نقد انیمیشن ربات وحشی (The Wild Robot)
پیروزی احساس بر وظیفه
انیمیشن ربات وحشی (The Wild Robot) محصول استودیوی انیمیشنسازی دریم ورکس، در مدت کوتاهی پس از اکران خود توانسته موفقیت زیادی را رقم بزند. این اثر هم در سینماها پرفروش شده، هم به فهرست 250 فیلم برتر IMDb راه پیدا کرده (تا این لحظه رتبه 150 را از آن خود کرده) و هم زمزمهها مبنی بر این است که این اثر میتواند برنده جایزه اسکار بهترین انیمیشن سال باشد. در این مطلب از myket.ir به نقد و بررسی انیمیشن ربات وحشی میپردازیم و دلایل موفقیت آن را بررسی میکنیم.
انیمیشن ربات وحشی (2024)
- کارگردان: کریس سندرس
- صداپیشگان: لوپیتا نیونگو، پدرو پاسکال، کیت کانر، مت بری
- ژانر: خانوادگی، ماجراجویی
- امتیاز: 8.3
- خلاصه داستان: پس از غرق شدن یک کشتی باری در دل اقیانوس، محمولههای آن شامل یک ربات همهکاره به نام رز به جزیرهای متروکه میرسد. رز باید یاد بگیرد که با محیط جدید خود سازگار شود. او پس از تلاش برای ایجاد ارتباط با حیوانات بومی، با یک غاز یتیم به نام برایت بیل و یک روباه تنها به نام فینک، پیوند عاطفی برقرار میکند.
درباره کارگردان، کریس سندرس
شاید بخشی از موفقیت اصلی ربات وحشی، به کارگردان آن یعنی کریس سندرس برمیگردد. او ربات وحشی را بر اساس کتابی به همین نام، نوشته پیتر براون مورد اقتباس قرار داد. کتاب، سهگانهای علمی تخیلی با نامهای «ربات وحشی»، «ربات وحشی فرار میکند» و «ربات وحشی محافظت میکند» است که توسط انتشارات کتابهای براون برای خوانندگان جوان منتشر شده است.
کریس سندرس برای ساخت ربات وحشی، پس از یک دهه به عالم کارگردانی انیمیشنهای کودکانه برگشت. او پیش از این نویسنده و کارگردان انیمیشنهای موفقی چون «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» (How to Train Your Dragon) در سال 2010 و «غارنشینان» (The Croods) در سال 2013 بوده و در نگارش فیلمنامه انیمیشنهای ماندگاری چون «علاءالدین» (Aladdin)، «دیو و دلبر» (Beauty and the Beast)، «شیرشاه» (The Lion King) و «مولان» (Mulan) نقش داشته است. به همین دلیل، برای بسیاری از منتقدان سختگیر وجود نام کریس سندرس که سه بار نامزد جایزه اسکار شده، کافی بود تا به تماشای ربات وحشی بنشینند.
درونمایه، آشتی طبیعت -و بشریت- با رباتها
همانطور که از اسم این انیمیشن پیداست، ربات وحشی داستان یک ربات به نام رز و تلاشهای او برای ارتباط برقرار کردن با محیط وحشی اطرافش را به تصویر میکشد. در نگاه اول، به نظر میرسد که این انیمیشن، اضطراب اجتماعی متداول نسبت به گسترش رایانههای سخنگو و حتی پیشرفتهای بیش از اندازه هوش مصنوعی را هدف قرار داده است. فناوریهایی که تلاش میکنند تا ماشینها -ساختههای دست بشر- را روز به روز بیشتر شبیه و جایگزین انسانها کنند.
در اینجا ربات اصلی قصه ما Rozzum Unit 7134 است که میتوانیم فرض کنیم توسط نابغههای ساکن سیلیکون ولی اختراع شده است. رباتی که صرفا برای کمک به انسانها و انجام وظایفها آنها برنامهریزی شده است. ذهنیت برنامهنویسی صرفاً وظیفهمحور او برای این شرایط برنامهریزی نشده است.
وقتی رز با تخم رها شدهای مواجه میشود که خودش در اثر اتفاق والدینش را کشته، دچار عذاب وجدان میشود. احساسی که این روزها شاید حتی در انسانها هم کمرنگ شده است. او هیچ تصوری از مادری کردن ندارد، اما در انجام وظیفهاش بسیار خوب عمل میکند؛ حتی اگر این وظیفه، مراقبت کردن از تخم در برابر یک روباه گرسنه باشد.
