10 تغییر مثبتی که جان ویک در ژانر اکشن ایجاد کرد
سری فیلم‌های جان ویک (John Wick) به عنوان فرانچایزی فوق‌العاده در سبک اکشن، سینمای هالیوود را متحول کردند. این سری از فیلم‌های اکشن با صحنه‌های واقعی نبرد، موسیقی متفاوت و از همه مهم‌تر بازی تحسین برانگیز بازیگرانی مانند کیانو ریوز، جایگاه ویژه‌ای در میان مخاطبان سبک اکشن دارند. اگر چه فیلم‌های بسیاری در سبک اکشن وجود دارد که می‌توان به عنوان اثری ماندگار و تحسین برانگیز از آنها یاد کرد اما هیچ‌کدام با جان ویک قابل مقایسه نیستند و تاثیر این فیلم بر مخاطبان و ژانر اکشن را نداشته‌اند.
این فرانچایز علاوه بر تاثیری که در ژانر اکشن و سینمای هالیوود داشته، راه را برای ستاره‌های ناشناخته این سبک نیز هموار کرده است. به لطف این مجموعه بازیگرانی که تا پیش از جان ویک استعداد آنها ناشناخته بود نیز به خوبی در میان مخاطبان معرفی شدند و به شهرت رسیدند. علت دیگر محبوبیت مجموعه فیلم‌های جان ویک زیبایی و ظرافت، دو ویژگی مهمی است که کمتر در ژانر اکشن دیده می‌شود. جان ویک را می‌توان مانند ستاره‌ای در آسمان تاریک فیلم‌های اکشن دانست و ما در این مطلب قصد معرفی این ستاره درخشان و روش‌های تاثیرگذاری آن بر سینمای اکشن هالیوود را داریم.
تاریخچه جان ویک و اثر آن بر ژانر اکشن هالیوود
نخستین فیلم از سری فیلم‌های جان ویک در سال 2014 اکران شد و از همان روزهای ابتدایی پخش به محبوبیت زیادی در میان مخاطبان دست یافت. این سری فیلم‌ها که آخرین نسخه آنها در سال 2023 منتشر شده، چیزی حدود یک دهه است که مخاطبان را سرگرم کرده‌اند و با مجموعه‌ای از اسپین آف‌های جذاب، محبوبیت ژانر اکشن در میان مردم و مخاطبان را چندین برابر می‌کنند.
سری فیلم‌های جان ویک جزو سرگرم‌کننده‌ترین آثار سینمایی هستند. به علاوه با به کارگیری تنکنیک‌های استراتژیک فیلم‌سازی در پشت صحنه و جلوی دوربین و تفکر متفاوت کارگردان و نویسنده، از چارچوب همیشگی فیلم‌های اکشن یا کشتار، قتل و خونریزی خارج شده و با اضافه کردن ظرافت به این صحنه‌های همیشه خشن، سبک جدیدی را در این ژانر ابداع کرده‌اند.
تا پیش از جان ویک، ژانر اکشن، ژانری خسته کننده بود و تنها گروه خاصی از مخاطبان دنبال کننده آثار آن بودند. به علاوه بسیاری از فیلم‌هایی که در این ژانر ساخته می‌شدند، با وجود هزینه‌های گزاف، آثاری ضعیف و شرم‌آور، پر از قتل‌های افراطی، نبردهای غیرواقعی و صحنه‌های شلوغ و غیر قابل هضم بودند. جان ویک اما انقلابی در این ژانر به پا کرد و جانی دوباره به این ژانر قدرتمند اما بدشانس داد.
اولین اثر این فرانچایز یعنی جان ویک 1، با داستانی درام و ملایم کار خود را آغاز می‌کند و با رسیدن به اولین صحنه اکشن تماشاگر را میخکوب کرده و درست در همین نقطه است که مخاطب می‌فهمد باید در انتظار چه چیزی باشد. تلفیق درام و اکشن، صحنه‌هایی واقعی اما ملایم برای جان ویک 1 ایجاد کردند اما در سری‌های بعدی این فرانچایز صحنه‌های اکشن پخته‌تر و حرفه‌ای‌تر شدند.
