نگاهی به سیر تحول راپونزل از گذشته تا امروز
نسخه‌های متفاوت فیلم راپونزل از سال 1951 تا به حال
همه ما گیسو کمند انیمیشن‌های دیزنی را می‌شناسیم. البته که بیشتر ما و البته دهه هشتادی‌ها با راپونزل 2018 آشنایی بهتری داریم. اما جالب است بدانید که داستان راپونزل به سال‌های 1951 و شاید قبلتر بر می‌گردد. به هر حال ما در این مطلب از اولین نسخه تصویری راپونزل شروع کرده و تا جدیدترین انیمیشن که در قالب لگو ساخته شده را کنار یکدیگر بررسی می‌کنیم.
داستان راپونزل یک داستان آلمانی است که بعدها نویسندگان سایر کشورها دست به تغییرهای اندکی در آن زده‌اند. اتفاق جالب در خصوص تصاویر این فیلم، محیط‌های پشت زمینه رنگارنگ این که منظره‌های بسیار جذابی را خلق کرده است و تلفیقی با آثار جان فورد است.
- جذاب‌ترین پرنسس‌های دیزنی؛ زیبایی‌های دردسرساز
- 8 شرور دیزنی که باید بازی ویدیویی خودشان را دارند
- ۱۵ انیمیشن احساسی دیزنی که اشکتان را درمی‌آورند
1- داستان راپونزل (The Story of Rapunzel)
- کارگردان: ری هری وزین
- سال ساخت: 1951
- امتیاز IMDb فیلم: 6.5 از 10
- نویسنده: شارلوت نایت
- بازیگران: دل مور
« The Story of Rapunzel» یکی از چهار انیمیشن ساخته شده با دست است که استاد داستان‌های پرنسسی یعنی ری هری هاوزن آن را ساخته است. او استاپ موشن را از استادش«ویلیس اچ. اوبراین» آموخت. دو کار دیگر او با نام‌های «داستان شاه میداس» و «هانسل و گرتل» هم شناخته شده هستند. او این انیمیشن‌ها را ابتدا برای آموزش کودکان در مدارس ساخته بود اما بعد از اولین نمایش، در رسانه‌های دیگری هم پخش شد.
دیدن راپونزل با کیفیت انیمیشن‌های امروزی بسیار بسیار لذت بخش است اما راپونزلی که با امکانات هفتاد سال پیش ساخته شده می‌تواند جذاب‌تر باشد. اتفاق جالب در خصوص تصویرسازی این فیلم این است که محیط‌های پشت زمینه بسیار رنگارنگ نقاشی شده و منظره‌های چشم نوازی را خلق کرده است. این نقاشی‌ها ما را به یاد آثار جان فورد می‌اندازد.
2- تئاتر افسانه راپونزل (Faerie Tale Theatre Rapunzel)
- کارگردان: گیلبرت کتس
- سال ساخت: 1983
- امتیاز IMDb فیلم: 7.2 از 10
- نویسنده: دیوید ویلز
- بازیگران: جف بریجر، شلی دووال، جنا رولندز
داستان راپونزل (1983) کمی با نسخه اولیه تفاوت پیدا کرده است. اینکه راپونزل در سنین بزرگسالی در برج به دام می‌افتد اتفاق متمایزی در این فیلم است. ما برای اولین بار در این سری از راپونزل، میتوانیم آنها را در شکل افراد واقعی ببینیم که این اتفاق بسیار جذابی است. کلیت داستان تکراری و مشابه داستان اول است اما گاها برخی از جزئیات به قلم نویسنده یا ایده کارگردان تغییر پیدا کرده است که باعث کشش بیشتر بیننده و داستان می‌شود.
