بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی که باید حتما ساخته شوند

اگر از شما بپرسند که این روز چه چیزی بیشتر مورد سرگرمی افراد جهان قرار گرفته است، چه جوابی برایش دارید؟ بازی‌های ویدیویی با سرعت چشمگیری به یکی از سودآورترین و محبوب‌ترین رسانه‌های سرگرمی در جهان تبدیل شده‌اند. با افزایش مخاطبان این صنعت، استودیوهای فیلم‌سازی نیز به دنبال بهره‌برداری از پتانسیل داستان‌های غنی و جهان‌های خیالی بازی‌ها برای خلق بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی هستند. موفقیت فیلم‌هایی مانند ماینکرفت و سونیک خارپشت نشان‌دهنده جذابیت این اقتباس‌ها برای مخاطبان نسل جوان است. ژانر علمی تخیلی، با دنیاهای بدیع و داستان‌های عمیقش، معدن طلایی و نامحدود برای سینما است که اگر میلیون‌ها فیلم و بازی بسازند بازهم موضوعات این ژانر جذاب تمام نخواهد شد.

در حال حاضر جنگ ستارگان به‌عنوان بزرگ‌ترین حماسه علمی تخیلی شناخته می‌شود و به پادشاه فیلم‌های علمی تخیلی معروف است. ولی بازی‌های ویدیویی علمی تخیلی زیادی وجود دارد که پتانسیل خلق آثاری نزدیک به این عظمت را دارند. در این مقاله، به معرفی ده بازی ویدیویی علمی تخیلی می‌پردازیم که می‌توانند بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی را رقم بزنند. این بازی‌ها، که هنوز اقتباس سینمایی نداشته‌اند، با داستان‌های گیرا، جهان‌سازی غنی و شخصیت‌های به‌یادماندنی، آماده‌اند تا مخاطبان را در سینماها مجذوب خود کنند. از ماجراهای فضایی حماسی تا داستان‌های آینده‌نگرانه، این عناوین می‌توانند تجربه‌ای بصری و احساسی بی‌نظیر را به پرده نقره‌ای بیاورند و جایگاه ویژه‌ای در میان بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی پیدا کنند.

• بهترین فیلم‌های تینیجری که از کتاب‌ها اقتباس شده‌اند

۱۰. Metroid Prime

• سال انتشار بازی: ۲۰۰۲
• حالت: تک نفره
• ژانر: اکشن، علمی تخیلی

موفقیت بی نظیر انیمیشن برادران سوپر ماریو نشان داد که نینتندو توانایی خلق اقتباس‌های سینمایی موفقی از مجموعه بازی‌های محبوب خود دارد. در حالی که این شرکت اکنون با اقتباس لایو اکشن افسانه زلدا به عرصه سینما قدم گذاشته، مجموعه بازی متروید پرایم به‌عنوان گزینه‌ای برجسته برای تبدیل شدن به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی مطرح است. این مجموعه داستان ساموس آران، شکارچی جایزه‌بگیر بین‌کهکشانی را روایت می‌کند که در سیارات ناشناخته کاوش کرده و با تهدیدات باستانی یا موجودات بیگانه مبارزه می‌کند، در حالی که تاریخچه‌ای غنی و اسرارآمیز را کشف می‌نماید.

 در گذشته تلاش‌هایی برای ساخت فیلم متروید صورت گرفته که هیچ کدام به سرانجام نرسید؛ ولی اکنون زمان مناسبی برای احیای این پروژه است. بازی متروید پرایم با ارایه جهانی سه‌بعدی و پرجزئیات، به‌عنوان برترین اثر این مجموعه شناخته می‌شود. هرچند داستان آن ساده به نظر می‌رسد؛ اما جهان‌سازی عمیق، افسانه‌های کهن و اتمسفر وهم‌انگیز آن، بستری ایده‌آل برای یک فیلم اکشن یا ترسناک علمی تخیلی فراهم می‌کند. متروید با ترکیبی از شگفتی‌های علمی تخیلی در سطح جنگ ستارگان و حس وحشت کهکشانی که یادآور مجموعه فیلم‌های ترسناک بیگانه هستند پتانسیل خلق فیلمی جذاب و نفس‌گیر را دارد که می‌تواند در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی در آینده جای گیرد.

