همه چیز درباره حضور غیرمنتظره نوسفراتو در انیمیشن باب اسفنجی
با اکران فیلم نوسفراتو به کارگردانی رابرت اگرز در روز کریسمس، ممکن است برخی از مخاطبان با داستان کنت اورلاک آشنا نباشند. این شخصیت نخستین بار در فیلم نوسفراتو: سمفونی وحشت در سال ۱۹۲۲ به کارگردانی فریدریش ویلهلم مورنائو معرفی شد. سپس، ورنر هرتسوگ در سال ۱۹۷۹ با فیلم نوسفراتو خون‌آشام این داستان را بازآفرینی کرد. برای مخاطبان جوان‌تر که با این نسخه‌ها آشنایی ندارند، ممکن است کنت اورلاک را از یکی از قسمت‌های به‌یادماندنی سریال باب اسفنجی شلوار مکعبی بشناسند.
در قسمت شیفت قبرستان از فصل دوم، این انیمیشن نه‌تنها شخصیت خیالی هاش اسلینگینگ اسلشر را معرفی می‌کند؛ بلکه با پایانی خنده‌دار و غیرمنتظره، به فیلم ۱۰۰ ساله نوسفراتو ادای احترام می‌کند. این اشاره در باب اسفنجی نشان‌دهنده تاثیر ماندگار نوسفراتو در فرهنگ عامه است و به مخاطبان جدید فرصتی می‌دهد تا با این اثر کلاسیک آشنا شوند.
تاریخچه نوسفراتو
نوسفراتو اولین فیلمی بود که مفهوم خون‌آشام‌ها را با چنین شدت و ظرافتی در سینما وارد کرد. اما چیزی که این فیلم را متفاوت می‌کند، حالت غیرطبیعی و ترسناک آن است. تصویر کنت اورلوک، با دست‌های کشیده و انگشتان بلند و ناخن‌های تیز، چیزی جز یک موجود هولناک نمی‌سازد. در واقع، اورلاک تبدیل به یک نماد از ترس و مرگ در سینما شد.
اما واقعیت پشت پرده‌ی این فیلم حتی از داستان خود آن ترسناک‌تر است. نوسفراتو یک اقتباس غیررسمی از رمان معروف دراکولا اثر برام استوکر بود. اما به دلیل مشکلات حقوقی، نام و جزئیات شخصیت‌ها تغییر کرد. به همین دلیل، در نوسفراتو، کنت اورلاک به جای کنت دراکولا قرار گرفت و همه چیز از این رو شروع به تغییر کرد.
فیلم به شدت ممنوع و مورد اعتراض بود و چندین نسخه از آن در هنگام اکران نابود شد تا از انتشارش جلوگیری کنند. در واقع، نوسفراتو به دلیل نقض حقوق مؤلف، یک فیلم غیرقانونی به حساب می‌آمد و هیچ‌کسی نمی‌خواست چنین فیلمی دیده شود. تنها نسخه‌های کمی از آن باقی ماند که همچنان پس از گذشت بیش از 100 سال، هیجان و ترس را در دل تماشاگران زنده می‌کند.
شیفت قبرستان در باب اسفنجی
در اپیزود شیفت قبرستان از سریال باب اسفنجی شلوار مکعبی، داستان وحشتناکی به نام (هاش اسلینگ اسلشر) معرفی میشود که یکی از ترسناک‌ترین قسمت‌های این مجموعه است. در این اپیزود، آقای خرچنگ تصمیم می‌گیرد رستوران خرچنگ را یک شب به طور شبانه باز نگه دارد. اختاپوس که از این تصمیم خوشش نمی‌آید، برای ترساندن باب اسفنجی داستانی ترسناک می‌سازد.
او داستانی از یک آشپز ماهی مرده تعریف می‌کند که قبل از کشته شدن توسط اتوبوس، دستش قطع شده و به جای آن یک کفگیر زنگ زده گذاشته‌اند. اختاپوس می‌گوید که هر سه‌شنبه شب، هش اسلینگ اسلشر به رستوران برمی‌گردد و با سوسو زدن چراغ‌ها، زنگ زدن به در بدون هیچ صدایی و ضربه زدن به پنجره با دست کفگیرش حضور خود را اعلام می‌کند.
به مرور زمان چراغ‌ها شروع به چشمک زدن می‌کنند، تلفن رستوران زنگ می‌خورد اما کسی پشت خط حرفی نمی‌زند، و در نهایت، یک دست مرموز با کفگیرش به پنجره ضربه می‌زند. وقتی این اتفاقات دقیقا همان‌طور که اختاپوس گفته بود رخ می‌دهند، همه وحشت‌زده می‌شوند. در اوج ترس، سایه‌ای عجیب و غریب با همان مشخصات هولناک اختاپوس در رستوران ظاهر میشود. اما خیلی زود معلوم میشود که این شبح ترسناک در واقع یک ماهی معمولی است که فقط برای درخواست کار آمده است.
درست وقتی که همه فکر می‌کنند ماجرا تمام شده، پرده از راز واقعی برداشته میشود همه این اتفاقات کار نوسفراتو بوده است شخصیت خون‌آشامی که از فیلم صامت نوسفراتو (۱۹۲۲) الهام گرفته شده، در تاریکی لبخندی شیطانی می‌زند و بدون هیچ توضیحی، قسمت به پایان می‌رسد. این پایان‌بندی عجیب و غیرمنتظره باعث شده است که این قسمت به یکی از خاطره‌انگیزترین و در عین حال ترسناک‌ترین قسمت‌های سریال باب اسفنجی تبدیل شود.