3- راپونزل (Rapunzel)
- کارگردان: اورسولا اشمینگر
- سال ساخت: 1988
- امتیاز IMDb فیلم: 6.9 از 10
- نویسنده: جیکوب گریم، ویلهلم گریم، ولفگانگ لیندنر
- بازیگران: سیلویا ولف، دیرک شوئنت، رنات بلمه
نسخه 1988 یک فیلم تلویزیونی آلمانی است که با یک داستان مبهم دیگر که توسط برادران گریم نوشته شده ترکیب شده است. در این داستان راپونزل در زندگی غنی که جادوگر پیر برایش فراهم کرده بزرگ می‌شود. او یک حلقه جادویی برای رشد موهایش دارد و عاشق شاهزاده ماتیاس است و نمی‌خواهد به دنیای بیرون پا بگذارد. جادوگر بعد از فهمیدن این داستان موهای او را کوتاه می‌کند و پادشاه دستور می‌دهد دور تا دور قلعه را به خوبی مهر و موم کنند تا راپونزل نتواند از آن خارج شود. پیشنهاد می‌کنم ادامه این داستان را در خود فیلم و از زبان بازیگران آن بشنوید.
4- باربی در نقش راپونزل (Barbie as Rapunzel)
- کارگردان: اوون هارلی
- سال ساخت: 2002
- امتیاز IMDb فیلم: 6.5 از 10
- نویسنده: کلیف روبی، النا لستر، سارا میزس
- بازیگران: کلی شریدن، آنجلیکا هوستون، کری سامر
این اولین اقتباس انیمیشنی این داستان است که راپونزل را در کالبد یک باربی تماشا می‌کنیم. در این داستان نوع روایت کمی متفاوت است. مثلا باربی برای تشویق خلاقیت خواهر کوچک‌تر خود، نسخه‌ای از داستان راپونزل را برای او تعریف می‌کند. در این داستان راپونزل نه به عنوان دختر جادوگر بلکه به عنوان یک خدمت‌کار در خانه او حضور دارد. او به همراه دوستانش آرزو داشته در قلعه‌ای کنار دریا زندگی کنند اما در این سرنوشت گیر افتاده بودند تا اینکه یک راهی پیدا می‌کند تا از آن قلعه خارج شده و فرار کند. او در اولین سفرش عاشق شاهزاده می‌شود.
5- راپونزل (Rapunzel)
- کارگردان: بودو فرنیسن
- سال ساخت: 2009
- امتیاز IMDb فیلم: 6 از 10
- نویسنده: جیکوب گریم، ویلهلم گریم، اولاف وینکلر
- بازیگران: سوزان بورسودی، لوئیزا ویتزور، کیه فورکیج
داستان این نسخه از راپونزل هم کمی متفاوت است. او تا سن 12 سالگی زندگی عشایری داشته و با گاری و الاغ گوتل سفر می‌کرد. روزی گوتل راپونزل را در حال حرف زدن با یک پسر جوان می‌بیند و تصمیم می‌گیرد او را در یک برج زندانی کند تا با کمک شانه جادویی موهای خود را بلند کرده و به عنوان یک نردبان در اختیار مادر خوانده‌اش قرار دهد. سال‌ها بعد همان پسر جوان به طور اتفاقی گذرش به برج راپونزل می‌افتد و داستان ادامه پیدا می‌کند.
6- گیسوکمند (Tangled)
- کارگردان: ناتان گرنو، بایرون هاوارد
- سال ساخت: 2010
- امتیاز IMDb فیلم: 7.7 از 10
- نویسنده: دن فوگلمن، جیکوب گریم، ویلهلم گریم
- بازیگران: ماندی مور، زاکاری لوی، دونا مورفی
محبوب‌ترین نسخه راپونزل برای دهه هشتاد و هفتاد، گیسو کمند است. همه تقریبا این نسخه را تماشا کردیم اما برای کسانی که هنوز این فیلم را ندیده‌اند و داستانش را نمی‌دانند باید بگویم که راپونزل بعد از خوردن یک چایی مسموم با موهای جادویی که دارد توسط گوتل ربوده شده و در یک قصر زندانی می‌شود. گوتل از دنیای بیرون برای او فضای ترسناکی را تصویرسازی می‌کند تا او هیچ وقت از قلعه بیرون نرود. با همه این‌ها همچنان راپونزل کنجکاو بود تا دنیای بیرون را کشف کند. برای همین با فلین رایدر از برج فرار کرده و به سفری می‌رود تا دنیای بیرون را کشف کند. قسمت بعدی این نسخه نیز در سال 2012 ساخته شد که مربوط به ماجرای عروسی راپونزل و اتفاقات بامزه دیگر است.