۹. Detroit: Become Human

• سال انتشار بازی: ۲۰۱۸
• سکو‌های بازی: پلی استیشن ۴، مایکروسافت ویندوز
• حالت: تک نفره
• ژانر: ماجراجویی

بسیاری از مردم جهان بر این باور هستند که بازی‌های ویدیویی به دلیل تمرکز بر گیم‌پلی، داستان‌های عمیقی ندارند؛ اما بازی دیترویت: بیکام هیومن این باور را به کل دگرگون کرد. این بازی با روایت چندلایه و انتخاب‌محور خود، ثابت می‌کند که داستان می‌تواند قلب تپنده یک اثر باشد. بازی روایت‌گر سه خط داستانی متمرکز بر ربات‌ها است؛ یکی که آزادی و خودآگاهی تازه‌یافته‌اش را در آغوش می‌کشد، دیگری که برای رهایی دیگر ربات‌ها مبارزه می‌کند و سومی، به نام کانر، که وظیفه شکار ربات‌های خودآگاه را بر عهده دارد. شخصیت کانر با تضاد عمیق احساسی میان وظیفه، هدف و مفهوم آزادی، به یکی از ماندگارترین شخصیت‌های بازی تبدیل شده است.

این روایت عمیق و احساسی، همراه با جلوه‌های بصری خیره‌کننده و میان‌پرده‌های سینمایی این بازی را به گزینه‌ای ایده‌آل برای یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی در آینده تبدیل می‌کند. دیترویت با فضاسازی فکری و فلسفی خود که یادآور شاهکارهایی چون بلید رانر است، می‌تواند به فیلمی جذاب و تامل‌برانگیز درباره آینده بشر با هوش مصنوعی‌ها تبدیل شود. جهان غنی و داستان‌سرایی بصری این بازی، آن را به اثری آماده برای پرده نقره‌ای بدل کرده است. خود من هم تعجب می‌کنم که چرا این شاهکار هنوز به فیلم تبدیل نشده است.

۸. Bioshock

• سال انتشار بازی: ۲۰۰۷
• سکو‌های بازی: ایکس باکس ۳۶۰، مایکروسافت ویندوز، پلی استیشن ۳، آی او اس
• حالت: تک نفره
• ژانر: تیراندازی اول شخص

محال است که این بازی را قبلا انجام نداده باشید. بایوشاک مجموعه بازی جذاب و کلاسیک که بازیکنان را به سفری وهم‌آلود در شهری زیرآبی به نام رپچر می‌برد؛ آرمان‌شهری شکست‌خورده که در آن هر گوشه پر از راز، وحشت و پیچش‌های داستانی است. شخصیت اصلی این اثر در میان خرابه‌های این شهر فروپاشیده، برای یافتن و نابودی رهبران آن مبارزه می‌کند، در حالی که با تهدیدات و افشاگری‌های هیجان انگیزی مواجه می‌شود. این دنیای غنی و داستان سیاسی عمیق، بایوشاک را به یکی از برجسته‌ترین طعمه‌ها در میان آثار بازی‌های ویدیویی تبدیل کرده و پتانسیل آن را برای خلق یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی ثابت کرده است.

فیلم این بازی جذاب سال‌هاست در مرحله پیش‌تولید به سر می‌برد و هنوز به مرحله اکران نرسیده، طرفداران امیدوارند این اقتباس بتواند عظمت بازی را به پرده نقره‌ای منتقل کند. جهان‌سازی خیره‌کننده، مضامین فلسفی و پیچش داستانی انقلابی این بازی، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای یک فیلم سینمایی علمی تخیلی اکشن تبدیل می‌کند. هرچند بایوشاک به طور کامل در ژانر علمی تخیلی جای نمی‌گیرد؛ اما عناصر خیالی و فضای منحصربه‌فرد آن به اندازه کافی به این سبک نزدیک است تا در فهرست آثار درخور اقتباس‌های سینمایی قرار گیرد. بایوشاک با حفظ اتمسفر وهم‌آلود و روایت عمیق، این فیلم می‌تواند به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی در تاریخ بدل شود.