کیانو ریوز در جان ویک از راه‌های خلاقانه‌تری نسبت به دیگر فیلم‌های اکشن برای مبارزه با دشمنانش استفاده می‌کند و این موضوع باعث می‌شود که در هر فیلم جان ویک لحظات عالی برای مخاطبان فراهم شود. علاوه بر این، توجه کارگردان چاد استاهلسکی به جزئیات در پیشرفت داستان و استفاده از موقعیت‌های جغرافیایی متنوع برای نمایش بهتر صحنه‌ها مانند زاویه دادن به دوربین از جهات مختلف، همگی جان ویک را به بهترین الگو برای فیلم‌های اکشن بعدی تبدیل می‌کنند. در ادامه 10 روشی که جان ویک سینمای اکشن هالیوود را برای بهتر شدن تغییر داد را با هم بررسی می‌کنیم.
- دانش‌نامه جهان جان ویک و آشنایی با اشخاص و اصطلاحات مهم
- 15 بازیگر درخشان که دوست داریم به فرنچایز جان ویک بپیوندند
- 11 قاتل حرفه‌ای مجموعه جان ویک به ترتیب مهارت
10. فیلم‌های جان ویک راه را برای ستاره‌های اکشن کمتر شناخته شده هموار کردند
یکی از خصوصیات دست کم گرفته شده جان ویک این است که به بسیاری از بازیگران تازه‌کار و کمتر شناخته شده اجازه می‌دهد تا استعدادهای خود را شکوفا کنند و خود را برای بازی در نقش‌های سخت‌تر آماده کنند. علاوه بر این، موفقیت جان ویک منجر به ساخت فیلم‌های اکشن با داستان‌های خلاقانه و متفاوت شده است، همانطور که در Nobody و Free Guy اثر سری فیلم‌های جان ویک به طور واضح دیده می‌شود.
در حالی که ریوز در فیلم‌های اکشن دیگری مانند فرنچایز Speed و The Matrix نیز بازی کرده است، فرصتی که در جان ویک داشته و هنرنمایی او در نقش جان ویک،A-lister را به عنوان یکی از قهرمانان اکشن برجسته هالیوود به جهانیان معرفی کرده است. با پخش پشت صحنه‌های بازی کیانو ریوز در جان ویک 4 این بازیگر نشان داد که قدرت نمایی خود در این نقش را متعهدانه ادامه می‌دهد و به همین دلیل است که به عنوان یکی از خاص‌ترین ستاره‌های اکشن هالیوود شناخته می‌شود.
9. اجرایی خارق‌العاده با ترکیب اسلحه و هنرهای رزمی
کارگردانان چاد استاهلسکی و دیوید لیچ، بدلکار و هماهنگ کنندگان بدلکاری با تجربه‌ای هستند. تجربه قبلی چاد استاهلسکی و دیوید لیچ، خالقان جان ویک، در هالیوود به عنوان مجری و هماهنگ کنندگان بدلکاری، کمک قابل توجهی به ایجاد صحنه‌های مبارزه در این فرنچایز، واقعی و طبیعی به نظر رسیدن آنها کرده است. صرف نظر از اینکه منتقدان جان ویک چقدر کم یا زیاد باشند داستان این فیلم هر بیننده‌ای را جذب خود می‌کند و در کنار آن صحنه‌های مبارزه آنقدر خیره کننده است که حتی اگر طرفدار سبک اکشن نباشید هم میخکوب آنها خواهید شد. داستان این فیلم اکشنی در دل درام است و این موضوع جذابیت جان ویک برای مخاطبان را چندین برابر می‌کند. کیانو ریوز وارد یک ماجراجویی انتقامی می‌شود که آغاز آن صرفا به خاطر کشته شدن سگ دوست‌داشتنی‌اش بوده است، چیزی که برای مخاطب غیرقابل پیش‌بینی است. این فیلم نیز مانند دیگر آثار اکشن خشونت زیادی دارد اما این خشونت خسته کننده نیست. بازی سرد، حساب‌شده و بسیار کارآمد کیانو ریوز به عنوان یک قاتل صاحب سبک و حرفه‌ای و استفاده از صحنه‌های اکشن به اندازه کافی، مخاطب را از تماشا خسته و دل‌زده نمی‌کند.