7- گیسوکمند: پیش از تا ابد (Tangled: Before Ever After)
- کارگردان: تام کالفیلد، استفن سندوال
- سال ساخت: 2017
- امتیاز IMDb فیلم: 6.5 از 10
- نویسنده: جیس ریچی، شین پریگمور، کریس سوننبرگ
- بازیگران: زاخاری لوی، مندی مور، ایدن اسپینوزا
داستان این انیمیشن شش ماه پس از وقوع تانگو رخ می‌دهد که قرار است راپونزل شاهزاده رسمی کورونا شود. راپونزل و دوستانش سوار بر ماکسیموس روز قبل از تاجگذاری در جنگل مسابقه می‌دهند و به دیوار مرزی سلطنتی می‌رسند. راپونزل آن سوی دیوار سرزمین باشکوهی را مشاهده می‌کند که هر بیننده‌ای را به وجد می‌آورد. این فقط خلاصه‌ای از داستان است که پیشنهاد می‌کنم ادامه آن را حتما در خود فیلم تماشا کنید.
8- راپونزل: پرنسس یخ‌زده در زمان (Rapunzel: A Princess Frozen in Time)
- کارگردان: استیون سالگادو
- سال ساخت: 2019
- امتیاز IMDb فیلم: 3 از 10
- نویسنده: جسیکا گومز لوپز، استیون سالگادو
- بازیگران: کندال ورتس، جولیسا سیارا، جنیفر گاسکا
داستان فیلم در این قسمت هم مثل سایر نسخه‌ها است اما با روش‌های مدرن‌تر و با کیفیت تصویر بهتری نسبت به نسخه‌های قبلی ظاهر شده که پیشنهاد می‌کنم حتما آن را تماشا کنید. دختر جوان تمام عمر خود را در اتاقی که مادرخوانده‌اش برای او درست کرده بود سپری می‌کند و حالا برای کشف دنیای واقعی و گسترش افق دید خود باید با واقعیت‌ها کنار بیاید.
9- پرنسس‌های لگویی دیزنی: ماجراجویی در قلعه (LEGO Disney Princess: The Castle Quest)
- کارگردان: مایکل دی بلک
- سال ساخت: 2023
- امتیاز IMDb فیلم: 6 از 10
- نویسنده: جنی لی، ریچل واین
- بازیگران: جودی بنسون، جف بنت، کوری برتون
ما تا به اینجای لیست فقط انیمیشن یا فلیم‌های واقعی از راپونزل معرفی کردیم اما خوب است بدانید که در میان تمامی نسخه‌های راپونزل، یک نسخه لگویی بسیار جذاب هم وجود دارد که داستان آن خلاقانه‌تر از موارد قبلی است.
در این انیمیشن شخصیت‌های تیانا، موانا، سفید برفی، راپونزل و آریل به ماجراجویی می‌پردازند که هر کدام از آنها به طور مرموزانه‌ای به قلعه‌ای برده می‌شوند. پس از اینکه وارد قلعه‌ها می‌شوند می‌فهمند که این نقشه شیطانی گاستون برای تصرف تمام قلمرو پادشاهی آنها بوده است. حالا این پرنسس‌ها باید از چالش‌های زیادی عبور کنند تا بتوانند سرنوشت پادشاهی خود را از دست گاستون نجات دهند.
البته باید این نکته را هم به این متن اضافه کنیم که برخی از نسخه‌ها در دسترس نیستند اما به شکل انیمیشن یا لایو اکشن ساخته شده‌اند. داستان آنها مشابه با موارد بالاست و تفاوت چندانی ندارد؛ اما به محض دسترسی ما به نسخه‌های قابل پخش این نسخه‌ها، آنها را در دسترس شما قرار می‌دهیم.