• 3 فیلم اقتباسی از بازی‌های نینتندو که به زودی منتشر می‌شوند

۷. Portal 2

• سال انتشار بازی: ۲۰۱۱
• سکو‌های بازی: مایکروسافت ویندوز، اواس ده، ایکس باکس ۳۶۰، پلی استیشن ۳
• حالت: تک نفره
• ژانر: معمایی

پورتال ۲ یکی از شاهکارهای شرکت ولو است که، پتانسیل فوق‌العاده‌ای برای تبدیل شدن به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی دارد. این بازی داستان دو ربات آزمایشی را در محیطی مرموز و آزمایشگاهی روایت می‌کند که با چالش‌های پیچیده و معماهای هوشمندانه مواجه می‌شوند. در نهایت، کشف حقیقتی تکان‌دهنده، آن‌ها را به تلاش برای فرار از این دنیای عجیب واداشته و داستانی هیجان انگیز و جذاب را رقم می‌زند.

یکی از نقاط قوت این بازی نوآوری بصری و گیم‌پلی خلاقانه آن است که می‌تواند الهام‌بخش جلوه‌های بصری خیره‌کننده‌ای در سینما باشد و استاندارد‌های جدیدی را برای زیر ژانر خود تعریف کند. مشابه آن چه در جنگ ستارگان: امیدی تازه دیده‌ایم. درست است که علت محبوبیت بازی گیم‌پلی جذاب آن است ولی داستان عمیق و شخصیت‌پردازی هوشمندانه آن، بستری محکم برای یک فیلم علمی تخیلی تاثیرگذار فراهم می‌کند.

کارگردان تنها باید خلاقیت و نوآوری بازی را با تکنیک‌های فیلمسازی مدرن ترکیب کند تا اثری به‌یادماندنی خلق شود که تا مدت‌ها در ذهن باقی بماند. این اثر به‌عنوان یکی از برترین بازی‌های تاریخ، مواد اولیه لازم برای خلق فیلمی انقلابی و تاثیرگذار را دارد که می‌تواند در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی جای گیرد و مخاطبان را با جهانی وصف نشدنی و هیجان‌انگیز خوشحال کند.

۶. Cyberpunk 2077

• سال انتشار بازی:
• سکو‌های بازی: پلی استیشن۵، ایکس باکس سری اکس‌اس، پلی استیشن۴، ایکس باکس وان، مایکروسافت ویندوز
• حالت: تک نفره
• ژانر: نقش آفریتی، اول شخص تیراندازی

سایبرپانک ۲۰۷۷ در زمان انتشار اولیه به دلیل مشکلات فنی و باگ‌های فراوان موجود در بازی، یکی از بزرگ‌ترین ناکامی‌های صنعت بازی‌های ویدیویی محسوب می‌شد؛ اما با تلاش‌های بی‌وقفه تیم سازنده، این بازی در سال‌های بعد به یکی از درخشان‌ترین عناوین دهه ۲۰۲۰ تبدیل شد. داستان بازی در شهر تاریک و پرآشوب نایت سیتی رخ می‌دهد، جایی که جرم و جنایت بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره است. شخصیت اصلی در این دنیای پرزرق‌وبرق جنایت، سفری پرماجرا را تجربه می‌کند که مملو از انتخاب‌های دشوار و لحظات نفس‌گیر است.