از نظر تاریخی، ژانر اکشن در جوایز اسکار به اندازه فیلم‌های درام و زندگینامه‌ای، سابقه چندان خوشایندی ندارد، زیرا فیلم‌های این ژانر معمولاً با در نظر گرفتن حساسیت‌های باکس آفیس ساخته می‌شوند و فیلم‌هایی که مورد توجه اسکار قرار می‌گیرند هم معمولاً برای مسائلی به جز فیلنامه یا داستان آن هستند. برای مثال جایزه اسکار برای فیلم اکشن «Mad Max: Fury Road» به تدوین حرفه‌ای و اسکار « Black Panther» به طراحی لباس این فیلم داده شد.
8. فیلم‌های جان ویک در میان فیلم‌های اکشن داستان‌سرایی بهتری داشتند
هر قسمت در فرنچایز جان ویک، داستانی جذاب دارد که نسبت به داستان دیگر فیلم‌های اکشن یک سر و گردن بالاتر است. داستان سرایی جان ویک بزرگ‌ترین نقطه قوت آن است، زیرا توانسته مفهومی نسبتا پوچ مانند یک قاتل مرگبار سابق را که از دوران بازنشستگی بیرون آمده تا انتقام مرگ سگش را بگیرد را به چهار فیلم موفق با یک سریال تلویزیونی خوش ساخت و دیدنی تبدیل کند. اگرچه موفقیت جان ویک تنها به خاطر فیلنامه نیست اما تاثیر غیر قابل انکار فیلنامه موجب می‌شود که دیگر فیلمسازان اکشن هم این موضوع را جدی گرفته و علاوه بر ساخت فیلمی صرفا با صحنه‌های اکشن فراوان، به فکر داستان جذاب و مخاطب پسند هم باشند.
در واقع، علاوه بر صحنه‌های مبارزه سخت و تیراندازی‌های پر تنش، داستان فیلم هم نقش زیادی در ماندگار کردن یک اثر اکشن دارد. علاوه بر این، هر سری در فرنچایز جان ویک چیزهای جدیدی را در مورد گذشته و همکاران جان آشکار می‌کند، بنابراین مجموعه به شکلی باورپذیر و فراتر از یک داستان انتقامی ساده به مخاطب نمایش داده می‌شود.
7. فیلم‌های جان ویک به مخاطبین یادآوری می‌کنند که چرا قدرت ستاره مهم است
کاراکتر مرموز و عجیب جان ویک بدون بازی ریوز، هرگز به این محبوبیت نمی‌رسید زیرا او استاد بازی در نقش‌هایی به ظاهر ساده اما پیچیده است. فیلم‌های اکشنی مانند فرانچایز «Rambo» یا رمبو به کارگردانی سیلوستر استالونه و «The Transporter» یا مامور انتقال با بازی جیسون استاتهام، قهرمانان را صرفا در نقش رهبران متقاعد کننده و افرادی که به تنهایی دشمنان خود را در صحنه‌هایی مملو از خون، خشونت شکست داده و همیشه درگیر اسلحه و زنان جذاب بودند، نشان می‌دادند. با این حال هیچ‌کدام از نظر داشتن ستاره به یادماندنی جندان قوی نبودند. این در حالی است که در جان ویک نه تنها ستاره اصلی، بلکه نقش‌های فرعی هم درخششی متفاوت دارند.
