10 انیمیشن تاثیرگذار که دنیای پویانمایی را برای همیشه تغییر دادند
تکامل انیمیشن نه تنها سرگرمی و شادی میلیونها نفر در سراسر جهان، بلکه عمیقا نحوه درک و بینش ما از هنر فیلمسازی را شکل داده است. تمام این انیمیشنها از روزهای اولیه فیلمهای کلاسیک دستی گرفته تا فیلمهای کامپیوتری شگفتانگیز مدرن امروزی، تاثیر قابل توجهی بر صنعت سینما داشتهاند و قلب میلیونها نفر را مسحور کردند و الهامبخش نسلهای زیادی از فیلمسازان شدند. از جادوی جاودانه فیلم پیشگامانه «سفیدبرفی و هفت کوتوله» (Snow White and the Seven Dwarfs) والت دیزنی تا روایت دلگرمکننده و قابل تامل «شهر اشباح» (Spirited Away) استودیو جیبلی، در ادامه 10 نمونه از انیمیشنهای تاثیرگذار را نام بردیم.
10. راز نیمح (The Secret of NIMH)
- محصول: 1982
- کارگردان: دان بلات
- صداپیشهها: هرمیون بادلی، جان کارادین، الیزابت هارتمن
- امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.5 از 10
دان بلاث انیماتور سابق دیزنی، جسورانه هنجارهای ثابت انیمیشن دیزنی را کنار گذاشت و سفر خلاقانه خود را آغاز کرد. حرکت متهورانه او با اولین فیلم بلندش در سال 1982 به نام «راز نیمح» به اوج خود رسید که به یکی از تاثیرگذارترین فیلمهای انیمیشن تاریخ تبدیل شد. خروج بلاث از دیزنی تغییر قابل توجهی را در چشمانداز انیمیشن نشان داد زیرا او توانست به سادگی از سبک غالب خانه موش جدا شود. «راز نیمح» رویکرد قصهگویی تاریکتر و بالغتری را نشان داد و موفقیت آن راه را برای موجی از فیلمهای انیمیشنی هموار کرد که جرات به چالش کشیدن قراردادهای سنتی را داشتند و جرقهای برای تجدید حیات خلاقیت در صنعت و تثبیت میراث بلاث به عنوان یک پیشگام در جهان انیمیشن شد.
9. آکیرا (Akira)
- محصول: 1988
- کارگردان: کاتسوهیرو اوتومو
- صداپیشهها: میتسو ایوانا، نوزومی ساساکی، مامی کویاما
- امتیاز راتن تومیتوز: 91 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8 از 10
انتشار «آکیرا» در سال 1988 یک لحظه بهیادماندنی در تاریخ انیمیشن بود و باعث افزایش محبوبیت انیمیشنهای ژاپنی و سبک مانگا در غرب شد که تا به امروز باقی مانده است. جلوههای بصری، روایت پیچیده و مضامین بالغانه آن، مخاطبان را مجذوب و آنها را با سطحی از پیچیدگی انیمیشن آشنا میکرد که قبلا کمتر دیده شده بود و نقش مهمی در کمک به گسترش این سبک انیمیشن ژاپنی داشت. امروزه، انیمهها و مانگاهای ژاپنی به بخش جداییناپذیر فرهنگ عامه در سراسر جهان تبدیل شدهاند و «آکیرا» به عنوان نمادی از تاثیر ماندگار آنها باقی ماند، الهامبخش آثار بیشمار بعدی شد و با برجسته کردن قصهگویی، ویژگیهای هنری منحصربهفرد رسانه را تقویت کرد.
- 12 بازیگر افسانهای که صداپیشگی شخصیتهای انیمیشن باب اسفنجی را بر عهده داشتند
- 10 انیمیشن دیزنی که هیچ شروری در آنها حضور ندارند
- 10 انیمیشن عاشقانه جذاب که باید تماشا کنید
8. چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟ (Who Framed Roger Rabbit ?)
- محصول: 1988
- کارگردان: رابرت زمیکس
- بازیگران: باب هاسکینز، چارلی فلیسشر، کریستوفر لوید
- امتیاز راتن تومیتوز: 96 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10
مطمئنا «چه کسی برای راجر رابیت پاپوش دوخت؟» از لحاظ فنی یک فیلم انیمیشنی با تعریف سنتی نیست، و مطمئنا با وجود آثار کلاسیکی مانند «هفتمین سفر سندباد» (The7th Voyage of Sinbad)، «مری پاپینز» (Mary Poppins) و «تختخواب سحرآمیز» (Bedknobs and Broomsticks) مدتها قبل از آن اولین فیلمی نیست که لایو اکشن را با انیمیشن ترکیب میکند. با این حال، این اولین بار است که این دو ژانر با چنین پیچیدگی فنی بیسابقهای ترکیب میشوند، که هنوز هم پس از 30 سال تاثیر خود را حفظ کرده است و به همین دلیل در این فهرست قرار دارد.