نحوه ورود نوسفراتو به باب اسفنجی
در سال ۲۰۲۲ جی لندر، نویسنده و کارگردان استوری‌برد باب اسفنجی، در مصاحبه‌ای با (Polygon) فاش کرد که پایان اپیزود شیفت قبرستان در ابتدا قرار نبود شامل کنت اورلاک باشد. در واقع، برنامه این بود که شخصیت جدیدی به نام فلوربورد هری (Floorboard Harry) معرفی شود؛ موجودی که زیر رستوران آقای خرچنگ زندگی می‌کند. اما این ایده کنار گذاشته شد.
لندر، که تحت تاثیر مجله قدیمی (Famous Monsters of Filmland) بود، به این فکر افتاد که افشای شخصیت ترسناک اپیزود می‌تواند جذاب‌تر باشد اگر از کنت اورلاک استفاده شود. در آن زمان، او تصویری از کنت اورلاک را دیده بود که به طرز وحشتناکی در یک درگاه ایستاده بود، بدون این که دقیقا بداند این تصویر از کجا آمده است. او در این‌باره گفت: اولین برخورد من با اورلاک و آن تصویر، کاملا تصادفی بود. وقتی لحظه‌ای پیش آمد که نیاز به یک جایگزین ترسناک داشتم، آن تصویر قبلا در ذهنم جا خوش کرده بود.
نکته جالب اینجاست که لندر به‌خوبی می‌دانست نام واقعی این خون‌آشام نوسفراتو نیست؛ بلکه کنت اورلوک نام دارد. اما او تصمیم گرفت به جای نام واقعی شخصیت، از عنوان فیلم یعنی نوسفراتو استفاده کند، چون وقتی با لحنی خاص و آهنگین گفته می‌شد، هم خنده‌دارتر به نظر می‌رسید و هم برای مخاطبان قابل تشخیص‌تر بود.
اپیزود شیفت قبرستان یکی از محبوب‌ترین و پربازدیدترین قسمت‌های باب اسفنجی است. هرکسی که با این انیمیشن بزرگ شده باشد، قطعا افسانه ترسناک هاش اسلینگینگ اسلشر و ظاهر وحشتناک او را به خاطر دارد. اما چیزی که این قسمت را واقعا ماندگار کرد، صحنه غیرمنتظره حضور نوسفراتو در پایان اپیزود بود.
با این صحنه، جی لندر توانست تصویر نمادین کنت اورلاک را به شکلی فراموش‌نشدنی به مخاطبانی معرفی کند که احتمالا هرگز فیلم نوسفراتو را ندیده یا حتی نام آن را نشنیده بودند. در طول اپیزود، ترس و تعلیق به اوج می‌رسد و باب اسفنجی و اختاپوس لحظات پراضطرابی را تجربه می‌کنند. اما در نهایت، وقتی متوجه می‌شوند که هاش اسلینگینگ اسلشر اصلا وجود نداشته و خطری هم آن‌ها را تهدید نمی‌کند، نفس راحتی می‌کشند.
در همین لحظه، ناگهان مشخص میشود که کسی که باعث خاموش و روشن شدن چراغ‌ها بوده، در واقع نوسفراتو است اما برخلاف انتظارات، به‌جای ایجاد وحشت، این افشاگری در فضایی طنزآمیز رخ می‌دهد. باب اسفنجی و اختاپوس واکنشی بامزه و بازیگوشانه نشان می‌دهند، انگار که حضور یک خون‌آشام ۱۰۰ ساله در کراستی کراب کاملا عادی است. این پایان‌بندی غیرمنتظره و طنزآمیز، باعث شد که شیفت قبرستان به یکی از خاطره‌انگیزترین و بهترین قسمت‌های باب اسفنجی تبدیل شود و تصویر نوسفراتو را برای همیشه در ذهن مخاطبان حک کند.
سخن اخر
استفاده از نقطه‌گذاری غیرمعمول و عجیب در یکی از ترسناک‌ترین قسمت‌های باب اسفنجی، نمادی از طنز سورئالی است که همیشه این سریال را خاص می‌کرد. این نوع شوخی‌ها و جملات به شدت غیرمنتظره، یکی از ویژگی‌های محبوب باب اسفنجی است که باعث میشود هم کودکان و هم بزرگسالانی که بعد از بیست سال دوباره به سراغ این کلاسیک دوران کودکی خود می‌روند، از آن لذت ببرند.
اپیزود شیفت قبرستان شاید اولین باری بود که شخصیت نوسفراتو در باب اسفنجی حضور پیدا کرد؛ اما جالب اینجاست که این خون‌آشام ترسناک برای همیشه در این دنیای فانتزی نماند. او در طول فصول ۱۱ تا ۱۴ باب اسفنجی و حتی در پیش‌درآمد جدیدتر آن، کَمپ کُرال: سال‌های زیر آب باب اسفنجی، به شکل‌های مختلف ظاهر میشود. این حضور پراکنده و پیوسته نشان می‌دهد که نوسفراتو جایی در قلب طرفداران این سریال پیدا کرده است. این خون‌آشام سیاه‌وسفید به یک نماد فرهنگی تبدیل شده.
منبع: collider