شخصیت‌های فرعی در جان ویک مانند شخصیت‌های شرور داستان به همان اندازه قانع کننده هستند که شخصیت اصلی شما را میخکوب می‌کند. از نقش‌های مکمل ویلم دفو و جان لگوئیزیامو در اولین فیلم جان ویک گرفته تا ایان مک‌شین و نقش‌های مکمل فقید لنس ردیک در تمام قسمت‌های فرنچایز، اهمیت انتخاب بازیگر و ساخت ستاره‌های قدرتمند به خوبی نشان داده می‌شود. در واقع برخلاف دیگر فیلم‌ها جان ویک با حضور ستارگان در نقش‌های فرعی و شرور باورپذیرتر می‌شود.
6. فیلم‌های جان ویک از جنبه‌های فنی بهتر از اکشن‌های دیگر هستند
جهانی که در سری فیلم‌های جان ویک برای شخصیت اصلی و مخاطبان ساخته شده، در نوع خود برای این ژانر بی‌همتا است. داستان از یک شبکه پیچیده و جذاب حول محور هتلی به نام کانتیننتال که مکانی امن برای قاتلان حرفه‌ای در شهر نیویورک محسوب می‌شود، شروع می‌شود. صاحب این هتل وینستون (با بازی ایان مک‌شین) دارای شخصیتی مبهم است، او جذاب، قابل اعتماد و در عین حال دارای قدرت بسیار است. او به نوعی رییس دنیای جنایتکاران است که بر روی یک سری دستورالعمل‌های مشخص تاکید دارد و نسبت به آنها سخت‌گیر است و از طرفی به صورت هوشمندانه با جان ویک مبارزه می‌کند و صرفا به دنبال قتل و خونریزی نیست.
دنیای جان ویک با فیلمبرداری فوق‌العاده روان و واقعی به تماشاگران نمایش داده می‌شود. دوربین لرزان یکی از بزرگ‌ترین آسیب‌های ژانر فیلم اکشن است. دنبال کردن حرکات بازیگران همواره موجب لرزش دوربین در فیلم‌های اکشن می‌شود و این موضوع باعث می‌شود که حرکات آن‌گونه که باید به مخاطب نمایش داده نشوند. در جان ویک اما فیلمبرداری به شکلی فوق‌العاده انجام می‌شود. همکاری چاد استاهلسکی با بهترین فیلمبرداران و تدوینگران باعث شده که صحنه‌های اکشن این فیلم به شکلی واقعی و لذت بخش برای تماشاگران ضبط شده و به نمایش در بیایند.
جان ویک یکی از کارآمدترین و خطرناک‌ترین مردان سینما است و تکیه فرنچایز جان ویک به نماهای طولانی، فیلمبرداری ثابت و تدوین منسجم صرفا از شخصیت جان ویک در فیلم، شهرت او را به عنوان یک قاتل ماهر افزایش می‌دهد. به علاوه با وجود اینکه صحنه‌های اکشن در هر قسمت پیچیده‌تر می‌شوند، ظرافت و زیبایی آنها افزایش پیدا کرده و این موضوع نیز به انتقال حس واقعی‌تر از این صحنه‌ها کمک می‌کند.
5. جان ویک ثابت کرد که فیلم‌های اکشن با رتبه R می‌توانند از نظر تجاری موفق باشند
موفقیت فرنچایز جان ویک کمک زیادی به بی‌اعتنایی به فیلم‌های درجه‌بندی R کرده است. در حالی که اکشن جایگاه ویژه‌ای در هالیوود مدرن امروزی دارد، تاریخچه هالیوود در مورد فیلم‌های اکشن چیز دیگری را نشان می‌دهد. اکران‌های بی‌نظم با اطلاع رسانی‌های ضعیف، عدم اعلام تاریخ اکران رسمی و حتی محتوای ضعیف، موجب بی‌اعتمادی مخاطبان به این ژانر و ناکامی آن در گیشه شده است. چند سالی است که استودیوها ترجیح می‌دهند فیلم‌هایی را با موضوعات و تصاویر خانواده پسند انتخاب کرده و منتشر کنند، زیرا عرضه آنها برای تعداد بیش‌ترمخاطبان در سراسر جهان آسان‌تر است و نسبت به دیگر فیلم‌ها و ژانرها نمره R کمتری از مخاطب دریافت می‌کنند. با این حال، محبوبیت و موفقیت روزافزون جان ویک در باکس آفیس، علیرغم مضمون اکشن و تصاویر سنگین، سابقه‌ای موفق در فیلم‌های با درجه R ایجاد کرده است و این موفقیت را بدون به خطر انداختن ارزش‌های اکشن انجام می‌دهد.