این فیلم پیشگامانه به کارگردانی رابرت زمکیس، تعاملی پویا بین شخصیتهای واقعی و کارتونی را نشان میدهد و تجربهای از نظر بصری خیرهکننده را ایجاد میکند که قبلا دیده نشده بود، اما پس از آن بارها از آن تقلید شده است. این فیلم نه تنها مرزهای آنچه را که از نظر ادغام لایو اکشن و انیمیشن امکانپذیر بود تغییر داد، بلکه پتانسیل یک خط داستانی بالغانه و الهام گرفته از نوآر را در یک محیط انیمیشن نشان داد که سالهای بعد، بر فیلمهایی مانند «هرجومرج فضایی» (Space Jam) و «دنیای باحال» (Cool World) تاثیر گذاشت.
7. فانتازیا (Fantasia)
- محصول: 1940
- کارگردان: ساموئل آرمسترانگ، جیمز آلگار، بیل رابرتز
- صداپیشهها: بن شارپستین، لئوپولد استوکوفسکی، دیمز تیلور
- امتیاز راتن تومیتوز: 95 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.7 از 10
این فیلم پیشگامانه از ساختار روایی انیمیشنهای سنتی جدا شد و در عوض مجموعهای از بخشهای انتزاعی و بصری خیرهکننده را با موسیقی کلاسیک ارائه کرد. با انجام این کار، نشان داد که چگونه انیمیشن میتواند وسیلهای برای بیان هنری ناب باشد. همچنین پیشگام تکنیکهایی مانند استفاده از دوربین چندباله بود که عمق و واقعگرایی را در انیمیشن افزایش داد. «فانتازیا» الهامبخش انیماتورها و فیلمسازان آینده شد تا امکانات بیحدوحصر انیمیشن را کشف کنند. استدلال محکمی وجود دارد که تاثیر آن فراتر از کارتونهای کودکانه و به دنیای راک اند رول مانند «زیردریایی زرد» (Yellow Submarine) بیتلز و «دیوار» (The Wall) پینک فلوید رفته است. دو فیلم شباهتهایی با «فانتازیا» در رویکرد تجربی خود برای استفاده از سکانسهای انیمیشن با موسیقی دارند.
6. فریتز گربه (Fritz the Cat)
- محصول: 1972
- کارگردان: رالف بکشی
- صداپیشهها: رالف بکشی، اسکین هینانت، رزتا لنویر
- امتیاز راتن تومیتوز: 64 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 6.2 از 10
«فریتز گربه» به عنوان اولین انیمیشن با رتبه X شناخته میشود و مسیری را برای ساخت انیمیشن برای بزرگسالان هموار میکند. این فیلم به کارگردانی رالف بکشی با طنز افراطی، تفسیر اجتماعی و محتوای تحریکآمیز خود مرزهای انیمیشن را جابجا کرد. موفقیت تجاری آن نشان داد که انیمیشن میتواند برای مخاطبان بزرگسال جذاب باشد و درک انیمیشن را به عنوان یک رسانه منحصرا کودکانه به چالش بکشد. بدون «فریتز گربه» ممکن نبود شاهد ساخته شدن عناوینی چون «ساوث پارک: گندهتر، درازتر و بریدهنشده» (South Park: Bigger, Longer & Uncut) یا «بیویس و باتهد به آمریکا خدمت میکنند» (Beavis and Butt-Head Do America) باشیم.
5. دیو و دلبر (Beauty and the Beast)
- محصول: 1992
- کارگردان: گری تروزدیل
- صداپیشهها: پیج اوهارا، رابی بنسون، ریچارد وایت
- امتیاز راتن تومیتوز: 93 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8 از 10
«دیو و دلبر» همه چیز را نه فقط برای دیزنی، بلکه برای آینده انیمیشن به عنوان یک هنر تغییر داد. این اولین انیمیشنی بود که نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم شد. این به رسمیت شناختن قابل توجه انیمیشنها به عنوان رسانهای معتبر و هنرمندانه در دنیای سینما موانع را شکست و راه را برای انیمیشنهای کلاسیک بعدی هموار کرد. علاوه بر این، این کلاسیک جاودانه پیشرفتهای چشمگیر و قابل توجهی را در فناوری انیمیشن به نمایش گذاشت، بهویژه استفاده از سیستم تولید انیمیشن رایانهای که امکان ترکیبی یکپارچه از انیمیشنهای دستی و کامپیوتری را فراهم کرد.
4. شرک (Shrek)
- محصول: 2001
- کارگردان: اندرو آدامسون
- صداپیشهها: مایک مایرز، ادی مورفی، کامرون دیاز
- امتیاز راتن تومیتوز: 88 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.9 از 10
«شرک» بدون شک یکی از بامزهترین انیمیشنهایی است که تا کنون ساخته شده و این در موفقیت عظیم آن در بین مخاطبان در هر سنی دیده میشود. این انیمیشن با موفقیت قراردادهای افسانههای سنتی را زیر پا گذاشت و عصر جدیدی از قصهگویی انیمیشنی را آغاز کرد که هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان جذاب بود. طنز هوشمندانه، شخصیتهای بهیادماندنی و ارجاعات فرهنگ عامه آن، سابقهای را برای فیلمهای انیمیشنی ایجاد کرد تا مخاطبان بیشتری را به خود جذب کند.