موفقیت انیمه جذاب سایبرپانک: ادجرنرز که برنده جایزه انیمه سال شد، نشان داد که این فرنچایز توانایی درخشش در رسانه‌های مختلف را دارد. یک فیلم سینمایی با بودجه کلان می‌تواند جهان نایت سیتی را عمیق‌تر کاوش کرده و با تمرکز بر یک داستان منسجم، به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی تبدیل شود. حضور ستارگانی چون کیانو ریوز، که می‌تواند نقش خود را بازآفرینی کند، این فیلم را به اثری در سطح بلاک‌باسترهای علمی تخیلی مانند جنگ ستارگان نزدیک می‌کند و حتی ممکن است از آن پیشی بگیرد.

۵. Stellaris

• سال انتشار بازی: ۲۰۱۶
• سکو‌های بازی: مایکروسافت ویندوز، مک او‌اس، پلی استیشن۴، ایکس باکس وان
• حالت: تک نفره و چند نفره
• ژانر: استراتژیک

 بسیاری از بازی‌های این فهرست از عناوین پرآوازه AAA (بازی‌هایی که توسط استودیو‌های بزرگ با بودجه‌های کلان ساخته شده‌اند) هستند بازی‌هایی مستقلی مانند استلاریس گاهی اوقات درخششی غیرمنتظره دارند. این بازی استراتژیک علمی تخیلی، بازیکنان را در نقش رهبری یک تمدن بین‌ستاره‌ای قرار می‌دهد که باید کهکشانی ناشناخته را کاوش، استعمار و مدیریت کنند. وظیفه شما در این بازی تعامل با تمدن‌های جدید، دیپلماسی پیچیده، تجارت، جنگ‌ها و تهدیدات کیهانی هستند که همگی بخشی از تجربه پویای این بازی هستند. استلاریس با ایجاد داستان‌هایی منحصربه‌فرد از طریق رویدادهای از پیش نوشته‌شده و تصمیم‌گیری‌های بازیکن، هر بار تجربه‌ای تازه را ارایه می‌دهد.

اگرچه استلاریس به‌عنوان یک بازی استراتژیک ممکن است فاقد یک داستان خطی مشخص به نظر برسد؛ اما انعطاف‌پذیری آن در خلق روایت‌های پویا، پتانسیل بی‌پایانی برای اقتباس سینمایی فراهم می‌کند. نویسندگان می‌توانند با الهام از مکانیک‌های بازی و جهان‌سازی غنی آن، داستانی حماسی و جذاب خلق کنند که مضامین سیاسی، کهکشانی و انسانی را در بر بگیرد. این ویژگی‌ها استلاریس را به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی تبدیل می‌کند که می‌تواند روح حماسی و پویایی‌های سیاسی جنگ ستارگان را دوباره و با استانداردهای جدید بازآفرینی کند و جایگاه ویژه‌ای در میان بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی بیابد.

۴. Prey

• سال انتشار بازی: ۲۰۱۷
• سکو‌های بازی: مایکروسافت ویندوز، پلی استیشن۴، ایکس باکس وان
• حالت: تک نفره
• ژانر: جهان باز

بازی پری محصول سال ۲۰۱۷ یک شاهکار ترسناک علمی تخیلی است که با فضای وحشت آور و گیم‌پلی نوآورانه‌اش، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی دارد. داستان بازی حول شخصیتی به نام مورگان یو می‌چرخد که در یک ایستگاه فضایی گرفتار شده و با موجودی مرموز به نام تایفون (Typhon) مواجه می‌شود. این موجود قادر است به اشیا بی‌جان تبدیل شود، به‌گونه‌ای که هر شی در محیط، از یک لیوان گرفته تا یک صندلی، می‌تواند تهدیدی مرگبار باشد. این ویژگی، بازی را به تجربه‌ای پرتنش و غیرقابل‌پیش‌بینی تبدیل کرده که بازیکن را در حالت دایمی اضطراب نگه می‌دارد.