وقتی غاز از تخم بیرون میآید و طبق قوانین طبیعت، اولین چهرهای را که میبیند مادرش میداند، یک پوسوم خسته از جهان (کاترین اوهارا) با سردی اشاره میکند که رز اکنون مأموریت جدیدی دارد: فرزند پروری. او در این دنیای طبیعی سخت و خشن، باید برای جوجهغازی به نام برایت بیل مادری کند، او را پروار کند و به او پرواز را آموزش بدهد تا وقتی پاییز از راه رسید، برایت بیل بتواند همچون دیگر همتایانش به جنوب پرواز کرده و از زمستان جان سالم به در ببرد.
در اینجا داستان بر اساس فرض دیگری جلو میرود. اینکه رباتهای نسل جدید هرچه بیشتر در یک محیط باشند، خود را با توجه به آن محیط وفق داده و از نو برنامهنویسی میکنند. شاید این همان اصطلاح هوش مصنوعی مولد است. ربات داستان قرار نیست احساسات انسانی داشته باشد و برای چنین چیزهایی برنامهنویسی نشده است. اما رز که تحت تاثیر حیوانات جنگل قرار گرفته است، تمام تلاش خود را میکند. تا جایی که در نهایت با فرار از ذهن برنامهنویسی شدهاش به یک قهرمان تبدیل میشود.
جادوی صداپیشگی با الهام از الکسا
لوپیتا نیونگو، بازیگر کنیایی مکزیکی فیلمهایی چون «12 سال بردگی» (12 Years a Slave)، «پلنگ سیاه» (Black Panther) و «یک مکان ساکت: روز نخست» (A Quiet Place: Day One) صداپیشگی شخصیت رز را بر عهده دارد. او این کار را با الهام از الکسا، دستیار رباتیک آمازون، انجام میدهد. با این حال نکته اساسی اینجاست که صدای رز برخلاف الکسا تغییر میکند. هرچه رز بیشتر شروع به درک احساسات میکند، جنس صدای او نیز عوض می شود. در واقع این ربات تنها با استفاده از صدا و چشمهای چرخدندهایاش -که در مواردی چون غم و شادی همچون چشم انسانها باز و بسته میشود- احساسات را به ما منتقل میکند.
حضور پدرو پاسکال در نقش روباهی به نام فینک در نقطه مقابل رز قرار میگیرد. فینک روباهی است که ارتباط خوبی با دیگر حیوانات جنگل ندارد و تنهاییاش را در پس شوخیهایش مخفی میکند. اما او که در ابتدا قصد دارد تخم غاز را برباید، در ارتباط با رز و همراه او رشد میکند.
البته این انیمیشن فقط به حضور نامهایی چون نیونگو و پاسکال اکتفا نکرده است و نامهای بزرگ دیگری چون کاترین اوهارا (بازیگر نقش مادر کوین در فیلم «تنها در خانه»، بیل نای (بازیگر نقش دیوی جونز در «دزدان دریایی کاراییب»، مارک همیل (بازیگر نقش لوک اسکایوالکر در فیلمهای جنگ ستارگان) و وینگ ریمز (بازیگر نقش لوتر استیکل در مجموعه فیلمهای ماموریت غیرممکن») صداپیشگی دیگر شخصیتها را انجام میدهند.
در مجموع، انیمیشن ربات وحشی یک انیمیشن خانوادگی برای همه سنین است که بچهها را خوشحال میکند و بزرگترها را احتمالا با بغضی در گلو تنها میگذارد. در گلوی آدم باقی میگذارد. این انیمیشن، داستان عشقی است که منطق را به چالش میکشد و نشان میدهد که هر کسی میتواند تمام ظرفیتهایش را شکوفا کند، فقط اگر از برنامهریزیهای فعلیاش -چیزهایی چون منطق و اجبارهای اجتماعی و …- جلوتر برود.
ربات وحشی 2 در راه
به دنبال موفقیت زودهنگام انیمیشن ربات وحشی در گیشه، استودیوی انیمیشنسازی دریم ورکس خیلی زود شروع به ساختن ربات وحشی 2 کرده است. کریس سندرس در گفتوگو با مطبوعات تایید کرد که ساخت دنباله ربات وحشی آغاز شده و در حال حاضر در دریم ورکس در حال ساخت است.
ربات وحشی 2 احتمالا همچون کتاب، «ربات وحشی فرار میکند» (The Wild Robot Escapes) نام خواهد گرفت. در این کتاب، رز که از آن جزیره دورافتاده عبور کرده، اکنون خود را در یک مزرعه خانوادگی گرفتار میبیند. او باید تلاش کند تا از این مزرعه و چالشهای دنیای متمدن اطرافش فرار کرده و نزد برایت بیل و فینک برگردد.
تا این لحظه زمان مشخصی برای اکران انیمیشن ربات وحشی 2 و همچنین فهرست عوامل سازنده و صداپیشگان این انیمیشن اعلام نشده است.