در حالی که هر قسمت از مجموعه جان ویک به طور قابل توجهی خشونت‌آمیز و پیچیده‌تر می‌شود، فیلم فقط داستانی برای جذب مخاطب نیست و در تمام قسمت‌ها داستانی جذاب از مردی بیان می‌شود که سعی می‌کند یاد همسر متوفی خود را در دنیایی پر از قاتلان ماهر گرامی بدارد.
4. فیلم‌های جان ویک اهمیت موسیقی متن عالی را نشان می‌دهند
موسیقی متن هر سری از فیلم جان ویک حاوی پس‌زمینه اضافی برای شخصیت‌های جدید مطابق داستان فیلم است. فیلم‌های این ژانر به طور ویژه دارای موسیقی متنی هستند که برای تاثیر بیش‌تراکشن روی صفحه و افزایش حس اضطراب، تنش و حیرت مخاطب طراحی شده‌اند. یکی از مثال‌های توجه به موسیقی در این فرنچایز استفاده از موسیقی‌های سنتی برای تقویت و جذاب‌تر کردن صحنه‌های اکشن است، همانطور که در John Wick: Chapter 3 – Parabellum در یکی از صحنه‌های تیراندازی فیلم به نمایش گذاشته شده است. در حالی که ویک خسته است و تعداد سرسپردگان و مبارزان داخل باشگاه بیش‌تراست، ریمیکس “چهار فصل” ویوالدی همراه با صحنه‌های اکشن پخش می‌شود و ماهیت سخت کار جان ویک را به خوبی نشان می‌دهد. این موزیک متتن، نه یک موسیقی سنتی و نه یک موزیک اکشن است اما در بیان داستان جان بسیار خوب عمل می‌کند.
3. جان ویک نشان می‌دهند چگونه شرورهای متقاعدکننده بسازیم
هر چهار فیلم یک شخصیت شرور جالب را نشان می‌دهند که ارتباط منحصر به فردی با گذشته جان ویک دارد. در اکثر فیلم‌های اکشن شخصیت‌های شرور جوری نمایش داده می‌شوند که صرفا می‌خواهند دنیا را تسخیر کنند و به گروهی آسیب برسانند. با این حال، فرنچایز جان ویک دارای شخصیت‌های شروری است که با قهرمان داستان ارتباط شخصی دارند، یا از طریق شرکای سابق جان و یا داشتن ارتباط با وینستون از قاره‌ای به شکلی دیگر، برای مبارزه با جان ویک وارد داستان شده‌اند. برای مثال می‌توان به یکی از کاراکترها به نام ویگو تاراسوف از جان ویک یک اشاره کرد. این شرور دوست داشتنی دائما به افرادش توصیه می‌کند که جان را خشمگین نکنند، زیرا یک بار او را دیده بود که سه مرد را با مداد می‌کشد. این صحنه نه تنها به طور قانع‌کننده‌ای داستان جان را گسترش می‌دهد، بلکه شخصیت شرور را به شیوه‌ای تازه نشان می‌دهد.