فضا سازی عمیق و اتمسفر سنگین بازی آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای یک فیلم ترسناک علمی تخیلی تبدیل می‌کند. کارگردانی هوشمندانه می‌تواند با بهره‌گیری از این فضای پرتنش، هر صحنه را به لحظه‌ای نفس‌گیر بدل کند. جنگ ستارگان هرگز به‌طور کامل به ژانر وحشت وارد نشد و بازی پری می‌تواند این خلا را پر کند و با داستانی گیرا و جلوه‌های بصری خیره‌کننده، تجربه‌ای سینمایی خلق کند که هم طرفداران ژانر علمی تخیلی و هم علاقه‌مندان به وحشت را مجذوب خود کند. عجیب است که این بازی هنوز اقتباسی سینمایی نداشته است اگر چنین چیزی ساخته شود شک نکنید که با پتانسیل بی‌نظیرش، می‌تواند در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی جایگاه ویژه‌ای بیابد.

۳. Death Stranding

• سال انتشار بازی: ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۵
• سکو‌های بازی: پلی استیشن۴، مایکروسافت ویندوز، مک ‌اواس، آی‌او‌اس، ایکس باکس سری اکس‌اس، پلی استیشن۵
• حالت: تک نفره
• ژانر: اکشن

دث استرندینگ ساخته هیدئو کوجیما، با جهان‌سازی منحصربه‌فرد و داستان عمیق خود، یکی از موردانتظارترین اقتباس‌های سینمایی است که قرار است در سال ۲۰۲۷ اکران شود. این بازی که واجد شرایط حضور در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی است، داستان جهانی پساآخرالزمانی را روایت می‌کند که در آن شخصیت اصلی به نام سم پورتر بریجز، وظیفه دارد با سفر در سرزمینی ویران‌شده، محموله‌های حیاتی را به مناطق مختلف برساند و آن‌ها را از طریق شبکه‌های ارتباطی دوباره به هم متصل کند. این سفر پرمخاطره، پر از لحظات احساسی و مضامین فلسفی است که به بازی عمقی بی‌نظیر می‌بخشد.

هیدئو کوجیما به‌خاطر خلق برخی از تاثیرگذارترین داستان‌های بازی‌های ویدیویی شناخته می‌شود؛ این ویژگی، بازی دث استردینگ را به گزینه‌ای ایده‌آل برای اقتباس‌های سینمایی آینده تبدیل می‌کند که می‌تواند با بهترین آثار مانند جنگ ستارگان رقابت کند. دنباله این بازی،  که نامزد عنوان بهترین بازی سال ۲۰۲۵ است که با روایتی عمیق‌تر و احساسی‌تر، پتانسیل این فرنچایز را برای خلق فیلمی حماسی و برانگیزنده تقویت می‌کند. با کارگردانی مناسب، این فیلم می‌تواند نه‌تنها طرفداران بازی، بلکه مخاطبان گسترده سینما را مجذوب خود کند و حتی نامزد جوایز معتبر مانند اسکار شود و جایگاه خود را در میان بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی تثبیت نماید.ژ

• 4 فیلم و سریال اقتباسی پلی استیشن پروداکشنز

۲. Outer Wilds

• سال انتشار بازی:
• سکو‌های بازی: مایکروسافت ویندوز، مک‌اواس، ایکس‌باکس وان، پلی استیشن۴
• حالت: تک نفره
• ژانر: اکشن، ماجراجویی

این بازی یک جواهر کمتر شناخته‌شده در دنیای بازی‌های علمی تخیلی است که تجربه‌ای منحصربه‌فرد نسبت به سایر بازی‌های دیگر ارایه می‌دهد که آن را به کاندیدایی ایده‌آل برای یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی تبدیل می‌کند. این بازی داستان کاوشگری را روایت می‌کند که در یک حلقه زمانی ۲۲ دقیقه‌ای گرفتار شده است، حلقه‌ای که با انفجار یک ابرنواختر به پایان می‌رسد. در هر چرخه، بازیکن با کاوش در سیارات و ویرانه‌های باستانی، اسرار جهان و منشا این حلقه زمانی را کشف می‌کند، با امید به یافتن راهی برای شکستن آن این ساختار روایی ترکیبی از حس کنجکاوی و کشف را به بازیکن منتقل می‌کند.

