصله‌ای میان این دو عاشق می‌شود.

جنگل نوروژی داستانی درباره عشق و از دست دادن را روایت می‌کند که تماشاگران را با غم خاموش خود جذب می‌کند، که به لطف کارگردانی ماهرانه‌ی هونگ و اجراهای صمیمانه‌ی ماتسویاما و رینکو کیکوچی در نقش نائوکو به وجود آمده است. بدون شک، برخی از هواداران رمان اصلی هاروکی موراکامی با این اقتباس ناامید شدند، چون فیلم بسیاری از جزئیات کتاب را نادیده می‌گیرد. با این حال جنگل نروژی شایسته‌ی اعتبار است به خاطر اینکه فیلمی قابل قبول است که به مخاطبان جدید، آثار موراکامی را معرفی می‌کند.

4. بید کور، زن خفته (Blind Willow, Sleeping Woman)

• محصول: 2022
• کارگردان: پیر فولدز
• صداپیشه‌ها: ایزابلا ویتاری، لارنت استاکر، نویی آبیتا
• امتیاز راتن تومیتوز: 79 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.1 از 10

انیمیشن ژاپنی بید کور، زن خفته یک آنتولوژی از داستان‌های سوررئال است که حول فاجعه واقعی زلزله و سونامی سال 2011 در توهوکوی ژاپن می‌چرخد. یکی از داستان‌ها درباره مردی است که سعی دارد با ترک کردن همسرش کنار بیاید. داستان دیگری روایت زنی را نقل می‌کند که در بیستمین سالروز تولدش آرزویی می‌کند. شاید یکی از عجیب‌ترین داستان‌ها درباره یک کارمند بانک باشد که با یک قورباغه سخنگو به اندازه انسان مواجه می‌شود که به او درباره یک فاجعه قریب‌الوقوع هشدار می‌دهد.

کارگردان این فیلم پیر فولدز که آهنگساز و نقاش هم هست از توانایی‌های متعدد خود برای خلق تجربه‌ای فراموش‌نشدنی بهره برد. چشم‌انداز منحصربه‌فرد او به‌ طرز ماهرانه‌ای با حکایت‌های هاروکی موراکامی ترکیب می‌شود و داستان‌های انسانی را با عناصر خیال‌انگیز پیوند می‌زند. این فیلم در جشنواره بین‌المللی انیمیشن آنسی سال 2022 جایزه هیئت داوران را دریافت کرد و نامزد بهترین فیلم انیمیشن در جوایز لومیر سال 2024 شد.

3. تونی تاکیتانی (Tony Takitani)

• محصول: 2005
• کارگردان: جون ایچیکاوا
• بازیگران: ایسی اوگاتا، شینوهارا تاکاهومی، هیدتوشی نیشیجیما
• امتیاز راتن تومیتوز: 88 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.2 از 10

تونی تاکیتانی یکی از مشهورترین داستان‌های کوتاه هاروکی موراکامی است و این اقتباس به‌خوبی از عهده‌ی جان بخشیدن به آن برآمده است. مردی که به‌عنوان یک طراح فنی کار می‌کند با مشتری‌اش که زنی به نام ایکو است آشنا شده و عاشقش می‌شود. بعد از ازدواج، تونی نسبت به هزینه‌های گزاف ایکو برای خرید پوشاک نگران می‌شود. ایکو موافقت می‌کند تا برخی از لباس‌ها را پس بدهد، اما در حین انجام این کار در یک تصادف رانندگی کشته می‌شود. تونی که از مرگ او به شدت ناراحت است، دستیار جدیدی به نام ایساکو استخدام می‌کند به شرطی که او لباس‌های همسرش را در محل کار بپوشد.

فیلم تونی تاکیتانی که ایسه اوگاتا در نقش اصلی آن بازی می‌کند، نمایشی عالی از یکی از بهترین آثار هاروکی موراکامی است. با یک موسیقی دل‌انگیز از ریویچ ساکاموتو، این فیلم تماشاگران را از طریق لنزی همدل به تنهایی و ناامیدی تونی می‌کشاند و اثری ماندگار بر جای می‌گذارد.