یا در مورد John Wick: Chapter 2، کاسیان اولین نفر از مخالفان جان ویک است که او را به دنبال پول خود می‌برد. علیرغم اینکه مبارزه آنها با برتری جان به پایان رسید، بسیاری از تعاملات قبلی آنها بیننده را جذب خود می‌کند. علاوه بر این، امتناع جان از کشتن آشکار کاسیان علیرغم تهدیدی که در ابتدا برای او ایجاد می‌کند، چیزی است که برای بیننده در سبک اکشن متفاوت است. هر حریفی که جان در حال نبرد با او دیده می‌شود، دارای نوعی برتری نسبت به او است که او را مجبور می‌کند تا بخشی از مبارزه را براساس شانس انجام دهد و این موضوع برای تماشاگران تجربه‌ای متفوت است.
2. فیلم‌های جان ویک اهمیت آسیب‌پذیر کردن قهرمان داستان را نشان می‌دهند
امکان باخت در مبارزات و به خطر افتادن جان ویک در هر نبرد، از خسته کننده شدن داستان جلوگیری می‌کند. تقریباً در هر مبارزه‌ای که جان ویک وارد می‌شود، به دلیل سطح رقابتی که با آن روبرو می‌شود، احتمال باخت او هم وجود دارد. این موضوع صحنه‌ها را واقعی‌تر و جذابیت آنها را بیش‌ترمی‌کند، زیرا در هر سری این احتمال وجود دارد که مبارزه انجام شده، آخرین مبارزه جان ویک باشد. جان در این فیلم صرفا ماشین کشتار غیرقابل توقف نیست و گاهی شکست می‌خورد و گاهی تا آستانه مرگ می‌رود. مخاطبان از قبل می‌دانند که جان فوق‌العاده است، اما بخش بزرگی از چیزی که سفر او را جذاب می‌کند این است که او هنوز انسان است و همان‌قدر که قادر به پیروزی است، در معرض شکست هم قرار دارد.
1. جان ویک بر اهمیت جهان سازی دقیق تاکید دارند
هر فیلم جان ویک داستان و ویژگی‌های متمایز خود را دارد که به تازگی اکشن کمک می‌کند. اولین داستان جان ویک، انتقام جویانه و هیجان‌انگیز آغاز شد و با اینکه انتظار می‌رفت در سری‌های بعدی هم همین موضوع تکرار شود اما این اتفاق نیفتاد. هر قسمت از جان ویک داستان و ویژگی متمایز و منحصر به فرد خود را دارد و این تکراری نبودن، جذابیت داستان برای مخاطبان را دوچندان می‌کند.
در هر قسمت از فرنچایز، مخاطب با شخصیت‌های جدیدی مواجه می‌شود که اطلاعات بیش‌تری در مورد گذشته جان ویک ارائه می‌کنند اما نه به صورتی که تکرار قسمت‌های قبل باشند. بلکه در هر قسمت شخصیت‌های فرعی جذاب، هر کدام داستان خود را دارند و به رشد فرانچایز کمک می‌کنند. داستان گذشته‌ی ویک مانند افسانه‌ها است و همچنین واکنش‌هایی که کاراکترهای پشتیبان در مقابل او دارند، از پلیسی که در خانه‌ی او را می‌زند گرفته تا افرادی که در کلاب‌های شبانه از جلوی راه او کنار می‌روند، همگی به هیجان‌اگیز کردن هر قسمت کمک می‌کنند. این موضوع نشان از قدرت نویسنده در داستان‌سازی منحصر به فرد برای هر قسمت دارد.
سخن پایانی
فیلم‌های جان ویک دنیای متفاوتی از اکشن هستند و با داستانی قوی، شخصیت پردازی فوق‌العاده و کارگردانی حرفه‌ای، مسیری جدید برای فیلم‌سازی اکشن در هالیوود باز کرده‌اند. این سری فیلم‌ها از اولین قسمت تا به حال، پیشرفتی چشمگیر داشته‌اند و در میان تولیدات هالیوودی به عنوان یکی از بهترین‌ها و تکرار نشدنی‌ها شناخته می‌شوند.
منبع: screenrant