 فیلم‌های حلقه زمانی در سینما سابقه به شدت طولانی دارند دارند و بازی وحشی‌های بیرونی با جهان‌سازی خلاقانه و مکانیک‌های منحصربه‌فرد خود، پتانسیل ارایه چیزی کاملا جدید را دارد. داستان منسجم و پیشرفت تدریجی آن، همراه با حس شگفتی و نوآوری، این بازی را به گزینه‌ای ایده‌آل برای اقتباس سینمایی تبدیل می‌کند. یک فیلم از این بازی می‌تواند با جلوه‌های بصری خیره‌کننده و روایتی گیرا، مخاطبان را به سفری کهکشانی ببرد که هم تامل‌برانگیز و هم سرگرم‌کننده است. این اثر، با توانایی خود در انتقال حس اکتشاف، شایسته دیده شدن توسط مخاطبان گسترده‌تری است و می‌تواند در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی جایگاهی ویژه بیابد.

۱. Mass Effect Trilogy

• سال انتشار بازی: ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۲
• سکو‌های بازی: مایکروسافت ویندوز، ایکس‌باکس ۳۶۰، پلی استیشن۳
• حالت: تیر اندازی سوم شخص
• ژانر: علمی تخیلی

یکی از برجسته‌ترین مجموعه‌های علمی تخیلی در دنیای بازی‌های ویدیویی، بازی تاثیر فراگیر است که با سه‌گانه‌ای نمادین و داستانی فراگیر، استانداردی جدید در روایت تعاملی در جهان بازی‌ها خلق کرده است. این بازی داستان فرمانده شپرد را دنبال می‌کند که رهبری تیمی از سربازان را بر عهده دارد تا در برابر ریپرها ماشین‌هایی که قصد نابودی کهکشان را دارند، ایستادگی کند. جهان‌سازی دقیق، شخصیت‌پردازی عمیق و انتخاب‌هایی که مسیر داستان را شکل می‌دهند، این اثر را به یکی از بهترین بازی‌های علمی تخیلی تاریخ تبدیل کرده است.

قرار است اقتباسی تلویزیونی از این بازی  ساخته شود که می‌تواند گستردگی جهان این بازی را به‌خوبی پوشش دهد. یک سه‌گانه سینمایی با بودجه کلان می‌تواند تجربه‌ای بصری و حماسی را به ارمغان بیاورد که یاد آور حماسه برزگی مثل ارباب حلقه‌ها باشد. به همین دلیل است که در فهرست بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی جای گرفته است و از رتبه اول برخوردار است. این بازی از نژادهای بیگانه متنوع گرفته تا افسانه‌های پشت ریپرها، داستانی غنی و چندلایه ارایه می‌دهد که با بهترین آثار علمی تخیلی روز دنیا قابل مقایسه است. با این ویژگی‌ها، آماده است تا محض اکران به یکی از بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی تبدیل شود.

بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدویی علمی تخیلی

جهان بازی‌های ویدیویی با داستان‌های عمیق و جهان‌سازی‌های خیره‌کننده، منبعی غنی برای خلق بهترین اقتباس‌های سینمایی از بازی‌های ویدیویی است. از حماسه‌های کهکشانی مانند (Mass Effect) تا تجربیات نوآورانه‌ای چون (Outer Wilds) این بازی‌ها پتانسیل تبدیل شدن به فیلم‌هایی را دارند که نه‌تنها طرفداران، بلکه مخاطبان گسترده سینما را مجذوب خود کنند. با پیشرفت فناوری فیلم‌سازی و افزایش علاقه استودیوها به اقتباس‌های سینمایی، این عناوین می‌توانند با الهام از آثار بزرگی چون جنگ ستارگان، داستان‌هایی بصری و احساسی خلق کنند که مرزهای ژانر علمی تخیلی را در سینما جابه‌جا کنند.

منبع: COLLIDER