2. ماشین مرا بران (Drive My Car)

• محصول: 2021
• کارگردان: ریسوکی هاماگوچی
• بازیگران: هیده‌توشی نیشیجیما، ریکا کریشیما، توکو میورا
• امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.5 از 10

یوسوکه کافوکو، یک بازیگر و کارگردان تئاتر در توکیو، زمانی که همسرش، اوتو، به دلیل خونریزی مغزی فوت می‌کند، بسیار غمگین می‌شود. سال‌ها بعد از یوسوکه درخواست می‌شود که نمایشنامه دایی وانیا را در هیروشیما کارگردانی کند. به خاطر مسائل مربوط به بیمه، تهیه‌کنندگان مصر هستند که یوسوکه یک راننده شخصی داشته باشد که زن جوانی به نام می ساکی واتاری این مسئولیت را برعهده می‌گیرد. هرچه این دو بیشتر با هم وقت می‌گذرانند، بر سر سوگ‌های فردی خود با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و با یکدیگر همدردی می‌کنند.

اگرچه زمان سه ساعته فیلم ماشین مرا بران ممکن است برای بعضی از بینندگان کمی ترسناک باشد، اما سفر احساسی داستان، آن را برای تماشا ارزشمند می‌کند. با 97 درصد تایید در راتن تومیتوز، منتقدان هیچ چیز جز تحسین و تمجید برای این فیلم نداشتند. گاردین آن را به‌عنوان یک تجربه جذاب و شگفت‌انگیز تحسین کرد، در حالی که مجله‌ی تایم آن را ملایم مانند یک باران توصیف کرد. ماشین مرا بران در سال 2022 برنده جایزه اسکار بهترین فیلم بین‌المللی شد و برای بهترین فیلمنامه اقتباسی، بهترین فیلم و بهترین کارگردان هم نامزد شد.

فیلم

ماشین من را بران

Doraibu mai kâ

تماشای فیلم ماشین من را بران

1. سوزاندن (Burning)

• محصول: 2018
• کارگردان: لی چانگ دونگ
• بازیگران: یو آه این، استیون ین، جئونگ جونگ سو
• امتیاز راتن تومیتوز: 95 از 100
• امتیاز IMDb به فیلم: 7.4 از 10

فیلم سوزاندن ساخته‌ی کارگردان کره‌ای، لی چانگ دونگ با بازی یو آه این و استیون یون یک تریلر روانشناختی است. یک جوان به نام جونگ سو که آرزوی نویسنده شدن دارد، با دوست دوران کودکیش، هائه می برخورد می‌کند و هر دو رابطه‌ای عاشقانه را آغاز می‌کنند. هائه می بعدا جونگ سو را با دوستش بن آشنا می‌کند که جوانی مرموز با یک راز تاریک است. وقتی هائه می به طور مرموزی ناپدید می‌شود، جونگ سو در جستجوی ناامیدکننده‌ای برای پاسخ‌ها، وارد مسیری تاریک و خطرناک می‌شود.

این فیلم، اقتباسی آزاد از داستان کوتاه سوزاندن انبار (Barn Burning) اثر هاروکی موراکامی است و داستانی پرتنش را با تعلیق و اضطراب عمیق‌تر شکل می‌دهد. ین در نقش بن، خلاف انتظارها، بازی ترسناکی ارائه می‌دهد و کارگردان، چانگ دونگ لی، شبکه‌ای از ناامنی را به هم می‌بافد که به آرامی به حس وحشت پیش‌بینی‌ناپذیری تبدیل می‌شود. این فیلم به طرز گسترده‌ای از سوی منتقدان مورد تحسین قرار گرفت و به آنچه که تعداد کمی از اقتباس‌ها قادر به انجام آن هستند، دست پیدا کرد یعنی در حالی که به موضوعات و جزییات منبع اقتباس وفادار می‌ماند، آن را به روش خودش بهبود می‌بخشد.

منبع: screenrant