دستاوردهای تکنولوژیکی فیلم در انیمیشنهای کامپیوتری مرزهای آنچه را که در رسانه ممکن بود جابجا و راه را برای آینده انیمیشنهای بلند سهبعدی هموار کرد. «شرک» نه تنها چشمانداز انیمیشن را احیا کرد، بلکه الهامبخش یک فرنچایز، محصولات فراوان و انیمیشنهای بیشمار دیگری بود که به دنبال تقلید از سبک کمدی آن بودند.
3. شهر اشباح
- محصول: 2003
- کارگردان: هایائو میازاکی
- صداپیشهها: رومی هیراگی، میو ایرینو، ماری ناتسوکی
- امتیاز راتن تومیتوز: 96 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.6 از 10
«شهر اشباح» را هم مثل «آکیرا» باید به عنوان یکی از تاثیرگذارترین انیمیشنهای تمام دوران در نظر گرفت. شاهکار هایائو میازاکی نه تنها انیمههای ژاپنی را به مخاطبان جهانی معرفی کرد، بلکه با مضامین جهانی هویت، شجاعت و آگاهی نسبت به محیط زیست، مرزهای فرهنگی را نیز درنوردید. این نقطه عطفی در صنعت انیمیشن بود و ثابت کرد که انیمهها میتوانند هم از نظر هنری پیچیده و هم از نظر احساسی برای مخاطبان در هر سنی قابل لمس باشند و الهامبخش فیلمسازان بیشماری برای کشف پتانسیل این رسانه برای قصهگویی و هنر بصری در مقیاس بزرگ شوند.
این فیلم نگرش جهانیان به فیلمهای انیمیشن، بهویژه انیمههای ژاپنی را تغییر داد. این فیلم رکورد پردرآمدترین فیلم ژاپنی را به مدت 19 سال در اختیار داشت و با تبدیل شدن به تنها فیلم خارجی زبانی که تا به حال برنده جایزه اسکار بهترین انیمیشن بلند شده است، به شهرت جهانی دست یافت.
2. داستان اسباببازی (Toy Story)
- محصول: 1996
- کارگردان: جان لستر
- صداپیشهها: تام هنکس، تیم آلن، دان ریکلس
- امتیاز راتن تومیتوز: 100 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 8.3 از 10
«داستان اسباببازی» یک تغییر بزرگ در صنعت انیمیشن بوجود آورد. این اولین فیلم بلندی بود که به طور کامل با استفاده از جلوههای ویژه کامپیوتری ساخته شد و روش تولید انیمیشن را متحول کرد. این انیمیشن پتانسیل این فناوری را برای ساختن جهانهای بصری خیرهکننده به نمایش گذاشت و استاندارد جدیدی برای قصهگویی انیمیشنی تعریف کرد.
فراتر از دستاوردهای فنی، شخصیتهای دوستداشتنی و روایت دلانگیز فیلم با مخاطبان در هر سنی ارتباط برقرار کرد و این ایده را تثبیت کرد که از جلوههای کامپیوتری میتوان برای روایت داستانهای احساسی غنی و قانعکننده استفاده کرد. این دستاورد پیشگامانه در «داستان اسباببازی»، پایه و اساس دوره انیمیشن تحت سیطره کامپیوتر را ایجاد کرد که در پی آن پیکسار پیشتاز بود و شیوه ساخت و لذت بردن از انیمیشنها را تا به امروز شکل داد.
1. سفیدبرفی و هفت کوتوله
- محصول: 1937
- کارگردان: دیوید هند
- صداپیشهها: آدریانا کاسلوتی، لوسیل لا لاورن، هری استاکول
- امتیاز راتن تومیتوز: 97 از 100
- امتیاز IMDb به فیلم: 7.6 از 10
1937 سالی بود که دنیای انیمیشن برای همیشه تغییر کرد. سالی بود که اولین انیمیشن بلند تاریخ به نمایش درآمد. فیلم مورد بحث «سفیدبرفی و هفت کوتوله» والت دیزنی است. حتی سالها پس از ساخت، این اثر با انیمیشن خیرهکننده، شخصیتهای توسعهیافته و موسیقی متن زیبا، چنان شاهکار تاثیرگذاری بود که جایزه اسکار افتخاری را «بهعنوان یک نوآوری مهم در رسانه تصویر که میلیونها نفر را مجذوب خود کرده و پیشرو زمینه سرگرمی جدید» دریافت کرد. آقای دیزنی یک تندیس اسکار در اندازه کامل و هفت مجسمه مینیاتوری دریافت کرد که توسط شرلی تمپل، کودک هنرپیشه 10 ساله به او اهدا شد. تماشای فیلم امروز هم مانند تمام آن دهههای قبل سرگرمکننده است، آن هم در حالی که دیزنی همچنان از محدودیتهای دنیای انیمیشن فراتر میرود.
منبع: movieweb